Nội dung Bài 26: Động cơ không đồng bộ ba pha sẽ giúp các em làm quen với một loại động cơ mới là động cơ không đồng bộ ba pha. Qua đó, các em có thể nắm vững được các ứng dụng quan trọng của loại động cơ này trong khoa học kĩ thuật và nguyên lí hoạt động của nó, từ đó có thể vận dụng được kiến thức của bài học vào thực tế.
Mời các em cùng theo dõi bài học nhé.
Động cơ không đồng bộ ba pha là động cơ điện ba pha có tốc độ quay của rô to (n) nhỏ hơn tốc độ quay của từ trường quay (n1)
Được sử dụng rộng rải trong các lĩnh vực: Công nghiệp, nông nghiệp, đời sống...( Động cơ rô to lồng sóc)
a. Lõi thép:
Lõi thép gồm các lá thép kĩ thuật điện ghép lại thành hình trụ, mặt trong có rãnh đặt dây quấn.
b. Dây quấn:
Dây quấn là dây đồng được phủ sơn cách điện, gồm ba pha dây quấn AX, BY, CZ đặt trong các rãnh stato theo một quy luật nhất định.
Thực tế các đầu dây A ; X ; B ; Y ; C ; Z được nối ra ngoài hộp đấu dây (đặt ở vỏ của động cơ) và được bố trí như hình vẽ :
Thông thường có hai cách đấu dây
a. Lõi thép:
b. Dây quấn:
Dây quấn kiểu roto lồng sóc.
Dây quấn kiểu roto dây quấn.
Khi cho dòng 3 pha vào ba dây quấn stato của động cơ, trong Stato sẽ có từ trường quay với tốc độ:
\({n_1} = \frac{{60f}}{P}\) (vp)
Trong đó :
f là tần số dòng điện (Hz)
p là số đôi cực từ
Từ trường quay này quét qua các dây quấn của rôto, làm xuất hiện các sức điện động và dòng điện cảm ứng.
Lực tương tác điện từ giữa từ trường quay và các dòng điện cảm ứng này tạo ra momen quay tác động lên rôto, kéo rôto quay theo chiều quay của từ trường với tốc độ n < n1
Hệ số trượt tốc độ: \(S = \frac{{{n_1}}}{{{n_2}}} = \frac{{{n_1} - n}}{{{n_1}}}\)
Tùy thuộc vào điện áp và cấu tạo của động cơ để chọn cách đấu dây cho phù hợp.
Ví dụ:
Động cơ kí hiệu \(Y/\Delta - 380/220v.\)
Khi điện áp \({U_d} = 220v \to {\rm{ }}\) động cơ đấu \(\Delta \)
Khi điện áp \({U_d} = 380v \to {\rm{ }}\) động cơ đấu Y
Đổi chiều quay động cơ, thì đảo 2 pha bất kì cho nhau .
Để đổi chiều quay của động cơ
Như tên tiêu đề của bài Động cơ không đồng bộ ba pha, sau khi học xong bài này các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm sau:
Biết được công dụng, cấu tạo, nguyên lí làm việc và cách nối dây động cơ không đồng bộ ba pha.
Vẽ được sơ đồ đấu dây động cơ không đồng bộ ba pha
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 12 Bài 26 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Tốc độ quay của từ trường trong Stato được tính theo công thức:
Hệ số trượt tốc độ là:
Câu 3-5: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 12 Bài 26để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 107 SGK Công nghệ 12
Bài tập 2 trang 107 SGK Công nghệ 12
Bài tập 3 trang 107 SGK Công nghệ 12
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công Nghệ DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Tốc độ quay của từ trường trong Stato được tính theo công thức:
Hệ số trượt tốc độ là:
Cách đấu dây của động cơ không đồng bộ ba pha phụ thuộc vào:
Lõi thép của Stato gồm:
Động cơ không đồng bộ ba pha là:
Nêu nguyên lí làm việc của động cơ không đồng bộ ba pha.
Trình bày các cách đấu dây quấn stato của động cơ không đồng bộ ba pha.
Trên nhãn gắn ở vỏ của động cơ DK – 42 – 4.2,8kW có ghi:
Δ/Y – 220/380 V – 10,5/6,1 A; 1420 vòng/phút; η% = 0,84; cosφ = 0,83; 50 Hz.
- Hãy giải thích các số liệu trên của động cơ.
- Nếu nguồn ba pha có Ud = 220V thì phải đấu dây của động cơ theo kiểu nào? Vẽ cách đấu dây đó.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
A. Không phải là mô hình của động cơ điện (vì không có dòng điện).
B. Là mô hình của động cơ điện vì sẽ cho dòng điện chạy vào khung.
C. Là mô hình của các loại động cơ không đồng bộ và không cần cho dòng điện chạy vào khung.
D. Chỉ là mô hình của động cơ không đồng bộ ba pha, vì cần phải có dòng điện ba pha để tạo ra từ trường quay.
Câu trả lời của bạn
Mô hình gồm nam châm chữ U quay đều quanh trục và một khung dây dẫn kín đặt trong từ trường của nam châm đó, là mô hình của các loại động cơ không đồng bộ và không cần cho dòng điện chạy vào khung.
Đáp án: C
A. Điện áp của nguồn và tải
B. Điện áp của nguồn
C. Điện áp của tải
D. Cách nối của nguồn
Câu trả lời của bạn
Việc nối sao hay nối tam giác của tải phụ thuộc vào điện áp của nguồn và tải.
Đáp án: A
A. Giảm xuống
B. Tăng lên
C. Không đổi
D. Bằng không
Câu trả lời của bạn
Khi tải nối tam giác nếu một dây pha bị đứt thì dòng điện qua tải giảm xuống.
Đáp án: A
A. Không đổi
B. Tăng lên
C. Bằng không
D. Giảm xuống
Câu trả lời của bạn
Khi tải nối hình sao nếu một dây pha bị đứt thì điện áp đặt trên tải của hai pha còn lại là không đổi.
Đáp án: A
A. 2 dây
B. 3 dây
C. 4 dây
D. Tất cả đều sai
Câu trả lời của bạn
Nếu tải nối sao không có dây trung tính mắc vào nguồn nối hình sao 4 dây thì dùng 3 dây.
Đáp án: B
A. Tạo ra hai cấp điện áp khác nhau.
B. Thuận tiện cho việc sử dụng các thiết bị điện điện.
C. Giữ cho điện áp trên các pha tải ổn định.
D. Cả ba ý trên.
Câu trả lời của bạn
Nguồn điện ba pha thường được nối hình sao có dây trung tính:
- Tạo ra hai cấp điện áp khác nhau.
- Thuận tiện cho việc sử dụng các thiết bị điện điện.
- Giữ cho điện áp trên các pha tải ổn định.
A. Không đổi.
B. Giảm xuống.
C. Tăng lên.
D. Bằng 0.
Câu trả lời của bạn
Khi tải nối sao có dây trung tính, nếu một dây pha bị đứt thì điện áp đặt lên tải của 2 pha còn lại không đổi.
Đáp án: A
A. 2 dây
B. 3 dây
C. 4 dây
D. Tất cả đều sai
Câu trả lời của bạn
Nếu tải nối tam giác mắc vào nguồn nối hình sao 4 dây thì dùng 3 dây
Câu trả lời của bạn
Bởi vì:
- Tải của mỗi hộ gia đình là khác nhau. Nhờ có dây trung tính nên điện áp pha trên mỗi tải không vượt quá điện áp định mức.
- Thuận tiện cho việc sử dụng nguồn điện vì nối hình sao tạo ra hai trị số điện áp khác nhau Ud và Up.
A. T = 1/f
B. T < 1/f
C. T > 1/f
D. T > 1/(2f)
Câu trả lời của bạn
Trong động cơ không đồng bộ ba pha, roto quay với tốc độ góc ω < ωđiện
⇒ 1/f > Tđiện = T
Chọn đáp án B
A. Stato là phần cảm, rôto là phần ứng.
B. Phần nào quay là phần ứng.
C. Stato là phần ứng, rôto là phần cảm.
D. Phần nào đứng yên là phần tạo ra từ trường.
Câu trả lời của bạn
- Máy phát điện xoay chiều có ba phần gồm ba cuộn dây (phần ứng) mắc trên một vành tròn tại ba vị trí đối xứng, trục của ba vòng dây lệch nhau một góc 120°
- Nam châm (phần cảm) quay quanh một trục đóng vai trò là roto.
Chọn đáp án C
A. p = 10.
B. p = 5.
C. p = 4.
D. p = 8.
Câu trả lời của bạn
- Từ phương trình suất điện động ta có:\(\omega = 100\pi rad/s \to f = 50Hz\)
- Ta có:
\(f = \frac{{pn}}{{60}} \Leftrightarrow 50 = \frac{{600p}}{{60}} \Rightarrow p = 5\)
Chọn đáp án B
Bỏ qua điện trở thuần của các cuộn dây máy phát. Biết rô to máy phát có hai cặp cực.
- Khi rô to quay đều với tốc độ n = 1500 vòng/ phút thì cường độ dòng điện hiệu dụng qua mạch là (A√2)/2.
- Khi thay đổi tốc độ quay của rô to đến giá trị n0 thì điện áp hiệu dụng trên tụ điện có giá trị cực đại là UCmax, giá trị của n0 là UCmax lần lượt là:
A. 750√2 vòng/phút; 100 V.
B. 750√2 vòng/phút; 50√3 V.
C. 6000 vòng/phút; 50 V.
D. 1500 vòng/phút; 50√2 V.
Câu trả lời của bạn
- Khi tốc độ quay của động cơ là 1500 vòng/phút thì tần số của dòng điện là:
f = pn/60 = 50Hz
- Khi đó, ta tính được:
ZL = 200Ω, ZC = 100Ω và R = 100Ω
- Và ta tính được tổng trở của mạch Z = 100√2 Ω
- Điện áp hiệu dụng hai đầu đoạn mạch khi đó là:
U = IZ = 100 V
- Khi tốc độ quay của động cơ là n0 thì điện áp hiệu dụng hai đầu tụ điện đạt giá trị cực đại, tần số của dòng điện trong mạch khi đó là f0.
- Ta có: \({f_o} = \frac{1}{{2\pi \sqrt {LC} }} = 25\sqrt 2 Hz\)
- Khi đó tốc độ quay của động cơ là:
\({n_o} = \frac{{60{f_o}}}{p} = 750\sqrt 2 \) vòng/phút
- Mặt khác, điện áp hiệu dụng hai đầu đoạn mạch khi này là:
\(\begin{array}{l} \frac{{{U_O}}}{U} = \frac{{{f_o}}}{f} = \frac{{25\sqrt 2 }}{{50}} = \frac{{\sqrt 2 }}{2}\\ \Rightarrow {U_O} = \frac{{100\sqrt 2 }}{2} = 50\sqrt 2 V \end{array}\)
- Điện áp hiệu dụng hai đầu tụ điện khi này:
\({U_C} = \frac{{{U_O}}}{R}{Z_C} = \frac{{50\sqrt 2 }}{{100}}.\frac{1}{{2\pi 25\sqrt 2 .\frac{{{{10}^{ - 4}}}}{\pi }}} = 100V\)
Chọn đáp án A
A. 750 vòng/phút
B. 75 vòng/phút
C. 25 vòng/phút
D. 480 vòng/phút
Câu trả lời của bạn
Để ý thấy trong các đáp án, đơn vị của tốc độ quay của roto là vòng/phút.
Do đó ta có công thức: f = p.n / 60 ⇒ n = 60f / p
Ở đây, f = 50 Hz, p = 4, do đó: n = 60f / p = 60.50 / 4 = 750 (vòng/phút)
Đáp án A
A. Công suất lớn
B. Mạng 3 pha ít bị cúp điện
C. Điện 3 pha giá thành rẻ
D. Mạng 3 pha mới đủ tải
Câu trả lời của bạn
Các động cơ điện công suất lớn thường là động cơ không đồng bộ ba pha vì có công suất lớn
A. Công suất lớn
B. Mạng 3 pha ít bị cúp điện
C. Điện 3 pha giá thành rẻ
D. Mạng 3 pha mới đủ tải
Câu trả lời của bạn
Các động cơ điện công suất lớn thường là động cơ không đồng bộ ba pha vì có công suất lớn
A. Đèn đấu hình tam giác, điện trở đầu hình sao có dây trung tính
B. Đèn đấu hình sao, điện trở đầu hình tam giác
C. Đèn và điện trở đấu hình sao
D. Đèn và điện trở đấu hình tam giác
Câu trả lời của bạn
Một tải 3 pha gồm 6 bóng đèn huỳnh quang 220V – 36W và 3 điện trở 380V – 0,5 W được đấu vào mạch 3pha bốn dây 380V/220V thì đấu đèn đấu hình tam giác, điện trở đầu hình sao có dây trung tính
A. Đảo đầu roto
B. Giữ nguyên 1 pha đảo đầu 2 pha còn lại
C. Đảo đầu cuộn dây
D. Giữ 2 dây pha, đảo đầu 1 pha
Câu trả lời của bạn
Muốn đảo chiều động cơ không đồng bộ 3 pha ta thực hiện giữ nguyên 1 pha đảo đầu 2 pha còn lại
\(\begin{array}{l} a.s = \frac{{n - {n_1}}}{n}\\ b.s = \frac{{{n_1} - n}}{{{n_1}}}\\ c.s = \frac{{{n_1} - n}}{n}\\ d.s = \frac{{n - {n_1}}}{{{n_1}}} \end{array}\)
Câu trả lời của bạn
Hệ số trượt tốc độ của động cơ không đồng bộ 3 pha được tính bằng công thức: \(s = \frac{{{n_1} - n}}{{{n_1}}}\)
A. Đấu hình sao cần điện áp 220V, đấu hình tam giác cần điện áp 380
B. Đấu hình tam giác cần điện áp 220V, đấu hình sao cần điện áp 380V
C. Đấu hình tam giác cần điện áp 380V, đấu hình sao cần điện áp 220V
D. Đấu hình sao cần điện áp 220V, đấu hình tam giác cần điện áp 220V
Câu trả lời của bạn
Trên vỏ động cơ DK – 42 – 4.28 kW có ghi: có ý nghĩa: Đấu hình tam giác cần điện áp 220V, đấu hình sao cần điện áp 380V
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *