Dữ liêu kiểu danh sách trong Python sẽ được xử lý như thế nào? Những hàm nào được dùng để xử lí dữ liệu kiểu danh sách? Đây là nội dung chính của Bài 14: Kiểu dữ liệu danh sách – xử lí danh sách trong chương trình Tin học 10 Cánh diều Chủ đề F. Mời các em cùng tham khảo nội dung bài giảng do DapAnHay biên soạn dưới đây!
- Kiểu dữ liệu danh sách (list) để lưu trữ dãy các đại lượng có thể ở các kiểu dữ liệu khác nhau và cho phép truy cập tới mỗi phần tử của dãy theo vị trí (chỉ số) của phần tử đó
- Các phần tử trong danh sách của Python được đánh chỉ số bắt đầu từ 0
- Ví dụ: Thay vì dùng sáu biến kiểu kí tự để lưu trữ tên sáu bạn (Hình 1a), có thể dùng một biến kiểu danh sách (Hình 1b)
Muốn xem một số phần tử của danh sách ta có thể làm như hình sau:
* Khởi tạo danh sách:
Có nhiều cách khởi tạo danh sách, ba trong số các cách đó là:
Cách 1: Dùng phép gán
- Ví dụ: ds = [1, 1, 2, 3, 5, 8]
Cách 2: Dùng câu lệnh for gán giá trị trong khoảng cho trước
- Ví dụ: ds = [i for i in range(6)]
- Kết quả: ds = [0, 1, 2, 3, 4, 5]
Cách 3: Khởi tạo danh sách số nguyên hay thực từ dữ liệu nhập vào có cấu trúc như sau:
- Ví dụ:
* Truy cập đến các phần tử trong danh sách:
- Tên danh sách[chỉ số của phần tử]
- Ví dụ:
friends = ['Ánh Hồng','Minh Hằng','Tuyết Nga','Tuấn Thành','Anh Quân','Thùy Anh’]
friends[2] = ‘Tuyết Nga’
- Một số hàm xử lí danh sách trong Python
Bảng 2. Một số hàm xử lí danh sách trong Python
Ví dụ:
Hình 3. Một chương trình xử lí danh sách
- Ghép các danh sách thành một danh sách: dùng phép +
Ví dụ: Chương trình ở hình 4 thược hiện phép ghép hai danh sách
Hình 4. Chương trình ghép nối hai danh sách
- Duyệt các phần tử trong danh sách theo thứ tự lưu trữ
+ Cách thực hiện:
Gọi a là một danh sách, câu lệnh duyệt danh sách có dạng:
for i in a:
Các câu lệnh xử lí
+ Ví dụ:
Hình 5. Chương trình duyệt danh sách bằng câu lệnh for
- Các ngôn ngữ lập trình bậc cao đều cung cấp kiểu dữ liệu cho phép lưu trữ một dãy hữu hạn các phần tử và các chương trình con có sẵn để xử lí dữ liệu thuộc kiểu này. - Trong Python, list là kiểu dữ liệu có cấu trúc dùng để nhóm một tập dữ liệu thành một dãy giá trị được đánh số và có thể truy cập đến từng giá trị. - Có thể khởi tạo cho list trong Python bằng cách gán trực tiếp hoặc nhập giá trị các phần tử vào từ thiết bị vào chuẩn. - Python cung cấp nhiều thao tác hữu dụng trên list, một số hàm thông dụng là: len(), append(), pop(), insert(), sort(). |
---|
Bài tập 1: Có nhiều bài toán thực tế cần giải quyết mà trong đó dữ liệu có được ở dạng một bản liệt kê tuần tự (thường gọi là danh sách). Ví dụ: Từ danh sách kết quả một cuộc thi, hãy đưa ra danh sách những người đỗ trong kì thi đó. Em hãy đưa thêm ví dụ.
Hướng dẫn giải:
Ví dụ 1: Từ một danh sách các số tự nhiên, tìm ra các số là các số nguyên tố.
Ví dụ 2: Từ một danh sách thông tin khách hàng, tìm ra số khách hàng đã mua hàng với số tiền lớn hơn 15 triệu.
Bài tập 2: Cho danh sách a gồm các phần tử [3,4,5]. Khi đó len(a)=?
Hướng dẫn giải:
Câu lệnh len(a) cho biết số phần tử (kích thước) của danh sách a.
⇒ len(a) = 3
Bài tập 3: Cho đoạn chương trình sau:
a=[3,1,5,2]
a.sort()
print(a)
Sau khi thực hiện đoạn chương trình trên, danh sách a hiển thị trên màn hình là gì?
Hướng dẫn giải:
Câu lệnh a.sort() thực hiện sắp xếp danh sách a theo thứ tự không giảm.
Sau khi thực hiện đoạn chương trình trên, danh sách a hiển thị trên màn hình dãy [1,2,3,5]
Qua bài học các em cần nắm được các về:
- Nhận biết được sơ lược cấu trúc của kiểu dữ liệu mảng trong các ngôn ngữ lập trình bậc cao.
- Mô tả được kiểu danh sách trong Python có cấu trúc giống như kiểu mảng.
- Viết được câu lệnh trong Python để khởi tạo và truy cập tới các phần tử của danh sách
- Sử dụng được một số hàm xử lí danh sách thường dùng.
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Tin học 10 Cánh diều Chủ đề F Bài 14 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Để biết kích thước của danh sách ta dùng hàm gì?
Để thêm phần tử vào cuối danh sách ta dùng hàm gì?
Cho danh sách a gồm các phần tử [3,4,5]. Khi đó len(a)=?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Tin học 10 Cánh diều Chủ đề F Bài 14để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Khởi động trang 101 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Hoạt động 1 trang 102 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Hoạt động 2 trang 103 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Luyện tập 1 trang 105 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Luyện tập 2 trang 105 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Vận dụng trang 105 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Câu hỏi tự kiểm tra trang 105 SGK Tin học 10 Cánh diều - CD
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Tin học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Tin Học 10 DapAnHay
Để biết kích thước của danh sách ta dùng hàm gì?
Để thêm phần tử vào cuối danh sách ta dùng hàm gì?
Cho danh sách a gồm các phần tử [3,4,5]. Khi đó len(a)=?
Đề khởi tạo danh sách a là một danh sách rỗng ta viết như thế nào?
Cho đoạn chương trình sau:
a=[3,1,5,2]
print(a)
a.sort()
Sau khi thực hiện đoạn chương trình trên, danh sách a hiển thị trên màn hình là:
Cho đoạn chương trình:
a=[2,4,6]
for i in a:
print(2*i)
Trên màn hình sẽ có các giá trị:
Lệnh a.sort() thực hiện công việc gì?
Cho đoạn chương trình:
a=[1,2,3]
a.insert(0,2)
print(a)
Sau khi thực hiện đoạn chương trình trên thì danh sách a có các phần tử:
Cho đoạn chương trình sau:
a=[1,2,3]
a.pop(2)
print(a)
Sau khi thực hiện đoạn chương trình trên thì danh sách a có các phần tử:
Sau khi thực hiện đoạn chương trình sau thì danh sách a có các phần tử nào?
a=[1,2,3]
a.append(4)
print(a)
Có nhiều bài toán thực tế cần giải quyết mà trong đó dữ liệu có được ở dạng một bản liệt kê tuần tự (thường gọi là danh sách). Ví dụ: Từ danh sách kết quả một cuộc thi, hãy đưa ra danh sách những người đỗ trong kì thi đó. Em hãy đưa thêm ví dụ.
1) Với gợi ý từ Ví dụ 1, em hãy viết câu lệnh Python để tạo ra một biến kiểu danh sách lưu trữ được dữ liệu cho ở Bảng 1.
(Ví dụ 1. Thay vì dùng sáu biến kiểu kí tự để lưu trữ tên sáu bạn (Hình 1a), có thể dùng một biến kiểu dánh ách (Hình 1b))
2) Viết câu lệnh in ra phần tử thứ ba của danh sách được tạo ra ở yêu cầu 1.
3) Dùng hàm type() kiểm tra lại kiểu dữ liệu của biến vừa tạo ra.
4) Dùng hàm len() để biết kích thước của danh sách (độ dài hay số phần tử của danh sách).
Hãy hình dung, nhóm em dùng một danh sách trong Python để lưu trữ và quản lí danh sách các bạn trong Câu lạc bộ Lập trình của lớp em. Trong tình huống ấy, nhóm em mong muốn Python cung cấp sẵn những công cụ nào ở dạng hàm để dễ thực hiện việc quản lí danh sách câu lạc bộ?
Đọc chương trình sau đây và cho biết kết quả in ra màn hình. Em hãy soạn thảo và chạy chương trình để kiểm tra dự đoán của em.
Bạn Thanh muốn tính trung bình cộng của nhiệt độ trung bình các ngày trong tuần. Thanh đã viết được đoạn chương trình nhập từ bàn phím nhiệt độ trung bình của bảy ngày trong tuần vào một danh sách (Hình 6). Em hãy giúp bạn Thanh viết tiếp những câu lệnh còn thiết vào chỗ trống để máy tính đưa ra màn hình kết quả cần có.
Hình 6. Chương trình tính nhiệt độ trung bình của bảy ngày trong tuần
Camera đặt cạnh trạm thu phí đường cao tốc ghi nhận nhiều thông tin, trong đó có mảng số nhận dạng loại ô tô đi qua. Mỗi loại ô tô được mã hóa thành một số nguyên dương. Cho dãy số, mỗi số là mã hóa về loại của một ô tô đi qua trạm thu phí. Em hãy viết chương trình nhập dãy số mã hóa xe vào từ bàn phím và đưa ra màn hình số loại xe khác nhau đã được nhận dạng. Ví dụ:
Trong các câu sau đây, những câu nào đúng?
1) Trong các ngôn ngữ lập trình bậc cao đều có kiểu dữ liệu để lưu trữ một dãy hữu hạn các phần tử.
2) Trong ngôn ngữ lập trình Python, dữ liệu kiểu danh sách là một dãy hữu hạn các phần tử cho phép truy cập đến từng phần tử của nó.
3) Python bắt buộc các phần tử của một danh sách phải có cùng một kiểu dữ liệu.
4) Phần khởi tạo một danh sách trong Python bằng ghép gán trong chương trình, không thể nhập các phần tử của danh sách từ bàn phím.
5) Python chỉ cung cấp những hàm sau đây để xử lí danh sách: append(), pop(), insert(), sort(), clear().
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
- Tên danh sách[chỉ số của phần tử]
- Ví dụ:
friends = ['Ánh Hồng','Minh Hằng','Tuyết Nga','Tuấn Thành','Anh Quân','Thùy Anh’]
friends[2] = ‘Tuyết Nga’
Câu trả lời của bạn
- Cách 1: Dùng phép gán
- Cách 2: Dùng câu lệnh for gán giá trị trong khoảng cho trước
- Cách 3: Khởi tạo danh sách số nguyên hay thực từ dữ liệu nhập vào
a=[3,1,5,2]
a.sort()
print(a)
Sau khi thực hiện đoạn chương trình trên, danh sách a hiển thị trên màn hình là gì?
Câu trả lời của bạn
Câu lệnh a.sort() thực hiện sắp xếp danh sách a theo thứ tự không giảm.
Sau khi thực hiện đoạn chương trình trên, danh sách a hiển thị trên màn hình dãy [1,2,3,5]
Câu trả lời của bạn
Câu lệnh len(a) cho biết số phần tử (kích thước) của danh sách a.
⇒ len(a) = 3
Câu trả lời của bạn
Ví dụ 1: Từ một danh sách các số tự nhiên, tìm ra các số là các số nguyên tố.
Ví dụ 2: Từ một danh sách thông tin khách hàng, tìm ra số khách hàng đã mua hàng với số tiền lớn hơn 15 triệu.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *