Trong bài học này, các em sẽ được học các kiến thức như: định nghĩa quần thể, quá trình hình thành quần thể,các mối quan hệ giữa các cá thể trong quần thể: quan hệ hỗ trợ, quan hệ cạnh tranh. Làm rõ quan hệ giữa các cá thể trong quần thể có vai trò trong việc giữ ổn định trong quần thể, giữ cân bằng sinh thái
Là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động sống như: tìm thức ăn, chống kẻ thù, sinh sản… đảm bảo cho quần thể thích nghi với môi trường sống.
Quan hệ hỗ trợ đảm bảo cho quần thể tồn tại ổn định, khai thác tối đa nguồn sống của môi trường, tăng khả năng sống sót và sinh sản của cá thể.
Ví dụ:
Báo hỗ trợ nhau săn mồi
Các tập hợp cá thể sau đây: Cá trắm cỏ trong ao, Cá rô phi đơn tính trong hồ, Voi ở khu bảo tồn Yokđôn, Bèo trên mặt ao, Chuột trong vườn, Sen trong đầm, Sim trên đồi, Ốc bưu vàng ở ruộng lúa, Các cây ven hồ, Chim ở lũy tra làng. Tập hợp nào được gọi là quần thể?
1. Cá trắm cỏ trong ao 2. Voi ở khu bảo tồn Yokđôn
3. Ốc bưu vàng ở ruộng lúa 4. Sen trong đầm
5. Sim trên đồi
1. Cá rô phi đơn tính trong hồ 2. Bèo trên mặt ao
3. Các cây ven hồ 4. Chuột trong vườn
5. Chim ở lũy tra làng
Sau khi học xong bài này các em cần:
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 12 Bài 36 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Quần thể là một tập hợp cá thể
Một số cây cùng loài sống gần nhau có hiện tượng rễ của chúng nối với nhau (liền rễ). Hiện tượng này thể hiện mối quan hệ
Tập hợp sinh vật nào sau đây là quần thể sinh vật?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 12 Bài 36để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 159 SGK Sinh 12
Bài tập 2 trang 160 SGK Sinh 12
Bài tập 3 trang 160 SGK Sinh 12
Bài tập 24 trang 129 SBT Sinh học 12
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Sinh Học 12 DapAnHay
Quần thể là một tập hợp cá thể
Một số cây cùng loài sống gần nhau có hiện tượng rễ của chúng nối với nhau (liền rễ). Hiện tượng này thể hiện mối quan hệ
Tập hợp sinh vật nào sau đây là quần thể sinh vật?
Khi nói về quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể sinh vật trong tự nhiên, có bao nhiêu phát biểu sau đây là đúng?
(1) Cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể không xảy ra do đó không ảnh hưởng đến số lượng và sự phân bố các cá thể trong quần thể.
(2) Khi mật độ cá thể của quần thể vượt quá sức chịu đựng của môi trường, các cá thể cạnh tranh với nhau làm giảm khả năng sinh sản.
(3) Cạnh tranh là đặc điểm thích nghi của quần thể. Nhờ có cạnh tranh mà số lượng và sự phân bố các cá thể trong quần thể duy trì ở mức độ phù hợp, đảm bảo cho sự tồn tại và phát triển của quần thể.
(4) Cạnh tranh cùng loài, ăn thịt đồng loại giữa các cá thể trong quần thể là những trường hợp gây ra sự chọn lọc tự nhiên.
(5) Khi mật độ cao và nguồn sống khan hiếm, các cá thể cùng loài có khuynh hướng cạnh tranh nhau để giành thức ăn, nơi ở, nơi sinh sản.
(6) Cạnh tranh cùng loài và cạnh tranh khác loài đều dẫn tới làm hại cho loài.
Trong các phát biểu sau đây, có bao nhiêu phát biểu đúng về mối quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể sinh vật?
(1) Khi quan hệ cạnh tranh gay gắt thì các cá thể cạnh tranh yếu có thể bị đào thải khỏi quần thể.
(2) Quan hệ cạnh tranh xảy ra khi mật độ cá thể của quần thể tăng lên quá cao, nguồn sống của môi trường không đủ cung cấp cho mọi cá thể trong quần thể.
(3) Quan hệ cạnh tranh giúp duy trì số lượng cá thể của quần thể ở mức độ phù hợp, đảm bảo sự tổn tại và phát triển của quần thể.
(4) Quan hệ cạnh tranh làm tăng nhanh kích thước của quần thể.
Quá trình nào sau đây xảy ra do sự trùng lặp ổ sinh thái giữa các loài và kết quả cuối cùng sẽ làm thu hẹp ổ sinh thái của mỗi loài?
Khi nói về mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài, điểu nào sau đây không đúng?
Cạnh tranh giữa các cá thể cùng loài không có vai trò nào sau đây.
Khi nói về mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài, điều nào sau đây không đúng?
Cạnh tranh giữa các cá thể cùng loài không có vai trò nào sau đây.
Trong các đặc điểm sau, những đặc điểm nào sau đây có thể có ở một quần thể sinh vật?
A. Quần thể bao gồm nhiều cá thể sinh vật.
B. Quần thể là tập hợp của các cá thể cùng loài.
C. Các cá thể trong quần thể có khả năng giao phối với nhau.
D. Quần thể gồm nhiều cá thể cùng loài phân bố ở các nơi xa nhau.
E. Các cá thể trong quần thể có kiểu gen hoàn toàn giống nhau.
G. Quần thể có thể có khu vực phân bố rất rộng, giới hạn bởi các chướng ngại của thiên nhiên như sóng, núi, eo biển,...
H. Trong quá trình hình thành quần thể, tất cả các cá thể cùng loài đều thích nghi với môi trường mới mà chúng phát tán tới.
Hãy nêu các ví dụ về quan hệ hỗ trợ và quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể. Tại sao nói quan hệ hỗ trợ và cạnh tranh trong quần thể là các đặc điếm thích nghi của sinh vật với môi trường sống, giúp cho quần thể tồn tại và phát triển ổn định?
Đàn bò rừng tập trung nhau lại như trong hình 36.5 biểu hiện mối quan hệ nào trong quần thể? Lối sống bầy đàn ở động vật đem lại cho quần thể những lợi ích gì?
Hãy kể tên và nêu ví dụ minh hoạ của ít nhất 2 mối quan hệ hỗ trợ và cạnh tranh giữa các sinh vật trong quần thể?
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
a. Con đơn độc bắt được nhiều mồi hơn vì không con nào cạnh tranh với nó.
b. Con đơn độc sẽ không bắt được con mồi nào.
c. Con dàn thành hàng sẽ bắt được nhiều hơn vì chúng hỗ trợ nhau cản bầy cá lại không cho chúng trồn thoát.
d. Con dàn thành hàng bắt được ít cá hơn vì chúng phải cạnh tranh với nhau.
Câu trả lời của bạn
Những con bồ nông dàn thành hàng bắt cá có khả năng bắt được nhiều cá hơn so với con bồ nông bắt cá đơn độc.
Đáp án cần chọn là: C
a. số lượng cá thể của quần thể giảm xuống dưới mức tối thiểu.
b. số lượng cá thể của quần thể tăng lên mức tối đa.
c. số lượng cá thể của quần thể duy trì ở mức độ phù hợp với nguồn sống của môi trường.
d. mức độ sinh sản của quần thể giảm, quần thể bị diệt vong.
Câu trả lời của bạn
Sự cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể làm cho số lượng cá thể của quần thể duy trì ở mức độ phù hợp với nguồn sống của môi trường.
Đáp án cần chọn là: C
a. Đảm bảo cho quần thể tồn tại ổn định.
b. Khai thác tối ưu nguồn sống của môi trường.
c. Làm tăng khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể.
d. Cả ba ý trên
Câu trả lời của bạn
Quan hệ hỗ trợ đảm bảo cho quần thể tồn tại ổn định, khai thác tối ưu nguồn sống của môi trường, làm tăng khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể.
Đáp án cần chọn là: D
a. sự cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể tăng lên.
b. sự cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể giảm xuống.
c. sự hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể giảm đi.
d. sự xuất cư của các cá thể trong quần thể giảm tới mức tối thiểu.
Câu trả lời của bạn
Nếu mật độ của một quần thể sinh vật giảm xuống thì sự cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể giảm xuống.
Đáp án cần chọn là: B
A. Tảo giáp nở hoa gây độc cho cá tôm là ví dụ về quan hệ sinh vật ăn sinh vật.
B. Khống chế sinh học là hiện tượng số lượng cá thể của một loài bị khống chế ở một mức nhất định.
C. Trong quan hệ hợp tác, nếu 2 loài tách nhau ra thì cả hai đều bị chết.
D. Chim sáo bắt rận cho trâu bò là ví dụ về quan hệ hội sinh.
Câu trả lời của bạn
+ A sai vì đây là ví dụ về mối quan hệ ức chế cảm nhiễm.
+ B đúng vì khống chế sinh học là hiện tượng số lượng cá thể của một loài bị khống chế ở một mức nhất định do các mối quan hệ hoặc hỗ trợ hoặc đối kháng giữa các loài trong quần xã.
+ C sai vì quan hệ hợp tác là mối quan hệ giữa 2 loài, cả hai bên cùng có lợi nhưng không nhất thiết phải có nhau.
+ D sai vì đây là ví dụ mối quan hệ hợp tác.
(1) Đảm bảo cho quần thể thích nghi tốt hơn với điều kiện môi trường,
(2) Giúp quần thể sinh vật duy trì mật độ phù hợp với sức chứa của môi trường,
(3) Tạo hiệu quả nhóm, giúp sinh vật khai thác tối ưu nguồn sống,
(4) Loại bỏ các cá thể yếu, giữ lại các cá thể có đặc điểm thích nghi với môi trường,
(5) Tăng khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể trong quần thể.
a. (1); (2); (4); (5).
b. (2); (3); (4); (5).
c. (1); (2); (5).
d. (1); (3); (5).
Câu trả lời của bạn
Quan hệ hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể có ý nghĩa: (1); (3); (5).
Quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể có ý nghĩa: (2), (4).
Đáp án cần chọn là: D
A. 1 B. 0,45 C. 0,55 D. 0,5
Câu trả lời của bạn
Nếu toàn bộ cá thể ở quần thể 2 di cư vào quần thể 1 thì ở quần thể mới, alen A có tần số là:
\(\frac{{750 \times 0,6 + 250 \times 0,4}}{{1000}} = 0,55\)
(1) Khi quan hệ cạnh tranh gay gắt thì các cá thể cạnh tranh yếu có thể bị đào thải khỏi quần thể.
(2) Quan hệ cạnh tranh xảy ra khi mật độ cá thể của quần thể tăng lên quá cao, nguồn sống của môi trường không đủ cung cấp cho mọi cá thể trong quần thể.
(3) Quan hệ cạnh tranh giúp duy trì số lượng cá thể của quần thể ở mức độ phù hợp, đảm bảo sự tồn tại và phát triển của quần thể.
(4) Quan hệ cạnh tranh làm tăng nhanh kích thước của quần thể.
A. 4
B. 1
C. 3
D. 2
Câu trả lời của bạn
1 đúng
2 đúng
3 đúng
4 sai quan hệ cạnh tranh làm giảm số lượng cá thể và duy trì quần thể ở mức độ cân bằng
Có 3 nhận định đúng
Đáp án C
A. Khu vực phân bố của quần thể ngày càng tăng kích thước.
B. Tài nguyên được phân bố không đồng đều.
C. Các cá thể của quần thể đang cạnh tranh gay gắt để khai thác tài nguyên.
D. Mật độ quần thể thấp.
Câu trả lời của bạn
Các cá thể phân bố đồng đều khi nguồn sống phân bố đồng đều, có sự cạnh tranh gay gắt giữa các cá thể.
(1) Những cá thể có sức sống kém sẽ bị đào thải, kết quả giảm mật độ cá thể của quần thể.
(2) Các cá thể đánh nhau, dọa nạt nhau bằng tiếng hú dẫn tới một số cá thể buộc phải tách ra khỏi đàn.
(3) Khi thiếu thức ăn, một số động vật ăn thịt lẫn nhau.
(4) Thực vật tự tỉa thưa làm giảm số lượng cá thể của quần thể.
(5) Sự quần tụ giữa các cá thể cùng loài làm tăng khả năng thác nguồn sống của môi trường. Những trường hợp do cạnh tranh cùng loài gây ra là:
A. (1), (2), (3), (4)
B. (1), (2), (3), (5)
C. (2), (3), (4), (5)
D. (1), (3), (4), (5)
Câu trả lời của bạn
1 đúng
2 đúng
3 đúng
4 đúng khi thiếu ánh sáng, xảy ra hiện tượng cạnh tranh các cây phía dưới tán rừng sẽ bị chết
5 sai vì đây là hỗ trợ cùng loài
a. Quần thể có thành phần kiểu gen đặc trưng và ổn định.
b. Quần thể là một cộng đồng lịch sử phát triển chung.
c. Quần thể là một tập hợp ngẫu nhiên và nhất thời các cá thể.
d. Quần thể là đơn vị sinh sản của loài trong tự nhiên.
Câu trả lời của bạn
Quần thể là một tập hợp ngẫu nhiên và nhất thời các cá thể.
a. Ở tất cả các quần thể, nhóm tuổi đang sinh sản luôn có số lượng cá thể nhiều hơn nhóm tuổi sau sinh sản.
b. Khi số lượng cá thể của tuổi sau sinh sản ít hơn số lượng cá thể của nhóm tuổi trước sinh sản thì quần thể đang phát triển.
c. Quần thể sẽ diệt vong nếu số lượng cá thể ở nhóm tuổi trước sinh sản ít hơn số lượng cá thể ở nhóm tuổi đang sinh sản.
d. Cấu trúc tuổi của quần thể thường thay đổi theo chu kì mùa. Ở loài nào có vùng phân bố rộng thì thường có cấu trúc tuổi phức tạp hơn loài có vùng phân bố hẹp.
Câu trả lời của bạn
Cấu trúc tuổi của quần thể thường thay đổi theo chu kì mùa. Ở loài nào có vùng phân bố rộng thì thường có cấu trúc tuổi phức tạp hơn loài có vùng phân bố hẹp là phát biểu đúng
a. Nuôi nhiều loài cá thuộc cùng một chuỗi thức ăn.
b. Nuôi nhiều loài cá với mật độ cao nhằm tiết kiệm diện tích nuôi trồng.
c. Nuôi một loài cá thích hợp với mật độ cao và cho dư thừa thức ăn.
d. Nuôi nhiều loài cá sống ở các tầng nước khác nhau.
Câu trả lời của bạn
Trong nghề nuôi cá, để thu được năng suất tối đa trên một đơn vị diện tích mặt nước thì phải nuôi nhiều loài cá sống ở các tầng nước khác nhau.
a. Khi khan hiếm nguồn sống và mật độ tăng cao thì xảy ra cạnh tranh giữa các cá thể cùng loài.
b. Khi cạnh tranh xảy ra gay gắt thì các cá thể trong quần thể trở nên đối kháng nhau.
c. Cạnh tranh cùng loài làm giảm tỉ lệ sinh sản, tăng tỉ lệ tử vong, do đó có thể dẫn tới làm tiêu diệt quần thể.
d. Cạnh tranh cùng loài giúp duy trì ổn định số lượng cá thể ở mức phù hợp, cân bằng với sức chứa của môi trường.
Câu trả lời của bạn
C sai. Vì cạnh tranh cùng loài không bao giờ tiêu diệt quần thể. Vì cạnh tranh cùng loài chỉ xảy ra khi mật độ quần thể quá cao. Sau khi cạnh tranh diễn ra làm tăng tỉ lệ tử vong dẫn tới giảm mật độ đến mức độ phù hợp thì sự cạnh tranh cùng loài sẽ không diễn ra. Cho nên không bao giờ có cạnh tranh cùng loài đến mức làm cho loài diệt vong.
a. Các cá thể sống trong bầy, đàn có nhiều đặc điểm sinh lý và sinh thái có lợi gọi là hiện tượng hiệu suất nhóm.
b. Các cá thể trong quần thể sẽ cạnh tranh với nhau khi mật độ quần thể vượt quá sức chịu đựng của môi trường.
c. Hiện tượng đặc biệt như ăn thịt đồng loại, kí sinh cùng loài,…có thể làm giảm số lượng cá thể của quần thể và dẫn đến sự diệt vong của loài.
d. Sống tụ họp thành bầy đàn là một hiện tượng phổ biến trong sinh giới.
Câu trả lời của bạn
Câu A: ĐÚNG.
Câu B: ĐÚNG.
Câu C: Các hiện tượng đặc biệt như ăn thịt đồng loại, kí sinh cùng loài,… không dẫn đến sư tiêu diệt loài mà giúp cho loài tồn tại và phát triển hưng thịnh SAI.
Câu D: ĐÚNG.
Các tập hợp sinh vật sau:
1. Cá trắm cỏ trong ao;
2. Cá trong hồ;
3. Bèo trên mặt ao;
4. Sen trong đầm;
5. Các cây ven hồ;
6. Voi ở khu bảo tồn Yokdôn;
7. Ốc bươu vàng ở ruộng lúa;
8. Chuột trong vườn;
9. Sim trên đồi;
10. Chim ở lũy tre làng.
A. 6
B. 8
C. 4
D. 5
Câu trả lời của bạn
Các tập hợp thuộc quần thể sinh vật: 1, 4, 6, 7, 9.
a. Cạnh tranh chỉ xảy ra ở động vật mà không xảy ra ở thực vật.
b. Cạnh tranh gay gắt dẫn đến những cá thể yếu sẽ bị đào thải khỏi quần thể.
c. Quan hệ hỗ trợ giữa các cá thể cùng loài thể hiện qua hiệu quả nhóm.
d. Cạnh tranh cùng loài có thể là nguyên nhân làm mở rộng ổ sinh thái của loài.
Câu trả lời của bạn
A sai. Vì cạnh tranh xảy ra ở tất cả các loài, trong đó có cả động vật và thực vật.
a. Do trùng nhau về ổ sinh thái.
b. Do chống lại điều kiện bất lợi.
c. Do đối phó với kẻ thù.
d. Do mật độ cao.
Câu trả lời của bạn
Đấu tranh cùng loài xảy ra khi cạn kiệt nguồn sống hoặc nơi ở trật hẹp. Điều này sẽ diễn ra khi số lượng cá thể tăng quá cao.
I. Bồ nông xếp thành hàng bắt được nhiều cá hơn bồ nông đi kiếm ăn riêng rẽ.
II. Khi thiếu thức ăn, cá mập con mới nở ăn các trứng chưa nở.
III. Các cây thông nhựa liền rễ sinh trưởng nhanh hơn, chịu hạn tốt hơn cây sống riêng rẽ.
IV. Các con linh dương đực tranh giành nhau các con linh dương cái trong mùa sinh sản.
V. Chó rừng đi kiếm ăn thành đàn nên bắt được trâu rừng có kích thước lớn hơn.
a. 5
b. 3
c. 1
d. 2
Câu trả lời của bạn
Mối quan hệ hỗ trợ được thể hiện ở các ý: I,III,V
Ý II, IV là cạnh tranh cùng loài
I. Cạnh tranh xảy ra khi thức ăn hoặc các nguồn sống khác trở nên khan hiếm.
II. Cạnh tranh làm xuất hiện đặc điểm thích nghi của các cá thể trong quần thể.
III. Cạnh tranh giúp cho sự phân bố của các cá thể được duy trì ở mức độ phù hợp.
IV. Cạnh tranh gay gắt làm cho các cá thể trở nên đối kháng nhau.
a. 4
b. 1
c.3
d. 2
Câu trả lời của bạn
Các phát biểu đúng là: I, III, IV
Ý II sai vì các đặc điểm thích nghi xuất hiện qua quá trình đột biến và CLTN
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *