1.1. Sự phản xạ ánh sáng trên bề mặt các vật
a. Các vật có bề mặt nhẵn bóng
- Có những vật có bề mặt rất nhẵn và sáng bóng như bề mặt kim loại (được đánh bóng) hoặc mặt gương. Các tia sáng chiếu đến bề mặt phẳng của chúng được phản xạ như trên hình 13.1.
Hình 13.1. Sự phản xạ ánh sáng trên bề mặt nhẵn bóng
- Đường kéo dài của chùm sáng tới mắt gặp nhau tại một điểm. Khi đó, ta có cảm giác ánh sáng tới mắt xuất phát từ chính điểm này.
- Trong hiện tượng phản xạ ánh sáng, người ta quy ước:
Hình 13.3.
+ Gương phẳng được biểu diễn bằng một đoạn thẳng, phần gạch chéo là mặt sau của gương.
+ Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng gương gọi là pháp tuyến của gương.
+ Mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến của gương tại điểm tới được gọi là mặt phẳng tới.
+ Góc hợp bởi tia tới và pháp tuyến của gương tại điểm tới gọi là góc tới.
+ Góc hợp bởi pháp tuyến của gương tại điểm tới và tia phản xạ gọi là góc phản xạ.
b. Các vật có bề mặt không nhẵn bóng
- Khi có chùm sáng song song chiếu đến bề mặt các vật có bề mặt nhám như tấm thảm len, tờ giấy,... các tia phản xạ sẽ không còn song song với nhau nữa, mà chúng bị phản xạ theo các hướng khác nhau (hình 13.4b), gọi là phản xạ khuếch tán.
Hình 13.4
- Phản xạ khuếch tán thường không tạo ra hình ảnh của vật.
- Ta nhìn thấy hình ảnh mặt mình do phản xạ của gương nhưng không nhìn thấy hình ảnh mặt mình do phản xạ khuếch tán của tờ giấy.
1.2. Định luật phản xạ ánh sáng
Định luật phản xạ ánh sáng: Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến của gương ở điểm tới; góc phản xạ bằng góc tới.
1.3. Ảnh của vật qua gương phẳng
- Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng là ảnh ảo, không hứng được trên màn chắn, có độ lớn bằng vật.
- Khoảng cách từ ảnh đến gương phẳng bằng khoảng cách từ vật đến gương phẳng.
Ví dụ: Khi soi gương, em sẽ thấy hình ảnh của mình qua gương. Ảnh này là ảnh ảo, không hứng được trên màn, đối xứng với em qua gương. Khi quan sát, ta sẽ thấy có sự khác biệt giữa em và ảnh của em qua gương phẳng (ví dụ: vai trái của em khi nhìn qua gương sẽ thành vai phải trong ảnh).
1.4. Dựng ảnh của một vật qua gương phẳng
Cách dựng ảnh S’ của điểm sáng S qua gương phẳng:
+ Từ điểm S vẽ hai tia sáng SI1 và SI2, tới gương phẳng.
+ Vẽ hai tia phản xạ I1R1 và I2R2, tuân theo định luật phản xạ ánh sáng.
+ Tìm giao điểm S’ của đường kéo dài các tia I1R1 và I2R2 nằm ở phía sau gương.
Hình 13.11. Hai cách vẽ ảnh của vật qua gương phẳng
1. Định luật phản xạ ánh sáng: Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến của gương ở điểm tới; góc phản xạ bằng góc tới. Các tia sáng từ điểm sáng S tới gương phẳng cho tia phản xạ có đường kéo dài đi qua ảnh ảo S'. 2. Ảnh ảo tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn và lớn bằng vật. Khoảng cách từ một điểm của vật đến gương phẳng bằng khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương. |
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *