Ở bài học trước chúng ta đã tìm hiểu về khái niệm của mạch điện tử. Mạch điện tử được sử dụng rộng rãi trong rất nhiều thiết bị khác nhau, trong đó điều khiển tín hiệu luôn được quan tâm nhiều nhất.
Để hiểu rõ hơn về loại mạch điều khiển tín hiệu này, bài học hôm nay chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu cụ thể. Mời các em cùng theo dõi nội dung Bài 14: Mạch điều khiển tín hiệu
Mạch điện tử dùng để điều khiển sự thay đổi trạng thái của các tín hiệu, trạng thái hoạt động, chế độ làm việc của máy móc thiết bị,... mạch đó gọi là mạch điều khiển tín hiệu.
Ví dụ : Sự thay đổi tắt, sáng của đèn giao thông, , hệ thống báo cháy, màn hình làm việc của máy giặt, nồi cơm điện...
Một số loại điều khiển tín hiệu.
Thông báo về tình trạng của thiết bị khi gặp sự cố.
Thông báo quá áp, quá nhiệt độ, cháy nổ,...
Thông báo về những thông tin cần thiết cho con người thực hiện theo hiệu lệnh.
Đèn xanh, đèn đỏ tín hiệu giao thông,...
Làm các thiết bị trang trí bằng điện tử.
Bảng quảng cáo, biển hiệu,...
Thông báo về tình trạng hoạt động của máy móc
Tín hiệu thông báo nguồn, âm lượng của âm thanh,...
Sơ đồ khối nguyên lý chung của mạch điều khiển tín hiệu :
Khối 1: Nhận lệnh: Nhận tín hiệu từ các cảm biến rồi chuyển đến khối xử lí
Khối 2: Xử lý: Điều chế các tín hiệu theo một nguyên tắc nào đó rồi phát tín hiệu điều khiển (ra lệnh) → khối khuếch đại.
Khối 3: Khuếch đại: Khuếch đại tín hiệu này lên đến công suất cần thiết đưa sang khối chấp hành.
Khối 4: Chấp hành: Phát tín hiệu cảnh báo (chuông, đèn, hàng chữ nổi,...và chấp hành lệnh.)
Sau khi nhận lệnh báo hiệu từ một cảnh báo của một cảm biến, mạch điều khiển sẽ xử lý tín hiệu đã nhận, điều chế theo một nguyên tắc nào đó.
Sau khi xử lý xong tín hiệu được khuếch đại đến công suất hợp lý và đưa tới khối chấp hành.
Khối chấp hành sẽ phát lệnh báo hiệu bằng chuông, bằng đèn, hàng chữ …
Ví dụ : Mạch bảo vệ và điều khiển quá điện áp dùng trong gia đình.
Sơ đồ mạch báo hiệu và bảo vệ quá điện áp
Nhận lệnh:
BA - biến áp hạ điện áp từ 220V xuống 15V để nuôi mạch điều khiển.
Đ1 , C - điôt và tụ điện biến đổi từ điện xoay chiều thành điện một chiều nuôi mạch điều khiển
Xử lí:
VR, R1 - chỉnh ngưỡng tác động khi quá áp.
Đ0, R2 - điôt ổn áp, đặt ngưỡng tác động cho T1, T2.
Khuếch đại:
R3 - bảo vệ các tranzitor.
T1, T2 - tranzito điều khiển rơ le hoạt động.
K - rơ le chuyển mạch (K: cuộn dây hút, K1: Tiếp điểm thường mở , K2 : tiếp điểm thường đóng) đóng, cắt nguồn.
Trường hợp làm việc bình thường:
Bình thường, điện áp bằng 220V rơle K không hút , tiếp điểm thường đóng K1 đóng điện cho tải mạch làm việc bình thường.
Trường hợp khi quá điện áp.
Khi điện áp tăng cao biến trở VR nhận tín hiệu điện áp vượt ngưỡng làm việc của Đo → Đo cho I chạy qua.
T1,T2 điều khiển rơ le hoạt động (phải có T1T2). Vì T1T2 nhận tín hiệu dòng điện chạy từ Đo → KĐ dòng điện lên → cấp điện cho cuộn dây rơle K → K tác động làm mở tiếp điểm K1 → cắt điện tải bảo vệ mạch; đóng tiếp điểm thường mở K2 → đèn hiệu sáng → chuông kêu báo hiệu điện áp cao nên bị cắt điện
Chọn câu sai
A. Mạch khuếch đại, mạch chỉnh lưu, mạch tạo xung, mạch chiếu sáng dân dụng, mạch điều khiển tín hiệu đều là mạch điện tử.
B. Mạch điều khiển tín hiệu gồm có các khối khuếch đại, nhận lệnh, chấp hành lệnh điều khiển và xử lí tín hiệu
C. Trong mạch điều khiển tín hiệu, để nhận lệnh điều khiển cần phải có các cảm biến (ví dụ cảm biến về nhiệt độ, điện áp, ...)
D. Mạch điều khiển tín hiệu là mạch điều khiển sự thay đổi trạng thái của các tín hiệu.
Chọn đáp án A
Mạch khuếch đại, mạch chỉnh lưu, mạch tạo xung, mạch chiếu sáng dân dụng, mạch điều khiển tín hiệu đều là mạch điện tử.
Chọn câu sai
Trong mạch báo hiệu và bảo vệ điện áp
A. Tác dụng của Đ1 là chỉnh lưu, cấp dòng một chiều nuôi mạch điều khiển
B. Tác dụng của tụ C là lọc nguồn sau chỉnh lưu
C. K2 là tiếp điểm thường mở, K1 là tiếp điểm thường đóng
D. Con chạy của VR càng cao (càng xa R1) thì ngưỡng bảo vệ điện áp càng cao.
Chọn đáp án D
Con chạy của VR càng cao (càng xa R1) thì ngưỡng bảo vệ điện áp càng cao.
Điền từ đúng (Đ) hoặc sai (S) cho những nội dung sau để được câu trả lời đúng nhất.
1. Mạch điện tử điều khiển sự thay đổi trạng thái, chế độ làm việc của các tín hiệu được gọi là mạch điều khiển tín hiệu.
2. Sơ đồ khối nguyên lý chung của mạch điều khiển tín hiệu gồm bốn khối.
3. Mạch điều khiển tín hiệu không phải là mạch điện tử điều khiển.
4. Nguyên lý làm việc của mạch báo hiệu và bảo vệ quá điện áp xét trong hai trường hợp làm việc.
5. Linh kiện Tranzito T1, T2 dùng để điều chỉnh ngữơng tác động khi quá điện áp trong mạch báo hiệu và bảo vệ quá điện áp.
1. Đ
2. Đ
3. S
4. Đ
5. S
Như tên tiêu đề của bài Mạch điều khiển tín hiệu, sau khi học xong bài này các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm sau:
Hiểu được khái niệm về mạch điều khiển tín hiệu.
Biết được các khối cơ bản của mạch điều khiển tín hiệu.
Vẽ được sơ đồ khối, sơ đồ mạch bảo vệ quá điện áp.
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 12 Bài 14 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Mạch nào sau đây không phải mạch điều khiển tín hiệu?
Tín hiệu ra của khối chấp hành trong các mạch điều khiển tín hiệu thường được thể hiện bằng cách nào?
Câu 3-5: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 12 Bài 14để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 61 SGK Công nghệ 12
Bài tập 2 trang 61 SGK Công nghệ 12
Bài tập 3 trang 61 SGK Công nghệ 12
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công Nghệ DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Mạch nào sau đây không phải mạch điều khiển tín hiệu?
Tín hiệu ra của khối chấp hành trong các mạch điều khiển tín hiệu thường được thể hiện bằng cách nào?
Chọn một phát biểu sai:
Trong mạch báo hiệu và bảo vệ điện áp, phát biểu nào sau đây sai:
Chọn một câu sai
Mạch điều khiển tín hiệu là gì?
Vẽ sơ đồ và giải thích nguyên lí mạch điều khiển tín hiệu.
Trong sơ đồ mạch hình 14 – 3, khi cần thay đổi ngưỡng báo hiệu và bảo vệ từ 230V xuống 220V thì con quay biến trở VR cần nâng lên phía trên hay giảm xuống phía dưới? Tại sao?
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
a. Nhận lệnh
b. Chấp hành
c. a và b đều sai
d. đáp án khác
Câu trả lời của bạn
Khối kết thúc auy trình làm việc của mạch điều khiển tín hiệu có tên là Chấp hành
Đáp án b
Câu trả lời của bạn
Khối 3: Khuếch đại có nhiệm vụ khuếch đại tín hiệu này lên đến công suất cần thiết đưa sang khối chấp hành.
Câu trả lời của bạn
Khối 4: Chấp hành có nhiệm vụ phát tín hiệu cảnh báo (chuông, đèn, hàng chữ nổi,...và chấp hành lệnh.)
Câu trả lời của bạn
Phát tín hiệu cảnh báo (chuông, đèn, hàng chữ nổi,...và chấp hành lệnh) là chức năng của khối thứ 4
a. 1
b. 2
c. 3
d. 4
Câu trả lời của bạn
Nguyên lý chung:
- Sau khi nhận lệnh báo hiệu từ một cảnh báo của một cảm biến, mạch điều khiển sẽ xử lý tín hiệu đã nhận, điều chế theo một nguyên tắc nào đó.
- Sau khi xử lý xong tín hiệu được khuếch đại đến công suất hợp lý và đưa tới khối chấp hành.
- Khối chấp hành sẽ phát lệnh báo hiệu bằng chuông, bằng đèn, hàng chữ …
Đáp án C
a. BA, Đ1 , C
b. Đ1 , C
c. BA, VR, R1
d. Tất cả các đáp án trên
Câu trả lời của bạn
Khối nhận lệnh có các thiết bị BA, Đ1 , C
BA - biến áp hạ điện áp từ 220V xuống 15V để nuôi mạch điều khiển.
Đ1 , C - điôt và tụ điện biến đổi từ điện xoay chiều thành điện một chiều nuôi mạch điều khiển
Đáp án a
Câu trả lời của bạn
Các thiết bị VR, R1 là thiết bị thuộc khối xử lý trong mạch điều khiển tín hiệu.
a. VR, R1
b. Đ0, R2
c. Cả a và b đều đúng
d. Đáp án khác
Câu trả lời của bạn
Khối xử lí bao gồm các thiết bị như:
Đáp án c
Câu trả lời của bạn
Khuếch đại:
R3 - bảo vệ các tranzitor.
T1, T2 - tranzito điều khiển rơ le hoạt động.
K - rơ le chuyển mạch
Câu trả lời của bạn
Đ1 , C - điôt và tụ có chức năng điện biến đổi từ điện xoay chiều thành điện một chiều nuôi mạch điều khiển
Câu trả lời của bạn
Thiết bị VR, R1 thuộc khối xử kí có chức năng chỉnh ngưỡng tác động khi quá áp
Câu trả lời của bạn
Thiết bị BA bi(ến áp) có chức năng hạ điện áp từ 220V xuống 15V để nuôi mạch điều khiển.
Câu trả lời của bạn
Đ0, R2 - điôt ổn áp, đặt ngưỡng tác động cho T1, T2 là các điôt ổn áp có chức năng đặt ngưỡng tác động cho T1, T2.
a. BA
B. VR
C. K
D. C
Câu trả lời của bạn
Người ta dùng BA (biến áp) để hạ điện áp từ 220V xuống 15V để có thể nuôi mạch
Đáp án a
Câu trả lời của bạn
Trong khối khuếch đại có thiết bị R3 có chức năng bảo vệ các tranzitor.
Câu trả lời của bạn
T1, T2 là các thiết bị thuộc khối khuếch đại là các tranzito điều khiển rơ le hoạt động.
Câu trả lời của bạn
Thiết bị rơ le chuyển mạch (K) có chức năng đóng, cắt nguồn.
a. Tiếp điểm thường mở
b. Tiếp điểm thường đóng
c. Cả a và b đều đúng
d. Đáp án khác
Câu trả lời của bạn
Tiếp điểm K1 là tiếp điểm thường mở
Đáp án a
a. K1
b. C
c. K2
d. Đáp án khác
Câu trả lời của bạn
Tiếp điểm thường đóng có kí hiệu là K2
Đáp án c
Câu trả lời của bạn
Linh kiện Tranzito T1, T2 dùng để điều khiển rơ le hoạt động trong mạch điều khiển
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *