Trong bài học này các em được tìm hiểu về dạng cảm ứng có định hướng ở thực vật là hướng động; bản chất của hướng động và các kiểu hướng động của thực vật để thấy được cơ chế của hiện tưởng thường xuyên xảy ra ở thực vật và chứng minh được vai trò thiết yếu của hướng động đối với thực vật.
Cảm ứng ở thực vật: Là phản ứng của thực vật trước kích thích của môi trường .
Đặc điểm: phản ứng chậm, khó nhận thấy, hình thức phản ứng kém đa dạng.
Cảm ứng ở thực vật gồm 2 dạng: hướng động (có định hướng), ứng động (không định hướng).
Hướng động là vận động sinh trưởng định hướng đối với kích thích từ một phía của tác nhân trong ngoại cảnh do sự sai khác về tốc độ sinh trưởng tại hai phía của cơ quan (thân, rễ).
Có 2 hình thức hướng động:
Hướng động dương: Khi vận động sinh trưởng hướng về phía tác nhân kích thích.
Hướng động âm: Khi vận động sinh trưởng tránh xa tác nhân kích thích.
Cơ chế: Hướng động xảy ra khi tốc độ sinh trưởng tại hai phía của cơ quan tiếp nhận kích thích không đều nhau.
Hướng động dương do các tế bào ở phía không được kích thích phân chia và sinh trưởng nhanh hơn phía có kích thích.
Hướng động âm do các tế bào phía được kích thích phân chia và sinh trưởng nhanh hơn phía không có kích thích.
Vai trò: Hướng động giúp cây sinh trưởng hướng tới tác nhân môi trường thuận lợi → giúp cây thích ứng với những biến động của điều kiện môi trường để tồn tại và phát triển.
Hướng sáng:
Hướng trọng lực:
Phản ứng sinh trưởng của thực vật đáp ứng lại tác động của trọng lực (hướng về tâm quả đất). Rễ hướng trọng lực dương, thân cành hướng hướng trọng lực âm.
Hướng hóa
Hướng nước:
là phản ứng sinh trưởng của thực vật hướng tới nguồn nước
Hướng tiếp xúc:
Sau khi học xong bài này các em cần:
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 11 Bài 23 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Tính hướng đất là do tác động chủ yếu của hoocmon nào?
Vận động nào sau đây là hướng động dương?
Một chậu cây được di chuyển từ ngoài vườn vào trong nhà và đặt bên cửa sổ. Điều gì xảy ra sau khoảng mười ngày? Biết rằng cây được tưới nước đầy đủ và khi ở trong vườn cây mọc bình thường.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 11 Bài 23để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 101 SGK Sinh học 11
Bài tập 2 trang 101 SGK Sinh học 11
Bài tập 3 trang 101 SGK Sinh học 11
Bài tập 4 trang 101 SGK Sinh học 11
Bài tập 5 trang 101 SGK Sinh học 11
Bài tập 1 trang 43 SBT Sinh học 11
Bài tập 4 trang 49 SBT Sinh học 11
Bài tập 5 trang 50 SBT Sinh học 11
Bài tập 3 trang 51 SBT Sinh học 11
Bài tập 4 trang 52 SBT Sinh học 11
Bài tập 5 trang 52 SBT Sinh học 11
Bài tập 6 trang 53 SBT Sinh học 11
Bài tập 7 trang 53 SBT Sinh học 11
Bài tập 9 trang 54 SBT Sinh học 11
Bài tập 10 trang 54 SBT Sinh học 11
Bài tập 11 trang 54 SBT Sinh học 11
Bài tập 12 trang 55 SBT Sinh học 11
Bài tập 1 trang 55 SBT Sinh học 11
Bài tập 2 trang 55 SBT Sinh học 11
Bài tập 3 trang 55 SBT Sinh học 11
Bài tập 4 trang 55 SBT Sinh học 11
Bài tập 5 trang 55 SBT Sinh học 11
Bài tập 1 trang 94 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 2 trang 94 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 3 trang 94 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 4 trang 94 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 5 trang 94 SGK Sinh học 11 NC
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Sinh Học 11 DapAnHay
Tính hướng đất là do tác động chủ yếu của hoocmon nào?
Vận động nào sau đây là hướng động dương?
Một chậu cây được di chuyển từ ngoài vườn vào trong nhà và đặt bên cửa sổ. Điều gì xảy ra sau khoảng mười ngày? Biết rằng cây được tưới nước đầy đủ và khi ở trong vườn cây mọc bình thường.
Tính hướng đất âm của thân và hướng đất dương của rễ, được chi phối chủ yếu của nhân tố nào sau đây?
Đặt hạt đậu mới nảy mầm vị trí nằm ngang, sau thời gian, thân cây cong lên, còn rễ cong xuống.
Hiện tượng này được gọi là:
Có bao nhiêu phát biểu đúng?
1. Hướng động âm là cử động sinh trưởng của cây theo hướng xuống đất.
2. Hướng động dương là khả năng vận động theo chiều thuận của cây trước tác nhân kích thích.
3. Hướng động âm là khả năng vận động theo chiều nghịch của cây trước tác nhân kích thích.
4. Hướng động dương là cử động sinh trưởng của cây vươn về phía có ánh sáng.
Phương án đúng:
Hướng động là:
Các kiểu hướng động dương của rễ là:
Thân và rễ của cây có kiểu hướng động như thế nào?
Các dây leo cuốn quanh cây gỗ là nhờ kiểu hướng động nào?
Cảm ứng thực vật là gì?
Các tua quấn ở các cây mướp, bầu, bí,... là hướng động kiểu gì?
Vai trò của hướng trọng lực trong đời sống của cây.
Hãy kể những tác nhân gây ra hướng hóa ở thực vật?
Vào rừng nhiệt đới, ta gặp rất nhiều dây leo quấn quanh những cây gỗ lớn để vươn lên cao, đó là kết quả của:
a) Hướng sáng
b) Hướng tiếp xúc
c) Hướng trọng lực âm
d) Cả 3 loại hướng trên.
Lập bảng so sánh các hình thức hướng động:
Hướng động | Thí nghiệm | Đặc điểm - Cơ chế | Vai trò chung |
1. Hướng đất (Hướng trọng lực) |
|
|
|
2. Hướng sáng |
|
|
|
3. Hướng nước |
|
|
|
4. Hướng hoá chất |
|
|
|
5. Hướng tiếp xúc |
|
|
|
So sánh phản ứng hướng sáng của cây với vận động nở hoa của cây?
Quan sát hình dưới đây, mô tả sự vận động bắt mồi của cây gọng vó?
Quan sát hình dưới đây, cho biết phản ứng của thân và rễ cây đối với sự kích thích của trọng lực có gì khác nhau?
a) Hãy nêu vai trò hướng sáng dương của thân, cành cây và cho ví dụ minh hoạ?
b) Hướng sáng âm và hướng trọng lực dương của rễ có ý nghĩa gì đối với đời sống của cây?
c) Nêu vai trò của hướng hoá đối với sự dinh dưỡng khoáng và nước của cây?
d) Hãy nêu những loài cây trồng có hướng tiếp xúc?
Quan sát các thí nghiệm ở hình dưới đây, mô tả hiện tượng của thí nghiệm?
Quan sát các thí nghiệm dưới đây, mô tả hiện tượng của thí nghiệm?
Quan sát các thí nghiệm ở hình dưới đây, mô tả hiện tượng nở hoa theo nhiệt độ và theo ánh sáng?
Hạt đậu nảy mầm đặt vào khay nhỏ bằng lưới thép đựng mạt cưa ám cho kín hạt. Đem khay treo nghiêng 45°. Nhận xét các rễ mọc xuyên qua lồ thủng của khay. Xem xét rễ uốn cong quay về phía mạt cưa ẩm trong khay. Giải thích?
Để cây đậu mọc bình thường ở giữa một hộp nhựa trong suốt, chỉ bón phân đạm ở một phía thành hộp (có thể dùng các loại phân bón khác). Theo dõi hệ rễ mọc vươn về phía phân bón. Giải thích? Có thể chỉ tưới nước ở một phía và theo dõi hướng nước của rễ.
Sự sinh trưởng của cây non trong những điều kiện chiếu sáng khác nhau dẫn tới
A. cây mọc cong về phía ánh sáng, lá màu xanh nhạt.
B. cây mọc vống lên, lá màu vàng úa.
C. cây mọc thảng đều, lá màu xanh lục.
D. cây non trong những điều kiện chiếu sáng khác nhau thì sinh trưởng không giống nhau.
Các kiểu hướng động gồm
A. hướng sáng, hướng đất, hướng hoá, ứng động tiếp xúc.
B. hướng sáng, hướng đất, hoá ứng động, hướng tiếp xúc.
C. hướng sáng, ứng động sức trương, hướng hoá, hướng tiếp xúc.
D. hướng sáng, hướng đất, hướng hoá, hướng tiếp xúc.
Tính hướng nước của cây là
A. hướng nước dương.
B. hướng nước âm.
C. hướng nước có lúc dương, có lúc âm.
D. không có phương án đúng.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Dấu hiệu so sánh | Phản ứng hướng sáng | Vận động nở hoa |
1. Hình thức | Hướng động, ứng động | Ứng động |
2. Hướng kích thích | Kích thích từ một hướng | Tác nhân kích thích khuếch tán mọi hướng |
3. Cấu tạo của cơ quan thực hiện | Có cấu tạo dạng hình tròn | Có cấu tạo hình dẹp hoặc cấu tạo khớp phình nhiều cấp |
Câu trả lời của bạn
+ Đều là các hình thức cảm ứng của cây, giúp cây thích nghi với môi trường.
+ Cơ sở tế bào của phản ứng hướng sáng và vận động nở hoa là như nhau.
Câu trả lời của bạn
Sự vận động bắt mồi của cây gọng vó là kết hợp của hướng động tiếp xúc và hướng hoá.
Câu trả lời của bạn
Các lông tuyến của cây gọng vó phản ứng đối với sự tiếp xúc với con mồi bằng sự uốn cong và bài tiết ra enzim prôtêaza. Cây gọng vó không phản ứng đối với giọt nước mưa. Mức nhạy cảm đối với sự kích thích cơ học (tiếp xúc) rất cao. Đầu tận cùng của lông là nơi tiếp nhận kích thích. Sau đó, kích thích lan truyền theo tế bào chất xuống các tế bào phía dưới. Tốc độ lan truyền kích thích từ khi tiếp xúc đến khi xuất hiện phản ứng trả lời là khoảng 20 mm/giây.
Câu trả lời của bạn
Sự uốn cong để phản ứng đối với kích thích hoá học còn mạnh hơn kích thích cơ học. Đầu lông tuyến có chức năng tiếp nhận kích thích hoá học. Sau khi tiếp nhận kích thích hoá học, lông tuyến gập lại để giữ con mồi, đồng thời tiết ra dịch tiêu hoá con mồi. Các tế bào thụ thể của lông tuyến nhạy cảm cao nhất đối với các hợp chất chứa nitơ.
Câu trả lời của bạn
- Phản ứng trước các nhân kích thích định hướng
- Tỉ lệ thuận với cường độ kích thích.
Câu trả lời của bạn
Hình thức biểu hiện của hướng động là: Hướng theo tác nhân kích thích.
Câu trả lời của bạn
Sự sinh trưởng của cây non trong những điều kiện chiếu sáng khác nhau dẫn tới sinh trưởng không giống nhau.
Câu trả lời của bạn
Tính cảm ứng bao gồm 2 quá trình là “cảm nhận” và “phàn ứng”. Đó là nhận biết các tác động kích thích của môi trường và phản ứng kịp thời với các kích thích đó.
A. Rễ cây có tính hướng đất âm, hướng sáng dương.
B. Rễ cây có tính hướng đất dương, hướng sáng âm.
C. Rễ cây có tính hướng đất âm, hướng sáng âm.
D. Rễ cây có tính hướng đất dương, hướng sáng dương.
Câu trả lời của bạn
Rễ cây vươn về phía lòng đất và tránh xa ánh sáng, nhờ vậy mà rề hút được nhiều nước và ion khoáng để cung cấp cho cây.
Đáp án B.
A. Ngọn cây có tính hướng đất âm, hướng sáng dương.
B. Ngọn cây cỏ tính hướng đất dương, hướng sáng âm.
C. Ngọn cây có tính hướng đất âm, hướng sáng âm.
D. Ngọn cây có tính hướng đất dương, hướng sáng dưcyng.
Câu trả lời của bạn
Ngọn cây vươn về phía ánh sáng và tránh xa đất, nhờ vậy mà cây vươn về phía ánh sáng được thu được nhiều ánh sáng cung cấp cho quang hợp.
Đáp án A.
Câu trả lời của bạn
Đinh sinh trưởng của rễ cây hướng vào lòng đất tức là hướng trọng lực dương, đỉnh của thân cây hướng theo chiều ngược lại tức là hướng trọng lực âm.
Câu trả lời của bạn
Rễ cây hướng đất âm (sinh trường về phía lòng đất) là do hoocmon auxin phân bố không đều ở mặt trên và mặt dưới của rễ. Sự khác nhau về nồng độ auxin đã dẫn tới kích thích sự sinh trưởng không đều của rễ làm cho rễ uốn cong về phía mặt đất.
A. Vận động bắt côn trùng của cây bắt ruồi.
B. Vận động cụp lá của cây trinh nữ.
C. Vận động hướng sáng của cây sồi.
D. Vận động hướng mặt trời của hoa cây hướng dương.
Câu trả lời của bạn
Hướng động là tính cảm ứng có hướng (theo một hướng xác định) của thực vật. Trong 4 trường hợp nêu trên thì chỉ có trường hợp vận động hướng sáng của cây sồi là hướng động, các trường hợp còn lại là ứng động.
Đáp án C.
Câu trả lời của bạn
Thân hướng sáng dương và hướng trọng lực âm, còn rễ hướng sáng âm và hướng trọng lực dương. Cơ chế của phản ứng này là do sự sắp xếp auxin khác nhau ở các bộ phận trong cây, kích thích sinh trưởng khác nhau. Phản ứng này cũng có ý nghĩa quan trọng đối với cây: thân cây hướng về phía ánh sáng để thu nhận ánh sáng giúp cây quang hợp, rễ cây hướng về lòng đất để lấy dinh dưỡng và giúp cây có thể đứng vững.
Câu trả lời của bạn
Một số phản ứng trong thực tế là biểu hiện của tính hướng động ở thực vật:
- Hiện tượng thân cây quấn vào cọc đề leo lên của cây đậu cô ve
- Hiện tượng vươn ra ánh sáng khi chiếu sáng một phía của ngọn cây.
Câu trả lời của bạn
Hoa hướng dương hướng về phía mặt trời là hình thức cảm ứng hướng sáng.
Câu trả lời của bạn
Lá cây bắt ruồi cụp lại khi có con mồi đậu vào là cảm ứng tiếp xúc.
Câu trả lời của bạn
Rễ mọc hướng xuống, thân mọc hướng lên là ví dụ cho dạng hướng trọng lực
- Cây mầm 1: chiếu sáng từ một phía lên bao lá mầm.
- Cây mầm 2: cắt bỏ đỉnh ngọn, rồi chiếu sáng từ một phía.
- Cây mầm 3: che tối phần bao lá mầm, chiếu sáng từ một phía.
Sau đó để các cây sinh trưởng bình thường và quan sát hiện tượng.
Nêu các nhận xét về thí nghiệm trên?
Câu trả lời của bạn
Người ta đã thu được kết quả và giải thích kết quả thí nghiệm trên như sau:
- Cây 1: ngọn cây cong về phía ánh sáng do tính hướng sáng.
Bao lá mầm là nơi tổng hợp auxin chú yếu, có tác dụng kích thích sự giãn dài tế bào.
Khi chiểu sáng từ một phía, auxin di chuyển từ phía được chiếu sáng sang phía không được chiếu sáng, dẫn đến phía tối sinh trường nhanh hơn làm ngọn cây cong về phía có ánh sáng.
- Cây 2 và 3: Không có hiện tượng trên do phần đỉnh ngọn có nhiều auxin nhạy cảm với ánh sáng, nhưng đã bị cắt bỏ hoặc đã bị che tối, không tiếp xúc với ánh sáng.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *