1.1. Sự truyền âm trong không khí
a. Tạo sóng âm
- Nguồn âm là những vật phát ra âm thanh.
Hình 9.1
- Các vật phát ra âm đều dao động. Dao động là sự rung động qua lại quanh vị trí cân bằng của vật.
Ví dụ: sự rung động của mặt trống, dây cao su, dây đàn, … là dao động.
- Các dao động từ nguồn âm thanh lan truyền trong môi trường được gọi là sóng âm (sóng âm hay âm thanh gọi tắt là âm)
b. Sự truyền âm trong không khí
- Sóng âm trong không khí được lan truyền bởi sự dao động (dãn, nén) của các lớp không khí.
Hình 9.4. Minh họa sự nén, giãn không khí khi âm thoa dao động
Hình 9.5. Minh họa sự nén, giãn không khí được truyền đi khi âm thoa dao động
Ví dụ: Âm thanh được phát ra từ loa điện: màng loa dao động làm cho lớp kk tiếp xúc với nó dao động theo, lớp kk này lại làm cho lớp kk tiếp xúc với nó dao động, cứ như thế dao động được lan truyền …
1.2. Sự truyền âm trong chất rắn và chất lỏng
Sóng âm truyền đi trong chất lỏng và chất rắn cũng tương tự như trong chất khí.
a. Truyền âm trong chất rắn
- Thí nghiệm: Hai bạn đứng cách nhau khoảng 10 mét. Mỗi người cầm một cốc giấy hoặc nhựa. Hai cốc được nối với nhau bằng sợi dây gắn vào đáy cốc (hình 9.6). Đầu tiên, bạn A nói nhỏ nhưng không đưa cốc lại gần miệng mình, bạn B không áp cốc vào tai thì không nghe được tiếng nói của bạn A. Sau đó, bạn A nói nhỏ vào cốc, bạn B áp cốc vào tai thì nghe được tiếng nói của bạn A.
Hình 9.6. Thí nghiệm chứng tỏ sóng âm truyền trong chất rắn
- Âm truyền được trong chất rắn.
- Ví dụ: Hai bạn ở hai bên vách một bức tường, một bạn gõ, bạn còn lại sẽ nghe được âm.
b. Truyền âm trong chất lỏng
- Thí nghiệm: Đặt đồng hồ có chuông đang reo vào một hộp nhựa trong và đậy kín nắp hộp. Treo hộp lơ lửng trong một bình nước, lắng tai nghe được âm do đồng hồ phát ra, chứng tỏ âm đã truyền được trong chất lỏng.
Hình 9.7. Thí nghiệm chứng tỏ âm truyền trong chất lỏng
- Âm truyền được trong môi trường chất lỏng.
- Ví dụ: người chăn nuôi khi cho cá ăn thường gõ vào thuyền gọi cá, chứng tỏ âm gõ truyền vào nước đến tai cá.
1. Sóng âm (âm) được phát ra bởi các vật đang dao động. 2. Âm truyền được trong các chất rắn, lỏng, khí. 3. Sự dao động của nguồn âm đã làm lan truyền sự nén, gian không khí, tức là làm lan truyền âm từ nguồn âm ra xung quanh nó. |
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *