Trong bài học này các em sẽ được tìm hiểu về những ảnh hưởng của nhân tố ánh sáng đến các đặc điểm hình thái, giải phẫu, sinh lí và tập tính của sinh vật từ đó các em sẽ giải thích được sự thích nghi của sinh vật với môi trường.
Bảng 42.1: Ảnh hưởng của ánh sáng tới hình thái và sinh lí của cây
Những đặc điểm của cây | Khi cây sống nơi quang đãng | Khi cây sống trong bóng râm, dưới tán cây khác, trong nhà | ||
Đặc điểm hình thái - Lá - Thân | + Phiến lá nhỏ, hẹp, màu xanh nhạt + Thân cây thấp, số cành cây nhiều | + Phiến lá lớn, hẹp, màu xanh thâm + Chiều cao của cây bị hạn chế bởi chiều cao của tán cây phía trên, của trần nhà. | ||
Đặc điểm sinh lí: - Quang hợp - Thoát hơi nước | + Cường độ quang hợp cao trong điều kiện ánh sáng mạnh. + Cây điều tiết thoát hơi nước linh hoạt: thoát hơi nước tăng trong điều kiện có ánh sáng mạnh, thoát hơi nước giảm khi cây thiếu nước. | + Cây có khả năng quang hợp trong điều kiện ánh sáng yếu, quang hợp yếu trong điều kiện ánh sáng mạnh. + Cây điều tiết thoát hơi nước kém: thoát hơi nước tăng cao trong điều kiện ánh sáng mạnh, khi thiếu nước cây dễ bị héo. |
Sự thay đổi màu sắc lá ở điều kiện ánh sáng khác nhau
Cây ổi (ưa sáng)
Cây ớt (ưa sáng)
Hoa phong lan (ưa bóng)
Cây kim tiền (ưa bóng)
Ánh sáng ảnh hưởng tới đời sống động vật:
Tạo điều kiện cho động vật nhận biết các vật và định hướng di chuyển trong không gian.
Giúp động vật điều hoà thân nhiệt.
Ảnh hưởng tới hoạt động, khả năng sinh sản và sinh trưởng của động vật.
Động vật thích nghi điều kiện chiếu sáng khác nhau, người ta chia thành 2 nhóm động vật:
Nhóm động vật ưa sáng: gồm động vật hoạt động ban ngày.
Nhóm động vật ưa tối: gồm động vật hoạt động ban đêm, sống trong hang, đất hay đáy biển.
Sau khi học xong bài này các em cần:
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 9 Bài 42 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Khi chuyển những sinh vật đang sống trong bóng râm ra sống nơi có cường độ chiếu sáng cao hơn thì khả năng sống của chúng như thế nào?
Ánh sáng ảnh hưởng tới đời sống thực vật như thế nào?
Câu 3-5: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 9 Bài 42để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 124 SGK Sinh học 9
Bài tập 2 trang 124 SGK Sinh học 9
Bài tập 3 trang 125 SGK Sinh học 9
Bài tập 4 trang 125 SGK Sinh học 9
Bài tập 7 trang 75 SBT Sinh học 9
Bài tập 12 trang 76 SBT Sinh học 9
Bài tập 8 trang 78 SBT Sinh học 9
Bài tập 9 trang 78 SBT Sinh học 9
Bài tập 44 trang 83 SBT Sinh học 9
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Sinh Học 9 DapAnHay
Khi chuyển những sinh vật đang sống trong bóng râm ra sống nơi có cường độ chiếu sáng cao hơn thì khả năng sống của chúng như thế nào?
Ánh sáng ảnh hưởng tới đời sống thực vật như thế nào?
Cây thông mọc riêng rẽ nơi quang đãng thường có tán rộng hơn cây thông mọc xen nhau trong rừng vì:
Lá cây ưa sáng có đặc điểm hình thái như thế nào?
Lá cây ưa bóng có đặc điểm hình thái như thế nào?
Sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưu bóng?
Hãy điền tiếp vào bảng 42.2
Bảng 42.2: Các đặc điểm hình thái của cây ưa sáng và ưa bóng.
Tên cây | Đặc điểm | Nhóm cây |
Bạch đàn | Thân cao, lá nhỏ xếp xiên, màu lá xanh nhạt, cây mọc nơi quang đãng | Ưa sáng |
Lá lốt | Cây nhỏ, lá to xếp ngang, lá xanh sẫm, cây mọc dưới tán cat to nơi có ánh sáng yếu | Ưa bóng |
.....* |
Dựa vào các câu hỏi gợi ý dưới đây, hãy giải thích vì sao các cành phía dưới của cây sống trong rừng lại sớm bị rụng.
- Ánh sáng mặt trời chiếu vào cành cây trên và phía dưới khác nhau như thế nào?
- Khi lá cây bị thiếu ánh sáng thì khả năng quang hợp của lá cây bị ảnh hưởng như thế nào.
Ánh sáng có ảnh hưởng tới động vật như thế nào?
Khi ta để một chậu cây cảnh bên cạnh cửa sổ, sau một thời gian có hiện tượng gì xảy ra? Hãy giải thích hiện tượng đó?
Hiện tượng tự tỉa cành trong tự nhiên là gì? Hãy giải thích hiện tượng đó?
Nhìn chung, trong một ngày từ sáng đến tối, cường độ ánh sáng mặt trời chiếu trên mặt đất thay đổi như thế nào?
A. Tăng liên tục từ sáng đến tối.
B. Giảm liên tục từ sáng đến tối.
C. Không tăng và cũng không giảm.
D. Tăng dần từ sáng đến trưa và sau đó giảm dần vào buổi chiều cho đến tối.
Độ dài ngày giữa mùa hè và mùa đông khác nhau như thế nào?
A. Độ dài ngày mùa hè ngắn hơn mùa đông.
B. Độ dài ngày mùa đông và mùa hè như nhau.
C. Độ dài ngày mùa hè dài hơn mùa đông.
D. Cả 3 phương án đều sai.
Ánh sáng là một nhân tố sinh thái ảnh hưởng tới đời sống thực vật. Trong tự nhiên, mỗi loài cây thích nghi với điều kiện về................. khác nhau. Do vậy, có nhóm cây ưa sáng (bao gồm những cây sống nơi quang đãng) và nhóm cây ưa bóng (bao gồm những cây sống nơi có sáng yếu, ánh sáng tán xạ).
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Theo khả năng thích nghi với các điều kiện chiếu sáng khác nhau của động vật, người ta chia động vật thành các nhóm: Nhóm động vật ưa sáng, nhóm động vật ưa tối.
Câu trả lời của bạn
Cây ưa bóng thường sống nơi ít ánh sáng và ánh sáng tán xạ chiếm chủ yếu.
Câu trả lời của bạn
Cây ưa sáng thường sống nơi có đặc điểm không gian quang đãng
Câu trả lời của bạn
Cây thông mọc riêng rẽ nơi quang đãng thường có tán rộng hơn cây thông mọc xen nhau trong rừng vì: Ánh sáng mặt trời chiếu được đến các phía của cây.
Câu trả lời của bạn
Khi lá cây ở tầng dưới thiếu ánh sáng, diệp lục trong lá tạo thành ít hơn, khả năng quang hợp của lá cây yếu, tạo được ít chất hữu cơ, lượng chất hữu cơ tích luỹ không đủ để bù lượng tiêu hao do hô hấp.
Câu trả lời của bạn
Các cành phía dưới của cây sống trong rừng lại sớm bị rụng vì
+ Trong rừng cây mọc thành nhiều tầng khác nhau, ánh sáng chiếu xuống các tầng cũng khác nhau. Các tầng phía trên có ánh sáng mặt trời chiếu vào nhiều hơn tầng phía dưới, nên lá cây ở tầng trên hứng được nhiều ánh sáng hơn lá cây ở dưới.
+ Khi lá cây ở tầng dưới thiếu ánh sáng, diệp lục trong lá tạo thành ít hơn, khả năng quang hợp của lá cây yếu, tạo được ít chất hữu cơ, lượng chất hữu cơ tích luỹ không đủ để bù lượng tiêu hao do hô hấp, đồng thời khả năng hút nước kém, cành phía dưới bị khô héo dần và sớm rụng để tập trung chất dinh dưỡng cho cành ở trên, đó là hiện tượng tỉa cành tự nhiên.
Câu trả lời của bạn
Sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưu bóng
+ Thực vật ưu sáng bao gồm những cây sống nơi quang đãng, còn thực vật ưa bóng bao gồm những cây sống nơi có ánh sáng yếu, ánh sáng tán xạ như sống dưới tán cây khác, được đặt trong nhà.
+ Thực vật ưu sáng có phiến lá nhỏ, hẹp , màu xanh nhạt. , còn thực vật ưa bóng có phiến lá lớn, màu xanh thẫm.
+ Thực vật ưu sáng lá có tầng cutin dày, mô giậu phát triển, còn thực vật ưa bóng lá có mô giậu kém phát triển.
Câu trả lời của bạn
Ánh sáng tạo điều kiện cho động vật nhận biết các vật và định hướng di chuyển trong không gian.
Câu trả lời của bạn
Lá cây ưa sáng thường có đặc điểm phiến lá dày, mô giậu phát triển
Câu trả lời của bạn
Cây sống nơi ẩm ướt, thiếu ánh sáng như ở dưới tán rừng, ven bờ suối là những cây ưa bóng có phiến lá mỏng, bản lá rộng, mô giậu kém phát triển
Câu trả lời của bạn
Phiến lá mỏng, bản lá rộng, mô giậu kém phát triển đặc điểm của cây sống nơi ẩm ướt, thiếu ánh sáng.
Câu trả lời của bạn
Các loài sinh vật hoạt động vào ban ngày mà em biết: Trâu, bò, gà, chim sâu....
Câu trả lời của bạn
Chim chích chòe, chào mào, khướu là những loài chim thường đi ăn sâu bọ vào lúc Mặt Trời mọc.
Câu trả lời của bạn
Mùa xuân hè có ngày dài hơn mùa đông và đó cũng là mùa sinh sản của nhiều loài chim. Điều này cho thấy ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật.
Câu trả lời của bạn
Chim chích chòe, chào mào, khướu là những loài chim thường đi ăn sâu bọ vào lúc Mặt Trời mọc.
Câu trả lời của bạn
Mùa xuân hè có ngày dài hơn mùa đông và đó cũng là mùa sinh sản của nhiều loài chim. Điều này cho thấy ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật.
Câu trả lời của bạn
Đặc điểm của cây ưa bóng: Mô giậu kém phát triển, lá nằm nghiêng so với mặt đất, mọc dưới tán của cây khác...
Câu trả lời của bạn
Một số động vật hoạt động vào ban đêm: Sóc bay, mèo, báo....
Câu trả lời của bạn
Theo khả năng thích nghi với các điều kiện chiếu sáng khác nhau của thực vật, người ta chia thực vật thành nhóm cây ưa sáng và nhóm cây ưa bóng.
Câu trả lời của bạn
Tuỳ theo khả năng thích nghi của thực vật với nhân tố ánh sáng, người ta chia thực vật làm 2 nhóm
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *