Thông qua nội dung bài học, các em sẽ thấy được bản chất lố lăng, đồi bại của xã hội “thượng lưu” thành thị những năm trước Cách mạng tháng Tám năm 1945 và nghệ thuật trào phúng đặc sắc của Vũ Trọng Phụng.
⇒ Sự đối lập giữa cái thật và cái giả đã bật ra tiếng cười mỉa mai chua chát.
* Niềm vui của các thành viên trong gia đình
⇒ Bằng những chi tiết chọn lọc, tác giả đã bóc rần bản chất của đám con cháu bất hiếu trong gia đình cụ tổ.
* Niềm vui của các thành viên ngoài gia đình cụ tổ
⇒ Cách khoe khoang của những ông tai to mặt lớn thật lố bịch, kệch cỡm. Từ những chi tiết miêu tả chân dung, tác giả đã ném vào họ tiếng cười mỉa mai châm biếm đặc sắc.
* Nghệ thuật
⇒ Quan sát từng con người cụ thể thì không phải họ đi đưa đám tang mà họ đang đi trong một đám rước, một đám hội. Tác giả đã vạch trần bộ mặt giả dối của giới thượng lưu thời thượng.
⇒ Bằng những chi tiết chọn lọc, cách miêu tả từ bao quát đến cụ thể, tỉ mỉ, nhà văn đã vạch trần bộ mặt thật của đám con cháu bất hiếu và xã hội thượng lưu đương thời,
Đám tang diễn ra như một màn hài kịch nói lên tất cả sự lố lăng, vô đạo đức, “chó đểu” của xã hội thượng lưu ngày trước,
ĐỀ: Phân tích nghệ thuật trào phúng của Vũ Trọng Phụng trong đoạn trích “Hạnh phúc một tang gia” (trích tiểu thuyết “Số đỏ”).
Với bút pháp trào phúng bậc thầy, Vũ Trọng Phụng đã vạch trần chân tướng của tầng lớp tư sản thành thị chỉ biết chạy theo đồng tiền, đua đòi lối sống văn minh rởm, bịp bợm, dâm đãng đồi bại mà đánh mất tất cả lương tâm và bản chất tốt đẹp của con người. Hạnh phúc của một tang gia qua mỗi chân dung, mỗi tên gọi là bức tranh biếm họa về lối sống ấy. Đoạn trích này cùng với tác phẩm số đỏ đã cho ta thấy Vũ Trọng Phụng đúng là một cây bút hiện thực trào phúng xuất sắc của nền văn học trào phúng 1930 - 1945. Để cảm nhận sâu sắc và dễ dàng nắm được những nội dung chính của bài học, các em có thể tham khảo thêm: Bài soạn Hạnh phúc của một tang gia.
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn DapAnHay sẽ sớm trả lời cho các em.
Vũ Trọng Phụng là nhà văn hiện thực phê phán xuất sắc của nền văn học Việt Nam. Có lẽ đặc sắc nhất là đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” được trích từ tác phẩm “Số đỏ”. Tác phẩm như một lời phê phán cái sự lố lăng, đồi bại của xã hội “thượng lưu” lúc bấy giờ. Đó là những đứa con, cháu bất hiếu đã đi trái lại với truyền thống đạo đức của dân tộc ta. Để dễ dàng lập được dàn ý và viết bài văn hoàn chỉnh về tác phẩm này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây:
- Phân tích ý nghĩa nhan đề Hạnh phúc của một tang gia – Vũ Trọng Phụng
- Phân tích nhân vật Xuân tóc đỏ trong Hạnh phúc của một tang gia – Vũ Trọng Phụng
- Phân tích cảnh đám ma gương mẫu trong đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia - Vũ Trọng Phụng
- Nghệ thuật trào phúng trong đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia – Vũ Trọng Phụng
- Phân tích ý nghĩa nhan đề Hạnh phúc của một tang gia
- Phân tích giá trị hiện thực và giá trị tố cáo trong Hạnh phúc của một tang gia
- Phân tích tiếng khóc của Phán Mọc Sừng trong Hạnh phúc của một tang gia
- Phân tích nhân vật Xuân Tóc Đỏ trong Hạnh phúc một tang gia
- Phân tích cảnh hạ huyệt trong Hạnh phúc một tang gia
- Phân tích nhân vật Xuân Tóc Đỏ trong tác phẩm Số Đỏ
- Phân tích cảnh đám ma gương mẫu trong đoạn trích Hạnh phúc một tang gia
- Phân tích đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia (trích Số đỏ của Vũ Trọng Phụng)
- Phân tích tâm trạng các nhân vật trong đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia
- Nghệ thuật trào phúng trong Hạnh phúc một tang gia
-- Mod Ngữ văn 11 DapAnHay
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Tiểu thuyết Lấy nhau vì tình (1937)
Câu trả lời của bạn
Đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia trích từ tiểu thuyết Số đỏ (Vũ Trọng Phụng).
Câu trả lời của bạn
Phong cách nghệ thuật:
- Thể hiện thái độ căm phẫn đối với xã hội “chó đểu”.
- Là cây bút trào phúng bậc thầy, một trong những đại biểu xuất sắc của xu hướng văn học hiện thực.
Câu trả lời của bạn
Tiểu thuyết Số đỏ được in thành sách năm 1938.
Câu trả lời của bạn
Nhân vật chính của tiểu thuyết là Xuân, còn gọi là Xuân Tóc Đỏ. Xuân là một đứa trẻ mồ côi, một tên “ma cà bông” bỗng nhảy lên tầng lớp danh giá của xã hội nhờ trào lưu Âu hóa của giới tiểu tư sản khi đó.
Câu trả lời của bạn
Đoạn trích thuộc chương thứ XV của tiểu thuyết Số đỏ.
Câu trả lời của bạn
Giá trị nội dung:
- Vũ Trọng Phụng tố cáo xã hội nhố nhăng, suy tàn, thối nát. Nhà văn muốn phơi bày tất cả sự giả dối, bịp bợm, vô đạo đức của xã hội thượng lưu.
- Đả kích, châm biếm sâu cay, thâm thúy những thói xấu xa của xã hội đương thời.
Câu trả lời của bạn
Bố cục:
- Phần 1: “Ba hôm sau, ông cụ già chết thật…Xuân Tóc Đỏ đã gây ra cho Tuyết vậy”: Niềm vui và hạnh phúc của các thành viên khi cụ cố tổ qua đời.
- Phần 2: “Sáng hôm sau, đúng 7 giờ thì cất đám…Đám cứ đi”: Cảnh đám ma gương mẫu.
- Phần 3: “Đến huyệt…điều sơ suất của khổ chủ”: Cảnh hạ huyệt.
Câu trả lời của bạn
- Xây dựng những chi tiết mâu thuẫn trào phúng ấn tượng trong đoạn trích”:
+ Cảnh đám ma được tổ chức linh đình.
+ Cảnh cậu Tú Tân bắt mọi người phải đóng kịch để chụp hình.
+ Cảnh ông Phán oặt người đi, khóc thảm thiết trên tay Xuân.
- Nghệ thuật xây dựng và phát triển các tình huống:
- Giọng văn mỉa mai, sử dụng các thủ pháp cường điệu, nói quá được sử dụng một cách linh hoạt.
- Ngòi bút miêu tả sắc sảo: Những nét riêng của từng nhân vật trong đoạn trích.
Câu trả lời của bạn
Cái chết của cụ cố tổ mang đến niềm hạnh phúc cho đám con cháu, là cơ hội để khoe mẽ với thiên hạ những nghịch lý của “thế hệ con cháu” hiếu thảo bằng những bộ trang phục âu hóa nửa tây nửa ta và những trò “mèo mả gà đông” của dâu con lẫn người xung quanh.
Câu trả lời của bạn
- Cái chết của cụ cố tổ lại là niềm hạnh phúc của mọi thành viên trong gia đình cụ vì con cháu sẽ được hưởng gia tài.
- Niềm hạnh phúc của mỗi thành viên:
+ Cụ cố Hồng mơ màng nghĩ đến cảnh mình mặc đồ xô gai chống gậy ho lụ khụ để thiên hạ bình phẩm ngợi khen.
+ Bà văn minh thì sốt cả ruột vì mãi không được mặc những đồ xô gai tân thời, cái mũ mấn trắng viền đen..,
+ Cô Tuyết sẽ có dịp khoe thân thể nõn nà của mình, mặc một bộ áo thơ ngây để chứng tỏ mình còn trong trắng.
+ Những người đến dự tang thì như là cụ cố chết đi để có một buổi họp mặt và khoe đủ thứ trang phục hoặc phê bình đủ kiểu …
=> Mỗi người đều có những niềm hạnh phúc riêng, nhưng bọn chúng chỉ hành động như những kẻ bất hiếu. Qua đây phê phán những kẻ lố lăng đồi bại và có những hành động không có nhân tính và toàn những kẻ bất hiếu.
Câu trả lời của bạn
Một xã hội suy tàn với những chế độ thối nát, tác giả đã miêu tả đầy đủ những hình ảnh đó để thể hiện những hình ảnh chi tiết trong đoạn văn, hình ảnh này biểu tượng cho một điều đó là đồng tiền làm mờ mắt con người họ chỉ biết đến tiền mà không biết đến tình người.
Câu trả lời của bạn
- Toàn cảnh đám tang khiến cho người đọc hình dung được sự nhốn nháo, pha tạp Tây Tàu của đám tang. Nó làm lộ rõ vẻ học đòi vô học và rởm đời của tang chủ:
+ Đủ cả kèn Ta, kèn Tây, kèn Tàu.
+ Hàng trăm câu đối, vòng hoa, bức trướng.
- Khi miêu tả cận cảnh, tác giả chú ý đến những hành động, những lời bàn tán thầm thì của những người đi đưa đám. Những câu chuyện chẳng liên quan gì đến người chết.
- Nhà văn đã lặp lại điệp húc “Đám cứ đi…”. Điệp khúc này có ý nghĩa châm biếm, hài hước. Một đám ma hỗn độn và hài hước, pha tạp đủ thứ, học đòi đủ kiểu để khoe khoang. Xe chở người chết cứ đi, người đưa cứ chim chuột nhau, con cháu cứ hưởng thụ niềm hạnh phúc sung sướng của mình. Mỗi người một tâm lí, một mục đích khác nhau, hội tụ lại để thực hiện “nghĩa tử là nghĩa tận” với người chết. Điểm nổi bật nhất và chung nhất của đám người này là sự giả dối, thói đạo đức giả.
Câu trả lời của bạn
- Cách đặt tên nhan đề rất lạ, gây cảm giác tò mò, chú ý cho người đọc và cũng thể hiện một nghịch lí nực cười: trong tang gia mà lại có hạnh phúc.
- Mâu thuẫn trào phúng cơ bản nằm ngay trong nhan đề. Đám con cháu vô cùng hạnh phúc trước cái chết của cụ Tổ vì họ đã phải chờ đợi quá lâu. Cụ cố Tổ mất đi đối với con cháu này lại là một niềm sung sướng vì chúng sẽ được hưởng gia tài.
- Trong đoạn trích này, tác giả cũng dựng nên bối cảnh của một tang gia bối rối; chẳng những bối rối mà còn rất lo lắng và bận rộn. Nhưng nghịch lí lại tiếp tục được bộc lộ khi lo lắng, bận rộn không phải cho một đám ma mà là lo tổ chức cho chu đáo, linh đình một ngày vui, một đám hội. Như vậy, cách đặt tiêu đề vừa gây chú ý cho người đọc, vừa phản ánh đúng một sự thật mỉa mai, hào hước và tàn nhẫn.
Câu trả lời của bạn
- Từ một tình huống trào phúng cơ bản – Hạnh phúc của một tang gia được tác giả triển khai mâu thuẫn theo nhiều tình huống khác nhau, tạo nên một màn hài kịch lớn, phong phú và biến hóa khôn lường gây nhiều thú vị cho người đọc. Một trong những thủ pháp quen thuộc được tác giả sử dụng là phát hiện những chi tiết đối lập gay gắt nhưng cùng tồn tại trong một sự vật, một con người để từ đó làm bật lên tiếng cười châm biếm.
- Ngoài ra, tác giả còn sử dụng nhiều thủ pháp cường điệu: nói ngược, nói mỉa mai… sử dụng đan xen linh hoạt trong đoạn trích và đều mang lại hiệu quả nhất định. Chẳng hạn, cái chết của cụ tổ khiến mọi người trong cái đại gia đình bất hiếu không ai giống ai. Đặc biệt, đám rước đưa ma được tổ chức nhố nhăng, lố bịch và nó trở thành cơ hội tốt để mọi người gặp gỡ, giao lưu, phô trương thanh thế và cười cợt, nói xấu, nói mỉa nhau...
- Tác giả còn có con mắt tinh đời để nhìn thấy và miêu tả đúng cái nét riêng của từng nhân vật xuất hiện trong đoạn trích. Ngòi bút miêu tả của Vũ Trọng Phụng linh hoạt, biến hóa, giàu yếu tố hài hước gây cười và sắc sảo tinh tế đến từng chi tiết nhỏ. Vũ Trọng Phụng xứng đáng là một bậc thầy – một nhà văn hiện thực xuất sắc trong việc sử dụng nghệ thuật trào phúng.
Câu trả lời của bạn
* Mâu thuẫn trào phúng trong đoạn trích:
- Câu chuyện của Xuân tóc đỏ và cái chết của cụ tổ. Một kẻ có tội như Xuân ngờ đâu lại trở thành có đại công với gia đình.
- Mâu thuẫn trào phúng còn thể hiện ngay trong tựa đề của chương này “Hạnh phúc của một tang gia”.
- Miêu tả tỉ mỉ niềm hạnh phúc của mọi người trước cái chết của cụ cố tổ
=> Vũ Trọng Phụng đã lột bộ mặt thật của xã hội lố lăng, chuộng hình thức, không chút tình người, vạch chân tướng của những hạng người mang danh thượng lưu trí thức, văn minh nhưng thực chất là cặn bã đạo đức giả
* Những nhân vật trào phúng: cụ cố Hồng, vợ chồng Văn Minh, cô Tuyết, cậu Tú Tân, ông Phán mọc sừng, Xuân Tóc Đỏ. Bên cạnh đó là chân dung của những người ngoài gia đình (hai tên cảnh sát Min Đơ, Min Toa, bạn cụ cố Hồng...).
=> Tác giả tái hiện được thực trạng xã hội thượng lưu với bản chất gian manh, lố bịch, rởm đời lúc bấy giờ.
Câu trả lời của bạn
Cái chết của cụ già và những người có công lớn nhất gây ra cái chết ấy là Xuân tóc đỏ. Tác giả tái hiện lại quá trình chạy chữa để giải thích nguyên nhân cái chết của ông cụ. Những bài thuốc khủng khiếp của các ông lang và sự bối rối của cụ cố Hồng khi cha chết cũng được nhà văn chú ý miêu tả trong đoạn này. Đám con cháu vô cùng hạnh phúc trước cái chết của cụ Tổ vì họ đã phải chờ đợi quá lâu. Họ vô cùng sốt ruột vì việc chuẩn bị nghi lễ được tiến hành quá chậm chạp. Mỗi người một tính toán, một niềm hạnh phúc riêng nên họ háo hức chờ đợi đám tang. Tác giả tập trung miêu tả cảnh đám tang. Đặc biệt chú ý đến những người được hưởng hạnh phúc từ đám tang này, từ người được thuê trông coi, khách dự đám đến cô Tuyết và đám con cháu. Nổi bật nhất trong đám tang là cô Tuyết với phục tang mang tên Ngây thơ. Đám tang được tổ chức linh đình. Xuân xuất hiện vào giờ chót khiến cụ bà và Tuyết rất cảm động. Cảnh đưa tang. Đám tang được giễu qua các phố, đi đến đâu làm nhốn nháo đến đó. Những người tham gia đám tang đều rất thời trang, họ thì thầm những câu chuyện đang là mốt của thời thượng, họ tán tỉnh, chim chuột nhau. Cảnh hạ huyệt. Cậu Tú Tân say sưa chụp ảnh. Cụ cố Hồng cố tỏ vẻ đau khổ, ông Phán vừa khóc than thảm thiết vừa lén trả tiền công cho Xuân vì Xuân đã gây ra cái chết của ông cụ.
Câu trả lời của bạn
- Vũ Trọng Phụng (1912 - 1939) sinh tại Hà Nội, trong một gia đình nhà nho nghèo.
- Quê quán: làng Hảo (Bần Yên Nhân), huyện Mĩ Hào, tỉnh Hưng Yên.
- Cuộc đời ngắn ngủi, nghèo túng, bệnh tật, sống chật vật, bấp bênh bằng nghề viết văn, viết báo. Khác với những nhân vật của mình, nhà văn là một con người giản dị, người của khuôn phép, của nền nếp.
- Gia đình nhà văn sống ở phố Hàng Bạc, một trong những trung tâm buôn bán ăn chơi hưởng lạc của đất Hà Thành. Cảnh tượng ấy đã được tác giả chứng kiến hàng ngày. Vì thế nhà văn hết sức căm ghét xã hội tư sản, thực dân nửa phong kiến, thối nát đương thời.
- Vũ Trọng Phụng có sức sáng tạo dồi dào, không đầy mười năm viết văn, ông đã để lại một khối lượng tác phẩm đồ sộ.
- Sáng tác của Vũ Trọng Phụng toát lên niềm căm phẫn mãnh liệt với xã hội xấu xa đương thời.
- Là nhà văn hiện thực xuất sắc trước cách mạng tháng Tám.
- Ông nổi tiếng về tiểu thuyết, truyện ngắn và đặc biệt thành công ở thể phóng sự.
- Để lại nhiều kiệt tác như: Số đỏ; giông tố; vỡ đê; cơm thầy cơm cô,…
- Khoảng năm 1937 - 1938 Vũ Trọng Phụng mắc bệnh lao, nhưng không có điều kiện chạy chữa, ông mất tại Hà Nội.
Câu trả lời của bạn
- Sỡ dĩ Vũ Trọng Phụng đặt tên đoạn trích thuộc chương XV của tiểu thuyết "Số đỏ" thành "Hạnh phúc của một tang gia" là có lí do. Chính cái nhan đề này mới thể hiện được nghệ thuật trào phúng của Vũ Trọng Phụng. Đây là một nhan đề đầy ý vị và trào phúng báo trước những mâu thuẫn trào phúng của vở kịch sắp diễn ra ở nhà cụ cố Hồng. Lẽ ra, cái chết của cụ cố tổ phải gây đau đớn; đằng này mọi người lại lấy làm vui mừng. Kẻ gián tiếp gây ra cái chết được biết ơn, đền ơn một cách xứng đáng. Không khí chuẩn bị buổi lễ tang náo nức, phấn khởi như ngày hội. Ai cũng mong đợi đến giây phút này để quảng cáo, thực hiện những toan tính của mình. Hai từ tang gia và hạnh phúc vốn đối chọi nhau chan chát, thế nhưng ở đây được đặt trong mối quan hệ thống nhất. Nêu lên sự trái khoáy này, tác giả Vũ Trọng Phụng chỉ rõ cho người đọc tính chất phi lí, nực cười của xã hội đương thời.
- Nhan đề tác giả đã phản ánh mạnh mẽ những thói hư tật xấu của những con người đó xuất hiện trong chính tác phẩm. Hình ảnh này không chỉ đem lại cho người đọc những cảm xúc, những nhớ nhung, và còn phần nào tố cáo chế độ thối nát, ở đó xuất hiện những con người không có lương tâm. Đám tang trở thành trò cười cho thiên hạ bởi đây là lễ hội trình diễn thời trang, huân chương và còn để cho những con người đạo đức giả, thể hiện thói xấu của mình.
Câu trả lời của bạn
- Nhan đề: Một gia đình bất hiếu.
- Lí do: Đám tang mà lại là niềm vui cho gia đình, chứng tỏ đây là gia đình có những người con, người cháu vô cùng bất hiếu. Trong thực tế đám ma không thể có niềm vui và hạnh phúc được. Nhưng ở đây các thành viên trong gia đình đều vui vẻ, thoải mái, ăn mặc sang trọng,...
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *