Sau khi làm quen với các khái niệm Lực, biểu diễn lực, chúng ta sẽ tiếp tục nghiên cứu về một khái niệm tiếp theo cũng rất quan trọng trong phần Cơ Học, đó là Hai lực cân bằng. Vậy thì hai lực cân bằng là gì? Nó có tác dụng như thế nào?
Chúng ta sẽ trả lời được câu hỏi này sau khi nghiên cứu nội dung bài học ngày hôm nay. Mời các em cùng nhau tìm hiểu nội dung của Bài 5: Sự cân bằng lực - Quán tính
Hai lực cân bằng là 2 lực cùng đặt lên vật có cường độ bằng nhau, cùng phương, ngược chiều
Dưới tác dụng của các lực cân bằng:
Một vật đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên
Đang chuyển động sẽ tiếp tiếp tục chuyển động thẳng đều
Chuyển động này được gọi là chuyển động theo quán tính
Lưu ý :
Hệ lực cân bằng khi tác dụng vào một vật thì không làm thay đổi vận tốc của vật.
Ở lớp 6 đã đề cập đến trường hợp vật đứng yên khi chịu tác dụng của hai lực cân bằng.
Đối với lớp 8, yêu cầu xét tác dụng của hai lực cân bằng lên vật đang chuyển động.
Như vậy, tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật được phát biểu khái quát hơn :”Một vật sẽ đứng yên hay chuyển động thẳng đều khi không có lực tác dụng lên vật và ngay cả khi các lực tác dụng lên vật cân bằng nhau”.
Việc dự đoán tác dụng của hai lực cân bằng lên vật chuyển động thực hiện trên cơ sở suy luận lôgic.
Vì lực gây ra sự thay đổi vận tốc chuyển động, còn hai lực cân bằng khi đặt lên vật đang đứng yên thì sẽ đứng yên mãi, như vậy nó không làm thay đổi vận tốc.
Do đó lực cân bằng tác dụng lên vật đang chuyển động cũng không làm thay đổi vận tốc nên vật sẽ chuyển động thẳng đều mãi. Kết luận này được kiểm nghiệm bằng thí nghiệm trên máy A – tút.
Khi chịu lực tác dụng, mọi vật đều không thể thay đổi vận tốc đột ngột được vì mọi vật đều có quán tính
Lưu ý :
Về quán tính, mức quán tính phụ thuộc vào khối lượng của vật. Khối lượng của vật càng lớn, mức quán tính càng lớn. Khối lượng là số đo mức quán tính.
Tuy nhiên trong phạm vi bài này chúng ta chỉ có thể đề cập đến sự liên quan giữa mức quán tính với khối lượng thông qua một ví dụ có tính dự đoán suy ra từ kinh nghiệm thực tế.
Việc định hướng mối quan hệ giữa quán tính với khối lượng chỉ thực hiện ở lớp 10 THPT.
Đẩy cho xe và búp bê cùng chuyển động rồi bất chợt dừng xe lại. Hỏi búp bê sẽ ngâ về phía nào? Tại sao?
Vật nặng 0,5kg đặt trên mặt sàn nằm ngang (hình 6.1).
a. Hãy biểu diễn các vectơ lực tác dụng lên vật.
b. Giả sử vật được kéo chuyển động thẳng đều trên mặt sàn nằm ngang có cường độ 2N. Hãy biểu diễn các vectơ lực tác dụng lên vật. Chọn tỉ lệ xích 2N ứng với 1cm.
a. Các lực tác dụng lên vật được thể hiện trong hình 6.2 và 6.3 b.
Đầu tiên vật đứng yên trên mặt bàn vì hai lực P và Q tác dụng lên vật cân bằng nhau (hình 6.2).
b. Sau đó, vật chuyển động thẳng đều trên mặt sàn nằm ngang nhờ lực kéo có cường độ 2N.
Điều này chứng tỏ lực kéo cân bằng với lực cản của mặt sàn tác dụng lên vật (hình 6.3).
Qua bài này, các em sẽ được làm quen với các kiến thức liên quan đến Sự cân bằng lực - Quán tính cùng với các bài tập liên quan theo nhiều cấp độ từ dễ đến khó…, các em cần phải nắm được :
Nêu được 1 số ví dụ về 2 lực cân bằng
Nhận biết được đặc điểm của 2 lực cân bằng và biểu diễn 2 lực đó.
Nêu được 1 số ví dụ về quán tính, giải thích hiện tượng quán tính.
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sự cân bằng lực - Quán tính cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Cặp lực nào sau đây tác dụng lên một vật làm vật đang đứng yên tiếp tục đứng yên?
Khi chỉ chịu tác dụng của hai lực cân bằng, thì:
Hành khách ngồi trên xe ôtô đang chuyển động bỗng thấy mình bị nghiêng người sang trái, điều này chứng tỏ xe như thế nào?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sự cân bằng lực - Quán tínhđể giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập C1 trang 17 SGK Vật lý 8
Bài tập C2 trang 18 SGK Vật lý 8
Bài tập C3 trang 18 SGK Vật lý 8
Bài tập C4 trang 18 SGK Vật lý 8
Bài tập C5 trang 19 SGK Vật lý 8
Bài tập C6 trang 19 SGK Vật lý 8
Bài tập C7 trang 19 SGK Vật lý 8
Bài tập C8 trang 20 SGK Vật lý 8
Bài tập 5.1 trang 16 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.2 trang 16 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.3 trang 16 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.4 trang 16 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.5 trang 16 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.6 trang 16 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.7 trang 17 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.8 trang 17 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.9 trang 17 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.10 trang 17 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.11 trang 17 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.12 trang 17 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.13 trang 18 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.14 trang 18 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.15 trang 18 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.16 trang 18 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.17 trang 19 SBT Vật lý 8
Bài tập 5.18 trang 19 SBT Vật lý 8
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Vật lý DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Vật Lý 8 DapAnHay
Cặp lực nào sau đây tác dụng lên một vật làm vật đang đứng yên tiếp tục đứng yên?
Khi chỉ chịu tác dụng của hai lực cân bằng, thì:
Hành khách ngồi trên xe ôtô đang chuyển động bỗng thấy mình bị nghiêng người sang trái, điều này chứng tỏ xe như thế nào?
Khi xe tăng tốc đột ngột, hành khách ngồi trên xe có xu hướng bị ngã ra phía sau. Cách giải thích nào sau đây là đúng?
Treo một vật vào một lực kế thấy lực kế chỉ 30N. Khối lượng vật là bao nhiêu? Chọn kết quả đúng trong các kết quả sau:
Khi xe đạp, xe máy đang xuống dốc, muốn dừng lại một cách an toàn nên hãm phanh (thắng) bánh nào ?
Một ôtô khối lượng 2 tấn chuyển động thẳng đều trên đường nằm ngang. Biết lực cản lên ôtô bằng 0,25 lần trọng lượng của xe. Kể các lực tác dụng lên ôtô
Một cục nước đá nằm yên trên mặt bàn trong toa tàu đang chuyển động thẳng đều. Hành khách ngồi cạnh bàn bỗng thấy cục đá trượt đi. Trong trường hợp nào, cục đá sẽ trượt về bên trái ?
Nếu vật chịu tác dụng của các lực không cân bằng, thì các lực này không thể làm vật.
Khi xe ô tô đang chuyển động trên đường thì đột ngột phanh, hành khách ưên xe bị xô vê phía trước là do
Hãy kể tên và biểu diễn các lực tác dụng lên quyển sách, quả cầu và quả bóng trên hình vẽ có trọng lượng lần lượt là 3N; 0,5N; 5N, bằng các vectơ lực. Nhận xét về điểm đặt, cường độ, phương, chiều của hai lực cân bằng.
Quan sát thí nghiệm hình 5.3 và cho biết tại sao quả cân A đứng yên?
Đặt thêm một vật nặng A' lên quả cân A (H.5.3b). Tại sao quả cân A cùng với A' sẽ chuyển động nhanh dần?
Khi quả cân A chuyển động qua lỗ K thì vật nặng A' bị giữ lại (H.5.3c,d). Lúc này quả cân A còn chịu tác dụng của những lực nào?
Hãy đo quãng đường đi được của quả cân A sau mỗi khoảng thời gian 2 giây, ghi vào bảng 5.1 và tính vận tốc của A.
Thời gian t(s) | Quãng đường đi được s(cm) | Vận tốc v(cm/s) |
Trong hai giây đầu : t1 = 2 | S1 =…. | V1 = … |
Trong hai giây tiếp theo : t2 = 2 | S2 =…. | V2 = … |
Trong hai giây cuối : t3 = 2 | S3 =…. | V3 = … |
Búp bê đang đứng yên trên xe. Bất chợt đẩy xe chuyển động về phía trước (H.5.4). Hỏi búp bê sẽ ngã về phía nào? Tại sao?
Đẩy cho xe và búp bê cùng chuyển động rồi bất chợt dừng xe lại. Hỏi búp bê sẽ ngã về phía nào? Tại sao?
Hãy dùng khái niệm quán tính để giải thích các hiện tượng sau đây:
a) Khi ô tô đột ngột rẽ phải, hành khách trên xe bi nghiêng về phía trái.
b) Khi nhảy từ bậc cao xuống, chân ta bị gập lại.
c) Bút tắc mực, ta vẩy mạnh, bút lại có thể viết tiếp được.
d) Vì sao khi cán búa lỏng có thể làm chặt lại bằng cách gõ mạnh đuôi cán xuống đất?
e) Đặt một cốc nước lên tờ giấy mỏng. Giật nhanh tờ giấy ra khỏi đáy cốc thì cốc vẫn đứng yên. Tại sao?
Cặp lực nào sau đây tác dụng lên một vật làm vật đang đứng yên, tiếp tục đứng yên?
A. Hai lực cùng cường độ, cùng phương.
B. Hai lực cùng phương, ngược chiều.
C. Hai lực cùng phương, cùng cường độ, cùng chiều.
D. D. Hai lực cùng cường độ, có phương nằm trên cùng một đường thẳng, ngược chiều.
Khi chỉ chịu tác dụng của hai lực cân bằng
A. Vật đang đứng yên sẽ chuyển động nhanh dần đều.
B. Vật đang chuyển động sẽ dừng lại.
C. Vật đang chuyển động đều sẽ không chuyển động đều nữa.
D. Vật đang đứng yên sẽ đứng yên, hoặc vật đang chuyển động sẽ chuyển động thẳng đều mãi.
Hành khách ngồi trên xe ô tô đang chuyển động bỗng thấy mình bị nghiêng người sang trái, chứng tỏ xe:
A. Đột ngột giảm vận tốc
B. Đột ngột tăng vận tốc
C. Đột ngột rẽ sang trái.
D. Đột ngột rẽ sang phải.
Ta biết rằng, lực tác dụng lên vật làm thay đổi vận tốc của vật. Khi tàu khởi hành, lực kéo đầu máy làm tàu tăng dần vận tốc. Nhưng có những đoạn đường, mặc dù đầu máy vẫn chạy để kéo tàu nhưng tàu không thay đổi vận tốc. Điều này có mâu thuẫn với nhận định trên không? Tại sao?
Quả cầu nặng 0,2kg được treo vào một sợi dây cố định (H.5.1). Hãy biểu diễn các vectơ lực tác dụng lên quả cầu. Chọn tỉ xích 1N ứng với 1cm.
Vật nặng 0,5kg đặt trên mặt sàn nằm ngang (H. 5.2)
a) Hãy biểu diễn các vec tơ lực tác dụng lên vật.
b) Vật được kéo chuyển động thẳng đều trên mặt sàn nằm ngang với lực kéo theo phương nằm ngang có cường độ 2N. hãy biểu diễn các vec tơ lực tác dụng lên vật. Chọn tỉ xích 2N ứng với 1cm.
Đặt một chén nước trên góc của một tờ giấy mỏng. Hãy tìm cách rút tờ giấy ra mà không làm dịch chén. Giải thích cách làm đó.
Một con báo đang đuổi riết một con linh dương. Khi báo chuẩn bị vồ mồi thì linh dương nhảy tạt sang một bên và thế là trốn thoát. Em hãy giải thích cơ sở khoa học của biện pháp thoát hiểm này.
Cặp lực nào trong hình 5.3 là cặp lực cân bằng?
A. Trong hình a.
B. Trong hình a và b.
C. Trong hình c và d.
D. Trong hình d.
Nếu vật chịu tác dụng của các lực không cân bằng thì các lực này không thể làm vật
A. Đang chuyển động sẽ chuyển động nhanh lên.
B. Đang chuyển động sẽ chuyển động chậm lại.
C. Đang chyển động sẽ tiếp tục chuyển động thẳng đều
D. Bị biến dạng.
Khi xe đạp, xe máy đang xuống dốc, muốn dừng lại một cách an toàn nên hãm phanh (thắng) bánh nào?
A. bánh trước
B. bánh sau.
C. đồng thời cả hai bánh
D. Bánh trước hoặc bánh sau đều được.
Một vật đang chuyển động thẳng đều với vận tốc v dưới tác dụng của hai lực cân bằng \(\overrightarrow {{F_1}} \,\) và \(\overrightarrow {{F_2}} \,\), theo chiều của lực \(\overrightarrow {{F_2}} \,\). Nếu tăng cường độ của lực \(\overrightarrow {{F_1}} \,\) thì vật sẽ chuyển động với vận tốc.
A. luôn tăng dần
B. luôn giảm dần
C. tăng dần đến giá trị cực đại, rồi giảm dần.
D. giảm dần đến giá trị bằng không rồi đổi chiều và tăng dần.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
a. Một bạn học sinh đẩy một cái bàn trên mặt sản nằm ngang nhưng cái bàn không chuyển động. Theo em trong trường hợp này lực đẩy của bạn học sinh đã cân bằng với lực nào. b/ Một quyển sách đang nằm yên trên bản thì chịu tác dụng của cặp lực cân bằng
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
bởi vì khi cầu thủ dẫn bóng rồi đột ngột rẽ về phía trước thì người đng truy sát đãng sau não sẽ bất ngờ vì não đang chỉ định đi hướng thẳng nên muốn rẽ theo sẽ phải chịu một lực quán tính đẩy mình lên trước và có thể bị ngã .
Một quả cân có KL 1kg được đặt trên một miếng gỗ nằm trên mặt bàn. Miếng gỗ vẫn giữ nguyên trạng thái đứng yên mặc dù có lực ép từ quả cân lên nó. Điều này có mâu thuẩn gì với lực tác dụng của lực hay không. Hãy giải thích.
Câu trả lời của bạn
Không. Bởi vì mặt bàn lúc này nằm ngang chứ không phải là nằm nghiêng.
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
A. Ma sát
B. Trọng lực
C. Quán tính
D. Đàn hồi
Câu trả lời của bạn
Chọn C
Khi có lực tác dụng thì mọi vật đều không thay đổi vận tốc đột ngột được vì mọi vật đều có quán tính
A. Vì ô tô đột ngột giảm vận tốc.
B. Vì ô tô đột ngột tăng vận tốc.
C. Vì ô tô đột ngột rẽ sang trái.
D. Vì ô tô đột ngột rẽ sang phải.
Câu trả lời của bạn
Vì sao hành khách ngồi trên ô tô đang chuyển động thẳng bỗng thấy mình bị nghiêng sang bên trái vì ô tô đột ngột rẽ sang phải
⇒ Đáp án D
A. ma sát
B. trọng lực
C. quán tính
B. đàn hồi
Câu trả lời của bạn
Khi có lực tác dụng, mọi vật đều không thể thay đổi vận tốc đột ngột được vì mọi vật đều có quán tính
⇒ Đáp án C
A. F1 và F3
B. F1 và F4
C. F4 và F3
D. F1 và F2
Câu trả lời của bạn
Chọn B
Cặp lực cân bằng là F1 và F4
A. Cùng điểm đặt, cùng phương, cùng chiều và cường độ bằng nhau.
B. Cùng điểm đặt, cùng phương, ngược chiều và cường độ bằng nhau.
C. Đặt trên hai vật khác nhau, cùng phương, cùng chiều và cường độ bằng nhau.
D. Đặt trên hai vật khác nhau, cùng phương, ngược chiều và cường độ bằng nhau.
Câu trả lời của bạn
Chọn C
Hai lực cân bằng là hai lực : Đặt trên hai vật khác nhau, cùng phương, cùng chiều và cường độ bằng nhau.
A. Hình 1
B. Hình 2
C. Hình 3
D. Hình 4
Câu trả lời của bạn
Chọn B
Hình 2 biểu diễn đúng trọng lực của vật nặng có khối lượng 1kg.
A. Hòn đá lăn từ trên núi xuống
B. Xe máy chạy trên đường
C. Lá rơi từ trên cao xuống
D. Xe đạp chạy sau khi thôi không đạp xe nữa
Câu trả lời của bạn
Chọn D
Xe đạp chạy sau khi thôi không đạp xe nữa là chuyển động do quán tính
A. Xe đột ngột tăng vận tốc
B. Xe đột ngột giảm vận tốc
C. Xe đột ngột rẽ sang phải
D. Xe đột ngột rẽ sang trái
Câu trả lời của bạn
Chọn D
Câu đúng: Xe đột ngột rẽ sang trái
A. 75N
B. 125N
C. 25N
D. 50N
Câu trả lời của bạn
Chọn A
Lực tổng hợp tác dụng lên vật là 75N
A. Cả C, D đều sai
B. Cả C, D đều đúng
C. N
D. F1
Câu trả lời của bạn
Chọn A
Cả C, D đều sai
Hãy chọn câu trả lời đúng.
A. Cùng phương cùng chiều với vận tốc
B. Cùng phương ngược chiều với vận tốc
C. Có phương vuông góc với với vận tốc
D. Có phương bất kỳ so với vận tốc
Câu trả lời của bạn
Chọn A
Muốn vật chuyển động theo phương cũ và chuyển động nhanh lên thì ta phải tác dụng một lực cùng phương cùng chiều với vận tốc vào vật.
A. Lực tác dụng lên một vật làm vật chuyển động nhanh lên
B. Lực tác dụng lên một vật làm vật chuyển động chậm lại
C. Lực tác dụng lên một vật làm vật biến dạng và biến đổi chuyển động của vật
D. Lực tác dụng lên một vật làm biến đổi chuyển động của vật
Câu trả lời của bạn
Chọn C
Khi có lực tác dụng lên một vật thì lực tác dụng lên một vật làm vật biến dạng và biến đổi chuyển động của vật.
A. Sau khi đi qua vòng K
B. Khi mới thêm gia trọng C (vật C)
C. Ngay trước khi đi qua vòng K
D. Trên tất cả các đoạn đường
Câu trả lời của bạn
Chọn A
Trong thí nghiệm về máy Atút, hệ thống chuyển động thẳng đều sau khi đi qua vòng K
A. 0,5 N
B. Nhỏ hơn 0,5 N
C. 5N
D. Nhỏ hơn 5N
Câu trả lời của bạn
Chọn C
Một quả bóng khối lượng 0,5 kg được treo vào đầu một sợi dây, phải giữ đầu dây với một lực bằng 5N để quả bóng nằm cân bằng.
Muốn sợi chỉ bị đứt tại điểm C thì ta phải giật như thế nào? Hãy chọn câu trả lời đúng.
A. Giật thật mạnh đầu B một cách khéo léo
B. Giật đầu B một cách từ từ
C. Giật thật nhẹ đầu B
D. Vừa giật vừa quay sợi chỉ
Câu trả lời của bạn
Chọn A
Muốn sợi chỉ bị đứt tại điểm C thì ta phải giật thật mạnh đầu B một cách khéo léo
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *