Bài giảng Luyện tập thao tác lập luận phân tích sẽ giúp các em củng cố và nâng cao tri thức về thao tác lập luận phân tích, đồng thời cũng giúp các em vận dụng thao tác lập luận phân tích trong bài văn nghị luận. Chúc các em có thêm một bài giảng hay.
Khái niệm |
|
Yêu cầu |
|
Cách thực hiện |
|
Để củng cố và nâng cao tri thức về thao tác lập luận phân tích và vận dụng được những kiến thức này, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết hoặc tóm tắt dưới đây:
-- Mod Ngữ văn 11 DapAnHay
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Đọc đoạn trích và trả lời các câu hỏi :
( 1 ) ở Hawaii , chúng tôi có truyền thống trao tặng vòng hoa cho người khác để bày tỏ sự thân thiện , lòng biết ơn , lời chào tạm biệt , hoặc cũng có khi là sự hiếu khách. Vòng hoa thường được mang vào cổ . Nó được kết từ nhiều loại hoa khác nhau – hoa pikake, plummeria, hoặc puakenikeni… mỗi loài hoa mang một mùi hương riêng – dặc trưng của xứ sở Hawaii xinh đẹp . Có khi đó là hương thơm thoang thoảng , ngọt ngào , có khi lại là mùi hương ngào ngạt khiến lòng người ngây ngất . Đeo vòng hoa trên người , đi đến đâu không khí xung quanh cũng lắng đọng dịu dàng đến lạ .
(2) Điều này khiến tôi chợt nhớ có một liên tưởng : thái độ của mỗi con người cũng giống như vòng hoa ấy . Mỗi người đều sở hữu vòng hoa cho riêng mình . Việc kết lên đó loài hoa nào phụ thuộc vào quyền lựa chọn của chúng ta . Một tâm hồn tinh tế kết hợp với đôi tay khéo léo sẽ làm nên một vòng hoa thắm sắc , ngát hương . Tương tự , luôn giữ cho mình thái độ sống tích cực , hòa nhã vui vẻ , trần đầy tin yêu , ta sẽ trở nên đáng yêu hơn và đón nhận được nhiều yêu thương hơn từ những người xung quanh .
(3) Nói cách khác , dù muốn hay không thì trong mỗi chúng ta đều tồn tại cả hai mặt tốt lẫn mặt xấu . Biết phát huy mặt tích cực và loại bỏ mặt tiêu cực chính là bí quyết đưa chúng ta đến thành công
(Theo Wayne Cordeiro, Thái độ quyết định thành công )
Câu 1: Trong văn bản , truyền thống trao tặng vòng hoa cho người khác ở Hawaii được thực hiện nhằm mục đích gì ?
Câu 2: Theo tác giả việc luôn giữ cho mình thái độ sống tích cực sẽ mang đến những điều tốt đẹp gì ?
Câu 3: Trình bày hiệu quả của thao tác lập luận so sánh trong đoạn (2) của văn bản ?
Câu 4: Suy nghĩ về quan điểm :Biết phát huy mặt tích cực và loại bỏ mặt tiêu cực chính là bí quyết đưa chúng ta đến thành công
Câu trả lời của bạn
Phần I. Đọc hiểu (3.0 điểm) Đọc đoạn văn bản sau:
“Trong thế giới thay đổi nhanh chóng này, mọi người đều cần có kỹ năng học tập suốt đời. Tuy nhiên, kỹ năng này yêu cầu tính tự giác kỷ luật và kiên trì vì mỗi người phải chịu trách nhiệm cho việc học của mình.
Cũng như tập thể dục giúp cho cơ bắp phát triển mạnh mẽ, việc học liên tục làm cho trí não trở nên tích cực, năng động hơn. Với họ, học tập suốt đời là quá trình trưởng thành, thay đổi và thích nghi; thậm chí khi đã lớn tuổi, trí não của họ vẫn còn tinh táo. Trái lại, có những người tin rằng việc học dừng lại sau khi họ rời khỏi ghế nhà trường. Họ không thích thay đổi, chỉ ưa thích làm theo thói quen, làm cùng một điều mà không suy nghĩ nhiều. Đến tuổi trung niên, họ đã có triệu chứng lãng quên hay dấu hiệu sớm của bệnh Alzheimer.
Có những người có tính tỏ mò với ham muốn tìm ra mọi thứ. Họ không chấp nhận điều họ được nói cho biết, mà tự nghiên cứu cho đến khi họ hiểu đầy đủ. Họ tin rằng học từ người khác là hời hợt, còn tự tìm hiểu thì tốt hơn. Họ tích cực làm theo cách riêng của mình để học được nhiều hơn, cho đến khi họ hiểu mọi thứ. Họ đặt ra các câu hỏi giúp họ đưa tri thức mới vào bối cảnh rộng lớn hơn. Họ muốn phát triển các quy tắc và công thức trong tâm trí họ về cách mọi thứ khớp nối với nhau. Với họ, học tập suốt đời là quá trình thám hiểm để thỏa mãn nhu cầu hiểu biết của họ.”
(Trích Bước ra thế giới, Giáo sư John Vu, NXB Tổng hợp Thành phố
Hồ Chí Minh, 2019, tr 97)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1 (0.5 điểm). Theo tác giả, kỹ năng học tập suốt đời yêu cầu điều gì ở mỗi người? Tính tự giác kỷ luật và kiên trì ở mỗi người.
Câu 2 (0.5 điểm). Chỉ ra điểm khác biệt giữa những người học tập suốt đời với những người không học tập suốt đời khi ở độ tuổi trung niên, lớn tuổi.
Câu 3 (1.0 điểm). Nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong câu“Với họ, học tập suốt đời là quá trình thám hiểm để thỏa mãn nhu cầu hiểu biết của họ. 03
Câu 4 (1.0 điểm). Anh/Chị có suy nghĩ gì về việc người học tự “đặt ra
các câu hỏi”để khám phá tri thức mới? Phần II. Làm văn (7.0
điểm) Câu 1 (2.0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích trong phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trả lời cho câu hỏi: Vì sao chúng ta cần học tập suốt đời?
Câu trả lời của bạn
Câu 1
Thưở xa xưa, tại một ngôi làng nọ, người dân vô cùng buồn bã khi thấy mùa màng thất bát do sự khắc nghiệt của thời tiết. Họ cầu xin Thượng Đế ban cho những tháng ngày chỉ có mưa và nắng, không có những đợt gió mùa khắc nghiệt. Động lòng trước lời cầu xin tha thiết của dân làng, Thượng Đế đã ban cho họ điều mong muốn.
Dân làng vui mừng và hồi hộp đón chờ kết quả một vụ mùa bội thu với những trái bắp no tròn, những cây lúa trĩu hạt. Tuy nhiên, thời gian thu hoạch vụ mùa đã qua mà không có loài cây nào kết trái. Nỗi vui mừng trước đó đã được thay thế bằng sự bực tức. Mọi người đến gặp Thượng Đế và trách: “Tại sao Ngài không giữ lời hứa với chúng tôi?”
Thượng Đế trả lời: “Ta đã giữ đúng lời hứa. Ta đã ban cho các con đúng như những gì các con đã xin ta”.
Dân làng bật khóc và nói: “Vậy tại sao những cây bắp, cây lúa mì chúng con trồng lại không có hạt?”.
Thượng Đế giải thích: “Bởi vì các con đã xin ta đừng ban những cơn gió lạnh buốt. Nhưng thiếu gió, cây không thể thụ phấn và như thế thì làm sao kết hạt?”.
(Không gục ngã, NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, tr 54-55)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản ?
Câu 2: Các hình ảnh những trái bắp no tròn, những cây lúa trĩu hạt, những đợt gió mùa khắc nghiệt, những cơn gió lạnh buốt trong văn bản biểu tượng cho điều gì?
Câu 3: Anh/chị hiểu như thế nào về lời giải thích của Thượng Đế : “Bởi vì các con đã xin ta đừng ban những cơn gió lạnh buốt. Nhưng thiếu gió, cây không thể thụ phấn và như thế thì làm sao kết hạt?”.
Câu 4: Viết đoạn văn về bài học tâm đắc nhất mà anh/chị rút ra sau khi đọc câu chuyện
Câu trả lời của bạn
Văn học trung đại có ảnh hưởng nhiều đến văn học hiện đại không. Chứng minh
Câu trả lời của bạn
Câu 2: Viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của em về sự chủ động, chuẩn bị trước những tình huống xấu trong cuộc sống.
Mong mọi người giúp đỡ ạ!
Mình đang cần gấp ạ!
Mai mình thi rồi ạ!
Câu trả lời của bạn
viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh chị về những việc cần làm để phát huy giá trị của bản thân
Câu trả lời của bạn
I-PHẦN ĐỌC – HIỂU: 5Đ
Đọc kĩ văn bản sau
(1) Cuộc sống của chúng ta có rất nhiều điều đáng để sợ hãi. Bản năng sinh tồn luôn nằm trong tiềm thức và tạo ra những nỗi sợ không được định hình. Nó giúp chúng ta tồn tại, giúp chúng ta nhận thức được hiểm nguy nhưng nếu không điều khiển được nỗi sợ hãi của mình, chúng ta không thể trưởng thành và mạnh mẽ.
(2) Khi còn bé, chúng ta chưa biết gì để mà sợ. Bạn có thể tung tăng tại những nơi nguy hiểm, nghịch các đồ vật có thể gây ra tổn thương … Nhưng khi lớn lên, áp lực càng nhiều, hiểu biết càng cao thì bạn lại càng sợ nhiều thứ. Khi đi học, bạn sợ bị điểm kém vì sẽ bị thầy cô khiển trách và bố mẹ đánh đòn. Khi ra trường, bạn sợ không kiếm được một công việc để có tiền nuôi bản thân. Khi đi làm, bạn sợ bị sa thải, sợ thất bại, sợ bị chê cười, sợ bị mang tiếng. Khi về hưu, bạn sợ cô đơn, sợ bệnh tật …
(3) Nỗi sợ hãi vây quanh khiến cho bạn và tôi gần như mặc định rằng sợ hãi là hiển nhiên, không sợ thứ này thì sợ thứ khác, chẳng ai không có cái để mà sợ. Và rồi nỗi sợ hãi này sẽ đi đến đâu? Chắc chắn một điều là sợ cũng tốt. Bạn phải sợ thì bạn mới biết là mình còn yếu, bạn mới có động lực để tìm hiểu vấn đề và nguyên nhân nỗi sợ hãi của bạn, miễn đừng chỉ đơn giản là sợ và cứ sợ. Nỗi sợ nào cũng có nguyên nhân và đều có thể giải quyết chỉ cần bạn thực sự quyết tâm. Bởi sợ không xấu, nhưng luôn sống trong sợ hãi mà không thoát ra được mới là xấu. Nỗi sợ nào cũng có nguyên nhân và đều có thể giải quyết chỉ cần bạn thực sự quyết tâm.
(4) “Karate Kid” là một bộ phim để lại ấn tượng trong tôi về việc chiến thắng nỗi sợ hãi. Bộ phim kể về cậu bé người da đen theo mẹ sang Trung Quốc làm việc. Tại đây, cậu gặp vấn đề với một số cậu bé bản xứ và bị chúng bắt nạt. Ban đầu, cậu bé quyết tâm học võ chỉ đơn giản là để chiến thắng lũ bạn xấu kia. Nhưng đến khi lên võ đài, sau khi đã qua những vòng đấu loại với nhiều thương tích và đặc biệt là gần như không thể sử dụng một chân do bị thương từ vòng trước, cậu bé đó đã để lại cho tôi một câu nói sâu sắc: “Con vẫn muốn lên thi đấu vì con còn sợ. Con không muốn ngày hôm nay kết thúc mà con vẫn còn nỗi sợ này. Dù thắng hay thua, con vẫn phải làm để con không còn sợ nữa”.
(Theo Bí quyết của sự thành công)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chủ yếu của văn bản. (1điểm)
Câu 2: Văn bản bàn luận về vấn đề gì? (1điểm)
Câu 3: Xác định và nêu hiệu quả biểu đạt của 01 phép tu từ nổi bật được sử dụng trong đoạn văn (2). (1điểm)
Câu 4: Theo tác giả, vì sao “sợ hãi cũng là một điều tốt”? (1điểm)
Câu 5: Dựa vào văn bản, hãy cho biết những nỗi sợ thường có của mỗi người trong cuộc sống? Trong những nỗi sợ trên, nỗi sợ nào đối với Anh /Chị là ám ảnh, đáng sợ nhất? Vì sao? (1điểm)
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu cho dưới
Người thầy thông thái, vĩ đại và đáng kính nhất trong cuộc đời chính là bản thân của mỗi người. Những quyết định được thai nghén trong những phút giây bạn trăn trở, suy ngẫm thường ảnh hưởng sâu sắc tới cuộc sống của bạn mỗi ngày. Trái tim luôn là người dẫn đường tài ba nhất của bạn, hơn mọi lời chỉ bảo của những người xung quanh. Tất nhiên, bạn cũng nên cởi mở để chia sẻ và đón nhận mọi lời khuyên. Nhưng nếu bạn coi trọng và đặt lòng tin vào ý kiến của người khác hơn chính kiến của bản thân, bạn đã tự tước đi khả năng đặc biệt của mình. Suy cho cùng, bạn mới là người biết rõ về khả năng và cảm giác thực sự trước những việc mình làm.
Không ai dạy ta bài học quý báu hơn bài học ta tự nhận thức. Không thông điệp nào giàu ý nghĩa với trái tim ta bằng thông điệp đang ngân nga trong tâm hồn ta. Không trí tuệ nào thấu tỏ chiều sâu nội tâm ta hơn những lời trái tim ta mách bảo. Vậy tại sao phải dành nhiều thời gian để nghe người khác uốn nắn ta là ai trong khi ta có thể tự nhìn nhận và tìm ra câu trả lời cho mình?
Vì vậy hãy giữ vững niềm tin vào khả năng của bản thân và luôn ghi nhớ rằng chọn lựa của bạn mới là điều quan trọng nhất.
(Quên hôm qua sống cho ngày mai – Tian Dayton, P.D, NXB Tổng hợp TPHCM -2017 tr.78,79)
Câu 1. (0.5 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản
Câu 2. ( 0.5 điểm) Theo tác giả, những điều “ảnh hưởng sâu sắc tới cuộc sống của bạn mỗi ngày” là gì?
Câu 3. (1.0 điểm)Theo anh/chị tại sao “bạn mới là người biết rõ về khả năng và cảm giác thực sự trước những việc mình làm.”
Câu 4. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về quan điểm: Đừng cố bắt chước ai đó, hãy là chính mình.
Câu trả lời của bạn
Tôi bắt đầu mơ về một sớm mai gần, khi bình minh chưa kịp ló dạng, trong gian nhà nọ, có đứa bé vẫn còn đang say giấc nồng dưới tay mẹ đưa nôi. Trên khóe miệng em, theo mộng đẹp khẽ nhoẻn cười.
Tôi bắt đầu mơ về một chiều gió lộng, bóng hoàng hôn vẫn chưa kịp ngả tàn, cứ thế mà chậm rãi lang thang về. Thoáng nhìn qua lăng kính cửa nhà ai, thấy họ vẫn đang quây quần bên nhau chuẩn bị bữa cơm tối.
Tôi bắt đầu mơ về những khu chợ đêm ở phố, nơi mà, bao sắc màu hội tụ. Người mưu sinh, đang miệt mài bên gian hàng nhỏ. Góc lề đường, khoảng trời riêng cho những đôi cánh người yêu đương.
Và, tôi không muốn mình mơ nữa.
Điều tôi mong muốn, tất cả những an yên này, đều là sự thật.
Dạo gần đây, tôi thấy người ta khóc nhiều lắm. Khóc cho những khắc khoải, khóc cho những lo toan, và cái khóc đau đớn nhất trên đời này, chính là khóc cho những mất mát, ly biệt.
Bạn tôi ơi, mình tạm ngưng trách đời, được không?
Đừng trách hờn cho những ngày này không thể gặp mặt. Có những người, đã không thể từ mà biệt mãi nghìn năm.
Đừng đoạn tuyệt nhau, vì đôi ba câu tranh luận. Biết đâu chừng, một kí gạo cứu đói cả nhà hôm nay, là của họ mang sang.
Đừng dỗi mẹ, dỗi cha, dỗi người thân nữa. Có những đứa trẻ, trong trận dịch này, chưa kịp hiểu đời, đã thành trẻ mồ côi.
Cũng xin đừng mắng chửi, đừng rủa nguyền người đưa bạn đi cách ly chữa bệnh. Hôm qua đấy, có người nhà họ mắc bệnh qua đời, mà chẳng thể chịu tang...
Bạn ơi, đừng.
Xin đừng đặt cho bản thân một dấu cảm thán. Hứa với nhau, đừng ghét cuộc đời này nữa.
Cuộc đời mình, còn một bữa cơm ngon, còn một chốn để về, còn một gia đình để quây quần yêu thương. Hoặc duy nhất là, trong trận đại dịch này, may mắn an toàn còn được sống, đã là một hạnh phúc rồi.
Mấy khi tâm trạng hỗn loạn, khuấy đảo cả tâm can. Nhưng chúng ta không tài nào biết được, hằng giờ, hằng phút hay chỉ là khắc, giây. Đâu đó còn có vô số người đang đau đớn trải qua tháng ngày khốc liệt.
Nguyện mong, một sớm mai thật gần. An yên sẽ nhanh trở về nơi chúng ta sống.
Và bạn ơi, sau tất cả những gì mà tôi muốn bày tỏ. Là trong những ngày không đầu không cuối này, chúng ta có thể mang tâm trạng u uất, đau khổ. Nhưng không thể mãi mãi chết chìm trong hỗn tạp đau thương.
Tôi hy vọng cho tôi cho bạn và tất cả chúng ta, những người đang sống.
Sau ác mộng dài khi thức dậy. Chúng ta sẽ cùng học cách yêu thế giới này lần nữa. Đi qua tháng ngày chênh vênh, đầy vết xước. Cảm ơn bạn, vì đã từng dũng cảm đối mặt.
Nguyện mong một sớm mai trở về, chúng ta mãi luôn là những người “biết đủ, biết thương, biết buông, và biết cách tử tế với trái tim lương thiện thuở ban đầu.
Câu 1 : Nêu hiệu quả biểu đạt của phép tu từ nổi bật trong đoạn văn
Câu 2: Thông điệp sâu sắc của tác giả là gì
Câu 3 : Dựa vào văn bản , hãy cho biết diều hạnh phúc nhất của mỗi người chúng ta trong đại dịch lúc này là gì ?
Câu 4 : Nêu ý chính của đoạn văn
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
Bạn tham khảo những nội dung chính để triển khai nha:
Bàn luận
Câu trả lời của bạn
Có thể triển khai phân tích các ý sau:
- Nghệ thuật sử dụng từ ngữ giàu hình tượng và cảm xúc qua các từ: lôi thôi, ậm oẹ.
- Nghệ thuật đảo trật tự cú pháp nhằm nhấn mạnh vào dáng điệu và hành động của sĩ tử và quan trường.
- Sự đối lập giữa sĩ tử và quan trường (nhưng cả hai đều hài hước).
- Nêu cảm nghĩ chung về cách thi cử trường ốc ngày xưa.
Với các ý dự định triển khai như trên, có thể chọn viết đoạn văn lập luận phân tích theo kiểu tổng - phân - hợp.
- Giới thiệu hai câu thơ và định hướng phân tích
- Triển khai phân tích cụ thể nghệ thuật sử dụng từ ngữ, phép đối lập, đảo ngữ...
- Nêu cảm nghĩ về cách thi cử dưới thời phong kiến.
Câu trả lời của bạn
a) Những biểu hiện và tác hại của thái độ tự ti:
- Giải thích khái niệm: Tự ti là tự đánh giá thấp mình nên thiếu tự tin. Tự ti hoàn toàn khác với khiêm tốn.
- Những biểu hiện của thái độ tự ti:
+ Không dám tin tướng vào năng lực, sở trường, sự hiểu biết,... của mình.
+ Nhút nhát, tránh những chỗ đông người.
+ Không dám mạnh dạn đảm nhận những nhiệm vụ được giao.
- Tác hại của thái độ tự ti.
+ Bỏ lỡ cơ hội thể hiện bản thân
+ Thu hẹp khoảng cách giao tiếp với mọi người...
b) Những bỉểu hiện và tác hại của thái độ tự phụ:
- Giải thích khái niệm: Tự phụ là thái độ đề cao quá mức bản thân, tự cao, tự đại đến mức coi thường người khác. Tự phụ khác với tự hào.
- Những biểu hiện của thái độ tự phụ:
+ Luôn đề cao quá mức bản thân
+ Luôn tự cho mình là đúng.
+ Khi làm được một việc gì đó lớn lao thì thậm chí còn tỏ ra coi thường người khác.
- Tác hại của tự phụ.
+ Nhìn nhận đánh giá sai lầm, lệch lạc giá trị bản thân
+ Khi đề cao quá mức bản thân, trong nhiều công việc cũng sẽ gặp thất bại, không được sự giúp sức của mọi người
c) Xác định thái độ hợp lí:
- Phải biết đánh giá đúng bản thân để phát huy những điểm mạnh và khắc phục những điểm yếu
- Cần phải khiêm tốn và tự tin trong cuộc sống
- Phải hoàn thiện mình về cả học thức và nhân cách
Câu trả lời của bạn
Tham khảo các đoạn trích sau đây:
a. Chỉ với hai câu đề, hình ảnh của bà Tú đã hiện lên như chân dưng một cuộc đời, một duyên phận:
Quanh năm buôn bán ớ mom sông,
Nuôi đủ năm con với một chồng.
Chẳng biết tài hoa tạo nên chữ nghĩa hay tình thương đã tự tìm ra tiếng nói của nó, mà chữ nào ở đây cũng sắc nét, củng đượm tình. Bà Tú đang nổi lên hay đang chìm đi trong cái nhộn nhạo nhốn nháo của chợ đời ? Bà hiện ra trong vòng công việc hay công việc đã cột chặt lấy bà trong cái vòng triền miên mà mòn mỏi của nó ? Hai chữ “quanh năm” không chỉ là độ dài của thòi lượng mà gợi ra cái vòng không kì hạn của thời gian. Hai chữ "mom sông" vẽ ra một không gian ngỡ như tương phản, nào ngờ lại tương hợp với thời gian. Tương phản vì nó là một thẻo đất hẹp nhô hắn ra lòng sông. Lại tương hợp vì nó gợi ra cái thế tồn tại chông chênh của bà Tú. Cả thời gian lẫn không gian đều như hùa với nhau làm nặng nề thêm cái gánh nặng nhọc nhằn đè lên vai người vợ ấy. Câu thứ hai vừa phơi bày ra cái gánh nặng kia vừa như giải thích cái lí do khiến người vợ hiền thảo phải hằng ngày "xuất gia’’ chường mặt ra với đời. Và đó là một gánh éo le : “Nuôi đủ năm con với một chồng". Xuân Diệu đã thật tinh tế khi phát hiện ra những đắng xót trong cái cách đếm chồng. Con thì có thể đếm, còn chồng chỉ có một, sao lại đếm. Khi hạ chữ "một” trước chữ "chồng" ông Tú đã [...] cay đắng nhận ra mình cũng chỉ là một thứ con trong cái gánh nặng của vợ. Và cũng có một nỗi cay cực không kém chất chứa trong hai từ "nuôi đủ”. Người chồng nói chữ "đủ" mà đắng lòng xót dạ. Không chi đủ về quân số (năm với một), đủ về thành phần (cả con lẫn chồng), mà còn đủ cả mọi nhẽ mọi bề (nhu cầu đòi hỏi), đủ mùi đủ vẻ (khi hơn thua, lúc thành bại). Cái gánh nhọc nhằn đè trên vai bà Tú là thế “đầu này là năm đứa con, đầu kia là ông chồng”. Chữ "chồng” dằn xuống cuối câu bằng tất cả nỗi hố thẹn của người chồng xem chừng đã làm đầu gánh như chúi hắn xuống vậy.
Mới chỉ là câu đề thôi mà thi đề “Thương vợ" ngỡ đã đủ đầy. Hình tuy mới phác mà nét đã sắc, tình tuy mới bộc bạch mà đã ngập tràn. Nó thật xứng đáng là cặp câu hay nhất của bài thơ.
b. Lấy nơi sinh sống đặt tên cho lãnh địa dân tộc mình là lẽ thường tình. Nhiều nước có tên gọi gắn với "đất” (land). Tô Cách Lan (Scotland) là đất của những người nói tiếng Gaelic", Phần Lan (Finland) là “đất của những người nói tiếng Finnic”, Hà Lan (Holland) là “vùng đất cây cối rậm rạp" và cũng là ‘‘những vùng đất thấp” (Netherlands), Ba Lan (Poland) là “đất của dân tộc Poles”. Nhưng người Việt dùng từ “nước” để chỉ lãnh thổ dân tộc: nước Việt Nam.
Trong tiếng Việt, từ làng nước để chỉ những người cùng làng. Thú vị là từ làng cũng gắn với “những dải nước lớn”, vì ngỉiòi Việt cô “quần cư quanh những dái nước lớn (cũng như đồng bào miền núi thường quần cư bên bờ suối, bờ sông) mà ngày xưa gọi là lang và sau này khi tiếng Việt đã có thanh điệu, cơ sở quần cư ấy được gọi là làng” (Nguyễn Kim Thản).
Nơi ở của người Việt gắn chặt với nguồn nước nên tổ tiên ta đã dùng từ nước (water) đặt tên cho đơn vị hành chính lớn nhất của mình, nước là quốc gia (state). Đồng thời, theo quy luật lấy con người làm trung tâm và lấy những sự vật gần gũi nhất quanh ta để đặt tên nhiều hiện tượng khác, từ nước được người Việt dùng theo nghĩa bóng rất nhiều, những cách dùng từ ngữ hiếm thấy ở những dân tộc khác.
Bắt đầu một ngày, mặt Ười nhô lên khỏi biến được người Việt gọi là "mặt trời mọc” giống như cây mọc từ đất, hoa sen, hoa súng mọc từ nước, trong khi các dân tộc Anh, Nga, Pháp nói là “mặt trời đi lên” (to rise, podnimatsja, se lever). Chuyển từ ngày sang đêm, mặt trời buông xuống rồi biến mất, giống như khi ta lặn xuống nước không ai thấy nữa. Vậy là người Việt nói "mặt trời lặn”.
Trong tiếng Việt, từ nước có tính độc lập cao, nó kết hợp được với tính từ, động từ, danh từ theo những trật tự khác nhau, để mang những ý nghĩa thật là thú vị. Hàng nước đâu chỉ có bán nước, còn bán cả kẹo bột, kẹo vừng, mấy gói thuốc lào, dăm bao thuốc lá. Người uống nước có thể mua thêm cút rượu nhắm suông kẹo lạc, kẹo vừng,... Từ nước đã thay cho nhiều mặt hàng ăn uống lặt vặt.
Nước thì có bề mặt phản chiếu, nên có thể dùng từ nước để chí những gì trên bề mặt có màu sắc: nước da trắng hồng, nước bóng, nước mạ, nước kền, nước son, màu chiếc xe đã xuống nước không còn như lúc mới.
Những con nước lên xuống, rồi một sông nước chảy đôi dòng, dẫn tói những tình huống mà con người phải xử trí hằng ngày, hoặc nói năng ngang bằng sổ thẳng hoặc theo nước đôi muốn hiểu thế nào thì hiểu.
Tinh huống trong cuộc đòi giống như tình thế trong cuộc cờ. Vậy nên nước còn dùng để nói về nước cờ, thế cờ, “Cờ đang dở cuộc không còn nước” (Nguyễn Khuyến). Nhiều lúc dù có xoay xở hết nước vẫn không thoát khỏi nước bí trong cuộc cờ, củng như trong cuộc đời, nếu như không có những lời mách nước. Kẻ được nước, ớ vị thế cao thì lấn nước, người kia mất nước, ở vị thế thấp đành chịu nước lép. Thậm chí nếu hết đường binh thì chí còn nước chịu thua. Nước đời là vậy.
Dòng nước chảy gợi nên sự chuyển động khiến ta liên tướng tới cách thức đi đimg, hành xử tìm ra đường đi nước bước trong công việc. Ngựa chạy được ví như nước chảy, có lúc đi nước kiệu, lúc lại phi nước đại. về gần đích, vận động viên chạy nước rút. Cuối năm, nhà máy, xí nghiệp cũng mở cuộc đua nước rút hoàn thành chỉ tiêu, kế hoạch.
Mời các bạn suy ngẫm về những từ "nước" dưới đây : nước chấm, nước dùng, nước lèo, nước cốt, nước hàng, nước màu, nước hoa, nước trái cây, sắc tới nước thuốc thứ hai, thêm thứ này vô sẽ mất nước, nước độc, bị sốt rét ngã nước, buôn bán nước bọt... Ấy là chúng ta chưa nói về nghĩa bóng của từ nước trong thành ngữ, tục ngữ Việt.
Câu trả lời của bạn
- Cách thực hiện:
+ Cần dựa trên những tiêu chí, quan hệ nhất định:
Quan hệ giữa các yếu tố tạo nên đối tượng
Quan hệ nhân quả
Quan hệ giữa đối tượng với các đối tượng liên quan
Quan hệ giữa người phân tích với đối tượng phân tịch
+ Phân tích cần đi sâu vào từng mặt, từng bộ phận nhưng cần lưu ý đến quan hệ giữa chúng với nhau, cần khái quát để rút ra bản chất chung của đối tượng.
Câu trả lời của bạn
- Khái niệm
- Yêu cầu
kết hợp các thao tác lập luận thích hợp để viết đoạn văn thể hiện '' con người không thể thiếu bạn '' và chỉ ra các thao tác lập luận nằm ở câu nào
Câu trả lời của bạn
Các bạn hướng dẫn mình cách cảm nhận chi tiết nhân vật văn học với.
Câu trả lời của bạn
Với những dạng này thì mình thường viết theo cấu trúc này. Bạn tham khảo nha!
1. Mở bài
Giới thiệu nhân vật mà bạn sẽ cảm nhận: Trích 1 tí info theo như trong tác phẩm. Sau đó giới thiệu nhân vật này trong tác phẩm nào? Do ai sáng tác?
Nêu cảm nhận chung của mình về nhân vật, sau đó nói đến điều khiến bạn ấn tượng nhất về nhân vật đó.
Ví dụ đề bài: Cảm nhận về nhân vật Kiều trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích - Ngữ văn 9 mình sẽ làm như sau:
Chắc hẳn nhân vật Thúy Kiều là nhân vật không còn xa lạ gì với chúng ta nữa. Kiều được tác giải Nguyễn Du khắc họa lại cả một cuộc đời qua tác phẩm Truyện Kiều - 1 tác phẩm đã trở thành quyển sách gối đầu giường của không biết bao thế hệ. Ai cũng thương xót cho số phận đáng thương, phải trải qua nhiều đau khổ của nàng.Và cuộc đời của nàng có lẽ yên bình nhất là lúc được ở lầu Ngưng Bích. Sau đây tôi sẽ cùng các bạn phân tích những cảm nhận của nàng trong khoảng thời gian yên bình tạm thời này.
2. Thân bài
Đầu tiên mình sẽ giới thiệu hoàn cảnh sáng tác của Tác phẩm. Phần này theo mình thì khá quan trọng, vì mình sẽ dựa vào đây để triển khai phân tích ý nghĩa hình tượng của nhân vật.
Tóm tắt tác phẩm: Phần này mình chỉ tóm tắt ngắn gọn thôi. Mình sẽ tập trung nhiều vào những chi tiết và hình ảnh đắt giá của Tác phẩm có liên quan đến nhân vật.
Phân tích các khía cạnh của nhân vật được miêu tả trong tác phẩm: Infor, ngoại hình, tính cách, cử chỉ hành động,...Nhưng nhận xét của các nhân vật khác trong tác phẩm về nhân vật đang phân tích.
Sau đó tóm gọn lại những điều đặc sắc về nhân vật
Nghệ thuật tác giả sử dụng để làm nổi bật nhân vật trong tác phẩm
Mở rộng, liên hệ bản thên(nếu có thể).
3. Kết bài
Tóm gọn lại những yếu tố nổi bật tạo nên nhân vật, nghệ thuật được sử dụng.
Cách phân tích một nhân vật trong tác phẩm văn học và tự sự: Một nhân vật văn học thành công bao giờ cũng mang một tính cách, một số phận riêng. Vậy phân tích một nhân vật chính là làm sáng tỏ một tính cách, một số phận độc đáo. Những tính cách, số phận ấy bộc lộ qua các phương diện sau: a) Lai lịch Là phương diện đầu tiên góp phần chi phối đặc điểm tính cách cùng cuộc đời nhân vật. Lai lịch có quan hệ khá trực tiếp và quan trọng với đường đời của một người (một nhân vật). Lai lịch gồm thành phần xuất thân, hoàn cảnh gia đình. Chí Phèo ngay từ khi được sinh ra đã bị vứt ra khỏi cuộc sống, đã là đứa trẻ hoang không biết bố mẹ, chẳng có cửa nhà. Hoàn cảnh xuất thân ấy đã góp phần tạo nên số phận cô độc thê thảm của Chí. Vốn xuất thân từ tầng lớp trên, quen hưởng cuộc sống giàu sang, lại ít có dịp gần gũi với quần chúng lao động nên văn sĩ Hoàng (Đôi mắt) dễ có cái nhìn khinh miệt về người dân quê kháng chiến... Tính cách, số phận nhân vật được lí giải một phần bởi thành phần xuất thân, hoàn cảnh gia đình và điều kiện sinh hoạt... b) Ngoại hình Trong văn học, miêu tả ngoại hình chính là một biện pháp của nhà văn nhằm hé mở tính cách nhân vật. Phần lớn, đặc điểm tính cách, chiều sâu nội tâm (cái bên trong) của nhân vật được thống nhất với ngoại hình (vẻ bề ngoài). Một nhà văn có tài thường chỉ qua một số nét khắc hoạ chấm phá có thể giúp người đọc hình dung ra diện mạo, tư thế cùng bản chất của nhân vật nào đó. Miêu tả nhân vật văn sĩ Hoàng, Nam Cao chỉ vài nét phác họa dáng người béo, bước đi khệnh khạng, vừa đi vừa như bơi hai cánh tay ra hai bên vì những khối thịt ở dưới nách kềnh ra, bàn tay múp míp, bộ mặt đầy đặn và trên mép một cái vành móng ngựa ria trông như một chiếc bàn chải nhỏ... Chừng ấy chi tiết cũng đủ giúp người đọc hình dung rõ một con người kiểu cách, trưởng giả, một lối sống sung túc dư thừa giữa lúc nhân dân đang gian khổ kháng chiến. Trong phân tích nhân vật, cần qua các chi tiết ngoại hình mà đi sâu vào nội tâm, vào bản chất của nhân vật. c) Ngôn ngữ Ngôn ngữ của nhân vật trong tác phẩm văn học được cá thể hoá cao độ, nghĩa là mang đậm dấu ấn của một cá nhân. Nhân vật cụ cố Hồng trong tiểu thuyết Số đỏ của Vũ Trọng Phụng hễ cứ mở miệng ra là gắt: “Biết rồi, khổ lắm, nói mãi!”. Trở thành “nhà cải cách thẩm mỹ”, “đốc-tờ Xuân”, “giáo sư quần vợt”, “cố vấn báo Gõ mõ"... được cả xã hội thượng lưu thành thị trọng vọng, Xuân Tóc Đỏ vấn đầu cửa miệng mấy chữ “mẹ kiếp”, “nước mẹ gì”. Chứng tỏ tính chất lưu manh, vô học của y. Nhân vật Đào (Mùa lạc) thường có lối nói ví von bóng bẩy của ca dao, tục ngữ, chứng tỏ người phụ nữ xuất thân từ tầng lớp nông dân có học và từng trải. Nhưng mặt khác, đằng sau những câu đối đáp sắc sảo, đanh đá của những ngày đầu lên Điện Biên, chúng ta dễ nhận ra vẻ ngậm ngùi, chua chát cho thân phận éo le của Đào. d) Nội tâm Khi phân tích nhân vật cần quan tâm đến thế giới bên trong với những cảm giác, cảm xúc, tình cảm, suy nghĩ... Một nghệ sĩ tài năng bao giờ cũng là một bậc thầy trong việc nắm bắt và diễn tả tâm lí con người. Miêu tả chân thực, tinh tế đời sống nội tâm nhân vật là chỗ thử thách tài nghệ nhà văn và cảm nhận, phân tích được một cách thuyết phục. Đây cũng là nơi chứng tỏ năng lực của người phân tích tác phẩm. Ở truyện ngắn Vợ chồng A Phủ, hay nhất có lẽ là những trang Tô Hoài diễn tả sự trỗi dậy từng bước của sức sống tiềm tàng trong lòng Mị, quá trình hồi sinh của tâm hồn của Mị trong đêm mùa xuân nghe tiếng sáo gọi bạn tình. Sự hồi sinh này biểu hiện qua diễn biến tâm trạng, qua các cử chỉ, hành động. Nhìn mọi người trong nhà thống lí Pá Tra vừa ăn xong bữa cơm Tết cúng ma đang tụ tập quanh bếp lửa khua chiêng, nhảy múa và uống rượu, Mị nghĩ: “Ngày Tết, Mị cũng uống rượu”. Cô lén lấy cái hũ rượu, cứ uống ừng ực từng bát... hành động uống rượu ấy là gì nếu không phải là biểu hiện của ý thức về quyền làm người, quyền bình đẳng đang trỗi dậy. Cuộc đời đối với người con dâu gạt nợ như một đêm dài. Nhưng giờ đây, có lẽ Mị không còn chịu nổi bóng tối đang vây bọc quanh mình nữa. Thắp sáng thêm đĩa đèn hay là Mị đang muốn thắp sáng lại cuộc đời mình? Hành động đó chứng tỏ sóng cuộn trong chiều sâu tâm trạng từ khi nghe tiếng sáo gọi bạn yêu lấp ló ngoài đầu núi, lửng lơ bay ngoài đường... e) Hành động Bản chất con người ta bộc lộ chân sát, đầy đủ nhất qua cử chỉ, hành động. Phân tích nhân vật, vì thế, cần tập trung khai thác kỹ các cử chỉ, hành động. Nam Cao đã dựng lên trước mắt ta một Chí Phèo bằng xương bằng thịt với tính cách điên khùng, uất ức, với số phận cô độc và bi thảm không thể lẫn với bất kì một ai khác: Chí Phèo từ bộ mặt đầy những vằn ngang vạch dọc, dáng đi ngật ngưỡng đến cách chửi, từ kiểu rạch mặt ăn vạ, kiểu uống rượu đến lối làm tình với Thị Nở, từ hành động xách dao đi trả thù đến cách đâm chết Bá Kiến rồi tự kết liễu đời mình... Khi điển hình hoá nhân vật, nhà văn thường lựa chọn cho nhân vật những hành động độc đáo, gây ấn tượng sâu đậm đối với người đọc. * Một số điểm lưu ý - Không phải bất cứ nhân vật nào cũng được nhà văn thể hiện đẩy đủ các phương diện như: lai lịch, ngoại hình, ngôn ngữ, nội tâm, cử chỉ, hành động. Có chỗ nhiều, chỗ ít, chỗ đậm, chỗ nhạt. Cũng không cứ phải tuần tự theo năm phương diện như thế mà nên sắp xếp theo thực tế từng nhân vật ở từng truyện kể cho bài làm văn hấp dẫn. - Có thể xem năm phương diện đã nêu đều là sự cụ thể hoá, hiện thực hoá của tính cách, số phận nhân vật. Nói cách khác, phân tích những phương diện ấy chính là để khái quát lên tính cách, số phận. - Nắm vững năm phương diện cơ bản khi phân tích nhân vật chính là điều có ý nghĩa định hướng cho việc đọc tác phẩm tự sự. Đọc tác phẩm tự sự phải hiểu được, nhớ được nội dung phản ánh của tác phẩm và mối quan hệ giữa các nhân vật, nắm được tính cách, số phận của các nhân vật chính. Để có căn cứ phân tích, để có chất liệu làm bài, khi đọc tác phẩm cần ghi nhớ các chi tiết, các hình ảnh về từng phương diện ở nhân vật.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *