Trong bài học này các em sẽ được tìm hiểu về nhân tố sinh vật, mối quan hệ giữa các sinh vật cùng loài và khác loài và đặc điểm của các mối quan hệ này.
Các cây trong rừng mọc gần nhau
Ngựa vằn sống thành bầy đàn
Cạnh tranh cùng loài
Cạnh tranh cùng loài
Quan hệ | Đặc điểm | |
Hỗ trợ | Cộng sinh | Sự hợp tác cùng có lợi giữa các loài sinh vật |
Hội sinh | Sự hợp tác giữa hai loài sinh vật, trong đó một bên có lợi còn bên kia không có lợi và cũng không có hại. | |
Đối địch | Cạnh tranh | Các sinh vật khác nhau tranh giành thức ăn, nơi ở và các điều kiện sống khác của môi trường. Các loài kìm hãm sự phát triển của nhau. |
Kí sinh, nửa kí sinh | Sinh vật sống nhờ trên cơ thể sinh vật khác, lấy các chất dinh dưỡng, máu….. từ sinh vật đó. | |
Sinh vật ăn sinh vật | Gồm các trường hợp: động vật ăn thịt con mồi, động vật ăn thực vật, thực vật bắt sâu bọ. |
Cộng sinh giữa nấm và vi khuẩn (Địa y)
Quan hệ hội sinh của cây phong lan trên cây thân gỗ
Cạnh tranh khác loài
Ve bét kí sinh
Sinh vật ăn sinh vật
Sau khi học xong bài này các em cần:
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 9 Bài 44 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Quan hệ giữa hai loài sinh vật trong đó cả hai bên cùng có lợi là mối quan hệ?
Quan hệ giữa hai loài sinh vật, trong đó một bên có lợi còn bên kia không có lợi và cũng không có hại là mối quan hệ?
Câu 3-5: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 9 Bài 44để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 134 SGK Sinh học 9
Bài tập 2 trang 134 SGK Sinh học 9
Bài tập 3 trang 134 SGK Sinh học 9
Bài tập 4 trang 134 SGK Sinh học 9
Bài tập 5 trang 72 SBT Sinh học 9
Bài tập 1 trang 74 SBT Sinh học 9
Bài tập 10 trang 75 SBT Sinh học 9
Bài tập 11 trang 75 SBT Sinh học 9
Bài tập 30 trang 81 SBT Sinh học 9
Bài tập 31 trang 81 SBT Sinh học 9
Bài tập 32 trang 81 SBT Sinh học 9
Bài tập 33 trang 82 SBT Sinh học 9
Bài tập 34 trang 82 SBT Sinh học 9
Bài tập 35 trang 82 SBT Sinh học 9
Bài tập 36 trang 82 SBT Sinh học 9
Bài tập 37 trang 82 SBT Sinh học 9
Bài tập 38 trang 82 SBT Sinh học 9
Bài tập 39 trang 83 SBT Sinh học 9
Bài tập 40 trang 83 SBT Sinh học 9
Bài tập 41 trang 83 SBT Sinh học 9
Bài tập 43 trang 83 SBT Sinh học 9
Bài tập 47 trang 84 SBT Sinh học 9
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Sinh Học 9 DapAnHay
Quan hệ giữa hai loài sinh vật trong đó cả hai bên cùng có lợi là mối quan hệ?
Quan hệ giữa hai loài sinh vật, trong đó một bên có lợi còn bên kia không có lợi và cũng không có hại là mối quan hệ?
Sinh vật sống nhờ trên cơ thể của sinh vật khác, lấy chất dinh dưỡng và máu từ cơ thể vật chủ là đặc điểm của mối quan hệ khác loài nào sau đây?
Địa y sống bám trên cành cây. Giữa địa y và cây có mối quan hệ theo kiểu nào dưới đây?
Quan hệ nào sau đây là quan hệ cộng sinh?
Các sinh vật cùng loài hỗ trợ và cạnh tranh lẫn nhau trong những điều kiện nào?
Quan hệ giữa các cá thể trong hiện tượng tự tỉa ở thực vật là mối quan hệ gì? Trong điều kiện nào hiện tượng tự tỉa diễn ra mạnh mẽ.
Hãy tìm thêm các ví dụ minh họa quan hệ hỗ trợ đối địch của các sinh vật khác loài. Trong các ví dụ đó, những sinh vật nào là sinh vật được lợi hoặc bị hại?
Trong thực tiễn sản xuất, cần phải làm gì để tránh sự cạnh tranh gay gắt giữa các cá thể sinh vật, làm giảm năng suất vật nuôi, cây trồng.
Trong tự nhiên, giữa các sinh vật có ảnh hưởng lẫn nhau như thế nào?
Hãy vẽ sơ đồ về các mối quan hệ giữa các sinh vật trong tự nhiên?
Mối quan hê giữa vật ăn thịt và con mồi có ý nghĩa như thế nào trong tự nhiên?
Hoàn thành bảng sau bằng cách đánh dấu (+ ) vào ô trống phù hợp.
Ví dụ về mối quan hệ khác loài | Thuộc mối quan hệ | |
Hỗ trợ | Đối địch | |
Mối quan hệ giữa nấm và tảo ở địa y |
|
|
Mối quan hệ giữa cây rau và cỏ dại trong vườn |
|
|
Mối quan hệ giữa hổ và nai |
|
|
Mối quan hệ giữa giun sán kí sinh và người |
|
|
Mối quan hệ giữa vi khuẩn sống trong rễ cây họ Đậu và cây đậu |
|
|
Mối quan hệ giữa giun đũa sống trong ruột người và người |
|
|
Mối quan hệ giữa bò và cỏ trên một cánh đồng |
|
|
Mỗi sinh vật sống trong môi trường đều có tác động qua lại hoặc trực tiếp hoặc gián tiếp với các sinh vật khác ở xung quanh. Giữa các sinh vật có mối quan hệ nào sau đây?
A. Quan hệ cùng loài.
B. Quan hệ khác loài.
C. Cả A và B.
D. Không có quan hệ nào cả.
Câu nào sai trong các câu sau?
A. Khi có gió bão, thực vật sống thành nhóm có tác dụng giảm bớt sức thổi của gió và cây không bị đổ.
B. Trong tự nhiên, động vật sống thành bầy đàn có tác dụng tìm kiếm thức ăn tốt hơn, chống lại kẻ thù tốt hơn.
C. Gặp điều kiện bất lợi, hiện tượng cá thể tách khỏi nhóm làm giảm nhẹ cạnh tranh giữa các cá thể, hạn chế sự cạn kiệt nguồn thức ăn trong vùng.
D. Trong tự nhiên, các sinh vật sinh sống không phụ thuộc vào nhau.
Trong quan hệ khác loài, mối quan hệ nào là có lợi cho cả hai loài sinh vật?
A. Hội sinh. B. Cộng sinh.
C. Cạnh tranh. D. Kí sinh và nửa kí sinh.
Trong quan hệ khác loài, mối quan hệ nào là có lợi cho một loài còn loài kia không có lợi và cũng không bị hại?
A. Hội sinh. B. Cộng sinh.
C. Cạnh tranh. D. Kí sinh và nửa kí sinh.
ác loài sinh vật tranh giành nhau thức ăn, chỗ ở và các điều kiện sống khác của môi trường. Trong điều kiện này, các loài kìm hãm sự phát triển của nhau. Đó là mối quan hệ nào sau đây?
A. Sinh vật ăn sinh vật khác.
B. Cộng sinh
C. Cạnh tranh.
D. Kí sinh và nửa kí sinh.
Hiện tượng tự tỉa cành là kết quả của mối quan hệ nào sau đây trong điều kiện cây mọc dày, thiếu ánh sáng trong rừng?
A. Cạnh tranh cùng loài. B. Cạnh tranh khác loài.
C. Hội sinh. D. Cả A và B.
Ở địa y, quan hệ giữa nấm và tảo là mối quan hệ
A. cộng sinh. B. hội sinh.
C. cạnh tranh. D. kí sinh.
Trong quan hệ đối địch giữa các loài sinh vật
A. không loài nào có lợi.
B. không loài nào bị hại.
C. một loài được lợi và loài kia bị hại.
D. cả hai loài đều có lợi.
Quan hệ đối địch giữa các loài gồm
A. cạnh tranh, kí sinh và nửa kí sinh.
B. nửa kí sinh và kí sinh, sinh vật này ăn sinh vật khác.
C. cạnh tranh và sinh vật này ăn sinh vật khác.
D. cạnh tranh, kí sinh và nửa kí sinh, sinh vật này ăn sinh vật khác.
Hiện tượng liền rễ của các cây cùng loài sống gần nhau (rễ của các cây nối liền nhau) là hiện tượng
A. hỗ trợ cùng loài. B. cạnh tranh cùng loài.
C. hỗ trợ khác loài. D. cạnh tranh khác loài.
Ở cây xương rồng, lá biến thành gai có tác dụng gì?
A. Chống chọi với sự thay đổi nhiệt độ
B. Chống chọi với sự thay đổi ánh sáng
C. Chống chọi với sự thay đổi độ ẩm
D. Hạn chế sự thoát hơi nước
Trong trồng trọt, để có năng suất cao cần có những điều kiện nào sau đây?
A. Đầy đủ ánh sáng cho quang hợp của cây
B. Nhiệt độ và độ ẩm phù hợp
C. Đầy đủ chất dinh dưỡng
D. Cả A, B và C.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Hiện tượng cá thể tách khỏi nhóm làm tăng khả năng cạnh tranh giữa các cá thể | |
Hiện tượng cá thể tách khỏi nhóm làm cho nguồn thức ăn cạn kiệt nhanh chóng | |
Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm giảm nhẹ cạnh tranh giữa các cá thể, hạn chế cạn kiệt nguồn thức ăn trong vùng. |
Câu trả lời của bạn
Hiện tượng cá thể tách khỏi nhóm làm tăng khả năng cạnh tranh giữa các cá thể | |
Hiện tượng cá thể tách khỏi nhóm làm cho nguồn thức ăn cạn kiệt nhanh chóng | |
X | Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm giảm nhẹ cạnh tranh giữa các cá thể, hạn chế cạn kiệt nguồn thức ăn trong vùng. |
Câu trả lời của bạn
Trong tự nhiên,động vật sống theo bầy đàn có khả năng tự vệ chống kẻ thù ,tìm kiếm thức ăn…..tốt hơn
Trong tự nhiên, động vật sống thành bầy đàn giúp tăng khả năng kiếm được nhiều thức ăn, bảo vệ lẫn nhau và bảo vệ con non trong bầy và cùng chống lại kẻ thù, tăng khả năng sống sót của mỗi cá thể
Câu trả lời của bạn
Quan hệ đối địch:
- Trên một cánh đồng lúa, khi cỏ dại phát triển thì năng suất lúa giảm (lúa là loài bị hại, cỏ dại là loài được lợi)
- Hươu, nai và hổ cùng sống trong một cánh rừng. Số lượng hươu, nai bị khống chế bởi số lượng hổ (hươu là loài bị hại, hổ là loài được lợi)
- Bọ dừa phá hoại cây dừa làm chết cây, năng suất vườn dừa giảm.
- Cây tầm gửi kí sinh trên cây thân gỗ, hút chất dinh dưỡng của cây.
- Tảo giáp nở hoa gây độc cho cá, tôm và chim ăn cá, tôm sẽ bị độc đó.
Quan hệ hỗ trợ:
- Địa y sống bám trên cành cây (địa y được lợi, cành cây không bị hại cũng không có lợi)
- Vi khuẩn sống trong nốt sần của rễ cây họ Đậu (cả vi khuẩn và cây họ đậu đều được lợi)
- Chim sáo ăn thức ăn thừa mắc trên răng của trâu rừng.
- Trùng roi sống trong ruột mối, giúp mối tiêu hóa thức ăn.
Quan hệ hỗ trợ:
Quan hệ cạnh tranh:
Câu trả lời của bạn
Hiện tượng tự tỉa thưa ở thực vật là một dạng điều tiết sự biến động của quần thể loài thực vật đó nhằm mục đích sinh tồn và duy trì quần thể ở trạng thái cân bằng.
Câu trả lời của bạn
+ Hỗ trợ khi sinh vật sống với nhau thành nhỏm tại nơi có diện tích (hoặc thể tích) hợp lí và có nguồn sông đầy đủ.
+ Cạnh tranh khi gặp điều kiện bất lợi như số lượng cá thể quá cao dẫn tới thiếu thức ăn, nơi ở..
Các sinh vật cùng loài hỗ trợ nhau khi điều kiện sống vẫn đủ đáp ứng nhu cấu tất cả thành viên trong loài, khi chúng càn giúp nhau để kiếm ăn, tránh kẻ thù,…
Các sinh vật cùng loài cạnh tranh nhau khi môi trường sống không đủ đáp ứng nhu cầu tất cả các thành viên trong loài hoặc khi cạnh tranh sinh sản.
Câu trả lời của bạn
- Ở địa y, các sợi nấm hút nước và muối khoáng từ môi trường cung cấp cho tảo, tảo hấp thu nước, muối khoáng và năng lượng ánh sáng mặt trời tổng hợp nên các chất hữu cơ, nấm và tảo đều sử dụng các sản phẩm hữu cơ do tảo tổng hợp (hình 44.2).
- Trên một cánh đồng lúa, khi cỏ dại phát triển, năng suất lúa giảm.
- Hươu, nai và hổ cùng sống trong một cánh rừng, số lượng hươu, nai bị khống chế bởi số lượng hổ.
- Rận và bét sống bám trên da trâu bò. Chúng sống được nhờ hút máu cùa trâu, bò.
- Địa y sống bám trên cành cây.
- Cá ép bám vào rùa biển, nhờ đó cá được đưa đi xa.
- Dê và bò cùng ăn cỏ trên một cánh đồng.
- Giun đũa sống trong ruột người.
- Vi khuẩn sống trong nốt sần ờ rễ cây họ Đậu (hình 44.3).
- Cây nắp ấm bắt côn trùng.
Quan hệ hỗ trợ: có lợi hoặc ít nhất không gây hại
Quan hệ cạnh tranh: có hại cho 1 bên hoặc cả hai bên
Câu trả lời của bạn
Vì sao cây lại rụng lá vào mùa đông? Lá cây giữ chức năng hô hấp, cũng như quang hợp thường xuyên, bên cạnh đó lá cây còn để cây thoát hơi nước. ... Đồng thời sang thu, nhiệt độ hạ thấp, hoạt động hô hấp của rễ vì thế mà yếu đi, cùng với không khí lại khô hanh, dẫn đến khả năng hạn chế thoát hơi nước mặt lá cũng kém.
Câu trả lời của bạn
CÙNG LOÀI:
+hỗ trợ:trâu rừng sống thành đàn để bảo vệ lẫn nhau mỗi khi có nguy hiểm
+cạnh tranh:đàn dê cùng sống trên cánh đồng cỏ và tranh thức ăn của nhau
KHÁC LOÀI:
-Hỗ trợ:
+cộng sinh:nấm và tảo cộng sinh với nhau thành địa y;vi khuẩn cộng sinh sống trong nốt sần của rễ cây họ Đậu
+hội sinh:cá ép bám vào rùa biển và nhờ đó nó được đưa đi xa;địa y sống bám trên cành cây
-Đối địch:
+cạnh tranh:dê và bò cùng ăn cỏ trên cùng 1 cánh đồng;trên 1 cánh đồng lúa khi cỏ dại phát triển thì năng suất lúa giảm
+kí sinh,nửa kí sinh:rận sống bám trên da và hút máu của trâu bò;giun đũa sống trong ruột người
+sinh vật ăn sinh vật khác:cây nắp ấm bắt côn trùng;hổ ăn thịt hươu trong rừng
a) Quan hệ cộng sinh: Là môi quan hệ nhất thiết phải xảy ra giữa hai loài, trong đó đôi bên cùng có lợi.
- Ví dụ: Sự cộng sinh giữa nấm và vi khuẩn lam thành địa y; sự cộng sinh giữa hải quỳ với tôm kí cư; sự cộng sinh giữa vi khuẩn nốt sần với cây họ đậu
- Ý nghĩa: Trồng cây họ đậu luân canh để cải tạo đất; bảo vệ vi khuẩn cộng sinh trong đường tiêu hóa ở người...
b) Quan hệ hội sinh: Là quan hệ giữa 2 loài khác nhau trong đó chỉ có lợi cho 1 bên.
Ví dụ: Sâu bọ sống nhờ trong tổ kiến, tổ mối; Kền kền ăn thịt thừa của thú.
A. Cạnh tranh và kí sinh, nửa kí sinh
B. Nửa kí sinh và sinh vật ăn sinh vật khác
C. Cạnh tranh và sinh vật ăn sinh vật khác
D. Cạnh tranh, kí sinh và nửa kí sinh, sinh vật ăn sinh vật khác
Câu trả lời của bạn
D
D
D. Cạnh tranh, kí sinh và nửa kí sinh, sinh vật ăn sinh vật khác
Giữa các loài có các mối quan hệ đối địch sau: Cạnh tranh, kí sinh và nửa kí sinh, sinh vật ăn sinh vật khác
Chọn đáp án D
Câu trả lời của bạn
- Trong trồng trọt: trồng cây với mật độ thích hợp. kết hợp tỉa thưa cây, bón phân và tưới nước đầy đủ, tạo điều kiện cho cây trồng phát triển tốt, năng suất cao.
- Đối với chăn nuôi: Khi đàn quá đông, nhu cầu về thức ăn, chỗ ở trở nên thiếu thốn, môi trường bị ô nhiễm ta cần tách đàn, cung cấp đầy đủ thức ăn cho chúng kết hợp vệ sinh môi trường sạch sẽ, tạo điều kiện cho vật nuôi phát triển tốt
Trong thực tiễn sản xuất cần tạo điều kiện đẩy đủ đáp ứng nhu cầu sống của cây trồng vật nuôi: nơi sống, thức ăn, chất dinh dưỡng, điều kiện sống,… để hạn chế cạnh tranh giữa các cá thể.
Câu trả lời của bạn
đặc điểm .sự hợp tác cùng có lợi giữa các loài sinh vật các sợi nấm hút nc và muối khoáng từ mt cung cấp cho tảo ,tảo hấp thụ nc , muối khoáng năng lượng mặt trời tổng hợp nên chất hữu cơ đẻ nuôi nấm và tảo <địa y>
Câu trả lời của bạn
2 câu ca dao hoặc tục ngữ nói về mói quan hệ giữa các loài sinh vật
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
Cộng sinh
cộng sinh nha bạn
Quan hệ ức chế - cảm nhiễm
.
cộng sinh
cộng sinh cả hai cùng có lợi
Câu trả lời của bạn
Cộng sinh
mối quan hệ cộng sinh
mối quan hệ cộng sinh
Câu trả lời của bạn
lợi ích của việc sống thành nhóm ở thực vật hoặc sống thanh đàn ở động vật
Câu trả lời của bạn
- thực vật sống thành nhóm có lợi ích: khi có gió bão thực vật sống thành nhóm có tác dụng cản bớt sức thổi của gió,làm cây ít bị đỗ ngã
= động vật sống thành đàn có lợi ích: sống thành đàn có khả năng tự vệ và chống lại kẻ thù tốt hơn ,và có khả năng tìm mồi ,xây tổ tốt hơn
vd: kiến ,trâu,ngựa,...
Các sinh vật cùng loài hỗ trợ và cạnh tranh nhau trong những điều kiện nào ?
Câu trả lời của bạn
Quan hệ cùng loài hỗ trợ nhau khi nhiều cá thể cùng loài sống chung với nhau trong cùng một khu vực sống ,ở khu vực sống ấy diện tích rộng rãi , nguồn thức ăn dồi dào chúng hỗ trợ lẫn nhau để cùng tồn tại , phát triển . Hiệu quả nhóm đã tạo điều kiện cho mỗi cá thể có những lợi ích nhất định ví dụ như việc tìm kiếm mồi thuận lợi hơn ,chống kẻ thù hiệu quả hơn,báo hiệu nhau nơi trú ẩn tốt ,.... Khi nguồn thức ăn dồi dào , điều kiện sống phù hợp chúng sinh trưởng nhanh , phát triển mạnh , sức sinh sản cao làm tăng nhanh số lượng cá thể trong đàn.
Sự khác nhau chủ yếu giữa quan hệ hỗ trợ và quan hệ đối địch của các sinh vật khác loài? Cho ví dụ minh hoạ.
Câu trả lời của bạn
Quan hệ hỗ trợ | Quan hệ đối địch |
- Là mối quan hệ có lợi (hoặc ít nhất không hại) cho tất cả các sinh vật. - Ví dụ: +Tảo và nấm trong địa y (cộng sinh). + Cá ép bám vào rùa biển (Hội sinh) | - Là mối quan hệ một bên có lợi, một bên có hại hoặc cả 2 bên cùng bị hại. - Ví dụ: + Giun đũa sống trong ruột người (Ký sinh) + Dê và bò cùng ăn cỏ trên một cánh đồng (Cạnh tranh) |
Hãy tìm thêm các ví dụ minh họa quan hệ hỗ trợ đối địch của các sinh vật khác loài. Trong các ví dụ đó, những sinh vật nào là sinh vật được lợi hoặc bị hại?
Câu trả lời của bạn
Quan hệ đối địch:
- Trong ruộng lúa có nhiều loài cỏ dại gây hại cho lúa, sâu rầy gây hại cho lúa.
- Bọ dừa phá hoại vườn dừa làm năng suât vườn dừa giảm.
Quan hệ hỗ trợ: •
Trong vườn xen canh dừa và chuối. Dừa che mát, chắn bớt gió cho chuôi, ngược lại chuôi che mát, giử ẩm cho đát ờ gốc dừa.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *