Trong bài học này, các em được học các kiến thức như:quy trình tạo giống bằng phương pháp gây đột biến, một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam, sơ lược về công nghệ tế bào ở thực vật và động vật cùng với các kết quả của chúng, 1 số quy trình và thành tựu tạo giống thực vật bằng công nghệ tế bào, kỹ thuật nhân bản vô tính ở động vật và ý nghĩa thực tiễn của phương pháp này
Bước 1: Xử lí mẫu vật bằng tác nhân gây đột biến
Xử lí mẫu vật bằng các tác nhân đột biến: với liều lượng và thời gian xử lí thích hợp nếu không sinh vật sẽ chết hay giảm khả năng sinh sản và sức sống.
Các giai đoạn của công nghệ tế bào
Bước 1 : Tách các tế bào từ cơ thể động vật hay thực vật
Bước 2 : Nuôi cấy tế bào trong môi trường nhân tạo để hình thành mô sẹo
Bước 3 : Dùng hoocmon sinh trưởng kích thích mô sẹo phân hóa thành các cơ quan hoặc tạo thành cơ thể hoàn chỉnh
Cơ sở di truyền:
Cơ sở khoa học của phương pháp nhân giống bằng công nghệ tế bào là tính toàn năng của của tế bào sinh vật
Mỗi tế bào trong cơ thể sinh vật dều được phát sinh từ hợp tử thông qua quá trình phân bào nguyên nhiễm. Điều đó có nghĩ là bất kì tế bào nào của thực vật như rễ, thân, lá… ở thực vật đều chứa thông tin di truyền cần thiết của một cơ thể hoàn chỉnh và các tế bào đều có khả năng sinh sản vô tính để tạo thành cây trưởng thành
Công nghệ nuối cấy hạt phấn
Ưu điểm của phương pháp này là tạo ra các dòng thuần chủng; tính trạng chọn lọc được sẽ rất ổn định.Tạo dòng thuần lưỡng bội từ dòng đơn bội dựa trên đặc tính của hạt phấn là có khả năng mọc trên môi trường nhân tạo thành dòng đơn bội và tất cả các gen của dòng đơn bội được biểu hiện ra kiểu hình cho phép chọn lọc invitro (trong ống nghiệm) những dòng có đặc tính mong muốn
Quy trình tạo giống bằng biện pháp nuôi cấy hạt phấn
Dùng để chọn các cây có dặc tính chống chịu hạn, chịu lạnh, chịu mặn, kháng thuốc diệt cỏ…
Dùng để tạo ra dòng thuần chủng, tính trạng chọn lọc sẽ rất ổn định
Nuôi cấy tế bào thực vật invitro tạo mô sẹo
Ưu điểm của phương pháp này là nhân nhanh giống cây trồng quý - hiếm và sạch bệnh, tạo ra nhiều cá thể mới có kiểu gen giống với cá thể ban đầu
Quy trình tạo giống bằng biện pháp nuôi cấy tế bào thực vật invitro tạo mô sẹo
Dung hợp tế bào trần
Ưu điểm của phương pháp này là tạo ra các cây lai khác loài mang đặc điểm của cả 2 loài nhưng không cần phải trải qua sinh sản hữu tính, tránh hiện tượng bất thụ của con lai
Quy trình tạo giống mới bằng phương pháp dung hợp tế bào trần
Chọn dòng tế bào xô ma có biến dị
Ưu điểm là tạo các giống cây trồng mới, có các kiểu gen khác nhau của cùng một giống ban đầu. Phương pháp này tạo ra các giống mới dựa vào hiện tượng đột biến gen và biến dị số lượng NST tạo thể lệch bội khác nhau
Quy trình tạo giống mới từ chọn dòng tế bào xôma có biến dị
Cấy truyền phôi
Nhân bảo vô tính ở động vật: Nhân bản vô tính ở ĐV được nhân bản từ tế bào xôma, không cần có sự tham gia của nhân tế bào sinh dục, chỉ cân tế bào chất của noãn bào
Bài học này các em cần:
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 12 Bài 19 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Hãy chọn một loài cây thích hợp trong số loài cây nêu dưới dây để có thể áp dụng chất cônsixin nhằm tạo giống mới đem lại hiệu quả kinh tế cao
Xử lí mẫu vật khởi đầu bằng tia phóng xạ gây …(?)…, nhằm tạo nguồn nguyên liệu cho chọn giống. Cụm từ phù hợp trong câu là
Không sử dụng phương pháp gây đột biến ở
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 12 Bài 19để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 82 SGK Sinh học 12
Bài tập 2 trang 82 SGK Sinh học 12
Bài tập 3 trang 82 SGK Sinh học 12
Bài tập 4 trang 82 SGK Sinh học 12
Bài tập 5 trang 82 SGK Sinh học 12
Bài tập 1 trang 94 SGK Sinh học 12 Nâng cao
Bài tập 3 trang 94 SGK Sinh học 12 Nâng cao
Bài tập 5 trang 94 SGK Sinh học 12 Nâng cao
Bài tập 1 trang 97 SGK Sinh học 12 Nâng cao
Bài tập 3 trang 97 SGK Sinh học 12 Nâng cao
Bài tập 4 trang 61 SBT Sinh học 12
Bài tập 5 trang 62 SBT Sinh học 12
Bài tập 1 trang 63 SBT Sinh học 12
Bài tập 15 trang 66 SBT Sinh học 12
Bài tập 16 trang 66 SBT Sinh học 12
Bài tập 20 trang 66 SBT Sinh học 12
Bài tập 23 trang 68 SBT Sinh học 12
Bài tập 24 trang 68 SBT Sinh học 12
Bài tập 29 trang 69 SBT Sinh học 12
Bài tập 30 trang 69 SBT Sinh học 12
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Sinh Học 12 DapAnHay
Hãy chọn một loài cây thích hợp trong số loài cây nêu dưới dây để có thể áp dụng chất cônsixin nhằm tạo giống mới đem lại hiệu quả kinh tế cao
Xử lí mẫu vật khởi đầu bằng tia phóng xạ gây …(?)…, nhằm tạo nguồn nguyên liệu cho chọn giống. Cụm từ phù hợp trong câu là
Không sử dụng phương pháp gây đột biến ở
Kỹ thuật nào dưới đây là ứng dụng công nghệ tế bào trong tạo giống mới ở thực vật?
Ứng dụng nào của công nghệ tế bào tạo được giống mới mang đặc điểm của cả 2 loài khác nhau?
Kỹ thuật nào dưới đây là ứng dụng công nghệ tế bào trong tạo giống mới ở thực vật?
Để tạo ra cơ thể mang bộ nhiễm sắc thể của 2 loài khác nhau mà không qua sinh sản hữu tính người ta sử dụng phương pháp
Khi nuôi cấy hạt phấn hay noãn chưa thụ tinh trong môi trường nhân tạo có thể mọc thành
Cơ sở vật chất di truyền của cừu Đôly được hình thành ở giai đoạn nào trong quy trình nhân bản?
Bằng công nghệ tế bào thực vật, người ta có thể nuôi cấy các mẫu mô của một cơ thể thực vật rồi sau đó cho chúng tái sinh thành các cây. Bằng kĩ thuật chia cắt một phôi động vật thành nhiều phôi rồi cấy các phôi này vào tử cung của các con vật khác nhau có thể tạo ra nhiều con vật quí. Đặc điểm chung của hai phương pháp này là
Giả sử có một giống cây cà chua có gen A quy định một tính trạng không mong muốn (dễ mắc bệnh X). Hãy nêu quy trình tạo thể đột biến có kiểu gen aa có khả năng kháng bệnh X?
Có hai giống lúa, một giống có gen quy định khả năng kháng bệnh X và một giống có gen quy định khả năng kháng bệnh Y. Bằng cách gây đột biến người ta có thể tạo ra giống mới có cả hai gen kháng bệnh X và Y được không? Giải thích cách tiến hành thí nghiệm. Biết rằng gen quy định bệnh X và gen quy định bệnh Y nằm trên hai NST tương đồng khác nhau?
Trình bày quy trình tạo giống cây khác loài bằng phương pháp lai tế bào xôma?
Giải thích quy trình nhân bản vô tính ở động vật và nêu ý nghĩa thực tiễn của phương pháp này.
Hãy chọn một loài cây thích hợp trong số loài cây nêu dưới đây để có thể áp dụng chất cônsixin nhằm tạo giống mới đem lại hiệu quả kinh tế cao.
A. Cây lúa B. Cây đậu tương
C. Cây củ cải đường D. Cây ngô
Em hãy phân tích lí do của việc phải gây đột biến tạo vật liệu cho chọn giống.
Trình bày quy trình tạo giống mới bằng phương pháp gây đột biến.
Hãy nêu một số thành tựu về tạo giống mới ở nước ta bằng phương pháp gây đột biến.
Hãy phân biệt các phương pháp chọn giống thực vật bằng kĩ thuật nuôi cây tế bào.
So sánh hai phương pháp cấy truyền phôi và nhân bản vô tính bằng kĩ thuật chuyển nhân ở động vật.
Nêu các bước tiến hành, ưu điểm, nhược điểm của phương pháp tạo giống mới bằng phương pháp gây đột biến?
Tóm tắt các thành tựu trong tạo giống mới và sản xuất giống nhờ công nghệ tế bào?
Nêu điểm khác nhau giữa chọn giống bằng phương pháp lai hữu tính và chọn giống bằng phương pháp gây đột biến?
Trong lai tế bào, nuôi cấy 2 dòng tế bào xôma khác loài trong một môi trường dinh dưỡng, chúng có thể kết hợp lại với nhau thành tế bào lai chứa bộ gen của hai loài bố, mẹ. Từ đây phát triển thành cây lai thể đột biến
A. sinh dưỡng. C. tứ bội.
B. đa bội. D. song nhị bội.
Trong kĩ thuật lai tế bào, các tế bào trần là
A. các tế bào xôma tự do được tách ra từ mô sinh dưỡng.
B. các tế bào đã được xử lí làm tan màng sinh chất,
C. các tế bào đã được xử lí làm tan thành tế bào.
D. các tế bào khác loài đã hoà nhập để trở thành tế bào lai.
Chia cắt một phôi động vật thành nhiều phôi rồi cấy vào tử cung của nhiều cá thể được áp dụng để nhân giống nhanh chóng nhiều động vật quý hiếm được gọi là phương pháp
A. nuôi cấy hợp tử
B. cấy truyền phôi.
C. kĩ thuật chuyển phôi.
D. nhân giống đột biến.
Tạo giống thuần chủng bằng phương pháp gây đột biến và chọn lọc chỉ áp dụng có hiệu quả đối với
A. bào tử, hạt phấn. B. vật nuôi, vi sinh vật.
C. cây trồng, vi sinh vật. D. vật nuôi, cây trồng.
Chia cắt một phôi động vật thành nhiều phôi, cho phát triển trong cơ thể nhiều con cái khác nhau từ đó nhanh chóng tạo ra hàng loạt con giống có kiểu gen giống nhau gọi là phương pháp
A. cấy truyền phôi.
B. cấy truyền hợp tử.
C. nhân bản vô tính tế bào động vật.
D. công nghệ sinh học tế bào.
Chất cônsixin ngăn cản sự hình thành thoi phân bào nên thường dùng để gây đột biến
A. thể tam bội.
B. thể đa bội.
C. số lượng NST.
D. cấu trúc NST.
Khi chiếu xạ với cường độ thích hợp lên túi phấn, bầu noãn hay nụ hoa, người ta mong muốn tạo ra loại biến dị nào sau đây?
A. Đột biến đa bội.
B. Đột biến xôma.
C. Đột biến tiền phôi.
D. Đột biến giao tử
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
A. ĐV bậc cao
B. Nấm
C. Thực vật
D. Vi sinh vật
Câu trả lời của bạn
Phương pháp gây ĐB nhân tạo thường ít được áp dụng ở ĐV bậc cao. Phương pháp gây đột biến nhân tạo chỉ được sử dụng hạn chế ở một số nhóm động vật bậc thấp, khó áp dụng cho các nhóm động vật bậc cao vì cơ quan sinh sản của chúng nằm sâu trong cơ thể nên rất khó xử lý. Chúng phản ứng rất nhạy và dễ bị chết khi xử lý bằng các tác nhân lí hóa.
A. Tạo ưu thế lai
B. Gây đột biến nhân tạo
C. Tạo dòng thuần chủng
D. Lai khác dòng
Câu trả lời của bạn
Gây đột biến nhân tạo nhằm tạo ra các đột biến gen, đột biến nhiễm sắc thể phục vụ các nghiên cứu, chọn giống.
A. Thể đa bội thường cho năng suất cao, phẩm chất tốt
B. Tế bào đa bội có quá trình tổng hợp chất hữu cơ xảy ra mạnh mẽ
C. Tất cả thể đa bội đều không có khả năng sinh giao tử
D. Thể đa bội phát triển khoẻ, chống chịu tốt, cho năng suất cao
Câu trả lời của bạn
Phát biểu sai là C, đa bội chẵn vẫn có thể giảm phân cho giao tử có khả năng thụ tinh
A. Hạt
B. Lá
C. Thân
D. Rễ củ
Câu trả lời của bạn
Thể đa bội lẻ thường không có khả năng sinh sản hữu tính nên không có hạt, không thể áp dụng cho những cây thu hoạch hạt.
A. Dâu tằm
B. Củ cải đường
C. Đậu tương
D. Nho
Câu trả lời của bạn
Thể tam bội không có hạt nên không ứng dụng cho cây đậu tương - cây thu hạt
(1) Cà chua bị bất hoạt chín sớm.
(2) Cây lai Pomato.
(3) Cừu có protein huyết tương người ở trong sữa.
(4) Cây đậu tương có mang gen kháng thuốc diệt cỏ từ cây thuốc lá cảnh Petunia.
(5) Cừu Đôli.
(6) Tạo chủng vi khuẩn E.coli sản suất hoocmôn somatostatin.
(7) Tạo các cây trồng thuần chủng về tất cả các gen bằng phương pháp nuôi cấy hạt phấn rồi xử lý cônxisin.
A. 3
B. 5
C. 6
D. 4
Câu trả lời của bạn
Các thành tựu không được tạo bằng công nghệ tế bào là:
(1) Cà chua bị bất hoạt chín sớm.
(3) Cừu có protein huyết tương người ở trong sữa.
(4) Cây đậu tương có mang gen kháng thuốc diệt cỏ từ cây thuốc lá cảnh Petunia.
(6) Tạo chủng vi khuẩn E.coli sản suất hoocmôn somatostatin.
A. Đầu tiên tạo ra giống dâu tứ bội (4n), sau đó cho lai với dạng lưỡng bội (2n) để tạo ra giống dâu tam bội (3n).
B. Xử lí 5 - brôm uraxin (5BU) lên quá trình giảm phân của giống dâu lưỡng bội (2n) để tạo ra giao tử 2n, sau đó cho giao tử này thụ tinh với giao tử n để tạo ra giống dâu tam bội (3n).
C. Tạo ra giống dâu tứ bội (4n), sau đó cho lai các giống dâu tứ bội với nhau để tạo ra giống dâu tam bội (3n).
D. Cho lai giữa các cây dâu lưỡng bội (2n) với nhau tạo ra hợp tử và xử lí 5 - brôm uraxin (5BU) ở những giai đoạn phân bào đầu tiên của hợp tử để tạo ra các giống dâu tam bội (3n).
Câu trả lời của bạn
Dâu tằm tam bội được tạo từ giống dâu tứ bội (4n), sau đó cho lai giống dâu tứ bội với giống lưỡng bội để tạo ra giống dâu tam bội (3n).
A. Trồng một giống cây có năng suất cao trong điều kiện tự nhiên.
B. Trồng nhiều giống cây có năng suất khác nhau trong điều kiện tự nhiên.
C. Trồng nhiều giống cây có năng suất khác nhau trong nhà kính.
D. Trồng một giống cây có năng suất cao trong nhà kính.
Câu trả lời của bạn
Trồng một giống cây có năng suất cao trong nhà kính vì ta có thể điều chỉnh được điều kiện thuận lợi nhất cho giống cây đó.
A. Đo kích thước lá.
B. Đo chiều cao cây.
C. Đo kích thước hoa.
D. Đo kích thước tế bào.
Câu trả lời của bạn
Đặc điểm của thể đa bội là hàm lượng ADN tăng gấp bội nên kích thước tế bào lớn
A. Xử lí hạt cây 2n bằng chất cônsixin.
B. Xử lí hạt cây 2n bằng chất tia phóng xạ.
C. lai giữa thể tứ bội và lưỡng bội.
D. Gây rối loạn giảm phân bằng chất cônsixin.
Câu trả lời của bạn
Cây tam bội có thể tạo ra bằng cách cho lai thể lưỡng bội và tứ bội
A. Conxisin
B. 5-brôm uraxin
C. Etylen
D. Acridin
Câu trả lời của bạn
Conxisin tác động vào quá trình phân bào,cản trở hình thành thoi vô sắc,gây đột biến đa bội hóa,khiến NST nhân đôi nhưng không phân li
A. 5-BU có cấu tạo vừa giống T vừa giống G
B. 5-BU có cấu tạo vừa giống A vừa giống G
C. 5-BU có cấu tạo vừa giống T vừa giống X
D. 5-BU có cấu tạo vừa giống A vừa giống X
Câu trả lời của bạn
5-BU vừa có khả năng tạo liên kết hidro với A, vừa có khả năng tạo liên kết với G→ khi có 5-BU trong tế bào đang ở giai đoạn nhân đôi, thường dẫn đến đột biến gen thay thế một cặp nu, làm biến đổi A-T thành G-X do 5-BU có cấu tạo vừa giống T vừa giống X.
A. kìm hãm sự hình thành thoi vô sắc
B. ion hoá các nguyên tử trong tế bào
C. gây rối loạn sự phân li nhiễm sắc thể
D. kích thích các nguyên tử trong tế bào
Câu trả lời của bạn
Conxisin tác động vào quá trình phân bào,cản trở hình thành thoi vô sắc,gây đột biến đa bội hóa,khiến NST nhân đôi nhưng không phân li.
A. xuyên sâu qua mô sống gây đột biến gen và đột đột biến NST
B. ion hóa các nguyên tử khi xuyên qua mô sống
C. kích thích và ion hóa các nguyên tử khi xuyên qua mô sống
D. kích thích nhưng không gây ion hóa các nguyên tử khi xuyên qua mô sống
Câu trả lời của bạn
Tia tử ngoại không thể tác dụng vào sâu bên trong thành tế bào, không thể gây ion hóa các nguyên tử trong tế bào
A. Đột biến thể đa bội
B. Đột biến gen
C. Đột biến thể lệch bội
D. Biến dị tổ hợp
Câu trả lời của bạn
Các thể đột biến đa bội lẻ thường bất thụ, không có khả năng sinh sản do các NST không tiếp hợp được trong giai đọan đầu của giảm phân → thường được sử dụng trong chọn giống ,sản xuất các loại cây ăn quả không hạt nhu dưa hấu không hạt, nho không hạt,………
A. cho giao phối cận huyết để tạo ra các dòng thuần chủng rồi chọn dòng tốt
B. gây đột biến nhân tạo bằng các tác nhân lí hoá kết hợp với chọn lọc
C. lai xa giữa 2 chủng khác nhau để tạo ra chủng mới có ưu thế lai
D. lai khác loài kết hợp đa bội hoá tạo ra thế song nhị bội
Câu trả lời của bạn
Đối với vi sinh vật,phương pháp gây đột biến nhân tạo là phương pháp phổ biến và có hiệu quả nhất và có thể biểu hiện ngay ra thành kiểu hình,dễ chọn lọc.và vi sinh vật cũng chưa có hệ thần kih phát triển,ít bị mẫn cảm với tác nhân đột biến.
A. rễ con, chồi non và bầu nhụy
B. hạt khô, hạt nẫy mầm và điểm sinh trưởng của thân, cành
C. rễ non, bầu nhụy, điểm sinh trưởng và hạt khô
D. hạt khô, hạt đang nẫy mầm, điểm sinh trưởng, hạt phấn và bầu nhụy
Câu trả lời của bạn
Người ta thường chiếu xạ lên rễ con,chồi non, bầu nhụy,….các cơ quan sinh trưởng còn non còn để tác động lên hạt khô, hạt đang nảy mầm,….người ta thường sử dụng các dung dịch, tác nhân hóa học.
A. consixin.
B. tia tử ngoại.
C. 5-brôm uraxin.
D. ác loại tia phóng xạ.
Câu trả lời của bạn
Khi chiếu các tia phóng xạ vào tế bào sống sẽ gây kích thích và ion hóa các nguyên tử,các phân tử AND và ARN chịu tác động trực tiếp của tia phóng xạ hoặc gián tiếp qua các phân tử nước.tia phóng xạ cũng có thể gây đột biến NST.
A. cây trồng thu hoạch chủ yếu về thân và hạt.
B. cây trồng thu hoạch chủ yếu về thân, lá, củ.
C. cây trồng thu hoạch chủ yếu về hoa và hạt.
D. động vật bậc thấp và thực vật.
Câu trả lời của bạn
Các thể đa bội thường có các cơ quan sinh dưỡng to,phát triển mạnh hơn so với thể lưỡng bội thông thường→ tạo thể đa bội thường được dùng trong sản xuất các loại cây thu hoạch cơ quan sinh dưỡng như thân, lá, củ.
A. chiếu tia tử ngoại
B. sốc nhiệt
C. chiếu tia phóng xạ
D. ngâm hoá chất
Câu trả lời của bạn
Gây đột biến lên đỉnh sinh trưởng của thân,cành người ta thường sử dụng tia phóng xạ do vừa có khả năng đâm xuyên tốt hơn tia tử ngoại lai không gây tổn thương bộ máy di truyền như sốc nhiệt hay ngâm hóa chất.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *