Qua nội dung tài liệu Lịch sử và Địa lí 6 Bài 9: Hy Lạp và La Mã cổ đại SGK Cánh diều được DapAnHay biên soạn và tổng hợp đầy đủ với phần tóm tắt lí thuyết và bài tập minh họa chi tiết dễ hiểu, giúp các em bám sát nội dung chương trình SGK. Hi vọng tài liệu sẽ giúp ích cho các em. Mời các em cùng theo dõi.
- Hy Lạp và La Mã là hai bán đảo ở phía Bắc của biển Địa Trung Hải. Hy Lạp cổ đại bao gồm nhiều thành bang với phần lãnh thổ không rộng lắm gồm bán đảo Ban căng và vô số các đảo trên biển Ê-giê, vùng ven biển Tiểu Á. Còn bán đảo La Mã dài và hẹp, lãnh thổ lớn hơn Hy Lạp. Như vậy cả Hy Lạp và La Mã đều ở vị trí tương đối thuận lợi trong việc tiếp xúc, giao lưu kinh tế, văn hóa với các nền văn minh lớn của phương Đông cổ đại như Ai Cập, Lưỡng Hà,…
- Cả Hy Lạp và Lưỡng Hà đều không có những dòng sông lớn và dài như các quốc gia phương Đông. Do vậy, đồng bằng ở đây nhỏ và hẹp, đều có những vũng vịnh sâu và kín gió, biển lại hiền hòa, ít giông bão, rất thuận lợi cho việc ra vào, neo đậu của thuyền bè trên vùng Địa Trung Hải.
- Do đất đai khô cằn, ít màu mỡ, nên các quốc gia ở đây bước vào xã hội có giai cấp và Nhà nước, muộn hơn nhiều so với các quốc gia ở phương Đông. Mãi tới đầu thiên nhiên kỉ I TCN, khi công cụ đồ sắt bắt đầu sử dụng thì mới bước vào xã hội có giai cấp và Nhà nước.
- Các thành bang ở Hy Lạp ra đời từ thế kỉ VIII đến hết thế kỉ VI TCN, trong đó lớn nhất là bang Xpác-ta và A-ten.
- Các bang có đường biên giới lãnh thổ, có chính quyền, quân đội, luật pháp, hệ thống kinh tế, tiền tệ và thần bảo hộ riêng.
- Thiết chế chính trị, tổ chức nhà nước mỗi bang không giống nhau.
- Các tầng lớp xã hội trong thành bang A-ten:
+ quý tộc chủ nô
+ nông dân
+ người làm công thương nghiệp (chủ xưởng, chủ thuyền, thương nhân...)
Tổ chức nhà nước đế chế ở La Mã là:
- Thế kỉ III TCN, thành thị La Mã lớn đã xâm chiếm các thành thị trên bán đảo I-ta-li-a và trở thành một đế chế.
- Năm 27 TCN, Ốc-ta-viu-xơ trở thành người thống trị La Mã và nắm trong tay mọi quyền hành và được gọi là Ô-gu-xtu-xơ (đấng tối cao).
- Dưới thời Ô-gu-xtu-xơ, vai trò của Viện Nguyên lão được coi trọng.
- Một số thành tựu văn hóa tiêu biểu của Hy Lạp và La Mã:
+ Cả Hy Lạp và La Mã đều biết làm ra lịch dương.
+ Hy Lạp sáng tạo ra hệ thống chữ cái trên cơ sở mẫu tự cổ. La Mã dựa vào hệ thống chữ Hy Lạp tạp ra mẫu tự La-tin.
+ Người La Mã dùng chữ để viết số, gọi là số La Mã. Hy Lạp xuất hiện thể loại văn học thần thoại, với hai bộ sử thi nổi tiếng I-li-át và Ô-đi-xê.
+ Hy Lạp và La Mã đều xuất hiện nhiều nhà sử học nổi tiếng.
+ Hy Lạp là quê hương của nhiều lĩnh vực khoa học nổi tiếng.
+ Cả người Hy Lạp và La Mã đã tạo ra nhiều công trình kiến trúc đồ sộ, tuyệt mỹ.
Điều kiện tự nhiên đã có tác động như thế nào đến sự hình thành nền văn minh Hy Lạp và La Mã? Tổ chức nhà nước của Hy Lạp và La Mã có gì nổi bật? Những thành tựu văn hoá tiêu biếu của Hy Lạp và La Mã là gì?
Hướng dẫn giải:
Liên hệ thực tế, kết hợp nội dung kiến thức bài học.
Lời giải chi tiết:
* Điều kiện tự nhiên có tác động đến sự hình thành nền văn minh Hy Lạp và La Mã:
Hy Lạp và La Mã là hai bán đảo ở phía Bắc của biển Địa Trung Hải. Hy Lạp cổ đại bao gồm nhiều thành bang với phần lãnh thổ không rộng lắm gồm bán đảo Ban căng và vô số các đảo trên biển Ê-giê, vùng ven biển Tiểu Á. Còn bán đảo La Mã dài và hẹp, lãnh thổ lớn hơn Hy Lạp. Như vậy cả Hy Lạp và La Mã đều ở vị trí tương đối thuận lợi trong việc tiếp xúc, giao lưu kinh tế, văn hóa với các nền văn minh lớn của phương Đông cổ đại như Ai Cập, Lưỡng Hà,…
Cả Hy Lạp và Lưỡng Hà đều không có những dòng sông lớn và dài như các quốc gia phương Đông. Do vậy, đồng bằng ở đây nhỏ và hẹp, đều có những vũng vịnh sâu và kín gió, biển lại hiền hòa, ít giông bão, rất thuận lợi cho việc ra vào, neo đậu của thuyền bè trên vùng Địa Trung Hải.
* Điểm nổi bật của tổ chức nhà nước của Hy Lạp và La Mã:
- Tổ chức nhà nước Đế chế (La Mã cổ đại)
- Tổ chức nhà nước thành bang (Hy Lạp cổ đại)
* Những thành tựu văn hoá tiêu biếu của Hy Lạp và La Mã:
- Làm ra lịch, đó là dương lịch
- Sáng tạo ra hệ thống chữ cái trên cơ sở mẫu tự cổ, mẫu tự La-tinh, chữ số La-mã
- Văn học tiểu biểu là thần thoại, hai bộ sử thi nổi tiếng là I-li-át và Ô-đi-xê
- Cả người Hy Lạp và La Mã đều tạo ra những công trình kiến trúc đồ sộ, tuyệt mỹ.
Qua lược đồ hình 9.1, hình 9.2 và đọc thông tin, hãy:
- Xác định vị trí địa lí của Hy Lạp và La Mã cổ đại.
- Trình bày điều kiện tự nhiên có tác động đến sự hình thành và phát triển nền văn minh Hy Lạp và La Mã.
Hướng dẫn giải:
Quan sát bản đồ kết hợp thông tin điều kiện tự nhiên
Lời giải chi tiết:
- Vị trí địa lí của Hy Lạp và La Mã cổ đại:
- Điều kiện tự nhiên tác động đến Hy Lạp và La Mã:
Hy Lạp và La Mã là hai bán đảo ở phía Bắc của biển Địa Trung Hải. Hy Lạp cổ đại bao gồm nhiều thành bang với phần lãnh thổ không rộng lắm gồm bán đảo Ban căng và vô số các đảo trên biển Ê-giê, vùng ven biển Tiểu Á. Còn bán đảo La Mã dài và hẹp, lãnh thổ lớn hơn Hy Lạp. Như vậy cả Hy Lạp và La Mã đều ở vị trí tương đối thuận lợi trong việc tiếp xúc, giao lưu kinh tế, văn hóa với các nền văn minh lớn của phương Đông cổ đại như Ai Cập, Lưỡng Hà,…
Cả Hy Lạp và Lưỡng Hà đều không có những dòng sông lớn và dài như các quốc gia phương Đông. Do vậy, đồng bằng ở đây nhỏ và hẹp, đều có những vũng vịnh sâu và kín gió, biển lại hiền hòa, ít giông bão, rất thuận lợi cho việc ra vào, neo đậu của thuyền bè trên vùng Địa Trung Hải.
Do đất đai khô cằn, ít màu mỡ, nên các quốc gia ở đây bước vào xã hội có giai cấp và Nhà nước, muộn hơn nhiều so với các quốc gia ở phương Đông. Mãi tới đầu thiên nhiên kỉ I TCN, khi công cụ đồ sắt bắt đầu sử dụng thì mới bước vào xã hội có giai cấp và Nhà nước.
Câu 1
Trình bày tổ chức nhà nước thành bang ở Hy Lạp.
Hướng dẫn giải:
Dựa vào thông tin trong bài, trình bày cơ cấu tổ chức nhà nước thành bang ở Hy Lạp dựa vào các gợi ý:
+ Thành phần chủ yếu của đất nước
+ Tổ chức mỗi thành bang
+ Thiết chế chính trị
Lời giải chi tiết:
- Từ khoảng thế kỉ VIII đến thế kỉ VI TCN, các thành bang ở Hy Lạp lần lượt ra đời.
- Tổ chức của các thành bang:
+ Phần chủ yếu của đất nước là thành thị với một vùng đất đai trồng trọt xung quanh.
+ Mỗi thành bang là một nhà nước hoàn chỉnh: có đường biên giới lãnh thổ; có chính quyền; quân đội, luật pháp; hệ thống kinh tế, đo lường, tiền tệ và những vị thần bảo hộ riêng.
+ Thiết chế chính trị, tổ chức nhà nước ở mỗi thành bang không giống nhau. Ví dụ: thành bang Xpac-ta theo thể chế Cộng hòa quý tộc; thành bang A-ten theo thể chế dân chủ chủ nô.
Câu 2
Hãy kể tên các tầng lớp xã hội trong thành bang A-ten.
Hướng dẫn giải:
Dựa vào thông tin các nhà nước thành bang
Lời giải chi tiết:
- Các tầng lớp xã hội trong thành bang A-ten:
+ Quý tộc, chủ nô.
+ Công dân A-ten.
+ Kiều dân (dân nơi khác đến ngụ cư).
+ Nô lệ.
Quan sát lược đồ hình 9.2 (sgk trang 43), các hình 9.4, 9.5 và đọc thông tin, hãy trình bày tổ chức nhà nước đế chế ở La Mã?
Hướng dẫn giải:
Quan sát hình ảnh và đọc thông tin, trình bày tổ chức nhà nước La Mã.
Lời giải chi tiết:
Tổ chức nhà nước đế chế ở La Mã là:
- Thế kỉ III TCN, thành thị La Mã lớn đã xâm chiếm các thành thị trên bán đảo I-ta-li-a và trở thành một đế chế.
- Năm 27 TCN, Ốc-ta-viu-xơ trở thành người thống trị La Mã và nắm trong tay mọi quyền hành và được gọi là Ô-gu-xtu-xơ (đấng tối cao).
- Dưới thời Ô-gu-xtu-xơ, vai trò của Viện Nguyên lão được coi trọng.
Câu 1
Quan sát các hình từ 9.6 đến 9.12 và đọc thông tin, hãy nêu một số thành tựu văn hóa tiêu biểu của Hy Lạp và La Mã.
Hướng dẫn giải:
Quan sát các hình từ 9.6 đến 9.12 và đọc thông tin
Lời giải chi tiết:
Lĩnh vực | Thành tựu tiêu biểu của Hi Lạp và La Mã |
Lịch pháp học | - Sáng tạo ra dương lịch dựa trên sự chuyển động của Trái Đất quanh quanh Mặt Trời. |
Chữ viết | - Người Hi Lạp sáng tạo ra hệ thống chữ cái. - Người La Mã kế thừa thành tựu của người Hi Lạp để sáng tạo ra mẫu tự La-tin; hệ thống chữ số La Mã (I, II, III, IV,...). |
Văn học | - Thần thoại Hi Lạp. - 2 bộ sử thi: Iliat và Ôđixê. |
Khoa học tự nhiên | - Nhiều nhà khoa học nổi tiếng, nhiều định lí, định đề khoa học có giá trị khái quát cao. Ví dụ: + Trong toán học: Định lí Pi-ta-go; Định lí Ta-lét; Tiên đề Ơ-cơ-lít,... + Trong vật lí học: lực đẩy Ác-si-mét… |
Kiến trúc – điêu khắc | - Có nhiều công trình kiến trúc đồ sộ, nguy nga: + Đấu trường Cô-li-dê. + Đền Pác-tê-nông. - Nhiều tác tác phẩm điêu khắc tuyệt mĩ: + Tượng nữ thần A-te-na đội mũ chiến binh. + Tượng người lực sĩ ném đĩa. + Tượng thần Vệ nữ Mi-lô. |
Câu 2
Những thành tựu văn hóa nào của Hy Lạp và La Mã cổ đại được bảo tồn đến ngày nay?
Hướng dẫn giải:
- Liên hệ thực tế kết hợp kiến thức bản thân, cũng như tìm kiếm thông tin từ các nguồn báo chí hoặc internet.
Lời giải chi tiết:
Những thành tựu văn hóa nào của Hy Lạp và La Mã cổ đại được bảo tồn đến ngày nay
- Lịch pháp học: người Hi Lạp và La Mã biết làm ra lịch (dương lịch).
- Chữ viết:
+ Người Hi Lạp sáng tạo ra hệ thống chữ cái.
+ Người La Mã kế thừa thành tựu của người Hi Lạp để sáng tạo ra mẫu tự La-tin; hệ thống chữ số La Mã (I, II, III, IV,...).
- Văn học: phong phú, đa dạng các thể loại. Trong đó nổi bật nhất là: thần thoại.
- Sử học: xuất hiện nhiều nhà sử học lớn và các tác phẩm sử học nổi tiếng, như:
+ Tác phẩm Lịch sử của hê-rô-đốt.
+ Tác phẩm Lịch sử chiến tranh Pê-lô-pô-nê của Tu-xi-đít.
+ Tác phẩm Thông sử của Pô-li-biu-xơ.
- Khoa học tự nhiên: nhiều nhà khoa học nổi tiếng, nhiều định lí, định đề khoa học có giá trị khái quát cao. Ví dụ: Định lí Pi-ta-go, Định lí Ta-lét, Tiên đề Ơ-cơ-lít,...
- Kiến trúc – điêu khác: có nhiều công trình kiến trúc đồ sộ, nguy nga và các tác phẩm điêu khắc tuyệt mĩ.
Sau bài học này, các em có thể đạt được những yêu cầu sau:
+ Giới thiệu và nhận xét được tác động của điều kiện tự nhiên (hải cảng, biển đảo) đối với sự hình thành, phát triển của nền văn minh Hy Lạp và La Mã.
+ Trình bày được tổ chức nhà nước thành bang, nhà nước đế chế ở Hy Lạp và La Mã.
+ Nêu được một số thành tựu văn hóa tiêu biểu của Hy Lạp và La Mã.
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 6 Cánh diều Chương 3 Bài 9 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Được gọi là xã hội chiếm nô, xã hội đó cụ thể được cho là phải có đặt trưng tiêu biểu nhất là gì?
Điền từ cụ thể được cho là thích hợp vào chỗ trống để hoàn thành tư liệu sau:
“Người Hi Lạp, Rô-ma đem các sản phẩm như … đi bán ở mọi miền ven Địa Trung Hải. Sản phẩm mua về là … từ vùng Hắc Hải, Ai Cập, … từ các nước phương Đông”.
Xã hội cổ đại phương Tây cụ thể được cho là bao gồm những giai cấp nào?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 6 Cánh diều Chương 3 Bài 9để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Giải bài 1 phần Luyện tập và vận dụng trang 48 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Cánh diều
Giải bài 2 phần Luyện tập và vận dụng trang 48 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Cánh diều
Giải bài 3 phần Luyện tập và vận dụng trang 48 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Cánh diều
Giải bài 1 trang 18 Sách bài tập Lịch sử 6 Cánh diều - CD
Giải bài 2 trang 18 Sách bài tập Lịch sử 6 Cánh diều - CD
Giải bài 3 trang 18 Sách bài tập Lịch sử 6 Cánh diều - CD
Giải bài 4 trang 18 Sách bài tập Lịch sử 6 Cánh diều - CD
Giải bài 5 trang 19 Sách bài tập Lịch sử 6 Cánh diều - CD
Giải bài 6 trang 19 Sách bài tập Lịch sử 6 Cánh diều - CD
Giải bài 7 trang 19 Sách bài tập Lịch sử 6 Cánh diều - CD
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa Lí DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Được gọi là xã hội chiếm nô, xã hội đó cụ thể được cho là phải có đặt trưng tiêu biểu nhất là gì?
Điền từ cụ thể được cho là thích hợp vào chỗ trống để hoàn thành tư liệu sau:
“Người Hi Lạp, Rô-ma đem các sản phẩm như … đi bán ở mọi miền ven Địa Trung Hải. Sản phẩm mua về là … từ vùng Hắc Hải, Ai Cập, … từ các nước phương Đông”.
Xã hội cổ đại phương Tây cụ thể được cho là bao gồm những giai cấp nào?
Những công trình kiến trúc của quốc gia cổ đại nào dưới đây cụ thể được cho đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật nhưng vẫn rất gần gũi với cuộc sống?
Nền văn hóa cổ đại Hi Lạp và Rôma cụ thể được cho là được hình thành và phát triển không dựa trên cở sở nào sau đây?
Thể chế dân chủ Aten của Hi Lạp cổ đại cụ thể được cho là có bước tiến bộ như thế nào?
Trong các quốc gia cổ đại Hi Lạp và Rô-ma, lực lượng nào dưới đây cụ thể được cho là lao động chính làm ra của cải nhiều nhất cho xã hội?
Ý nào cụ thể được cho không phải là đặc điểm của nô lệ trong xã hội cổ đại phương Tây?
Phần không thể thiếu đối với mỗi thành thị cụ thể được cho chính là gì?
Nguyên nhân cụ thể được cho nhờ đâu mà sản xuất hàng hoá của người Hi Lạp và Rô-ma tăng nhanh, quan hệ thương mại được mở rộng?
Trình bày những tác động của điều kiện tự nhiên đối với sự hình thành nền văn minh Hy Lạp và La Mã.
Lập bảng thống kê các thành tựu văn hóa tiêu biểu của Hy Lạp và La Mã.
Hãy tìm kiếm thông tin và giới thiệu về một công trình kiến trúc, điêu khắc của Hy Lạp và La Mã mà em ấn tượng nhất.
Điều kiện tự nhiên nào có tác động lớn nhất đến sự hình thành và phát triển của nền văn minh Hy Lạp và La Mã?
A. Có nhiều vịnh, hải cảng.
B. Có nhiều đồng bằng rộng lớn.
C. Hệ động, thực vật.
D. Khí hậu khô nóng.
Các nhà nước thành bang ở Hy Lạp thực chất là nhà nước
A. quân chủ chuyên chế.
B. chiếm hữu nô lệ.
C. quân chủ lập hiển.
D. đế chế.
Ai là người nắm quyền hành trong tổ chức nhà nước để chế ở La Mã
A. Thiên tử.
B. Viện Nguyên lão.
C. Ô-gu-xtu-xơ.
D. Đại hội nhân dân.
Công trình kiến trúc nổi tiếng của La Mã cổ đại là
A. kim tự thép Gi-za.
B. vườn treo Ba-bi-lơn.
C. đấu trường Cô-li-dê.
D. đến Pác-tô-nông.
Hãy cho biết tên của các hình ảnh dưới đây và chỉ ra đâu là thành tựu văn hóa của Hy Lạp, đâu là thành tựu văn hóa của La mã?
Trong các thành tựu văn hóa của Hy Lạp và La Mã cổ đại, em ấn tượng với thành tựu nào nhất? Vì sao?
Hãy kể tên những thành tựu văn hóa của Hy lạp và La Mã cổ đại còn tồn tại đến ngày nay.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Trong lĩnh vực sử học, ở các nước Hi Lạp và Rô-ma cổ đại có các nhà sử học nổi tiếng như: Hê-rô-đốt, Tu-xi-đít.
Câu trả lời của bạn
- Một số thành tựu văn hóa của Hi Lạp và La Mã vẫn được sử dụng cho tới ngày nay:
+ Dương lịch.
+ Hệ thống chữ số La-mã; mẫu tự La-tin.
+ Các định lí, định đề khoa học. Ví dụ: Định lí Ta-lét; Định lí P-ta-go; Tiên đề Ơ-cơ-lít…
Câu trả lời của bạn
Tác phẩm Thông sử của Pô-li-biu-xơ.
Câu trả lời của bạn
Tác phẩm Lịch sử chiến tranh Pê-lô-pô-nê của Tu-xi-đít.
Câu trả lời của bạn
Người La Mã kế thừa thành tựu của người Hi Lạp để sáng tạo ra mẫu tự La-tin; hệ thống chữ số La Mã (I, II, III, IV,...).
Câu trả lời của bạn
Người Hi Lạp và La Mã biết làm ra Dương lịch.
Câu trả lời của bạn
+ Thứ nhất, tác động tới sự hình thành nhà nước:
- Do đất đai canh tác xấu, công cụ bằng đồng không có tác dụng mà phải đến khi công cụ bằng sắt xuất hiện, việc trồng trọt mới có hiệu quả => có sản phẩm dư thừa, khi đó mới xuất hiện tư hữu và sự phân chia giai cấp trong xã hội. Vì vậy, tới khoảng thiên niên kỉ I TCN, các nhà nước cổ đại mới ra đời ở phương Tây (muộn hơn so với phương Đông).
- Do lãnh thổ bị chia cắt nên khó có điều kiện tập trung đông dân cư => khi xã hội có giai cấp hình thành thì mỗi vùng, mỗi bán đảo trở thành một quốc gia => diện tích mỗi nước khá nhỏ.
+ Thứ hai, tác động tới đời sống kinh tế:
- Đất đai ít, khô cứng nên kinh tế nông nghiệp không phát triển mạnh.
- Giàu tài nguyên khoáng sản và đặc biệt là có vị trí địa lí thuận lợi (ven biển) nên kinh tế thủ công nghiệp và thương nghiệp (đặc biệt là mậu dịch hàng hải) rất phát triển.
+ Thứ ba, tác động tới sự phát triển của văn hóa:
- Vị trí địa lí thuận lợi cho việc giao lưu, học tập, tiếp thu văn hóa.
Câu trả lời của bạn
- Điều kiện tự nhiên của Hi Lạp, La Mã:
+ Nằm ven biển Địa Trung Hải, nhiều đảo, vịnh biển,...
+ Địa hình bị chia cắt bởi biển, núi đồi, cao nguyên,...
+ Đồng bằng nhỏ hẹp, đất đai cằn khô.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *