Trong bài học này, các em sẽ được học các kiến thức như: hóa thạch là gì, vai trò của các hóa thạch trong nghiên cứu lịch sử phát triển của sinh giới, hiện tượng trôi dạt lục địa, sinh vật trong các đại địa chất.
Ý nghĩa của hoá thạch:
Hoá thạch là bằng chứng trực tiếp để biết được lịch sử phát sinh, phát triển của sự sống
Là dẫn liệu quý để nghiên cứu lịch sử vỏ trái đất.
PP xác định tuổi của hoá thạch:
Phương pháp dùng Uran phóng xạ (Ur235):
Dựa vào chu kì bán rã của Ur235 là 4,5 tỉ năm.
Hiện tượng trôi dạt lục địa là hiện tượng các phiến kiến tạo trên lớp vỏ trái đất liên tục di chuyển do lớp dung nham nóng chảy bên dưới chuyển động.
Những biến đổi về kiến tạo của vỏ trái đất như quá trình tạo núi, trôi dạt lục địa dẫn đến thay đổi rất mạnh điều kiện khí hậu của trái đất, do vậy có thể dẫn đến những đợt đại tuyệt chủng hàng loạt các loài và sau đó là thời điểm bùng nổ sự phát sinh các loài mới.
Nhận xét về sự phát triển của sinh giới?
Lịch sử phát triển của sinh vật gắn liền với lịch sử phát triển của vỏ quả đất. Sự thay đổi điều kiện địa chất, khí hậu đã thúc đẩy sự phát triển của sinh giới.
Sự thay đổi điều kiện địa chất, khí hậu thường dẫn tới sự biến đổi trước hết ở thực vật và qua đó ảnh hưởng tới động vật và có tính dây chuyền trong quần xã. Sự tác động giữa các sinh vật với nhau lại gây ra những biến đổi tiếp theo. Vì vậy, sự phát triển của sinh giới đã diễn ra nhanh hơn sự thay đổi chậm chạp của điều kiện địa chất, khí hậu.
Sinh giới đã phát triển theo hướng ngày càng đa dạng, tổ chức ngày càng cao, thích nghi ngày càng hoàn thiện. Càng về sau nhịp độ tiến hóa diễn ra với tốc độ càng nhanh do sinh vật đã đạt được những trình độ thích nghi hoàn thiện hơn, bớt lệ thuộc vào môi trường. Đặc biệt sự chuyển từ đời sống dưới nước lên cạn đã đánh dấu một bước quan trọng trong quá trình tiến hóa.
Sau khi học xong bài này các em cần:
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 12 Bài 33 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Người ta dựa vào tiêu chí nào sau đây để chia lịch sử trái đất thành các đại, các kỉ?
Đại địa chất nào đôi khi còn được gọi là kỉ nguyên của bò sát?
Chu kì bán rã của C14 và U238 là:
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 12 Bài 33để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 143 SGK Sinh 12
Bài tập 2 trang 143 SGK Sinh 12
Bài tập 3 trang 143 SGK Sinh 12
Bài tập 4 trang 143 SGK Sinh 12
Bài tập 5 trang 143 SGK Sinh 12
Bài tập 1 trang 184 SGK Sinh học 12 Nâng cao
Bài tập 4 trang 184 SGK Sinh học 12 Nâng cao
Bài tập 4 trang 108 SBT Sinh học 12
Bài tập 3 trang 107 SBT Sinh học 12
Bài tập 2 trang 109 SBT Sinh học 12
Bài tập 3 trang 110 SBT Sinh học 12
Bài tập 4 trang 110 SBT Sinh học 12
Bài tập 5 trang 110 SBT Sinh học 12
Bài tập 6 trang 110 SBT Sinh học 12
Bài tập 28 trang 115 SBT Sinh học 12
Bài tập 29 trang 116 SBT Sinh học 12
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Sinh Học 12 DapAnHay
Người ta dựa vào tiêu chí nào sau đây để chia lịch sử trái đất thành các đại, các kỉ?
Đại địa chất nào đôi khi còn được gọi là kỉ nguyên của bò sát?
Chu kì bán rã của C14 và U238 là:
Trong đại cổ sinh, dương xỉ phát triển mạnh ở kỉ
Phát biểu nào không đúng khi nói về hiện tượng trôi dạt lục địa?
Trong quá trình phát sinh và phát triển sự sống trên Trái Đất, nhóm loài nào muộn nhất?
Các bằng chứng cổ sinh vật học cho thấy: Trong lịch sử phát triển sự sống trên Trái Đất, thực vật có hoa xuất hiện ở
Ở Kỉ nào sau đây của Đại Cổ sinh xảy ra sự phân hóa bò sát, phân hóa côn trùng, tuyệt diệt nhiều loài động vật biển?
Trong lịch sử phát triển của thế giới sinh vật, thứ tự xuất hiện của các đại là
Khi nói về hóa thạch, kết luận nào sau đây không đúng?
Hoá thạch là gì? Nêu vai trò của hoá thạch trong nghiên cứu lịch sử tiến hoá của sinh giới.
Dựa vào đâu người ta phân chia lịch sử Trái Đất thành các niên đại?
Hiện tượng trôi dạt lục địa ảnh hưởng như thế nào đến sự tiến hoá của sinh giới?
Bò sát khổng lồ phát triển mạnh vào thời kì nào? Động vật có vú đầu tiên xuất hiện khi nào?
Khí hậu của Trái Đất sẽ như thế nào trong những thế kỉ và thiên niên kỉ tới và ta có thể làm gì đế ngăn chặn nạn đại diệt chủng sắp tới do con người gây ra?
Tại sao hóa thạch là bằng chứng của tiến hóa.
Phân tích mối quan hệ giữa điều kiện địa chất, khí hậu với sinh vật qua các kỉ địa chất. Cho ví dụ.
Hiện tượng trôi dạt lục địa là gì? Hiện tượng này ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển của sinh giới?
Hoá thạch là gì ? Tóm tắt sự hình thành các hoá thạch.
Ý nghĩa của việc nghiên cứu các hoá thạch.
Vật nào dưới đây không phải là hoá thạch? Ghi số 1 bên cạnh hoá thạch, ghi số 0 bên cạnh vật không phải là hoá thạch.
1 | Lưỡi rìu đá |
|
2 | Xác voi mamút trong băng tuyết vùng Siberia |
|
3 | Than đá có vết lá dương xỉ |
|
4 | Đá trầm tích có lẫn vỏ sò, ốc |
|
5 | Con sam |
|
6 | Dấu chân khủng long trên than bùn |
|
7 | Mũi tên đồng, trống đồng Đông Sơn |
|
8 | Cây dó cổ thụ chết trong rừng, gỗ biến thành trầm hương, kì nam |
|
9 | Các mảnh xương và ngà voi tìm thấy trong một “nghĩa địa voi” |
|
10 | Xác côn trùng trong hổ phách hàng nghìn năm |
|
So sánh hình dạng, cấu tạo của con sam ngày nạy (hình A) với con tôm ba lá (hình B) có tuổi địa chất từ kỉ Cambri. Cho biết vì sao người ta gọi con sam là một dạng hoá thạch sống?
Từ lịch sử phát triển của sinh giới có thể rút ra những nhận xét gì về nguyên nhân và chiều hướng tiến hoá của sự sống?
Tóm tắt 5 lần đại tuyệt chủng đã xảy ra trong quá trình phát triển của sinh giới? Lần đại tuyệt chủng tiếp theo có xảy ra không? Tại sao?
Bổ sung bảng tóm tắt sau đây, từ đó rút ra kết luận về ý kiến cho rằng vượn người hiện nay vẫn có thể tiến hoá thành người.
Nội dung | Vượn người hiện nay | Người |
Tư thế đứng thẳng và đi trên 2 chân (so sánh cấu tạo bộ xương người và vượn người) |
|
|
Nguồn thức ăn |
|
|
Sự phát triển bộ não |
|
|
Sự phát triển tiếng nói và hệ thống tín hiệu thứ hai |
|
|
Đặc điểm nào dưới đây không đúng khi nói về kỉ Đệ tam của Đại Tân sinh?
A. Do diện tích rừng bị thu hẹp, một số vượn người xuống đất xâm chiếm các vùng đất trống, trở thành tổ tiên của loài người.
B. Thực vật Hạt kín phát triển mạnh làm tăng nguồn thức ăn cho chim, thú.
C. Từ thú ăn sâu bọ đã tách thành bộ Khỉ, tới giữa kỉ thì những dạng vượn người đã phân bố rộng.
D. Có những thời kì băng hà rất lạnh xen kẽ với những thời kì ấm áp, băng hà tràn xuống tận bán cầu Nam.
Sự di cư của các động vật, thực vật ở cạn vào kỉ Đệ tứ là do
A. khí hậu khô, băng tan, biển rút cạn tạo điều kiện cho sự di cư.
B. sự phát triển ồ ạt của thực vật Hạt kín và thú ăn thịt.
C. diện tích rừng bị thu hẹp làm xuất hiện các đồng cỏ.
D. xuất hiện các cầu nối giữa các đại lục do băng hà phát triển, mực nước biển rút xuống.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Sự sống trên Trái đất được phát sinh qua 2 giai đoạn: tiến hóa hóa học và tiến hóa tiền sinh học, cụ thể:
- Tiến hóa hóa học: quá trình tổng hợp các chất hữu cơ đơn giản từ các chất vô cơ nhờ nguồn năng lượng tự nhiên.
- Tiến hóa tiền sinh học: là quá trình hình thành mầm mống sống đầu tiên đánh dấu bằng sự xuất hiện của tế bào nguyên thủy.
Sự phát triển của sự sống thể hiện qua quá trình tiến hóa sinh học.
2. Gây nên sự biến đổi mạnh mẽ điều kiện khí hậu.
3. Là sự kiện đánh dấu sự bùng nổ mạnh mẽ của sự phát sinh các loài sinh vật mới.
4. Làm thay đổi một cách mạnh mẽ cấu tạo của các loài sinh vật mới.
Câu trả lời của bạn
Làm thay đổi một cách mạnh mẽ cấu tạo của các loài sinh vật mới là phát biểu không đúng.
Câu trả lời của bạn
Khái niệm: Hiện tượng trôi dạt lục địa là hiện tượng các phiến kiến tạo dịch chuyển do sự chuyển động của các khối dung nham nóng chảy bên trong lòng đất gây nên một sự biến đổi lớn bề mặt trái đất.
Câu trả lời của bạn
Hậu quả:
- Sự thay đổi một cách mạnh mẽ điều kiện khí hậu dẫn đến sự phát sinh, phát tán của các sinh vật...
- Động đất, sóng thần, sự kiến tạo các khối núi (núi lửa) do vậy mà đã gây nên sự tuyệt chủng hàng loạt của các sinh vật làm tiền đề để phát sinh mạnh mẽ của các loài mới thích nghi với môi trường mới hơn.
2. Thời gian bán rã của C14 là khoảng 5730 năm.
3. Khi nghiên cứu tuổi địa tầng bằng thời gian bán rã của đồng vị phóng xạ, sai sót là trên 10%.
4. Người ta sử dụng 2 loại đồng vị phóng xạ là C12 và U238 để tính tuổi địa tầng.
5. Hóa thạch là bằng chứng gián tiếp về lịch sử phát triển của sinh giới.
6. Lớp vỏ trái đất không thống nhất mà được chia thành từng vùng riêng biệt gọi là các phiến kiến tạo.
Câu trả lời của bạn
Chọn các câu (1), (2), (6).
(3) sai, sai sót dưới 10%.
(4) sai, người ta sử dụng C14 và U238.
(5) sai, hóa thạch là bằng chứng trực tiếp, gián tiếp là: bằng chứng sinh học phân tử, sinh học tế bào, địa lý sinh học, giải phẫu học so sánh và phôi sinh học so sánh.
Câu trả lời của bạn
Chuyển động của quá trình tạo núi thường kèm theo động đất và núi lửa nhưng không làm phân bố lại đại lục địa.
Câu trả lời của bạn
Mỗi khi có động đất là các mảng kiến tạo đang di chuyển, nếu quá trình kéo dài có thể làm phân bố lại các đại lục địa.
1. Xác của các vị vua được giữ trong kim tự tháp Ai Cập.
2. Xác sinh vật hóa đá trong lòng đất.
3. Xác voi ma mút được giữ nguyên trong các tảng băng hà.
4. Những vật dụng của người cổ đại như búa rìu.
5. Những cây gỗ hóa đá ở Tây Nguyên.
6. Xác sâu bọ được giữ nguyên màu sắc, hình dáng trong lớp nhựa hổ phách.
Câu trả lời của bạn
- Ý (1) không phải vì xác vị vua không được giữ trong lớp đất đá, mặt khác xác của vị vua được bảo quản trong kim tự tháp dưới tác động của bàn tay con người, không có yếu tố tự nhiên → không phải hóa thạch.
- Ý (4): vật dụng của người cổ đại là công cụ lao động chứ không phải là di tích của sinh vật.
1. Một số nhà sinh vật học đã tìm thấy ở trên vùng núi cao hóa thạch sinh vật biển, chứng tỏ nơi đây ngày xưa đã từng là biển.
2. Để xác định tuổi của lớp đất tương đối mới, người ta thường đo chu kì bán rã của Urani phóng xạ.
3. Thời gian phân rã của đồng vị phóng xạ là thời gian mà 50% lượng chất phóng xạ ban đầu bị phân rã nghĩa là sau một khoảng thời gian nhất định lượng chất phóng xạ trong mẫu sẽ phân rã chỉ còn một nửa.
4. Để xác định độ tuổi tương đối của hóa thạch, người ta đo chu kì phân rã của các chất phóng xạ như Urani, C14, C12
5. Để xác định độ tuổi tuyệt đối của hóa thạch người ta dùng phương pháp địa tầng học.
6. Nơi nào có nhiều hóa thạch than đá chứng tỏ nơi này xưa kia từng là rừng cây phát triển.
Câu trả lời của bạn
- (2) sai vì để xác định tuổi của lớp đất đá tưcmg đối mới người ta thường đo chu kì bán rã của C14 vì nó có chu kì bán rã khoảng 5730 năm trong khi đó của U238 lại là 4,5 tỉ năm.
Câu trả lời của bạn
Mục đích của việc xác định tuổi tương đối là xác định tuổi sơ bộ
Câu trả lời của bạn
Căn cứ vào sự lắng đọng của các lớp trầm tích phủ lên nhau. Nếu như lớp trầm tích ở độ sâu thì tuổi hóa thạch càng cao và ngược lại
Câu trả lời của bạn
Xác định tuổi tuyệt đối
Câu trả lời của bạn
Sử dụng cacbon 14 để xác đinh hóa thạch non Sử dụng urani 238 để xác định hóa thạch già
Câu trả lời của bạn
Xác định thời gian lắng đọng của các lóp trầm tích phủ nên nhau từ nông đến sâu
Câu trả lời của bạn
Xác định thời gian bán rã của các chất phóng xạ là phương pháp xác định tuổi tuyệt đối
Câu trả lời của bạn
Sai số nhỏ, sai số nhỏ dưới 10%, kết quả chính xác
Câu trả lời của bạn
Sai số lớn, kết quả không chính xác
Câu trả lời của bạn
Do đồng vị phóng xạ có trong hóa thạch và trong lớp đất đá chứa hóa thạch. Có khả năng phân rã một cách đều đặn và không phụ thuộc vào môi trường nên người ta sử dụng chúng để xác định tuổi của hóa thạch.
Câu trả lời của bạn
- Gồm 5 đại: Thái Cổ, Nguyên Sinh, Cổ Sinh, Trung Sinh, Tân Sinh.
- Gồm 11 kỉ: Cambri, Ôcđôvic, Silua, Đêvôn, Cacbon, Pecmi, Triât, Jura, Kreta, Đệ Tam, Đệ Tứ.
Câu trả lời của bạn
Gồm 5 đại: Thái Cổ, Nguyên Sinh, Cổ Sinh, Trung Sinh, Tân Sinh.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *