Để có những món ăn ngon miệng và đầy đủ chất dinh dường thì chúng ta cần chế biến nhiều món ăn khác nhau để phù hợp khẩu vị của mồi gia đình. Để chế biến được các món ăn bằng nhiều phương pháp, chúng ta tìm hiểu bài 7: Chế biến thực phẩm
- Chế biến thực phẩm là quá trình xử lí thực phẩm đã qua sơ chế hoặc thực phẩm tươi sống theo phương pháp công nghiệp hoặc thủ công đê tạo thành nguyên liệu thực phâm hoặc sản phẩm thực phẩm.
- Vai trò, ý nghĩa của chế biến thực phâm:
+ Đa dạng hoá các sản phẩm.
+ Tăng khả năng hấp thu, tiêu hoá chất dinh dưỡng cho người sử dụng.
+ Bảo vệ thực phấm không bị hư hỏng.
+ Bảo vệ và tăng cường sức khoẻ cho người sử dụng.
+ Tiết kiệm được thời gian chuẩn bị thực phẩm.
+ Kéo dài thời gian sừ dụng sản phẩm.
- Lên men là phương pháp chế biến thực phẩm trong đó đường trong nguyên liệu chuyền thành acid hoặc cồn nhờ vi sinh vật. Ví dụ: muối chua rau củ, làm sữa chua, làm nem chua, ù rượu vang,...
- Thực phâm được làm chín ở nhiệt độ sôi của nước hoặc hơi nước.
- Khi hấp, thực phẩm chín nhanh và không bị ngâm trong nước nên chất dinh dưỡng ít bị tổn thất hơn so với các phương pháp khác như luộc, hầm,...
- Đóng hộp là phương pháp chế biến thực phẩm bằng nhiệt độ cao và đựng trong bao bì kín (lọ thuỷ tinh, hộp kim loại,...).
- Thực phấm được làm chín ở nhiệt độ sôi (hơn 150°C) của dầu, mờ.
- Thực phàm sau khi chiên hoặc rán chứa nhiều chất béo và những chất có hại cho sức khoẻ, nên được khuyến cáo ăn hạn chế.
- Thực phâm được làm chín ở nhiệt độ cao (160 - 205°C).
- Thực phâm nướng chứa những chất có nguy cơ gây ung thư, nên được khuyến cáo ăn hạn chế.
Phơi, sấy là phương pháp làm khô thực phẩm.
+ Phơi là dùng năng lượng từ ánh sáng mặt trời
+ Sấy dùng năng lượng từ điện, xăng, dầu hay than củi,...
- Vệ sinh an toàn thực phấm là tất cả điều kiện, biện pháp cần thiết để bảo đảm cho thực phâm không gây hại cho sức khoẻ, tính mạng người tiêu dùng.
- Người chế biến thực phâm phải khoẻ mạnh, mặc trang phục đúng quy định, có hiếu biết về vệ sinh an toàn thực phâm. Dụng cụ và nơi chế biến phải luôn sạch sẽ, gọn gàng, khô ráo.
- Để tránh lây nhiễm mầm bệnh từ thực phâm sông qua thực phẩm chín; thực phẩm cũ phải được đun nóng kì trước khi sử dụng
- Để giữ được các chất dinh dưỡng, giúp món ăn hấp dần và đảm bảo tổt an toàn vệ sinh thực phẩm
- Để tránh hư hỏng. Thực phẩm vừa nấu chín nếu ăn sau 2 giờ thì phải bảo quản ở nhiệt độ dưới 50C hoặc trên 600C.
Rau trộn hay salad là một món ăn có nguồn gốc từ châu Âu, được chế biến chủ yếu từ rau, củ, quả tươi trộn với nước xốt. Do không sử dụng nhiệt nên rau trộn giữ được nguyên vẹn các thành phần dinh dưỡng có lợi cho sức khoẻ.
Món rau trộn
Nguyên liệu (dành cho 3 - 4 người ăn)
- Dưa chuột: 300 g (3 quả)
- Đường: 12 g (1 thìa canh)
- Ớt: 10 g (1 - 2 quả)
- Cà chua: 200 g (2 - 3 quả)
- Giấm: 45 ml (3 thìa canh)
- Tỏi: 15 g (1 củ)
- Củ đậu: 100 g (5 củ)
- Muối tinh: 2,5 g (% thìa cà phê)
- Xà lách: 100 g (1 - 2 cây)
- Dầu ăn: 15 ml (1 thìa canh)
- Rau mùi: 10 g (1 mớ)
Tiêu: 2,5 g (2 thìa cà phê)
Thành phần dinh dưỡng chính và năng lượng của các nguyên liệu sử dụng chế biến món rau trộn xem Bảng 2, Phụ lục trang 85.
Dụng Cụ
- Dao: 1- 2 chiếc
- Đũa: 5 – 10 đội
- Thớt: 1 chiếc
- Chậu nhỏ: 1 chiếc
- Bao tay nylon: 1 túi
- Thìa: 2 chiếc (1 thìa canh, 1 thìa cà phê) Bát: 1 chiếc
- Đĩa to: 2 chiếc Dao nạo vỏ (dao bào): 2 chiếc
- Rổ:1 chiếc
- Ca có chia vạch, dung tích 2 lít: 1 chiếc
- Cân: 1 chiếc
- Bước 1. Phân loại, lựa chọn
Các nguyên liệu sử dụng chế biến món rau trộn phải tươi, tương đối đồng đều về kích thước, độ già, có hình dạng đặc trưng, không bị sâu, héo và bầm, dập.
- Bước 2. Sơ chế nguyên liệu và tạo hình
Sau khi đã lựa chọn được đủ nguyên liệu cần thiết, rửa sạch, để ráo, loại bỏ các phần không ăn được như cuống, vỏ, hạt,... và tạo hình cho từng loại:
- Bước 3. Chuẩn bị nước xốt
Cho 3 thìa canh giấm, 1 thìa canh đường, 1 thìa cà phê muối vào trong bát. Sau đó cho ớt, tỏi đã băm nhuyễn vào khuấy đều. Tuỳ khẩu vị, có thể thêm 1 thìa cà phê tiêu vào trong hỗn hợp nước xốt.
- Bước 4. Phối trộn
+ Cách 1: Cho cà chua, dưa chuột và củ đậu vào trong chậu. Đổ hỗn hợp nước xốt vào, trộn đều, nhẹ tay. Sau đó cho 1 thìa canh dầu ăn vào, đảo nhẹ. Xếp xà lách kín mặt đĩa, sau đó cho hỗn hợp đã trộn lên trên.
+ Cách 2: Xếp xà lách kín mặt đĩa, sau đó xếp rau củ ra đĩa rồi cho hỗn hợp nước xốt và dầu lên trên. Cuối cùng xếp rau mùi lên trên, có thể trang trí thêm ớt tỉa hoa.
Bài tập 1: Em hãy kể tên các món ăn có thể chế biến từ đậu nành?
- Các món ăn có thể chế biến từ hạt đậu nành bao gồm: đậu phụ, sữa đậu nành, sữa chua đậu nành, phù trúc/váng đậu, hạt đậu nành rang/chiên, bột đậu nành, bột dinh dưỡng từ đậu nành, giá đậu nành, hạt đậu nành lên men (natto/tempeh),...
- Một số sản phẩm chế biến khác từ hạt đậu nành như: chao, nước tương/xì dầu, dầu đậu nành tinh luyện,...
Bài tập 2: Em hãy nêu ưu, nhược điếm cùa phương pháp phơi và sấy?
Phương pháp | Ưu điểm | Nhược điểm |
Phơi | Chi phí thấp do: - Không phải mua thiết bị. - Dùng năng lượng tự nhiên (từ ánh nắng mặt trời). - Thực hiện đơn giản, dễ dàng | - Phụ thuộc vào thời tiết, có nguy cơ mất vệ sinh an toàn thực phẩm - Thời gian làm khô dài - Cần nhiều công lao động |
Sấy | - Chủ động điều khiến nhiệt độ, độ ấm,... đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. - Thời gian làm khô ngắn, tiết kiệm nhiều - Có thê vận hành tự động, điêu khiên từ xa, sô lượng lớn. | - Chi phí cao do: + Đầu tư thiết bị sấy. + Dùng năng lượng nhân tạo (từ điện, than, củi,...) - Vận hành phức tạp, người lao động phải được đào tạo |
- Học xong bài này, các em cần:
+ Nêu được vai trò, ý nghĩa của việc chế biến thực phẩm
+ Trình bày được một số phương pháp chế biến thực phẩm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 6 Cánh diều Chương 2 bài 7 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Phương pháp nào làm chín thực phẩm bằng sức nóng của hơi nước?
Có bao nhiêu nguyên tắc chế biến thực phẩm đảm bảo an toàn vệ sinh?
Phương pháp chế biến thực phẩm nào không sử dụng nhiệt?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 6 Cánh diều Chương 2 bài 7để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Câu hỏi mở đầu trang 33 Công nghệ 6 SGK Cánh diều
Câu hỏi trang 33 Công nghệ 6 SGK Cánh diều
Luyện tập trang 33 Công nghệ 6 SGK Cánh diều
Luyện tập trang 35 Công nghệ 6 SGK Cánh diều
Vận dụng 1 trang 35 Công nghệ 6 SGK Cánh diều
Vận dụng 2 trang 35 Công nghệ 6 SGK Cánh diều
Vận dụng 3 trang 35 Công nghệ 6 SGK Cánh diều
Câu hỏi 1 trang 38 Công nghệ 6 SGK Cánh diều
Câu hỏi 2 trang 38 Công nghệ 6 SGK Cánh diều
Bài tập 1 trang 18 SBT Công nghệ 6 Cánh diều
Bài tập 2 trang 18 SBT Công nghệ 6 Cánh diều
Bài tập 3 trang 19 SBT Công nghệ 6 Cánh diều
Bài tập 4 trang 20 SBT Công nghệ 6 Cánh diều
Bài tập 5 trang 20 SBT Công nghệ 6 Cánh diều
Bài tập 6 trang 21 SBT Công nghệ 6 Cánh diều
Bài tập 7 trang 21 SBT Công nghệ 6 Cánh diều
Bài tập 8 trang 21 SBT Công nghệ 6 Cánh diều
Bài tập 9 trang 21 SBT Công nghệ 6 Cánh diều
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công nghệ DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Phương pháp nào làm chín thực phẩm bằng sức nóng của hơi nước?
Có bao nhiêu nguyên tắc chế biến thực phẩm đảm bảo an toàn vệ sinh?
Phương pháp chế biến thực phẩm nào không sử dụng nhiệt?
Phương pháp chế biến thực phẩm nào khác với các phương pháp còn lại?
Món ăn nào không được làm chín thực phẩm trong chất béo?
Phương pháp chế biến thực phẩm nào có sử dụng nhiệt?
Nhóm phương pháp nào không phải là phương pháp chế biến thực phẩm?
Phát biểu nào là ý nghĩa của việc chế biến thực phẩm?
Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về phương pháp lên men thực phẩm?
Điểm khác nhau giữa phương pháp phơi và sấy là gì?
Em hãy kể tên một số món ăn được chế biến từ thịt?
Em hãy cho biết Hình 7.1 thể hiện vai trò, ý nghĩa nào của chế biến thực phẩm?
Em hãy kể tên các món ăn có thể chế biến từ hạt đậu nành?
Em hãy nêu ưu, nhược điểm của phương pháp phơi và sấy?
Để sản xuất ô mai từ hoa quả, thông thường phải làm khô nguyên liệu trước khi tẩm ướp gia vị, em hãy cho biết có thể làm khô hoa quả bằng những phương pháp nào? Theo em, phương pháp nào là tốt nhất? Vì sao?
Gia đình em thường sử dụng những phương pháo nào ở trên để chế biến món ăn?
Khi chế biến món thịt luộc, em sẽ phải tiến hành thế nào để đảm bảo các nguyên tắc an toàn vệ sinh thực phẩm?
Khi chế biến món rau trộn, em cần phải đeo bao tay nylon khi thực hiện những công việc nào? Vì sao?
Trong các bước của quy trình chế biến món rau trộn, bước nào là quan trọng nhất? Vì sao?
Điền thêm các vai trò và ý nghĩa của chế biến thực phẩm vào các dòng còn trống sau:
- Tăng khả năng hấp thu, tiêu hóa chất dinh dưỡng cho người sử dụng.
- Kéo dài thời gian sử dụng sản phẩm.
- Bảo vệ và tăng cường sức khỏe cho người sử dụng.
- ...
- ...
- ...
- Đa dạng hóa các sản phẩm.
Hoàn thành bảng 7.1 và cho biết việc chế biến các loại thực phẩm này thể hiện vai trò và ý nghĩa nào của của chế biến thực phẩm?
Bảng 7.1. Tên các món ăn và phương pháp chế biến cá biển, rau muống và xoài
Loại thực phẩm | Tên các món ăn | Phương pháp chế biến |
Cá biển | ||
Rau muống | ||
Xoài |
Em hãy lựa chọn phương án trả lời đúng cho các câu hỏi sau:
Phương pháp "Luộc" là phương pháp chế biến thực phẩm:
A. Không sử dụng nhiệt.
B. Làm chín thực phẩm ở nhiệt độ sôi của dầu mỡ.
C. Làm chín thực phẩm ở nhiệt độ cao (160 - 205oC).
D. Làm chín thực phẩm ở nhiệt độ sôi của nước.
Phương pháo "Trộn" là phương pháp chế biến thực phẩm:
A. Không sử dụng nhiệt.
B. Làm chín thực phẩm ở nhiệt độ sôi của dầu mỡ.
C. Làm chín thực phẩm ở nhiệt độ cao (160 - 205oC).
D. Làm chín thực phẩm ở nhiệt độ sôi của nước.
Phương pháp "Nướng" là phương pháp chế biến thực phẩm:
A. Không sử dụng nhiệt.
B. Làm chín thực phẩm ở nhiệt sôi của dầu mỡ.
C. Làm chín thực phẩm ở nhiệt độ cao (160 - 205oC).
D. Làm chín thực phẩm ở nhiệt độ sôi của nước.
Phương pháp "Rán" là phương pháp chế biến:
A. Không sử dụng nhiệt.
B. Làm chín thực phẩm ở nhiệt độ sôi của dầu mỡ.
C. Làm chín thực phẩm ở nhiệt độ cao (160 - 205oC).
D. Làm chín thực phẩm ở nhiệt độ sôi của nước.
Em hãy nêu ưu, nhược điểm của một số phương pháp chế biến thực phẩm được nêu trong bảng dưới đây:
Bảng 7.2. So sánh một số phương pháp chế biến thực phẩm
Nội dung | Một số phương pháp chế biến (PPCB) thực phẩm | |||||
PPCB thực phẩm có sử dụng nhiệt | PPCB thực phẩm không sử dụng nhiệt | |||||
Luộc | Sấy | Rán | Nướng | Trộn | Muối chua | |
Ưu điểm | ||||||
Nhược điểm |
Em hãy nêu tên phương pháp chế biến các món ăn được nêu trong bảng dưới đây:
Bảng 7.3. Một số món ăn và phương pháp chế biến các món ăn đó
STT | Tên món ăn | Tên phương pháp chế biến |
1 | Cơm trắng | |
2 | Thịt quay | |
3 | Tôm hấp | |
4 | Rau muống luộc | |
5 | Cà muối | |
6 | Nước dưa hấu |
Quan sát và kể tên các phương pháp chế biến thực phẩm mà gia đình em sử dụng trong 1 tuần. Em có nhận xét gì về việc sử dụng các phương pháp chế biến thực phẩm trong gia đình của mình? Đề xuất biện pháp cải tiến nếu cần thiết.
Nguyên tắc "Giữ vệ sinh khi chế biến thực phẩm" áp dụng cho đối tượng nào dưới đây:
A. Người chế biến thực phẩm.
B. Nơi chế biến thực phẩm.
C. Dụng cụ chế biến thực phẩm.
D. Cả ba phương án trên.
Trả lời:
Chọn đáp án D
Để lựa chọn được cá biển tươi cần chú ý đến những dấu hiệu nào dưới đây?
A. Mang cá đỏ tự nhiên.
B. Mắt cá căng, trong.
C. Thân cá còn nhớt, đàn hồi, ấn vào thân không để lại vết lõm.
D. Tất cả các dấu hiệu trên.
Hãy tìm hiểu và liệt kê các món ăn sử dụng phương pháp chế biến không sử dụng nhiệt ở địa phương em. Em hãy mô tả thành phần và quy trình chế biến một trong các món đó.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Cho biết "Bảo vệ thực phấm không bị hư hỏng." là vai trò của chế biến thực phẩm.
Câu trả lời của bạn
Chế biến thực phẩm là quá trình xử lí thực phẩm đã qua sơ chế hoặc thực phẩm tươi sống theo phương pháp công nghiệp hoặc thủ công đê tạo thành nguyên liệu thực phâm hoặc sản phẩm thực phẩm.
Câu trả lời của bạn
Có 6 vai trò, ý nghĩa của việc chế biến thực phẩm.
+ Đa dạng hóa các sản phẩm.
+ Tăng khả năng hấp thụ, tiêu hóa chất dinh dưỡng cho người sử dụng.
+ Bảo vệ thực phẩm không bị hư hỏng.
+ Bảo vệ và tăng cường sức khỏe cho người sử dụng.
+ Tiết kiệm được thời gian chuẩn bị thực phẩm.
+ Kéo dài thời gian sử dụng sản phẩm.
Câu trả lời của bạn
Ý nghĩa việc chế biến thực phẩm:
+ Đa dạng hóa các sản phẩm.
+ Tăng khả năng hấp thụ, tiêu hóa chất dinh dưỡng cho người sử dụng.
+ Bảo vệ thực phẩm không bị hư hỏng.
+ Bảo vệ và tăng cường sức khỏe cho người sử dụng.
+ Tiết kiệm được thời gian chuẩn bị thực phẩm.
+ Kéo dài thời gian sử dụng sản phẩm.
Câu trả lời của bạn
Để tránh hư hỏng. Thực phẩm vừa nấu chín nếu ăn sau 2 giờ thì phải bảo quản ở nhiệt độ dưới 50C hoặc trên 600C.
Câu trả lời của bạn
Để giữ được các chất dinh dưỡng, giúp món ăn hấp dẫn và đảm bảo tốt an toàn vệ sinh thực phẩm
Câu trả lời của bạn
Để tránh lây nhiễm mầm bệnh từ thực phẩm sông qua thực phẩm chín; thực phẩm cũ phải được đun nóng kĩ trước khi sử dụng
Câu trả lời của bạn
Vệ sinh an toàn thực phẩm là tất cả điều kiện, biện pháp cần thiết để bảo đảm cho thực phẩm không gây hại cho sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng.
Câu trả lời của bạn
Vệ sinh an toàn thực phẩm là tất cả điều kiện, biện pháp cần thiết để bảo đảm cho thực phẩm không gây hại cho sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng.
Câu trả lời của bạn
Phơi, sấy là phương pháp làm khô thực phẩm.
+ Phơi là dùng năng lượng từ ánh sáng mặt trời
+ Sấy dùng năng lượng từ điện, xăng, dầu hay than củi,...
Câu trả lời của bạn
Thực phẩm nướng chứa những chất có nguy cơ gây ung thư, nên được khuyến cáo ăn hạn chế.
Câu trả lời của bạn
Thức ăn được làm chín bằng cách nướng là: Thực phẩm được làm chín ở nhiệt độ cao (160 - 205°C).
Câu trả lời của bạn
Thực phẩm sau khi chiên hoặc rán chứa nhiều chất béo và những chất có hại cho sức khỏe, nên được khuyến cáo ăn hạn chế.
Câu trả lời của bạn
Thực phẩm được làm chín ở nhiệt độ sôi (hơn 150°C) của dầu, mờ.
Câu trả lời của bạn
Đóng hộp là phương pháp chế biến thực phẩm bằng nhiệt độ cao và đựng trong bao bì kín (lọ thủy tinh, hộp kim loại,...).
Câu trả lời của bạn
- Khi hấp, thực phẩm chín nhanh và không bị ngâm trong nước nên chất dinh dưỡng ít bị tổn thất hơn so với các phương pháp khác như luộc, hầm,...
Câu trả lời của bạn
- Thực phâm được làm chín ở nhiệt độ sôi của nước hoặc hơi nước.
Câu trả lời của bạn
Các phương pháp chế biến thực phẩm: Lên men, luộc, hấp, đóng hộp, chiên, rán, nướng, phơi sấy....
Câu trả lời của bạn
Lên men là phương pháp chế biến thực phẩm trong đó đường trong nguyên liệu chuyển thành acid hoặc cồn nhờ vi sinh vật. Ví dụ: muối chua rau củ, làm sữa chua, làm nem chua, ù rượu vang,...
Câu trả lời của bạn
Lên men là phương pháp chế biến thực phẩm trong đó đường trong nguyên liệu chuyển thành acid hoặc cồn nhờ vi sinh vật. Ví dụ: muối chua rau củ, làm sữa chua, làm nem chua, ù rượu vang,...
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *