Năng lượng là gì, các loại năng lượng và tính chất đặc trưng cũng như một số loại năng lượng tái tạo thường gặp? Nội dung bài học hôm nay giúp các em giải quyết vấn đề đó. Mời các em cùng tìm hiểu. Chúc các em học tốt!
Tìm hiểu một số dạng năng lượng
Năng lượng mà một vật có do chuyển động gọi là động năng.
a) Người chạy bộ
Vật ở trên cao so với mặt đất có năng lượng gọi là thế năng hấp dẫn.
b) Em bé chơi cầu trượt
Những vật như lò xo, dây cao su, .. khi bị biến dạng sẽ có năng lượng gọi là thế năng đàn hồi.
c) Lò xo bị nén
Đơn vị của năng lượng:
Trong hệ SI, năng lượng có đơn vị là Jun (Joule, kí hiệu là J - lấy theo tên nhà vật lý người Anh James prescott Joule, 1818 - 1889). Ngoài ra, người ta còn dùng một số đơn vị năng lượng khác như kWh; cal và BTU.
1 kWh = 3 600 000J
1 cal = 4,1855J
1 BTU = 1055J
- Mặt Trời, bóng đèn, ngọn lửa, ... phát ra ánh sáng. Ánh sáng mang năng lượng và được gọi là quang năng.
- Cốc nước nóng, hòn than đang cháy, ... Có năng lượng dưới dạng nhiệt năng.
- Các nhà máy nhiệt điện, điện gió, thuỷ điện, ... sản xuất ra điện năng và được truyền tải qua đường dây tải điện đến nơi tiêu thụ.
- Hoá năng là năng lượng do quá trình biến đổi hoá học tạo ra. Ví dụ: năng lượng trong pin, thực phẩm, xăng dầu, ...
Năng lượng mặt trời Mặt Trời là nguồn cung cấp năng lượng vô tận cho Trái Đất. Hiện nay, năng lượng mặt trời được con người khai thác và sử dụng trong rất nhiều lĩnh vực của cuộc sống như sản xuất điện, sấy khô các sản phẩm nông nghiệp, cung cấp năng lượng hoạt động cho hệ thống sưởi ấm, làm mát và thông gió cho các toà nhà, ..
Năng lượng hạt nhân là năng lượng hữu ích từ hạt nhân nguyên tử thông qua các lò phản ứng hạt nhân có kiểm soát. Năng lượng hạt nhân được dùng để nung nóng nước tạo ra hơi nước và sau đó được chuyển
Phân loại năng lượng theo tiêu chí
Năng lượng trong tự nhiên rất đa dạng. Để thuận lợi trong nghiên cứu cũng như sử dụng, người ta phân loại năng lượng theo nhiều tiêu chí khác nhau.
1. Theo nguồn tạo ra năng lượng, năng lượng được phân loại theo các dạng: cơ năng động năng, thế năng), nhiệt năng, điện năng, quang năng, hoá năng, năng lượng hạt nhân, ...
2. Theo nguồn gốc vật chất của năng lượng, năng lượng được phân loại theo các dạng:
- Năng lượng chuyển hoá toàn phần là dạng năng lượng được sinh ra từ nhiên liệu hoá thạch như than đá, dầu mỏ, khí tự nhiên.
- Năng lượng tái tạo là dạng năng lượng như ánh sáng mặt trời, gió, thuỷ triều, hạt nhân, địa nhiệt, ...
3. Theo mức độ ô nhiễm môi trường thì năng lượng được chia thành năng lượng sạch như năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng thuỷ triều và năng lượng gây ô nhiễm môi trường như năng lượng hoá thạch.
Tìm hiểu đặc trưng của năng lượng
Mọi vật (con người, động vật, máy móc, ...) đều cần năng lượng để hoạt động. Sự hoạt động (thay đổi chuyển động hoặc biến dạng của vật) có được là do có tác dụng lực giữa các vật.
Hình 41.3. Năng lượng gió
→ Năng lượng đặc trưng cho khả năng tác dụng lực.
Nhiên liệu là các vật liệu khi bị đốt cháy giải phóng năng lượng dưới dạng nhiệt và ánh sáng.
Tìm hiểu về năng lượng tái tạo
Hình 41.4. Một số nhà máy điện ở Việt Nam
Năng lượng tái tạo là năng lượng từ những nguồn liên tục được coi là vô hạn như Mặt Trời, gió, thuỷ triều, sóng, . .
Năng lượng tái tạo được sử dụng thay thế các nguồn nhiên liệu truyền thống trong các lĩnh vực như: phát điện, đun nước nóng, nhiên liệu động cơ và hệ thống điện độc lập nông thôn.
Bài 1: Hai máy bay có khối lượng như nhau. Chiếc 1 bay ở độ cao 2 km với vận tốc 50 m/s. Chiếc 2 bay ở độ cao 3 km với vận tốc 200 km/h, Máy bay nào có cơ năng lớn hơn? Vì sao?
Hướng dẫn giải
Đổi 50 m/a = 180 km/h
=> Vì máy bay 2 bay cao hơn và có vận tốc lớn hơn máy bay 1 nên máy bay 2 có thế năng và động năng lớn hơn máy bay 1. Vì vậy cơ năng của máy bay 2 lớn hơn máy bay 1.
Bài 2: Trong xây dựng, người ta dùng búa máy để đóng các cọc bê tông. Một búa máy có khối lượng M được thả rơi từ độ cao H xuống và đóng vào một cọc bê tông có khối lượng m trên mặt đất làm cọc lún sâu vào trong đất một đoạn h. Em hãy nêu sự phụ thuộc của h vào H để thấy được năng lượng đặc trưng cho khả năng tác dụng lực.
Hướng dẫn giải
- H càng lớn thì h cũng càng lớn. Khi tăng H thì năng lượng của búa máy tảng lên dẫn đến khi đóng cọc thì nó tác dụng lực lên cọc lớn hơn làm cho cọc lún sâu hơn vào trong đất
Bài 3: Nhiên liệu tích trữ năng lượng dưới dạng
A. nhiệt năng.
B.hoá năng.
C. thế năng hấp dẫn,
D. thế năng đàn hồi,
Hướng dẫn giải
Chọn đáp án: B
Sau bài học này, học sinh sẽ nắm được:
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Khoa học tự nhiên 6 Chân trời sáng tạo Chủ đề 10 Bài 41 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Nhìn bằng mắt thường ta thấy vật có cơ năng có biểu hiện gì?
Quả bóng rơi xuống, sau khi va chạm vào mặt đất không nảy lên độ cao như cũ. Sở dĩ như vậy là vì một phần năng lượng của bóng đã biến đổi thành
Năng lượng là dại lượng đặc trưng cho
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Khoa học tự nhiên 6 Chân trời sáng tạo Chủ đề 10 Bài 41để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Trả lời Mở đầu trang 177 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trả lời Câu hỏi thảo luận 1 mục 1 trang 177 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trả lời Luyện tập mục 1 trang 177 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trả lời Câu hỏi thảo luận 2 mục 1 trang 177 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trả lời Câu hỏi thảo luận 3 mục 1 trang 177 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trả lời Câu hỏi thảo luận 4 mục 2 trang 179 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trả lời Câu hỏi thảo luận 5 mục 2 trang 179 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trả lời Luyện tập mục 2 trang 179 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trả lời Câu hỏi thảo luận 6 mục 3 trang 180 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trả lời Luyện tập mục 3 trang 180 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trả lời Câu hỏi thảo luận 7 mục 3 trang 180 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trả lời Luyện tập mục 3 trang 181 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trả lời Vận dung mục 3 trang 181 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 1 trang 182 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 2 trang 182 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 3 trang 182 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 4 trang 182 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 41.1 trang 121 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 41.2 trang 121 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 41.3 trang 121 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 41.4 trang 121 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 41.5 trang 121 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 41.6 trang 121 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 41.7 trang 121 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 41.8 trang 121 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 41.9 trang 121 SBT KHTN 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Khoa học tự nhiên DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Nhìn bằng mắt thường ta thấy vật có cơ năng có biểu hiện gì?
Quả bóng rơi xuống, sau khi va chạm vào mặt đất không nảy lên độ cao như cũ. Sở dĩ như vậy là vì một phần năng lượng của bóng đã biến đổi thành
Năng lượng là dại lượng đặc trưng cho
Dựa vào trạng thái sẵn sàng sinh ra công hay không người ta chia năng lượng thành 2 dạng là:
Khi cưa thép, đã có sự chuyển hóa và truyền năng lượng nào xảy ra? Chọn phương án trả lời đúng trong các phương án sau:
Khi nói về chuyển hoá vật chất trong tế bào, phát biểu nào sau đây đúng?
Năng lượng trong ATP là dạng năng lượng:
Hai hòn bi thép A và B giông hệt nhau được treo vào hai sợi dây có chiều dài như nhau. Khi kéo bi A lên rồi cho rơi xuống va chạm vào bi B, người ta thấy bi B bị bắn lên ngang với độ cao của bi A trước khi thả . Hỏi khi đó bi A sẽ ở trạng thái nào?
Trong các trường hợp sau, trường hợp nào có sự chuyển hóa thế năng thành động năng?
Thả một vật từ độ cao h xuống mặt đất. Hãy cho biết trong quá trình rơi, cơ năng đã chuyển hóa như thế nào?
Hằng ngày, em thường thực hiện rất nhiều các hoạt động như: Kéo đẩy đồ vật, đi bộ, đi xe đạp,… Tất cả các hoạt động này đều cần có năng lượng. Mặt khác, khi thực hiện các hoạt động đó em đã tác dụng lực lên các vật. Vậy, giữa năng lượng và lực tác dụng lên các vật có liên hệ với nhau như thế nào?
Hãy nêu các hoạt động trong cuộc sống hằng ngày của em có sử dụng các dạng năng lượng như động năng, quang năng, nhiệt năng, điện năng, hóa năng.
Kể tên dạng năng lượng có liên quan đến hoạt động được mô tả trong hình sau:
Em hãy nêu một số dạng năng lượng mà nguồn sản sinh ra nó là liên tục, được coi là vô hạn và một số dạng năng lượng mà nguồn sản sinh ra nó là hữu hạn.
Theo em, những dạng năng lượng nào trong quá trình khai thác – sử dụng sẽ gây ảnh hưởng xấu tới môi trường? Nêu một số ví dụ.
Quan sát thí nghiệm trong hình 41.2, sau khi buông vật 1, nó chuyển động xuống phía dưới và va chạm với vật 2, đẩy vật 2 chuyển động. Hãy cho biết năng lượng ban đầu của vật 1 trong trường hợp nào lớn hơn? Vì sao? Lực do vật 1 tác dụng lên vật 2 khi va chạm trong trường hợp nào lớn hơn?
Năng lượng gió có thể làm cây bị cong hoặc gãy. Năng lượng gió càng lớn thì tác dụng lực lên cây càng lớn. Từ thảo luận 4 và minh họa hình 41.3, em có nhận xét gì về mối liên hệ giữa năng lượng của vật và khả năng tác dụng lực của nó?
Trong hình 41.1c, khi lò xo bị nén nhiều hơn thì năng lượng của nó sẽ tăng hay giảm? Lực lò xo tác dụng lên tay sẽ thay đổi như thế nào?
Ở bài 12, các em đã biết một số nhiên liệu và tính chất của chúng. Vậy khi bị đốt cháy, nhiên liệu giải phóng năng lượng dưới dạng nào? Biểu hiện nào thể hiện các dạng năng lượng đó?
Em hãy cho biết những ứng dụng trong đời sống khi đốt cháy nhiên liệu.
Các nhà máy điện ở hình 41.4 sử dụng năng lượng gì? Nguồn cung cấp những năng lượng đó có đặc điểm gì chung? Theo nguồn gốc vật chất của năng lượng, chúng thuộc dạng năng lượng nào?
Kể tên một số năng lượng tái tạo mà em biết.
Khi bắn cung, mũi tên nhận được năng lượng và bay đi. Mũi tên có năng lượng ở dạng nào?
Lấy ví dụ chứng tỏ năng lượng đặc trưng cho khả năng tác dụng lực.
Hãy nêu một số nhiên liệu thường dùng và sự ảnh hưởng của việc sử dụng các nhiên liệu đó đối với môi trường.
Hãy chọn tên dạng năng lượng ở cột A phù hợp với tất cả các nguồn cung cấp ở cột B.
A: Dạng năng lượng | B: Nguồn cung cấp |
1. Cơ năng | a) Đèn LED, Mặt Trăng, Mặt Trời |
2. Nhiệt năng | b) Gas, pin, thực phẩm |
3. Điện năng | c) Quả bóng đang lăn, lò xo dãn, tàu lượn trên cao |
4. Quang năng | d) Lò sưởi, Mặt Trời, bếp gas |
5. Hóa năng | e) Pin mặt trời, máy phát điện, tia sét |
Hoàn thành các thông tin bằng cách đánh dấu vào cột phù hợp theo mẫu bảng sau:
Loại năng lượng | Tái tạo | Chuyển hóa toàn phần | Sạch | Ô nhiễm môi trường |
Năng lượng dầu mỏ |
|
|
|
|
Năng lượng mặt trời |
|
|
|
|
Năng lượng hạt nhân |
|
|
|
|
Năng lượng than đá |
|
|
|
|
Ta trực tiếp nhận biết được một vật có nhiệt năng khi vật đó có khả năng nào?
A. Làm tăng khối lượng vật khác.
B. Làm nóng một vật khác.
C. Sinh ra lực đẩy làm vật khác chuyển động.
D. Nổi được trên mặt nước.
Vật liệu nào không phải là nhiên liệu?
A. Than đá.
B. Hơi nước.
C. Gas.
D. Khí đốt.
Dạng năng lượng nào không phải là năng lượng tái tạo?
A. Năng lượng khí đốt.
B. Năng lượng gió.
C. Năng lượng thủy triều.
D. Năng lượng mặt trời.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Cơ năng của một vật bằng tổng động năng và thế năng của nó.
Câu trả lời của bạn
Đơn vị của cơ năng là Jun (J)
Câu trả lời của bạn
Thế năng của vật A sẽ lớn hơn.
Câu trả lời của bạn
Quả bóng nảy lên khỏi là một ví dụ cho trường hợp động năng chuyển hóa thành thế năng
Câu trả lời của bạn
Khi nhảy trên tấm ván ngoài động năng mà vận động viên tự tạo cho mình còn có cả thế năng của tấm ván nên vận động viên nhảy cao hơn.
A. Cốc nước nóng, Mặt Trời, pin.
B. Acquy, xăng dầu, Mặt Trời.
C. Pin, thức ăn, xăng dầu.
D. Thức ăn, acquy, ngọn lửa.
Câu trả lời của bạn
Năng lượng hóa học có trong những vật chất: Pin, thức ăn, xăng dầu.
Chọn đáp án C
A. thế năng đàn hồi và động năng
B. thế năng hấp dẫn và động năng
C. nhiệt năng và quang năng
D. năng lượng âm và hóa năng
Câu trả lời của bạn
Quả bóng bay lên ở độ cao bất kì so với mặt đất có cả động năng và thế năng hấp dẫn.
Chọn đáp án B
A. nhiệt và ánh sáng
B. nhiệt và năng lượng hóa học
C. nhiệt và năng lượng âm
D. quang năng và năng lượng âm
Câu trả lời của bạn
Nhiên liệu là các vật liệu khi bị đốt cháy giải phóng năng lượng dưới dạng nhiệt và ánh sáng
Chọn đáp án A
A. nhiệt năng
B. thế năng đàn hồi
C. thế năng hấp dẫn
D. động năng
Câu trả lời của bạn
Vật ở trên cao so với mặt đất có năng lượng gọi là thế năng hấp dẫn.
Chọn đáp án C
A. thế năng
B. động năng
C. nhiệt năng
D. cơ năng
Câu trả lời của bạn
Năng lượng mà một vật có được do chuyển động được gọi là động năng.
Chọn đáp án B
A. Nhiệt năng, động năng và thế năng.
B. Chỉ có nhiệt năng và động năng.
C. Chỉ có động năng và thế năng.
D. Chỉ có động năng.
Câu trả lời của bạn
Trong quá trình quả bóng nảy lên cao rồi rơi xuống chạm đất có ma sát quả bóng có những dạng năng lượng: nhiệt năng, động năng và thế năng.
Chọn đáp án A
A. Năng lượng nước.
B. Năng lượng gió.
C. Năng lượng Mặt Trời.
D. Năng lượng từ than đá.
Câu trả lời của bạn
A – năng lượng tái tạo
B – năng lượng tái tạo
C - năng lượng tái tạo
D - năng lượng không tái tạo
Chọn đáp án D
A. Năng lượng tái tạo là năng lượng từ những nguồn liên tục được coi là vô hạn.
B. Năng lượng tái tạo là năng lượng từ những nguồn không liên tục được coi là vô hạn.
C. Năng lượng tái tạo là năng lượng từ nguồn nhiên liệu.
D. Năng lượng tái tạo là năng lượng từ những nguồn có thế tái chế.
Câu trả lời của bạn
Năng lượng tái tạo là năng lượng từ những nguồn liên tục được coi là vô hạn.
Chọn đáp án A
A. Xăng
B. Dầu
C. Nước
D. Than
Câu trả lời của bạn
Nhiên liệu là các vật liệu khi bị đốt cháy giải phóng năng lượng dưới dạng nhiệt và ánh sáng.
=> Nước không phải là nhiên liệu.
Chọn đáp án C
A. Bóng đèn đang sáng, pin, thức ăn đã nấu chín.
B. Lò sưởi đang hoạt động, Mặt Trời, lò xo dãn.
C. gas, pin Mặt Trời, tia sét.
D. Mặt Trời, tia sét, lò sưởi đang hoạt động.
Câu trả lời của bạn
A – pin dự trữ năng lượng hóa học, bóng đèn đang sáng và thức ăn đã nấu chín có nhiệt năng.
B – lò xo dãn có thế năng đàn hồi, lò sưởi đang hoạt động và Mặt Trời có nhiệt năng.
C – gas dự trữ năng lượng hóa học, pin Mặt Trời, tia sét có nhiệt năng.
D – Mặt Trời, tia sét, lò sưởi đang hoạt động đều có nhiệt năng.
Chọn đáp án D
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *