Trong bài học này, các em sẽ được học các kiến thức như: khái niệm về diễn biến thể sinh thái, diễn thế nguyên sinh, diễn thế thứ sinh, nguyên nhân của diễn thế sinh thái, tầm quan trọng của việc nghiên cứu diễn thế sinh thái.
Diễn thế nguyên sinh là diễn thế khởi đầu từ môi trường chưa có sinh vật.
Quá trình diễn thế diễn ra theo các giai đoạn sau:
Giai đoạn tiên phong: Hình thành quần xã tiên phong
Giai đoạn giữa: giai đoạn hỗn hợp, gồm các quần xã biến đổi tuần tự thay thế lẫn nhau.
Giai đoạn cuối: Hình thành quần xã ổn định (giai đoạn đỉnh cực)
Ví dụ:
Tại sao nói hoạt động khai thác tài nguyên không hợp lí của con người có thể được coi là hành động “tự đào huyệt chôn mình” của diễn thế sinh thái?
Vì việc làm đó gây ra một loạt các hậu quả :
Những hậu quả trên sẽ làm cho cuộc sống của con người bị ảnh hưởng naawngj nề, kông ổn định.
Tuy nhiên, con người khác với sinh vật khác là có thể tự điều chỉnh các hành động của mình để khai thác tài nguyên hợp lí, bảo vệ môi trường sống của con người và các sinh vật khác trên Trái Đất. Con người với khả năng khoa học đang ngày càng cải tạo tự nhiên làm cho quần xã sinh vậtt phong phú hơn. Vì vậy, chúng ta tin tưởng rằng hoạt động khai thác tài nguyên của con người sẽ dần dần hợp lí và môi trường sống trên Trái Đất sẽ được bảo vệ
Hãy nêu diễn biến các giai đoạn của các kiểu diễn thế và nguyên nhân gây ra diễn thế đó?
Giai đoạn khởi đầu | Giai đoạn giữa | Giai đoạn cuối | Nguyên nhân của diễn thế | |
Diễn thế nguyên sinh | Khởi đầu từ môi trường trống trơn | Các quần xã sinh vật biến đổi tuần tự, thay thế lẫn nhau và ngày càng phát triển đa dạng | Hình thành quần xã tương đối ổn định | Tác động mạnh mẽ của ngoại cảnh lên quần xã Cạnh tranh gay gắt giữa các loài trong quần xã |
Diễn thế thứ sinh | Khởi đầu ở môi trường đã có một quần xã sinh vật phát triển nhưng bị hủy diệt do tự nhiên hay khai thác quá mức của con người | Một quần xã mới phục hồi thay thế quần xã bị hủy diệt, các quần xã biến đôi tuần tự thay thế lẫn nhau | Có thể hình thành nên quần xã tương đối ổn định, tuy nhiên rất nhiều quần xã bị suy thoái | Tác động mạnh mẽ của ngoại cảnh lên quần xã Cạnh tranh gay gắt giữa các loài trong quần xã Hoạt động khai thác tài nguyên của con người |
Sau khi học xong bài này các em cần:
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 12 Bài 41 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về diễn thế sinh thái?
Diễn thế nguyên sinh
Một trong những xu hướng biến đổi trong quá trình diễn thế nguyên sinh trên cạn là
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 12 Bài 41để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 185 SGK Sinh 12
Bài tập 2 trang 185 SGK Sinh 12
Bài tập 3 trang 185 SGK Sinh 12
Bài tập 4 trang 185 SGK Sinh 12
Bài tập 4 trang 243 SGK Sinh học 12 Nâng cao
Bài tập 6 trang 142 SBT Sinh học 12
Bài tập 7 trang 142 SBT Sinh học 12
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Sinh Học 12 DapAnHay
Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về diễn thế sinh thái?
Diễn thế nguyên sinh
Một trong những xu hướng biến đổi trong quá trình diễn thế nguyên sinh trên cạn là
Cho các thông tin về diễn thế sinh thái như sau:
(1) Xuất hiện ở môi trường đã có một quần xã sinh vật từng sống.
(2) Có sự biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn tương ứng với sự biến đổi của môi trường.
(3) Song song với quá trình biến đổi quần xã trong diễn thế là quá trình biến đổi về các điều kiện tự nhiên của môi trường.
(4) Luôn dẫn tới quần xã bị suy thoái.
Các thông tin phản ánh sự giống nhau giữa diễn thế nguyên sinh và diễn thế thứ sinh là:
Diễn thế nguyên sinh có các đặc điểm:
1 – bắt đầu từ một môi trường chưa có sinh vật.
2 – được biến đổi tuần tự qua các quần xã trung gian.
3 – quá trình diễn thế gắn liền với sự phá hại môi trường.
4 – kết quả cuối cùng sẽ tạo ra quần xã đỉnh cực.
Phương án đúng:
Xét các nhóm loài thực vật:
1 – thực vật thân tảo ưa sáng. 2 – thực vật thân thảo ưa bóng.
3 – thực vật thân gỗ ưa sáng. 3 – thực vật thân cây bụi ưa sáng.
Trong quá trình diễn thế nguyên sinh của quần xã trên cạn, thứ tự xuất hiện của các nhóm loài thực vật này là
Trong quá trình diễn thế nguyên sinh, càng về sau thì
Khi nói về diễn thế sinh thái, điều nào sau đây không đúng?
Khi mất loài nào đây thì cấu trúc của quần xã sẽ bị thay đổi mạnh nhất, dẫn tới hiện tượng diễn thế sinh thái?
Đâu là phương án đúng khi nói về sự tác động qua lại giữa quần xã và môi trường sống trong quá trình diễn thế sinh thái?
Thế nào là diễn thế sinh thái?
Hãy mô tả quá trình diễn thế của một quần xã sinh vật nào đó xảy ra ở địa phương của em, hoặc ở địa phương khác mà em biết.
Trong một khu rừng nhiệt đới có các cây gỗ lớn và nhỏ mọc gần nhau. Vào một ngày có gió lớn, một cây to bị đổ ở giữa rừng tạo nên một khoảng trống lớn. Em hãy dự đoán quá trình diễn thế xảy ra trong khoảng trống đó.
Hoạt động khai thác tài nguyên không hợp lí của con người có thể coi là hành động "tự đào huyệt chôn mình" của diễn thế sinh thái được không? Tại sao?
Câu nào sau đây là sai khi nói về sự biến đổi của các chỉ số sinh thái trong quá trình diễn thế:
A. Sinh khôi và tổng sản lượng tăng lên, sản lượng sơ cấp tinh giảm.
B. Số lượng loài giảm, nhưng số lượng cá thể của mỗi loài tăng.
C. Lưới thức ăn trở nên phức tạp, thức ăn mùn bã sinh vật ngày càng quan trọng và quan hệ giữa các loài càng trở nên căng thẳng.
D. Kích thước và tuổi thọ của các loài đều tăng lên
Thế nào là diễn thế sinh thái? Hãy cho một ví dụ về diễn thế sinh thái trên cạn, phân tích các giai đoạn của diễn thế trong đó thể hiện rõ sự thay đổi của thành phần, sự phân bố của sinh vật và tương ứng với sự thay đổi của sinh vật là sự thay đổi về môi trường vô sinh ở mỗi giai đoạn của diễn thế?
Có một hồ nhỏ, nước đổ vào hồ từ một sông nhỏ nhưng do hậu quả của việc chặt phá rừng nên nước sông ngày một đục, mang theo nhiểu đất và xác sinh vật làm cho lòng hồ dần dần bị lấp đầy. Quá trình thay đổi của hổ diễn ra theo 4 giai đoạn (xem hình vẽ). Trong hồ có các sinh vật sản xuất là tảo đơn bào và sinh vật tiêu thụ bậc một là một số loài động vật nổi.
Hãy cho biết:
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
A. Diễn thế sinh thái xảy ra do sự thay đổi các điều kiện tự nhiên, khí hậu,... hoặc do sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài trong quần xã, hoặc do hoạt động khai thác tài nguyên của con người.
B. Diễn thế thứ sinh là diễn thế khởi đầu từ môi trường chưa có sinh vật.
C. Diễn thế nguyên sinh là diễn thế khởi đầu từ môi trường đã có một quần xã sinh vật từng sống.
D. Diễn thế sinh thái là quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn, không tương ứng với sự biến đổi của môi trường
Câu trả lời của bạn
A. à đúng khi nói về nguyên nhân gây ra diễn thế thứ sinh.
B. à sai. Diễn thế thứ sinh là diễn thế khởi đầu từ môi trường chưa có sinh vật.
C. à sai. Diễn thế nguyên sinh là diễn thế khởi đầu từ môi trường đã có một quần xã sinh vật từng sống nhưng đã bị hủy diệt.
D à sai. Diễn thế sinh thái là quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn, không tương ứng với sự biến đổi của môi trường.
(1) Quần xã đinh cực. (2) Quần xã cây gỗ lá rộng.
(3) Quần xã cây thân thảo. (4) Quần xã cây bụi.
(5) Quần xã khởi đầu, chủ yếu cây một năm.
Trình tự đúng của các giai đoạn là
Câu trả lời của bạn
Khởi đầu môi trường đã có 1 quần xã sinh vật từng sống (giai đoạn đầu) Tiếp theo là 1 dãy các quần xã tuần tự thay thế (giai đoạn giữa) Kết quả hình thành quần xã ổn định hoặc quần xã bị suy thoái (giai đoạn cuối).
Ví dụ diễn thế dinh dẫn đến hình thành quần xã ổn định:
(1)Quần xã khởi đầu, chủ yếu cây một năm (cỏ dại,…) (3) Quần xã cây thân thảo (4) Quần xã cây bụi (2) Quần xã cây gỗ lá rộng (1) Quần xã đỉnh cực
(1) Môi trường chưa có sinh vật.
(2) Giai đoạn hình thành quần xã ổn định tương đối (giai đoạn đỉnh cực).
(3) Các sinh vật đầu tiên phát tán tới hình thành nên quần xã tiên phong.
(4) Giai đoạn hỗn hợp (giai đoạn giữa) gồm các quần xã biến đổi tuần tự, thay thế lẫn nhau.
Diễn thế nguyên sinh diễn ra theo trình tự là
Câu trả lời của bạn
Diễn thể nguyên sinh: Khởi đầu môi trường trống trơn (giai đoạn đầu) à Tiếp theo là 1 dãy các quần xã tuần tự thay thế (giai đoạn giữa) à kết quả hình thành quần xã ổn định (đỉnh cực) trong 1 thời gian dài (giai đoạn cuối). (1) à (3) à (4) à (2).
Câu trả lời của bạn
Diễn thế thứ sinh là diễn thế xuất hiện ở môi trường đã có một quần xã sinh vật từng sinh sống. Quần xã này do những thay đổi của điều kiện tự nhiên hoặc do con người khai thác đến mức hủy diệt. Một quần xã mới phục hồi thay thế quần xã bị hủy diệt.
Câu trả lời của bạn
Diễn thế nguyên sinh diễn ra ở môi trường chưa có sinh vật sinh sống
Câu trả lời của bạn
Sai vì giai đoạn cuối của diễn thế nguyên sinh là hình thành quần xã tương đối ổn định, số lượng loài tăng, số lượng cá thể của mỗi loài giảm
a. Sự cạnh tranh sinh học giữa các loài trong quần xã
b. Sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài ưu thế trong quần xã
c. Tác động mạnh mẽ của ngoại cảnh lên quần xã
d. Sự sinh sản của các loài trong quần xã
Câu trả lời của bạn
Nguyên nhân bên trong gây diễn thế sinh thái là do sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài ưu thế trong quần xã → biến đổi điều kiện của quần xã → tạo điều kiện làm biến đổi môi trường trong quần xã → diễn thế sinh thái
Đáp án cần chọn là: B
a. Sự cạnh tranh trong loài thuộc nhóm ưu thế.
b.Sự cạnh tranh trong loài chủ chốt.
c. Sự cạnh tranh giữa các nhóm loài ưu thế.
d. Sự cạnh tranh trong loài đặc trưng.
Câu trả lời của bạn
Nguyên nhân bên trong gây diễn thế sinh thái là do sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài ưu thế trong quần xã → biến đổi điều kiện của quần xã → tạo điều kiện làm biến đổi môi trường trong quần xã → diễn thế sinh thái
Đáp án cần chọn là: C
a. Sự thay đổi của khí hậu như lũ lụt, cháy rừng.
b. Hoạt động khai thác tài nguyên của con người.
c. Sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài trong quần xã.
d. Hoạt động mạnh mẽ của loài đặc trưng.
Câu trả lời của bạn
Nhân tố sinh thái quan trọng thường xuyên làm biến đổi quần xã sinh vật dẫn đến sự diễn thế sinh thái là sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài trong quần xã.
Đáp án cần chọn là: C
a. Loài đặc trưng
b. Loài thứ yếu
c. Loài chủ chốt
d. Loài đặc hữu
Câu trả lời của bạn
Khi loài ưu thế “tự đào huyệt chôn mình” thì loài thứ yếu sẽ thay thế loài ưu thế,
Đáp án cần chọn là: B
a. Loài đặc trưng
b. Loài thứ yếu
c. Loài chủ chốt
d. Loài ưu thế
Câu trả lời của bạn
Khi loài ưu thế phát triển của quá mạnh dẫn đến tự diệt , hiện tượng “tự đào huyệt chôn mình” thì loài thứ yếu sẽ thay thế loài ưu thế.
Đáp án cần chọn là: D
a. Trong quá trình diễn thế nguyên sinh các loài có tuổi thọ thấp, kích thước nhỏ thay thế dần các loài có tuổi thọ cao, kích thước lớn.
b. Giới hạn của các nhân tố sinh thái ngày càng hẹp, môi trường trở nên ổn định hơn.
c. Chuỗi thức ăn ngày càng phức tạp, trong đó chuỗi thức ăn bắt đầu bằng mùn bã hữu cơ ngày càng đóng vai trò quan trọng.
d. Số lượng loài trong quần xã ngày càng tăng, số cá thể của mỗi loài ngày càng giảm.
Câu trả lời của bạn
Ý A sai vì: Trong quá trình diễn thế nguyên sinh các loài có tuổi thọ cao, kích thước lớn thay thế dần các loài có tuổi thọ thấp, kích thước nhỏ.
Đáp án cần chọn là: A
(1) Sinh vật đầu tiên phát tán đến môi trường thường là nấm, địa y.
(2) Số lượng loài tăng dần, số lượng cá thể từng loài giảm dần.
(3) Sự biến đổi xảy ra trên môi trường đã có một quần xã sinh vật sinh sống.
(4) Kết thúc quá trình diễn thế có thể hình thành quần xã suy thoái.
a. 2
b. 3
c. 4
d. 1
Câu trả lời của bạn
Các phát biểu đúng là : (1),(2)
(3) sai vì diễn thế nguyên sinh là sự biến đổi trên môi trường chưa có sinh vật sinh sống.
(4) sai vì kết thúc diễn thế nguyên sinh là hình thành một quần thể sinh vật ổn định.
Đáp án cần chọn là: A
(1) Sinh vật đầu tiên phát tán đến môi trường thường là nấm, địa y.
(2) Số lượng loài tăng dần, số lượng cá thể từng loài giảm dần.
(3) Sự biến đổi xảy ra trên môi trường đã có một quần xã sinh vật sinh sống.
(4) Kết thúc quá trình diễn thế có thể hình thành quần xã suy thoái.
a. 2
b. 3
c. 4
d. 1
Câu trả lời của bạn
Các phát biểu đúng là : (1),(2)
(3) sai vì diễn thế nguyên sinh là sự biến đổi trên môi trường chưa có sinh vật sinh sống.
(4) sai vì kết thúc diễn thế nguyên sinh là hình thành một quần thể sinh vật ổn định.
Đáp án cần chọn là: A
a. diễn thế tái sinh
b. diễn thế nguyên sinh
c. diễn thế thứ sinh
d. diễn thế phân hủy
Câu trả lời của bạn
Đây là diễn thế thứ sinh bởi trước đó đã có 1 quần xã sinh sống tại khu vực này.
Đáp án cần chọn là: C
Ngày nay, khu vườn ngập mặn Cần Giờ đã được khôi phục lại và được công nhận là Khu dự trữ Sinh quyển thế giới của Việt Nam. Đây là biểu hiện của hiện tượng:
a. Diễn thế nguyên sinh
b. Diễn thế thứ sinh
c. Diễn thế khôi phục
d. Diễn thế nguyên sinh hoặc Diễn thế khôi phục
Câu trả lời của bạn
Đây là biểu hiện của hiện tượng diễn thế thứ sinh vì trước đó đã có 1 quần xã sinh vật sống ở đó.
Đáp án cần chọn là: B
a. Hình thành quần xã ổn định
b. Luôn dẫn đến một quần xã đỉnh cực
c. Thường dẫn đến sự hình thành một quần xã bị suy thoái
d. Phục hồi thành quần xã nguyên sinh
Câu trả lời của bạn
Kết quả của diễn thế thứ sinh là thường dẫn đến sự hình thành một quần xã bị suy thoái.
Đáp án cần chọn là: C
Sau đó diễn ra quá trình phục hồi theo 3 giai đoạn với sự xuất hiện của bốn loài thực vật A, B, C, D. Trong đó: A là loài cây gỗ, kích thước lớn ưa bóng; B là loài cây thân cỏ ưa sáng; C là cây thân cỏ ưa bóng; D là loài cây gỗ, kích thước lớn, ưa sáng. Trật tự đúng về thứ tự xuất hiện các loài trong quá trình diễn thế là:
a. B → A →C→ D.
b. D →B → C→A
c. C→B → D → A.
d. B → D → A → C.
Câu trả lời của bạn
Trật tự đúng là: B → D → A → C
Đáp án cần chọn là: D
a. quần xã bị suy thoái
b. quần xã đỉnh cực
c. quần xã ổn định
d. Phục hồi thành quần xã nguyên sinh
Câu trả lời của bạn
Kết quả của diễn thế thứ sinh là thường dẫn đến sự hình thành một quần xã bị suy thoái.
Đáp án cần chọn là: A
(1) Diễn thế thứ sinh là diễn thế khởi đầu từ môi trường chưa có sinh vật.
(2) Diễn thế nguyên sinh là diễn thế khởi đầu từ môi trường đã có một quần xã sinh vật từng sống.
(3) Diễn thế thứ sinh không làm thay đổi thành phần loài của quần xã.
(4) Diễn thế thứ sinh có thể dẫn đến hình thành nên quần xã tương đối ổn định.
(5) Diễn thế thứ sinh không làm thay đổi điều kiện môi trường sống của quần xã.
a. 2
b. 3
c. 1
d. 4
Câu trả lời của bạn
Các phát biểu đúng là: (4)
Ý (1) sai vì : Diễn thế thứ sinh là diễn thế khởi đầu từ môi trường đã có sinh vật
Ý (2) sai vì: Diễn thế nguyên sinh là diễn thế khởi đầu từ môi trường chưa có sinh vật.
Ý (3) sai vì: Diễn thế thứ sinh làm thay đổi thành phần loài của quần xã.
Ý (5) sai vì: Diễn thế thứ sinh diễn ra song song với thay đổi điều kiện môi trường sống của quần xã
Đáp án cần chọn là: C
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *