Ta không thể quan sát bằng mắt thường các điện tích dịch chuyển khi có dòng điện trong mạch.
Vậy làm thế nào để nhận biết được sự tồn tại của nó ?
Nội dung bài học hôm nay sẽ giúp các em trả lời câu hỏi trên, thông qua việc tìm hiểu hai tác dụng của dòng điện là tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng.
Mời các em cùng theo dõi nội dung Bài 22: Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện
Lắp mạch điện như sơ đồ:
Khi đèn sáng, bóng đèn có nóng lên. Để xác nhận điều đó ta cảm nhận bằng tay hoặc dùng nhiệt kế.
Dây tóc của bóng đèn bị đốt nóng mạnh và phát sáng khi có dòng điện chạy qua.
Khi đèn sáng bình thường nhiệt độ của dây tóc là \({2500^0}C\) .
Nhiệt độ nóng chảy của một số chất:
Chất | Nhiệt độ nóng chảy (\(^0C\)) |
Vonfram | 3370 |
Thép | 1300 |
Đồng | 1080 |
Chì | 327 |
Dây tóc thường làm bằng Vônfram để không bị nóng chảy, vì nhiệt độ nóng chảy của Vônfram là \({3370^0}C\). (< \({2500^0}C\))
Nhận xét: Vật dẫn nóng lên khi có dòng điện chạy qua.
Khi có dòng điện chạy qua các vật dẫn nóng lên.
Dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn, làm dây tóc bóng đèn nóng lên đến nhiệt độ cao và phát sáng.
Nguyên nhân gây ra tác dụng nhiệt của dòng điện là do các vật dẫn có điện trở. Tác dụng nhiệt có thể có lợi, có thể có hại.
Để làm giảm tác dụng nhiệt, cách đơn giản là làm dây dẫn bằng chất có điện trở suất nhỏ.
Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn bút thử điện làm chất khí này phát sáng
Để bóng đèn sợi đốt phát sáng được thì phải mất một phần năng lượng điện để đốt nóng bộ phận dây tóc đến nhiệt độ cao .
Vậy để tiết kiệm năng lượng điện người ta đã dùng đèn ống . Nhờ có cơ chế đặc biết chất bột phủ bên trong đèn ống phát sáng . Đèn này nóng lên ít nên tiêu thụ năng lượng điện ít hơn so với bóng đèn sợi đốt .
Ngày nay người ta vẫn không ngừng nghiên cứu và chế tạo ra các loại đèn tiêu thụ ít năng lượng điện hơn nữa như đèn compac,đèn L.E.D....
Đó là các giải pháp hợp lí nhằm tiết kiệm điện năng . Ngày nay đèn điốt phát quang (LED) đang được sản xuất nhiều với giá thành ngày càng rẻ .
LED có nhiều ưu điểm nên trong thời gian không xa sẽ thay thế các loại đèn khác
Cho mạch điện có sơ đồ như hình vẽ. Nguồn điện là một chiếc pin với các cực (+) và(-) chưa biết.
Hãy nêu cách làm khi sử dụng đèn điôt phát quang để xác định xem A hay B là cực (+) của pin này và chiều dòng điện chạy trong mạch.
Đóng khoá K, nếu đèn không sáng đổi hai đầu dây đèn. Khi đèn sáng, bản kim loại nhỏ trong đèn LED nối với cực nào thì đó là cực dương. Cực kia là cực âm
Người ta sử dụng ấm điện để đun nước. Hãy cho biết :
a) Nếu còn nước trong ấm thì nhiệt độ của ấm cao nhất là bao nhiêu?
b) Nếu vô ý để quên, nước trong ấm cạn hết thì có sự cố gì xảy ra?
a) Khi còn nước trong ấm, nhiệt độ cao nhất của ấm là .(suốt quá trình sôi nhiệt độ sôi không đổi)
b) Ấm điện bị cháy, hỏng. Vì khi cạn nước do tác dụng nhiệt của dòng điện, nhiệt độ của ấm tăng cao liên tục. Ruột ấm sẽ nóng chảy không dùng được nữa.
Một số vật để gần ấm có thể bắt cháy gây hỏa hoạn.
Qua bài giảng Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện này, các em cần hoàn thành 1 số mục tiêu mà bài đưa ra như:
Kể tên được tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện
Nêu được ví dụ về tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng
Kể tên và mô tả tác dụng phát sáng của dòng điện đối với 3 loại bóng đèn: Bóng đèn pin (đèn dây tóc), bóng đèn của bút thử điện, bóng đèn điốt phát quang (đèn LED)
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Vật lý 7 Bài 22 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Cầu chì hoạt động dựa trên tác dụng nào của dòng điện?
Dòng điện chạy qua đèn nào dưới đây làm phát sáng chất khí?
Hoạt động của dụng cụ nào dưới đây chứng tỏ dòng điện đi qua được chất khí?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Vật lý 7 Bài 22để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập C1 trang 60 SGK Vật lý 7
Bài tập C2 trang 60 SGK Vật lý 7
Bài tập C3 trang 60 SGK Vật lý 7
Bài tập C4 trang 61 SGK Vật lý 7
Bài tập C5, C6 trang 61 SGK Vật lý 7
Bài tập 22.1 trang 50 SBT Vật lý 7
Bài tập 22.2 trang 50 SBT Vật lý 7
Bài tập 22.3 trang 50 SBT Vật lý 7
Bài tập 22.4 trang 50 SBT Vật lý 7
Bài tập 22.5 trang 51 SBT Vật lý 7
Bài tập 22.6 trang 51 SBT Vật lý 7
Bài tập 22.7 trang 51 SBT Vật lý 7
Bài tập 22.8 trang 51 SBT Vật lý 7
Bài tập 22.9 trang 52 SBT Vật lý 7
Bài tập 22.10 trang 52 SBT Vật lý 7
Bài tập 22.11 trang 52 SBT Vật lý 7
Bài tập 22.12 trang 52 SBT Vật lý 7
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Vật lý DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Vật Lý 7 DapAnHay
Cầu chì hoạt động dựa trên tác dụng nào của dòng điện?
Dòng điện chạy qua đèn nào dưới đây làm phát sáng chất khí?
Hoạt động của dụng cụ nào dưới đây chứng tỏ dòng điện đi qua được chất khí?
Dòng điện chạy qua dụng cụ nào dưới đây khi hoạt động bình thường vừa có tác dụng nhiệt, vừa có tác dụng phát sáng?
Trong các vật dụng liệt kê dưới đây, những vật nào hoạt động dựa trên tác dụng nhiệt của dòng điện?
Dụng cụ nào dưới đây chứng tỏ dòng điện chạy qua nó có thể làm vật dẫn nóng lên tới nhiệt độ cao và phát sáng?
Hoạt động của dụng cụ nào dưới đây không dựa trên tác dụng nhiệt của dòng điện?
Hoạt động của dụng cụ nào dưới đây dựa trên tác dụng nhiệt của dòng điện?
Chọn phát biểu sai trong các câu sau:
Dòng điện có tác dụng phát sáng khi chạy qua bộ phận hay dụng cụ điện nào dưới đây khi chúng đang hoạt động bình thường?
Hãy kể tên một số dụng cụ, thiết bị thường dùng được đốt nóng khi có dòng điện chạy qua.
Hãy lắp mạch điện như sơ đồ hình 22.1 và tìm hiểu các nội dung sau đây:
a. Khi đèn sáng, bóng đèn có nóng lên không? Bằng cách nào để xác nhận điều đó?
b. Bộ phận nào của đèn bị đốt nóng mạnh và phát sáng khi có dòng điện chạy qua?
c. Khi đèn sáng bình thường, bộ phận đó của đèn có nhiệt độ khoảng 2500°C.
Hãy giải thích vì sao dây tóc của bóng đèn thường được làm bằng vonfram?
Quan sát thí nghiệm của giáo viên được bố trí như hình 22.2 và hãy cho biết:
a. Có hiện tượng gì xảy ra với các mảnh giấy khi giáo viên đóng công tắc?
b. Từ quan sát trên, hãy cho biết dòng điện đã gây ra tác dụng gì với dây sắt AB.
Nếu trong mạch điện với dây dẫn bằng đồng có nối xen một đoạn dây chì (gọi là cầu chì) thì trong một số trường hợp do tác dụng nhiệt của dòng điện, dây dẫn có thể nóng lên trên 327°C. Hỏi khi đó có hiện tượng gì xảy ra với đọạn dây chì và với mạch điện?
Hãy quan sát bóng đèn bút thử điện khi nó phát sáng và trả lời câu hỏi sau đây:
C5: Trong bóng đèn bút thử điện có chứa một chất (khí nêon). Hãy quan sát bóng đèn này và nên nhận xét về hai đầu dây bên trong của nó.
C6: Đèn sáng do hai đầu dây đèn nóng sáng hay do vùng chất khí ở giữa hai đầu dây này phát sáng?
Xét các dụng cụ điện sau:
- Quạt điện;
- Nồi cơm điện;
- Máy thu hình (tivi);
- Máy thu thanh (rađiô);
- Ấm điện.
Hỏi khi các dụng cụ này hoạt động thì tác dụng nhiệt của dòng điện là có ích đối với dụng cụ nào? Không có ích đối với dụng cụ nào?
Người ta sử dụng ấm điện để đun nước. Hãy cho biết:
a. Nếu còn nước trong ấm thì nhiệt độ của ấm cao nhất là bao nhiêu?
b. Nếu vô ý để quên, nước trong ấm cạn hết thì có sự cố gì xảy ra? Vì sao?
Dòng điện có tác dụng phát sáng khi chạy qua bộ phận hay dụng cụ điện nào dưới đây khi chúng đang hoạt động bình thường?
A. Ruột ấm điện.
B. Công tắc.
C. Dây dẫn điện của mạch điện trong gia đình .
D. Đèn báo tivi.
Khoanh tròn chữ Đ cho câu phát biểu đúng, chữ S cho câu sai.
a) Có những vật dẫn thông thường mà dòng điện đi qua chúng hoàn toàn không gây ra tác dụng nhiệt.
b) Đèn dây tóc nóng sáng chứng tỏ tác dụng phát sáng của dòng điện.
c) Đèn điôt phát quang (đèn LED) chỉ cho dòng điện đi qua theo một chiều nhất định.
d) Vonfam được dùng làm dây tóc của bóng đèn vì nó là kim loại có nhiệt độ nóng chảy cao.
e) Bóng đèn của bút thử điện phát sáng khi có dòng điện chạy qua chất khí ở trong khoảng giữa hai đầu dây bên trong đèn.
g) Mọi đèn điện phát sáng đều do dòng điện chạy qua làm chúng nóng tới nhiệt độ cao.
h) Cầu chì tự động ngắt mạch nhờ tác dụng nhiệt của dòng điện.
Hoạt động của dụng cụ nào dưới đây dựa trên tác dụng nhiệt của dòng điện?
A. Điện thoại di động.
B. Rađiô (máy thu thanh).
C. Tivi ( máy thu hình) .
D. Nồi cơm điện.
Hoạt động của dụng cụ nào dưới đây không dựa trên tác dụng nhiệt của dòng điện?
A. Bàn là điện
B. Máy sấy tóc
C. Đèn LED
D. Ấm điện đang đun nước
Dụng cụ nào dưới đây chứng tỏ dòng điện chạy qua nó có thể làm vật dẫn nóng lên tới nhiệt độ cao và phát sáng?
A. Bóng đèn của bút thử điện.
B. Bóng đèn dây tóc.
C. Đèn LED.
D. Ấm điện đang đun nước.
Trong các cụm vật dụng liệt kê dưới đây, cụm nào hoạt động dựa trên tác dụng nhiệt của dòng điện?
A. Nồi cơm điện, quạt điện, radio, tivi.
B. Máy bơm nước, bàn là, bút thử điện, đồng hồ điện.
C. Ấm điện, máy tính bỏ túi, máy chụp ảnh tự động, chuông điện.
D. Bếp điện, bóng đèn dây tóc, nồi cơm điện, bàn là, lò sưởi điện.
Dòng điện chạy qua dụng cụ nào dưới đây khi hoạt động bình thường vừa có tác dụng nhiệt, vừa có tác dụng phát sáng?
A. Thanh nung của nồi cơm điện
B. Radio (máy thu thanh)
C. Điôt phát quang (đèn LED)
D. Ruột ấm điện
Hoạt động của dụng cụ nào dưới đây chứng tỏ dòng điện đi qua được chất khí?
A. Bóng đèn dây tóc
B. Bàn là
C. Cầu chì
D. Bóng đèn của bút thử điện
Dòng điện chạy qua đèn nào dưới đây làm phát sáng chất khí?
A. Đèn LED (điôt phát quang)
B. Đèn dây tóc đui cài
C. Đèn dây tóc đui xoáy
D. Đèn của bút thử điện
Hãy ghép các dụng cụ cho ở cột bên phải phù hợp với mỗi dụng của dòng điện được nêu ở cột bên trái.
Tác dụng của dòng điện
1. Làm vật dẫn nóng lên đến nhiệt độ cao và phát sáng
2. Làm nóng chảy đoạn dây dẫn và ngắt mạch điện kịp thời
3. Khi đi qua theo một chiều nhất định thì đèn phát sáng
3. Làm nóng dây dẫn để tạo thành các nguồn tỏa nhiệt
Dụng cụ điện
a) Ấm điện, nồi cơm điện, cao và phát sáng bàn là
b) Bóng đèn dây tóc mạch điện kịp thời
c) LED thì đèn phát sáng
d) Bóng đèn bút thử điện nguồn tỏa nhiệt
e) Cầu chì
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *