Bộ sách Chân trời sáng tạo môn GDCD lớp 6, Bài 5: Tự lập. được DapAnHay biên soạn và tổng hợp với nội dung lí thuyết và hướng dẫn chi tiết hay và dễ hiểu giúp các em học sinh có thêm tài liệu học tập bộ môn GDCD. Mời các em cùng học tập.
- Tự lập là chủ động, tự giác làm các công việc bằng khả năng, sức lực của mình.
- Biểu hiện của tự lập là: tự suy nghĩ, tự chịu trách nhiệm về quyết định của mình.
- Trái ngược với tự lập là: ỷ lại vào người khác, lười nhác, không nỗ lực, dựa dẫm, thiếu trách nhiệm...
- Tự lập giúp chúng ta tự tin, bản lĩnh cá nhân, dễ thành công trong cuộc sống, xứng đáng được người khác kính trọng.
- Để rèn luyện tính tự lập, chúng ta cần chủ động làm việc, tự tin và quyết tâm khi thực hiện hành động.
Câu thơ sau thể hiện đức tính gì?
Bàn tay ta làm nên tất cả
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm
Phương pháp giải:
Phân tích nghĩa đen và nghĩa bóng của câu thơ.
Hướng dẫn giải:
Câu thơ thể hiện đức tính: cần cù, chịu khó và tự lập.
Câu hỏi khám phá 1:
Em hãy đọc câu chuyện sau và trả lời câu hỏi:
Làm bất cứ việc gì
Trước khi ra đi tìm đường cứu nước, Bác Hồ còn rất trẻ, mang tên Nguyễn Tất Thành. Lúc đó, anh Thành có một người bạn tên là Lê. Một lần, cùng nhau đi chơi phố, đột nhiên anh thành nhìn thẳng vào mắt bạn và hỏi:
- Anh Lê, anh có yêu nước không?
Câu hỏi đột ngột khiến anh bạn ngạc nhiên, lúng túng trong giây lát rồi trả lời:
- Tất nhiên là có chứ.
- Anh có thể giữ bí mật không?
- Có.
- Tôi muốn sang Pháp và các nước khác. Sau đó xem xét họ làm như thế nào, tôi sẽ trở về giúp đồng bào chúng ta. Nhưng nếu đi một mình, thật ra cũng có điều mạo hiểm như khi ôm nỗi đau. Anh muốn đi với tôi không?
- Nhưng bạn ơi, chúng ta lấy tiền đâu mà đi?
Đây tiền đây. – Anh Thành vừa nói, vừa xòe rộng hai bàn tay – Chúng ta sẽ làm việc, chúng ta sẽ làm bất cứ việc gì để sống và để đi. Thế anh cùng đi với tôi chứ?
Bị lôi cuốn vì lòng hăng hái của bạn, anh Lê đồng ý, nhưng sau khi nghĩ lại về cuộc phiêu lưu trên thì anh Lê không đủ can đảm để giữ lời hứa.
Vài ngày sau, người thanh niên Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm đường cứu nước...
(Theo Bác Hồ kính yêu, NXB Kim Đồng, 1980)
1. Vì sao Bác Hồ có thể ra đi tìm đường cứu nước chỉ với hai bàn tay trắng?
2. Theo em, thế nào là tự lập?
Phương pháp giải:
Xử lý tình huống
Tóm tắt câu chuyện:
Bác Hồ tên là khai sinh là Nguyễn Tất Thành quê ở Nghệ An, từ nhỏ đã hun đúc tinh thần yêu nước, khi lớn lên Bác Hồ quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước với hai bàn tay trắng. Bác có người bạn tên là Lê, anh Lê cũng có tinh thần yêu nước nồng nàn, nhưng không có dũng khí ra đì tìm đường cứu nước cùng Bác Hồ. Cuối cùng Nguyễn Tất Thành đã bước chân lên tàu bắt đầu đến Pháp, xem xét họ làm như thế nào rồi về giúp đồng bào ta.
Hướng dẫn giải:
1. Bác Hồ có thể ra đi tìm người cứu nước chỉ với 2 bàn tay trắng vì:
- Bác Hồ là người có lòng yêu nước nồng nàn.
- Bác Hồ là người có lòng dũng cảm, quyết tâm, kiên trì và nỗ lực.
- Bác Hồ có lòng quyết tâm cao với sự hăng hái nhiệt huyết của tuổi trẻ, tự tin vào chính sức lực của mình.
- Bác Hồ là người có tính tự lập, tự lo liệu, không trông chờ, dựa dẫm phụ thuộc vào người khác, dám đương đầu với khó khăn gian khổ
- Với tinh thần cầu thị, muốn học hỏi cách thức cứu dân, cứu nước của nước khác, sau đó về nước ta giải phóng dân tộc khỏi ách đô hộ của thực dân.
- Vì thế Bác Hồ có thể ra đi tìm đường cứu nước mặc dù chỉ với hai bàn tay trắng.
2. Tự lập là: chủ động, tự giác làm các công việc bằng khả năng sức lực của mình
Câu hỏi khám phá 2:
Em hãy quan sát các hình ảnh dưới đây và nhận xét về hành vi của các bạn:
1. Theo em, đâu là biểu hiện của tự lập? Đâu là biểu hiện của chưa tự lập?
2. Vì sao chúng ta cần phải tự lập? Em hãy tự đánh giá khả năng tự lập của em so với các bạn trong các hình ảnh trên.
3. Tự lập có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống?
Phương pháp giải:
Nghiên cứu nội dung trực quan kết hợp liên hệ thực tế suy nghĩ bản thân trả lời câu hỏi.
Hướng dẫn giải:
1. Theo em, biểu hiện của tự lập là: hình ảnh 1, 2, 3; biểu hiện chưa tự lập: 4, 5, 6.
2. Chúng ta cần phải tự lập vì: giúp chúng ta tự tin vào khả năng của bản thân, có bản lĩnh cá nhân, dễ thành công trong cuộc sống, xứng đáng được người khác kính trọng.
Em đánh giá khả năng tự lập của em so với các bạn trong hình ảnh trên cũng khá tốt. Vì hiện nay em là học sinh lớp 6, em đã biết làm những công việc nhà giúp bố mẹ, tự giác học bài, làm bài tập về nhà, tự chăm sóc cho bản thân nếu bố mẹ vắng nhà.
3. Ý nghĩa của tự lập trong cuộc sống là: Người có tính tự lập thường biết suy nghĩ, biết đặt mục tiêu phấn đấu, rèn luyện bản thân, vậy nên người tự lập dễ thành công trong cuộc sống và được mọi người quý trọng.
Sau bài học này, các em có thể đạt được những yêu cầu sau:
+ Nêu được khái niệm tự lập
+ Liệt kê được các biểu hiện của người có tính tự lập.
+ Hiểu được vì sao phải tự lập
+ Đánh giá được khả năng tự lập của bản thân và người khác.
+ Tự thực hiện được nhiệm vụ của bản thân trong học tập, sinh hoạt hằng ngày, hoạt động tập thể ở trường và trong cuộc sống cộng đồng, không dựa dẫm, ỷ lại và phụ thuộc vào người khác.
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm GDCD 6 Bài 5 Chân trời sáng tạo cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Hành vi nào dưới đây là biểu hiện trái với biết tự chăm sóc và rèn luyện thân thể?
Tự lập là gì?
Biết sắp xếp công việc hàng ngày, hàng tuần một cách hợp lý là biểu hiện của người có tính?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập GDCD 6 Bài 5 Chân trời sáng tạođể giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Luyện tập 1 trang 22 SGK GDCD 6 Chân trời sáng tạo
Luyện tập 2 trang 23 SGK GDCD 6 Chân trời sáng tạo
Luyện tập 3 trang 23 SGK GDCD 6 Chân trời sáng tạo
Vận dụng 1 trang 23 SGK GDCD 6 Chân trời sáng tạo
Vận dụng 2 trang 23 SGK GDCD 6 Chân trời sáng tạo
Giải bài 1 trang 21 SBT GDCD 6 Chân trời sáng tạo
Giải bài 2 trang 22 SBT GDCD 6 Chân trời sáng tạo
Giải bài 3 trang 22 SBT GDCD 6 Chân trời sáng tạo
Giải bài 4 trang 23 SBT GDCD 6 Chân trời sáng tạo
Giải bài 5 trang 23 SBT GDCD 6 Chân trời sáng tạo
Giải bài 6 trang 24 SBT GDCD 6 Chân trời sáng tạo
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng GDCD DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Hành vi nào dưới đây là biểu hiện trái với biết tự chăm sóc và rèn luyện thân thể?
Tự lập là gì?
Biết sắp xếp công việc hàng ngày, hàng tuần một cách hợp lý là biểu hiện của người có tính?
Trong các biểu hiện dưới đây đâu là biểu hiện của tính tự lập?
Trong các bạn sau đây sau bạn nào có tính tự lập?
Các em cần làm gì để rèn luyện tính tự lập trong học tập và cuộc sống hằng ngày?
Vì sao các bạn học sinh cần rèn luyện tính tự lập ngay khi còn nhỏ?
Các bạn học sinh lớp 6A sau khi học tập bài Tự Lập đã có những hành động thể hiện tinh thần tự lập dưới đây. Em hãy cho biết ai thực hiện tính tự lập?
Người có tính tự lập sẽ có hiệu quả gì?
Hành vi nào sau đây là biểu hiện của tính tự lập?
Em hãy quan sát bảng kế hoạch hoạt động hè và nhận xét tính tự lập của bạn Hoa
BẢNG KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG TRONG HÈ (trang 22)
Đọc các tình huống dưới đây và trả lời câu hỏi:
Tình huống 1: Bạn An ở gần trường nhưng bạn ấy hay đi học muộn. Khi lớp trưởng hỏi lí do, An luôn nói: “Tại bố mẹ không gọi mình dậy.”
Tình huống 2: Đọc đề bài toán, có chỗ không hiểu. Hùng rủ Tâm đến nhờ cô giáo hướng dẫn. Tâm khuyên Hùng không nên làm như vậy.
Tình huống 3: Khi được cô giáo phân nhóm để thực hiện các nhiệm vụ học tập, Đạt nghĩ rằng làm việc nhóm sẽ dẫn tới sự ỷ lại, dựa dẫm vào người khác nên không tích cực tham gia.
Tình huống 1
Em có đồng tình với An không? Vì sao?
Nếu là bạn của An, em sẽ làm gì?
Tình huống 2
Em có đồng tình với Tâm không? Vì sao?
Nếu là Hùng, em sẽ làm gì?
Tình huống 3
Em có đồng tình với bạn Đạt không? Vì sao?
Nếu em là bạn của Đạt, em sẽ nói gì với Đạt?
Lập kế hoạch thể hiện tính tự lập
1. Để chuẩn bị tham gia đợt cắm trại trong 3 ngày, em hãy lên kế hoạch cụ thể, chi tiết cho từng nhiệm vụ mà em sẽ thực hiện.
2. Tưởng tượng bố mẹ đi công tác trong 1 tuần. Em sẽ lên kế hoạch và sống như thế nào khi không có bố mẹ ở nhà?
Em hãy xây dựng và thực hiện kế hoạch khắc phục những biểu hiện thiếu tự lập của bản thân.
Em hãy viết một lá thư ngắn hoặc một đoạn văn ngắn nhắc nhở bản thân tự lập hơn mỗi ngày.
Em hãy chọn câu trả lời đúng.
Câu 1. Tự lập là tự làm lấy, tự giải quyết công việc của mình, tự lo liệu, tạo dựng cho cuộc sống của mình, không trông chờ, dựa dẫm và không
A. phụ thuộc vào người khác B. tôn trọng lợi ích của tập thể
C. để cao lợi ích bản thân mình D. lệ thuộc vào cái tôi cá nhân
Câu 2. Nội dung nào dưới đây là biểu hiện của tự lập?
A. Dám đương đầu với khó khăn
B. Cùng mọi người vượt qua thử thách
C. Trông chờ, ỷ lại vào bạn bè
D. Dựa dẫm vào năng lực của người khác
Câu 3. Nội dung nào dưới đây thể hiện ý nghĩa của sống tự lập?
A. Giúp cá nhân được mọi người kính trọng
B. Đánh mất kĩ năng sinh tồn
C. Ngại khẳng định bản thân
D. Từ chối khám phá cuộc sống
Câu 4. Tự làm, tự giải quyết công việc, tự lo liệu, tạo dựng cuộc sống cho mình được gọi là:
A. Trung thành
B. Trung thực
C. Tự lập
D. Tiết kiệm
Câu 5. Các hoạt động thể hiện không có tính tự lập là:
A. Nhờ bạn chép bài hộ
B. Ở nhà chơi, không giúp cha mẹ làm việc nhà
C. Tự giặt quần áo của mình
D. Gặp bài khó, giả sách hướng dẫn ra chép
Câu 6. Đối lập với tự lập là:
A. Tự tin
B. Ích kỉ
C. Tự chủ
D. Ỷ lại
Câu 7. Bạn An đang học lớp 6. Bạn ấy chỉ lo cho bản thân, đi học về là mở ti vi ra xem hay đi chơi với bạn bè. Công việc nhà thường để cho bố mẹ làm, ngay cả quần áo bố mẹ vẫn phải giặt cho bạn ấy. Việc làm đó thể hiện:
A. Bạn An là người ỷ lại.
B. Bạn An là người ích kỉ.
C. Bạn An là người tự lập.
D. Bạn An là người vô ý thức.
Câu 8. Mỗi buổi tối, sau bữa cơm là bạn Hà giúp mẹ dọn dẹp, rửa bát rồi mới vào phòng học bài. Việc làm đó thể hiện:
A. Hà là người tự lập.
B. Hà là người ở lại.
C. Hà là người tự tin.
D. Hà là người tự ti.
Hãy hoàn thiện sơ đồ để khái quát về khái niệm, biểu hiện, ý nghĩa và cách rèn luyện của tự lập.
Những biểu hiện về ý thức, hành vi nào dưới đây thể hiện và chưa thể hiện tính tự lập? Em hãy đánh dấu x vào ô mà em lựa chọn.
Em nên và không nên học tập bạn nào dưới đây? Vì sao?
Đọc thông tin và trả lời câu hỏi.
Gia đình bạn Lan có hoàn cảnh rất khó khăn. Bố mất sức lao động sau một tai nạn giao thông, mẹ phải làm thêm nuôi 3 chị em Lan ăn học. Ngoài những giờ học trên lớp, Lan dành phần lớn thời gian giúp đỡ bố mẹ việc nhà, chăm sóc các em nhỏ. Thỉnh thoảng, Lan còn phụ mẹ công việc làm thêm để kiếm tiền. Tuy vậy, Lan vẫn sắp xếp việc học và đạt học sinh giỏi cấp Tỉnh môn Toán. Giờ sinh hoạt lớp, cô giáo tuyên dương bạn Lan là tấm gương có tinh thần tự lập, vượt khó học giỏi. Mai quay sang Hồng nói: “Gia đình bạn ấy khó khăn nên bạn ấy cần tự lập, gia đình chúng mình có điều kiện, mình không cần phải tự lập”.
Hãy tìm ít nhất 2 câu ca dao, tục ngữ hoặc thành ngữ nói về tính tự lập và giải thích ý nghĩa của
Đọc và thực hiện theo yêu cầu sau đây:
“Nick Vujicic – người đàn ông không tay không chân nhưng nổi tiếng với nghị lực phi thường đã truyền niềm tin, sức mạnh cho hàng triệu người trên thế giới. Nick viết bằng 2 ngón chân trên bàn chân trái và biết cách cầm các đồ vật bằng ngón chân của mình. Anh biết dùng máy tính và có khả năng đánh máy 45 từ/phút bằng phương pháp “gót và ngón chân”. Anh cũng học cách ném bóng tennis, chơi trống, tự lấy cốc nước, chải tóc, đánh răng, trả lời điện thoại, cạo râu, chơi golf (đánh gôn), bơi lội và thậm chí cả nhảy dù”.
- Nêu 5 điều học tập được qua thông tin trên.
- Em hãy lập và thực hiện kế hoạch công việc trong học kì tiếp theo.
Từ câu nói: “Nước lã mà vã nên hồ/ Tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan”.
Theo em, để trở thành người có tính tự lập thì học sinh cần phải rèn luyện như thế nào? Em hãy lập kế hoạch của bản thân để có được tính tự lập trong học tập và sinh hoạt hằng ngày.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Cần chủ động làm việc, tự tin và quyết tâm khi thực hiện hành động.
Câu trả lời của bạn
Việc làm của Khoa thể hiện tính tự lập.
Câu trả lời của bạn
Tích cực phát biểu xây dựng bài trong lớp.
Câu trả lời của bạn
Việc làm đó của L thể hiện đức tính tự lập.
Câu trả lời của bạn
Việc làm đó của H thể hiện H là một người tự lập.
Câu trả lời của bạn
Việc làm này của X thiếu đức tính tự lập.
Câu trả lời của bạn
Tự lập là tự làm lấy các công việc bằng khả năng và sức lực của mình
Câu trả lời của bạn
Bạn L nghĩ nhà có điều kiện thì không cần học nhiều. Suy nghĩ của bạn L thể hiện không có tính tự lập.
Câu trả lời của bạn
Mỗi khi mẹ nhắc nhở, A mới giặt quần áo, nấu cơm. A là người thiếu tính tự lập.
Câu trả lời của bạn
Bạn H chỉ học bài cũ khi bị cô giáo nhắc nhở. Bạn H là người thiếu tính tự lập.
Câu trả lời của bạn
Câu tục ngữ: “Đầu người nào tóc người ấy” nói đến tính tự lập. Câu tục ngữ trên ý nói: cuộc sống của ai thì phải tự lo, tự quyết định, đừng trông chờ vào người khác giải quyết giúp mình.
Câu trả lời của bạn
Câu tục ngữ: “Thân tự lập thân” nói về đức tính tự lập.
Câu trả lời của bạn
Câu tục ngữ: “Có trời cũng phải có ta” nói đến tính tự lập.
Câu trả lời của bạn
Câu tục ngữ: “Hữu thân hữu khổ” nói đến tính tự lập.
Câu trả lời của bạn
Sự tự tin, bản lĩnh cá nhân, dám đương đầu với khó khăn, thử thách là biểu hiện của tính tự lập.
Câu trả lời của bạn
Tự làm, tự giải quyết công việc, tự lo liệu, tạo dựng cuộc sống cho mình là tự lập.
Câu trả lời của bạn
Tự làm lấy các công việc của mình trong cuộc sống gọi là tự lập.
Câu trả lời của bạn
không được dựa vào người khác để làm thay mình
Câu trả lời của bạn
Câu thơ: “Bàn tay ta làm nên tất cả/Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.” nói đến tính tự lập. Câu thơ trên nói về người tự lập luôn tự dựa vào sức lao động chân chính của mình để có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Câu trả lời của bạn
Câu tục ngữ: “Có khó mới có miếng ăn/ Không dưng ai dễ đem phần đến cho” nói đến tính tự lập. Câu ca dao trên nói về người tự lập luôn tự mình vượt qua những khó khăn, gian khổ, trong cuộc sống. luôn có những thử thách, những trải nghiệm để chúng ta có những điều tốt đẹp hơn trong cuộc sống.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *