Nội dung bài học Vội vàng của Xuân Diệu sẽ giúp các em cảm nhận Vội vàng là lời giục giã hãy sống mãnh liệt, sống hết mình, hãy quý trọng từng giây, từng phút của cuộc đời mình, nhất là những tháng năm tuổi trẻ của một hồn thơ yêu đời, ham sống đến cuống nhiệt. Để hiểu và cảm nhận sâu sắc về lời giục giã ấy, học 247 mời các em tham khảo bài giảng dưới đây.
⇒ Là nhà thơ luôn khát khao giao cảm với đời.
⇒ Bố cục thể hiện tính chất luận lý của bài thơ.
* Bốn câu đầu: khát vọng lạ lùng của thi nhân
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi
* Chín câu tiếp theo: bức tranh thiên nhiên mùa xuân nồng nàn, tươi mới, tràn đầy sức sống
⇒ Với Xuân Diệu, bức tranh xuân tươi đẹp không phải tìm đâu xa mà ở ngay chính trần gian à quan niệm nhân sinh mới mẻ, tích cực (so với các nhà thơ lãng mạn cùng thời).
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi…
Mỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cửa
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân
⇒ Bằng cách nhìn tình tứ, cách cảm nhận tinh tế về thiên nhiên, con người, nhà thơ đã bày ra một bữa tiệc trần gian và niềm cảm xúc ngây ngất trước cảnh sắc ấy
Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua
Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già
Lòng tôi rộng nhưng lượng trời cứ chật
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,
Quan niệm mới về thời gian, tuổi trẻ
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại
Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt
Con gió xinh thì thào trong lá biếc
Phải chăng hờn nỗi phải bay đi
Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi,
Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa?
Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm
⇒ Đoạn thơ thể hiện một cái tôi yêu đời, yêu sống tha thiết cuồng nhiệt. Đằng sau tiếng nói yêu đời ấy là một quan niệm nhân sinh tích cực: Hãy sống cao độ những phút giây của tuổi trẻ! à Quan niệm nhân sinh mới mẻ, tích cực của Xuân Diệu.
ĐỀ: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật trữ tình trong bài thơ “Vội vàng” của Xuân Diệu
Xuân Diệu Được coi là nhà thơ mới nhất trong những nhà thơ mới.Ông là nhà thơ trữ tình lãng mạn, luôn khát khao giao cảm với đời đến cuống quýt, cuồng nhiệt. Bài thơ Vội vàng tập trung cao nhất cái khát vọng mãnh liệt ấy. Xuân Diệu đặt khát vọng giao cảm giữa tuổi trẻ và xuân tình, qua đó bộc lộ một xúc cảm triết học, một quan niệm nhân sinh mới mẻ, hiện đại. Để nắm được nội dung bài học cũng như dễ dàng trả lời được các câu hỏi trong phần hướng dẫn học bài SGK, các em có thể tham khảo bài soạn tại đây: Bài soạn Vội vàng.
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn DapAnHay sẽ sớm trả lời cho các em.
Bài thơ “Vội vàng” của nhà thơ Xuân Diệu cho thấy một cảm quan nghệ thuật rất đẹp, rất nhân văn, một giọng thơ sôi nổi, dâng trào và lôi cuốn, hấp dẫn. Có chất xúc giác trong thơ. Có cách dùng từ rất bạo, cách cấu trúc câu thơ, đoạn thơ rất tài hoa. “Vội vàng” tiêu biểu nhất cho “Thơ mới”, thơ lãng mạn 1932-1941. Để có được những cảm nhận sâu sắc và tinh tế vè bài thơ, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây:
- Phân tích 4 câu thơ đầu bài Vội vàng
- Phân tích 13 câu đầu bài Vội vàng của Xuân Diệu
- Phân tích sức hấp dẫn trong bài thơ Vội vàng
- Triết lý nhân sinh trong bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu
- Phân tích bức tranh thiên nhiên trong bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu
- Phân tích đoạn 2 bài thơ Vội vàng
- Phân tích quan điểm yêu của Xuân Diệu trong bài thơ Vội vàng
- So sánh bức tranh thiên nhiên trong Vội vàng và Đây thôn Vĩ Dạ
- So sánh bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh và Vội vàng của Xuân Diệu
- Cảm nhận về quan điểm tình yêu trong bài thơ Vội vàng
- Quan niệm về thời gian trong bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu
- Phân tích khổ thơ cuối bài thơ Vội vàng
- Phân tích tâm trạng nhân vật trữ tình trong bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu
- Phân tích bài thơ Vội Vàng của Xuân Diệu
- Cái tôi trữ tình của Xuân Diệu qua bài thơ Vội vàng
- Phân tích đoạn thơ đầu bài trong thơ Vội vàng của Xuân Diệu
- Cảm nhận bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu
-- Mod Ngữ văn 11 DapAnHay
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
Bài thơ thể hiện lòng ham sống bồng bột và mãnh liệt của cái Tôi Xuân Diệu rất hiện đại cùng với một quan niệm mới mẻ về thời gian, tuổi trẻ, hạnh phúc. Đồng thời, bài thơ là lời giục giã thế hệ trẻ sống vội vàng, sống cuống quít để hưởng thụ hết những gì đẹp đẽ nhất của cuộc đời. Bởi tuổi trẻ của mỗi người chỉ đến một lần duy nhất và thời gian thì không đứng yên để đợi một ai cả. Nó sẽ trôi đi và người ta sẽ mất nó vĩnh viền.
Câu trả lời của bạn
Hai câu cuối đoạn: "Tôi sung sướng nhưng vội vàng một nửa" / "Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân" -> Thể hiện niềm tiếc nuối mùa xuân của tác giả ngay khi nó còn tồn tại. Yêu cuộc sống tha thiết nhưng Xuân Diệu lại tận hưởng một cách vội vàng và bám riết, ông không giấu nổi cảm xúc lo âu, khắc khoải trong lòng. Cuộc đời là vô hạn nhưng đời người lại quá ngắn ngủi, những suy nghĩ trăn trở cứ hiện lên trong tâm hồn tác giả: Làm sao có thể níu kéo được thanh xuân? Làm sao có thể tận hưởng trọn vẹn cuộc đời?
Câu trả lời của bạn
Câu thơ "Tháng giêng ngon như một cặp môi gần" là mới mẻ và hiện đại nhất. Vì:
- So sánh cuộc sống thiên nhiên như người đang yêu, như tình yêu đôi lứa đắm say, tràn trề hạnh phúc.
- So sánh mới mẻ, độc đáo và táo bạo: lấy con người làm chuẩn mực cho mọi vẻ đẹp trên thế gian – điều mà trong thơ cổ điển chưa có được. Thể hiện sự chuyển đổi cảm giác tài tình từ thị giác sang vị giác để ca ngợi vẻ đẹp tình yêu đôi lứa, hạnh phúc tuổi trẻ.
Câu trả lời của bạn
- Hình ảnh thiên nhiên, sự sống quen thuộc được tác giả cảm nhận và diễn tả ở thời điểm ban đầu:
- Hình ảnh, màu sắc, âm thanh đẹp đẽ, tươi non, trẻ trung:
Câu trả lời của bạn
Điệp từ “ta muốn” đã “bật” lên nỗi khát khao cháy bỏng, muốn sống, muốn yêu, muốn đi ngược với tự nhiên và tạo hóa để đoạt lấy tuổi trẻ. Và nỗi khát khao ấy đã dồn nén ở câu thơ cuối: Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi -> Khát khao đã không còn là khát khao nữa mà là muốn chiếm đoạt, muốn giữ lấy cho riêng mình mùa xuân của tuổi trẻ.
Hệ thống từ: ôm, riết, say, thâu, cắn theo cấp độ tăng tiến dần nhằm diễn tả khát khao được tận hưởng vẻ đẹp của cuộc đời bằng tất cả những giác quan mà mình có, là một trường cảm xúc ngày một dâng trào, bộc lộ một khát vọng sống mãnh liệt và cường tráng. Trái tim yêu của Xuân Diệu như muốn càng ra chứa hết vũ trụ. Thi sĩ ước vọng được “cắn” vào quả đời ấy để tận hưởng một cách nhục cảm, hết mình mọi hương vị cuộc sống.
Các liên từ "và", "cho" chỉ trong ba ý thơ "Và non nước và cây và cỏ rạng/Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng/Cho no nê thanh sắc của thời tươi" -> Việc lặp các liên từ đem đến cho độc giả một cảm nhận về sự đa dạng, phong phú, dồi dào của bàn tiệc mùa xuân, của cuộc đời, mang đến cảm giác đầy ăm ắp, nhiều không sao tả xiết, khiến bản thân Xuân Diệu phải liên tục gọi tên mà vẫn không thể kể hết. Một loạt các tính từ láy "chếnh choáng", "đã đầy", "no nê" lại diễn tả sự thỏa mãn tột cùng khi tác giả căng mở hết tất cả các giác quan để đón nhận vẻ đẹp của cuộc đời. Mà đôi lúc người ta có thể tượng tượng ra Xuân Diệu như một chú ong "tham lam" đang say sưa, ngây ngất, lảo đảo trong chính vườn hoa đậm thanh, đậm sắc mang tên cuộc đời này.
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
Tâm trạng của tác giả trước thời gian, tuổi trẻ và hạnh phúc được thể hiện quan những câu thơ: "Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất", "Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời" -> Sự vô hạn của thế giới sự hữu hạn của kiếp người Mùa xuân gắn liền với tuổi trẻ, tình yêu, song quy luật cuộc đời, tuổi trẻ không tồn tại mãi, nhà thơ xót xa, tiếc nuối nên “bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời”. Nhà thơ không quan niệm thời gian tuần hoàn (thời gian liên tục, tái diễn, lặp đi lặp lại, quan niệm lấy sinh mệnh vũ trụ làm thước đo thời gian) -> Tâm trạng của thi nhân: sự nuối tiếc ngẩn ngơ, nỗi lo âu thảng thốt, sự ai hoài, u uất trước sự trôi chảy của thời gian.
Câu trả lời của bạn
Có thể hiểu đó là sự vội vàng trong cách sống, thái độ sống, tác giả còn giục giã mọi người hãy sống không chờ đợi, sống hết mình, sống căng tràn từng phút, từng giây, sống đến trọn vẹn của “sống” để chống lại quy luật trôi chảy khắc nghiệt của thời gian. Bởi nếu không ngưng đọng thời gian thì mọi thứ màu sắc, hương vị của cuộc sống sẽ theo nắng, theo gió mà phai nhạt, mà bay đi mất. Con người chẳng thể níu giữ, khóa chặt bên mình. Vậy chỉ còn cách phải sống vội vàng thì mới thỏa được lòng khao khát, mới đắm mình mà tận hưởng, mới không bỏ lỡ một chút nào hương sắc của cuộc đời. Quan niệm sống vội vàng thể hiện ngay qua khát vọng ngạo nghễ, khác thường mà yêu đời mãnh liệt như thế. Khi còn tuổi trẻ, khi trong những khoảnh khắc đẹp đẽ của cuộc sống, đó là lúc ta nên sống hết mình. Không phải cứ nhanh, cứ gấp là vội vàng được mà phải sống sao cho đáng trong từng khoảnh khắc mình bỏ ra.
Câu trả lời của bạn
Cuộc sống hiện đại ngày càng phát triển, không ít bộ phận giới trẻ ngày nay biết quan tâm tới người khác, họ luôn mở lòng mình đối với tất cả mọi người nhưng bên cạnh đó còn có một số người chỉ biết sống một cách ích kỉ, không hề quan tâm đến người khác, họ chỉ biết sống một cuộc sống của riêng mình chứ không hề quan tâm đến bất cứ ai, không cần biết ai đang nghĩ gì, chỉ biết mỗi mình, lợi ích cá nhân, họ được xem như những hòn đá vô tâm, ích kỉ. Nếu cứ sống theo lối ích kỉ, chỉ sống cho riêng bản thân thì họ sẽ dần dần đánh mất đi những người bạn, dần dần tự cô lập mình với xã hội, sẽ không ai còn quan tâm đến họ nữa, vì vậy chúng ta phải biết sống hòa đồng, và mở rộng lòng mình với mọi người, tạo lập thêm các mỗi quan hệ cũng như góp phần xây dựng một xã hội mở.
Câu trả lời của bạn
- “Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa”: đây là lần đầu tiên và duy nhất trong toàn bài, hai chữ “vội vàng” được láy lại từ nhan đề. Vội vàng chính là mẫn cảm về thời gian. Cái thú vị là hai chữ “một nửa”, đây là trạng thái tinh thần của Xuân Diệu: vừa đam mê, vừa đau khổ, vừa bắt đầu đã lo đến khi kết thúc, tình vừa non đã thấy sắp già rồi, vừa ở giữa khu vườn tình ái, thoắt cái đã thấy mình lạc lõng ở hoang mạc cô liêu.
- Nhà thơ bộc lộ niềm say mê, vui sướng bất chợt khi mùa xuân vừa đến nhưng rồi nhà thơ chợt tỉnh lại được, ý thức được về thời gian mà từ đó hưởng thụ mùa xuân ngay trong thực tại. Đoạn thơ làm nổi bật phong cách thơ Xuân Diệu: dùng điệp ngữ, sử dụng biện pháp thậm xưng, hình ảnh đẹp, độc đáo, táo bạo. So sánh mùa xuân với một hình ảnh cụ thể, rất thực “cặp môi gần” trong tình yêu lứa đôi, vật chất hóa khái niệm trừu tượng là thời gian để ca ngợi vẻ hấp dẫn của mùa tháng giêng, mùa xuân. Không có tình yêu tha thiết, yêu cuộc sống đến mức cuồng nhiệt làm sao có được những vần thơ mê say và cháy bỏng ấy.
- Đoạn thơ càng làm cho chúng ta hiểu hơn về Xuân Diệu một tám hồn yêu đời, yêu cuộc sống đến cuồng nhiệt và hiểu được cách nhìn, đón nhận và cảm xúc của ông khi mùa xuân đến. Đoạn thơ cũng giúp cho chúng ta càng yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống hơn. Thật đáng trân trọng biết bao một tâm hồn một nhà thơ của mùa xuân và tuổi trẻ, luôn luôn sôi nổi tình yêu, dạt dào tình đời đã, đang và sẽ mãi mãi sống trong lòng những người biết và yêu thơ ông.
Câu trả lời của bạn
- Hình ảnh trong đoạn thơ cuối gần gũi, quen thuộc mà tươi mới, giàu sức sống, đầy quyến rũ và tình tứ. Đó là những hình ảnh rất táo bạo, dầy cảm giác và có tính sắc dục.
- Ngôn từ của bài thơ tự nhiên, gần với lời nói thường, nhưng đã được nâng lên thành nghệ thuật. Cảm xúc dào dạt, mãnh liệt đã tạo nên những làn sóng ngôn từ vừa đan vào với nhau, vừa cộng hưởng với nhau theo chiều tăng tiến. Tác giả dùng dồn dập những động từ mạnh, tăng tiến chỉ động tác đắm say; nhiều danh từ chỉ vẻ đẹp thanh tân, tứơi trẻ; nhiều tính từ chỉ xuân sắc; nhiều điệp từ, điệp cú pháp có tác dụng nhấn mạnh ý.
- Nhịp điệu của đoạn thơ dồn dập, sôi nổi, hối hả, cuồng nhiệt.
Câu trả lời của bạn
- Xuân Diệu đã phát hiện ra có một thiên đường ngay trên mặt đất này, không xa lạ mà rất đỗi thân quen, ở ngay trong tầm tay của mỗi chúng ta. Hình ảnh thiên nhiên và sự sống quen thuộc hiện ra qua cái nhìn và sự cảm nhận độc đáo của nhà thơ. Hình ảnh thiên nhiên và sự sống được Xuân Diệu gợi lên vừa gần gũi, thân quen, vừa quyến rũ, đầy tình tứ. Nhà thơ đã phát hiện ra vẻ đẹp kì diệu của thiên nhiên và thổi vào đó một tình yêu rạo rực, đắm say, ngây ngất:
Của ong bướm này đày tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Nàỵ đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si;
Và này đây ánh sánq chớp hàng mi,
Mỏi buổi sớm, thần Vui hằng qõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;
- Hình ảnh thiên nhiên và sự sống, qua cảm nhận của Xuân Diệu, như đã nói, còn nhuốm màu chia li, mất mát: "Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi [...] - Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa".
=> Đây chính là hình ảnh thiên nhiên và cuộc sống được cảm nhận qua lăng kính thời gian, một thời gian trôi qua nhanh chóng, một đi không trở lại.
- Những nét mới trong quan niệm của Xuân Diệu về cuộc sống, tuổi trẻ và hạnh phúc:
+ Lấy con người làm chuẩn mực cho thiên nhiên, quy chiếu thiên nhiên về vẻ đẹp của giai nhân: "Và này đây ánh sáng chớp hàng mi", "Tháng giêng ngon như một cặp môi gần", "Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!". Đây là một cách nhìn rất mới, rất Xuân Diệu.
+ Đối với Xuân Diệu, thế giới này đẹp nhất, mê hồn nhất là vì có con người giữa tuổi trẻ và tình yêu. Thời gian quý giá nhất của mỗi đời người là tuổi trẻ, mà hạnh phúc lớn nhất của tuổi trẻ chính là tình yêu. Đó là một quan niệm mới, tích cực, thấm đượm tinh thần nhân văn.
Câu trả lời của bạn
- Thời gian của tự nhiên thì luôn tuân thủ theo quy luật vận động bất biến. Nhưng quan niệm về thời gian, sự cảm nhận vể thời gian thì ở mỗi thời đại và ở mỗi cá nhân lại có thể có những nét khác nhau:
+ Thơ Xuân Diệu và nhất là trong Vội vàng, Xuân Diệu đã đưa ra một quan niệm mới, một cảm nhận mới về thời gian. Nếu các nhà thơ trung đại quan niệm thời gian là tuần hoàn, là vĩnh cửu thì Xuân Diệu, nhờ tri thức khoa học của thời đại và ảnh hưởng của văn hoá phương Tây đã nhận ra thời gian vận động tuyến tính, một đi không trở lại.
+ Thời gian thật sự khắc nghiệt, đời người có hạn và tuổi xuân ngắn ngủi.
+ Thực ra thì từ xa xưa, nhiều thi nhân đã từng than thở về sự ngắn ngủi của đời người. Người ta gọi kiếp người là "áng phù vân" là "bóng câu qua cửa sổ",... Nhưng do xuất phát từ cái nhìn tĩnh tại, có tính siêu hình, lấy sinh mệnh vũ trụ để làm thước đo thời gian nên quan niệm thời gian là tuần hoàn. Thời ấy, cá nhân chưa tách khỏi cộng đồng, con người còn gắn làm một với vũ trụ, cho nên người ta vẫn đinh ninh người chết chưa hẳn là hư vô, vẫn có thể cùng với cộng đồng và trời đất tuần hoàn. Vì thế nhân vật trữ tình trong thơ ca trung đại thường ở tư thế ung dung, tự tại, bình tĩnh, ít thấy có sự vội vàng, cuống quýt để "sống gấp".
+ Đến thế hệ các nhà thơ mới, khi ý thức cá nhân đã trỗi dậy mạnh mẽ, quan niệm vể thời gian như trên đã hoàn toàn đổ vỡ. Xuân Diệu đưa ra một quan niệm mới, chống đối lại quan niệm thời gian tuần hoàn của người xưa. Với ông hoàng Xuân Diệu, thời gian là tuyến tính, một đi không trở lại. Vũ trụ không ngừng vận động, thời gian luôn luôn chảy trôi, mỗi giây phút trôi qua là mất đi vĩnh viễn. Quan niệm này xuất phát từ cái nhìn động, rất biện chứng về vũ trụ và thời gian:
Xuân đương tới, nghĩa là xuân dương qua,
Xuân cồn non, nghĩa là xuân sẽ già.
+ Nhà thơ đã lấy cái quỹ thời gian hữu hạn của đời người, thậm chí lấy khoảng thời gian quý giá nhất của mỗi cá nhân là tuổi trẻ để làm thước đo thời gian. Lời thơ được cấu trúc thành một cuộc tranh biện, theo đó nhà thơ khẳng định dẫu vũ trụ có thể vĩnh viễn, thời gian có thể tuần hoàn, nhưng "tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại":
Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi rằng xuân vẩn tuần hoàn,
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại!
Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời,
+ Nhìn thấu sự trôi chảy quá nhanh chóng, một đi không trở lại của thời gian nên cảm nhận về thời gian của Xuân Diệu là cảm nhận đầy tính mất mát, mỗi khoảnh khắc trôi qua là một sự mất mát, chia lìa: "Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi - Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt". Mỗi sự vật trong vũ trụ đang từng giây, từng phút ngậm ngùi chia li, tiễn biệt một phần của đời mình:
Phải chăng hờn vì nổi phải bay đi?
Chim rộn ràng bổng đứt tiếng reo thi,
Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa?
=> Cách cảm nhận về thời gian của Xuân Diệu, xét đến cùng là do ý thức sâu sắc về "cái tôi" cá nhân, về sự tồn tại có ý nghĩa của mỗi cá nhân trên đời, nâng niu trân trọng từng giây, từng phút của cuộc đời, nhất là những năm tháng tuổi trẻ. Trong hoàn cảnh bình thường của đất nước, đây là một quan niệm và thái độ sống tích cực, thấm đượm tư tưởng nhân văn.
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
Trong phong trào thơ mới giai đoạn 1932-1945, Xuân Diệu nổi lên như một nhà thơ mới của những nhà thơ mới. Thơ của ông lúc nào cũng tràn đầy sức sống, với tình yêu mãnh liệt, nồng nàn, thêm vào đó là nỗi ám ảnh với thời gian không dứt. Vội vàng được xem là một trong những sáng tác nổi tiếng nhất của Xuân Diệu đưa tên tuổi của ông bật lên giữa một loạt các nhà thơ mới. Bài thơ là sự kết hợp hài hòa giữa cái tôi cá nhân vừa hoang dại vừa hồn nhiên của nhà thơ với bức tranh cuộc sống thật nồng nàn, đầy khao khát mãnh liệt. Qua đó, ta thấy được lòng yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống và triết lý về thời gian đầy sâu sắc của ông hoàng thơ tình.
Chúng ta cùng tìm hiểu về vẻ đẹp của bức tranh cuộc sống, thông qua một trích đoạn nhỏ của bài thơ Vội vàng:
"Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất;
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.
Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si.
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi;
Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;"
Vẫn bằng một giọng thơ đầy nồng nàn, đắm say và tha thiết quen thuộc, bức tranh thiên nhiên, cuộc sống trong Vội vàng hiện lên thật đẹp đẽ, căng tràn nhựa sống, làm người ta cảm nhận được cái rạo rực, cái lòng ham sống, yêu sống của Xuân Diệu dường như đang ngập tràn trong từng vần thơ.
Với bốn câu thơ đầu, bằng thể thơ 5 chữ vốn chẳng ăn nhập gì với toàn bài, nhưng chính điều đó đã đem lại lại điểm nhấn thật đặc biệt. Lòng khao khát thật rất đỗi hồn nhiên và hoang dại, Xuân Diệu muốn "tắt nắng", lại cũng muốn "buộc gió", đây toàn là những sự việc không tưởng, nằm ngoài cái khả năng vốn có của con người. Nhưng đó là cái khao khát thật tâm, là lòng nuối tiếc những gì tốt đẹp nhất trong cuộc đời. Xuân Diệu muốn tắt nắng để làm gì, là để "cho màu đừng nhạt mất", muốn buộc gió để làm gì, ông sợ gió mang những hương thơm tuyệt vời bay đi mất. Quả thật, hiếm có ai như Xuân Diệu mang lòng nuối tiếc, ngông cuồng và cũng hồn nhiên đến vậy.
Sau những khao khát thật ngắn gọn xúc tích tại 4 câu thơ đầu, mạch thơ bắt đầu chuyển sang bức tranh thiên nhiên thật tươi đẹp, xuân sắc trong mắt ông hoàng thơ tình. Đó là cảnh ong bướm quấn quýt đùa vui, ngọt ngào như đôi tình nhân đang say mê trong "tuần tháng mật". Đó là những bông hoa rực rỡ đang điểm tô trên một cánh đồng nội cỏ với một màu "xanh rì", tươi mát, đậm chất thanh xuân, tràn đầy nhựa sống. Đâu đó là những chiếc lá tươi non, của những ngọn "cành tơ phơ phất" trong cái gió trong trẻo của mùa xuân. Tất cả những sự vật trên đều có đôi có cặp với nhau, tạo nên một thế giới đậm màu của tình yêu thật lãng mạn, bay bổng.
Và rồi chuyển từ những cảm nhận từ thị giác sang thính giác, Xuân Diệu nhận thấy những tiếng chim yến anh vui hót, tựa như những "khúc tình si", với Xuân Diệu đó là khúc ca của tình yêu, của cuộc sống, của tuổi trẻ, rất đỗi vui tươi và rộn rã. Ánh sáng của buổi sớm tựa như đang len lỏi qua rèm mi của cô gái trẻ chiếu xuống khuôn mặt nõn nà, đó là một liên tưởng rất thú vị, đầy đắm say và lãng mạn của Xuân Diệu. Câu thơ "Mỗi buổi sớm, thần Vui hằng gõ cửa" cho ta thấy được một quan điểm thật mới mẻ về cuộc sống của tác giả, với ông mỗi ngày được sống được tận hưởng bầu không khí là một niềm vui, là niềm hạnh phúc khôn tả. Chuyển đổi cảm giác từ thính giác sang vị giác, bao hàm lại cả không gian tháng giêng của mùa xuân, Xuân Diệu kết lại rằng "Tháng giêng ngon như một cặp môi gần". Ôi cái vẻ đẹp mùa xuân ấy, tuy không ăn được nhưng bằng sự tinh tế trong cảm nhận Xuân Diệu đã khéo léo liên tưởng đến sự "ngon" tuyệt vời của đôi môi người thiếu nữ trẻ tuổi, căng mọng, tràn đầy sức sống. Đó là tấm lòng khao khát được yêu, được tận hưởng tuổi trẻ đầy nồng nhiệt, đắm say của nhà thơ.
Như vậy, chỉ qua một trích đoạn ngắn trong bài thơ Vội vàng, chúng ta đã thấy được bức tranh cuộc sống náo nhiệt và tràn đầy nhựa sống thông qua những vần thơ đầy tinh tế, dồn dập, nồng nàn của Xuân Diệu. Từ đó cũng khai thác được một quan điểm, triết lý về cuộc sống nơi trần gian thật tuyệt vời và hạnh phúc của ông, lòng nuối tiếc, khát khao được lưu giữ những khoảnh khắc đẹp đẽ trong cuộc sống của nhà thơ.
Câu trả lời của bạn
Mỗi một bài thơ đều được viết nên bởi những cảm xúc chân thành và trái tim tha thiết của người nghệ sĩ. Thi sĩ chọn thơ làm bạn tâm tình, làm "người" đồng hành trên chặng đường đơn độc của đời mình. Bởi thơ mang cái hồn cốt, sự nhịp nhàng, đồng điệu, độc đáo mà không phải hình thức văn học nào cũng có được. Thơ giúp cho kẻ nhân tình bày tỏ những nỗi lòng mình dễ dàng hơn, thi vị hơn. Bởi vậy, một nhà văn học đã từng viết: "Thơ không chỉ là một hình thức nghệ thuật mà là sự giải thoát của lòng tôi". Thực vậy, qua vội vàng của Xuân Diệu, ta càng thấy được sự đúng đắn của nhận định trên.
Trước hết, thơ chính là một hình thức nghệ thuật độc đáo nhất. Thơ lấy ngôn ngữ làm chất liệu, có sự tình chọn trong từ ngữ, sự kết hợp hài hoà giữa hệ thống các vần nhịp, tạo nên sự sống động của âm thanh. Sức hút của thơ trước hết ở tính thẩm mỹ, dễ đọc, dễ nghe, dễ thuộc bởi sự hiệp vần, bởi tính logic trong thơ:
"Tôi muốn tắt nắng
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi"
Điệp từ "tôi muốn" cũng đã thể hiện được cái khát khao của tâm hồn nhân vật trữ tình. Nắng và gió đều là những vật thể không thể nắm bắt được trong không gian nhưng tác giả đã dùng chúng như một chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong thơ để bày tỏ niềm khát khao lớn lao của một cái tôi hoài bão. Trong "Vội vàng", tác giả còn sử dụng những hình ảnh liên tưởng độc đáo và vô cùng thú vị:
"Tháng giêng ngon như một cặp môi gần"
Đó là cái vẻ đẹp rất riêng, vẻ đẹp hấp dẫn của thiên nhiên của sức sống tháng giêng, quá đỗi đẹp đẽ và cuốn hút như vẻ đẹp của tình yêu. Đó còn là những từ ngữ, hình ảnh giàu biểu cảm:
"Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si.
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi;
Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa;"
Giàu sức gợi và trường liên tưởng:
"Mùi tháng, năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt"
Hàng loạt các phép so sánh, điệp từ ngữ điệp cấu trúc được tác giả sử dụng vô cùng tinh tế. Giọng điệu thơ khi hối hả giục giã, khi lại mặn nồng thiết tha, khi nhanh, mạnh, khẩn trương, khi lại nhẹ nhàng, chậm rãi. Sự phối kết hợp nhiều hình thức nghệ thuật tiêu biểu đã làm nên một bài thơ giàu giá trị nghệ thuật mang nét đẹp thẩm mỹ cho tác phẩm.
Nhưng thơ đâu chỉ là một hình thức nghệ thuật mà còn là tiếng nói của một cái tôi khát khao, một cái tôi muốn được tự do trong những tình cảm, cảm xúc của chính mình. Xuân Diệu qua ngôn từ nghệ thuật đã thể hiện được nỗi lòng, được tình yêu vạn vật, yêu thiên nhiên. Tháng giêng rất đẹp và thơ mộng. Nó khiến ta thổn thức, khiến ta thêm ý thức về sự sống, về cuộc đời mình.
"Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.
Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại"
Tuổi xuân cũng vội vã qua đi theo năm tháng. Phải sống như thế nào để không sống phí, sống hoài tuổi trẻ. Bởi tuổi xuân chẳng hai lần thắm lại. Đó là lòng ham sống, khát khao mãnh liệt được tận hưởng những dư vị tươi xanh và căng tràn nhất của mùa xuân, của đời người. Đó là một cái tôi vượt lên trên cả những chuẩn mực xưa để thể hiện chính mình, để nói lên cái mà bản thân muốn và khát khao có được. Xuân Diệu đã mang đến những quan niệm mới mẻ về thời gian, về tình yêu và về cuộc sống, về tuổi trẻ và hạnh phúc. Thời gian không đứng yên và chờ đợi, hãy sống thật nhanh, thật vội vàng để tận hưởng, để sống có ích.
"Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!"
Một lời thúc giục không chỉ cho riêng mình nữa, cho họ bao con người, bao thế hệ trẻ, hãy sống và tận hưởng, sống và cống hiến, sống hết mình, sống khẩn trương, hối hả trước thời gian. Hưởng thụ những vẻ đẹp của muôn hoa cuộc đời và dành những yêu thương trọn vẹn nhất cho nhau.
Quả thật, nghệ thuật không phải là những ngôn từ đẹp mà sáo rỗng, nó là những ngôn từ chất chứa những ý vị lớn lao. Thơ ca cũng thế, nó không chỉ đẹp bởi được tinh luyện, ngôn từ chọn lọc, phối vần nhịp mà trong nó còn mang một tầm tư tưởng lớn, ở đó nhân vật trữ tình hay chính là cái tôi tiềm ẩn bên trong của tác giả được thỏa sức tung hoành, tự do bày tỏ nỗi lòng trong những khoảng trời sáng tạo của mình.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *