Mục đích của nội dung bài học Các cấu trúc điều khiển chương trình SGK Kết nối tri thức nhằm giúp các em biết được: tuần tự, rẽ nhánh và lặp, các thành phần cơ bản của thuật toán cũng như bước đầu hình thành và phát triển tư duy cấu trúc, tư duy phân tích và điều khiển hệ thống.... Mời các em cùng theo dõi nội dung bài học dưới đây.
TRÒ CHƠI: ĐÚNG HAY SAI?
Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị một số phiếu thuộc hai chủ đề: Sinh học và Toán. Mỗi phiếu ghi một câu khẳng định, có thể đúng hoặc sai, ví dụ “Voi thuộc loài ăn thịt" là một câu sai. Chọn ra 2 hoặc 4 bạn chơi.
Cách chơi: Mỗi lượt chơi là hai bạn và được chọn một trong hai chủ đề. Trong thời gian một phút, hai bạn sẽ bốc phiếu thuộc chủ đề mình lựa chọn và trả lời. Với mỗi phiếu, hai bạn thực hiện các công việc sau đây:
1. Bạn thứ nhất đọc câu ghi trong phiếu.
2. Bạn thứ hai trả lời bằng cách gật đầu là đồng ý hoặc lắc đầu là không đồng ý.
Câu trả lời của mỗi lượt được ghi lại.
Kết quả: Kết thúc trò chơi, cả lớp tổ chức đánh giá kết quả của mỗi lượt. Mỗi câu trả lời đúng được một điểm. Hai bạn thắng cuộc là hai bạn có số điểm cao nhất.
Chúng ta đã biết, thuật toán là một dãy các chỉ dẫn rõ ràng, có trình tự sao cho khi thực hiện những chỉ dẫn này người ta giải quyết được vấn đề hoặc nhiệm vụ đã cho. Các bước của thuật toán gấp hình trò chơi Đông-Tây-Nam-Bắc ở Bài 15 được thực hiện lần lượt từng bước theo chiều đi từ bắt đầu đến kết thúc là cấu trúc tuần tự. Hình 6.6 minh hoạ cho cấu trúc tuần tự.
Trong trò chơi ở phần khởi động, khi đánh giá kết quả của một cặp, Với mỗi phiếu, nếu bạn thứ hai của cặp chơi trả lời đúng thì được cộng một điểm. Như vậy ở bước này, tuỳ vào kết quả kiểm tra là đúng hay sai mà bước xử lí tiếp theo sẽ rẽ theo “nhảnh” tương ứng. Cấu trúc như vậy được gọi là câu trúc rẽ nhánh (hay cấu trúc lựa chọn).
Hình 6.6. Sơ đồ khối mô tả cấu trúc tuần tự
Hình thoi được dùng để mô tả điều kiện trong cấu trúc rẽ nhánh, khi đó Sơ đồ khối mô tả việc đánh giá kết quả như Hình 6.7:
Hình 6.7. Sơ đồ khối mô tả cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu
Cấu trúc rẽ nhánh mô tả việc đánh giá ở Hình 6.7 chỉ thực hiện một công việc (cộng điểm) sau khi kiểm tra điều kiện. Cấu trúc này gọi là cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu.
Chúng ta xem xét tiếp quyết định của bạn. thứ hai sau khi nghe được câu khẳng định trong phiếu từ bạn thứ nhất. Nếu thấy câu khẳng định đó là đúng thì bạn thứ hai sẽ gật đầu đồng ý, còn không thì lắc đầu. Như vậy, cả hai trường hợp đúng hay sai của điều kiện đều được bạn thứ hai thực hiện bằng hành động tương ứng. Cấu trúc rẽ nhánh này gọi là câu trúc rẽ nhánh dạng đủ.
Hình 6.8. Sơ đồ khối mô tả cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ
Chúng ta cùng xem lại trò chơi ở phần khởi động, mỗi lần bạn thứ nhất đọc câu khẳng định trong phiếu, bạn thử hại phải sử dụng hiểu biết của mình để trả lời xem câu khẳng định đó đúng hay sai và đưa ra dấu hiệu tương ứng. Hoạt động đọc phiếu và trả lời được lặp lại cho đến khi hết thời gian quy định. Đây là một ví dụ về công việc được lặp lại nhiều lần. Việc lặp này được biểu diễn bởi cấu trúc lặp. Sơ đồ khối mô tả cấu trúc lặp được trình bày trong Hình 6.9.
Hình 6.9. Sơ đồ khối mô tả cấu trúc lặp kiểm tra điều kiện kết thúc quá trình lặp.
- Trong cấu trúc lặp, bao giờ cũng có bước kiểm tra điều kiện kết thúc quá trình lặp.
- Ba cấu trúc tuần tự, rẽ nhánh và lặp là đủ để mô tả mọi thuật toán.
Bài 1: Em hãy kể hai công việc trong cuộc sống được thực hiện tuần tự theo các bước?
Hướng dẫn giải
1. Hai công việc được thực hiện tuần tự theo các bước:
Soạn sách vở theo thời khóa biểu:
Đánh răng:
Bài 2: Em hãy kể hai công việc trong cuộc sống mà việc thực hiện gồm các bước được lặp lại nhiều lần
Hướng dẫn giải
1. Hai công việc trong cuộc sống mà việc thực hiện gồm các bước được thực hiện lặp
lại nhiều lần:
a) Rửa rau
b) Đánh răng
Bài 3: Bạn An đang lập trình bằng Scratch, Khoa muốn các chú mèo di chuyển 10 bước một liên tục cho đến khi chạm biên thì dừng lại. Điều kiện để chú cá dừng lại là gì? Vẽ sơ đồ khối?
Hướng dẫn giải
- Điều kiện để chú mèo dừng lại là khi chạm biên
- Sơ đồ khối:
Sau bài học này, học sinh sẽ có được kiến thức về:
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Tin học 6 Kết nối tri thức Chủ đề 6 Bài 16 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Ba cấu trúc điều khiển cơ bản để mô tả thuật toán là gì?
Cấu trúc tuần tự là gì?
Cấu trúc rẽ nhánh có mấy loại?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Tin học 6 Kết nối tri thức Chủ đề 6 Bài 16để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập hoạt động 1 trang 67 SGK Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 1 trang 68 SGK Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập hoạt động 2 trang 69 SGK Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập luyện tập 1 trang 70 SGK Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập luyện tập 2 trang 70 SGK Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập luyện tập 3 trang 70 SGK Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập vận dụng 1 trang 70 SGK Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập vận dụng 2 trang 70 SGK Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập vận dụng 3 trang 70 SGK Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.1 trang 59 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.2 trang 59 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.3 trang 59 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.4 trang 59 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.5 trang 59 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.6 trang 60 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.7 trang 60 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.8 trang 60 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.9 trang 60 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.10a trang 60 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.10B trang 60 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.11a trang 61 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.11b trang 61 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.12 trang 61 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.13 trang 61 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Bài tập 16.14 trang 62 SBT Tin học 6 Kết nối tri thức
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Tin học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Tin Học 6 DapAnHay
Ba cấu trúc điều khiển cơ bản để mô tả thuật toán là gì?
Cấu trúc tuần tự là gì?
Cấu trúc rẽ nhánh có mấy loại?
Phát biểu nào sau đây là sai?
Trong các sơ đồ khối sau, sơ đồ khối nào thể hiện cấu trúc lặp kiểm soát điều kiện sau?
Đoạn văn sau mô tả công việc rửa rau: “Em hãy cho rau vào chậu và xả nước ngập râu. Sau đó em dùng tay đảo rau trong chậu. Cuối cùng em vớt rau ra rổ và đổ hết nước trong chậu đi.”
Đoạn văn bản trên thể hiện cấu trúc điều khiển nào?
Câu: “Nếu bạn Hoa ốm phải nghỉ học, em sẽ chép bài giúp bạn” thể hiện cấu trúc điều khiển dạng nào?
Bạn Hoàng xây dựng thuật toán cho nhân vật di chuyển trên sân khấu với quy luật như sau:
Nếu nhân vật gặp chướng ngại vật (chẳng hạn tảng đá), thì nhân vật sẽ đổi hướng trước khi tiếp tục di chuyển về phía trước. Nếu nhân vật không gặp phải chướng ngại vật, thì nhân vật tiếp tục tiến về phía trước
Bạn Hoàng nên dùng loại cấu trúc điều khiển nào?
Bạn Hải đã viết một chương trình điều khiển chú mèo di chuyển liên tục trên sân khấu cho đến khi chạm phải chú chó. Bạn Hải nên dùng loại cấu trúc điều khiển nào để thực hiện yêu cầu di chuyển liên tục của chú mèo?
Thuật toán thực hiện công việc rửa rau được mô tả bằng cách liệt kê các bước như sau:
1. Cho rau vào chậu và xả nước ngập rau
2. Dùng tay đảo rau trong chậu
3. Vớt rau ra rổ, đổ hết nước trong chậu đi
4. Lặp lại bước 1 đến bước 3 cho đến khi rau sạch thì kết thúc
Điều kiện để dừng việc rửa rau là gì?
Làm việc theo nhóm:
1. Trong trò chơi ở phần khởi động, điều kiện để cặp chơi được cộng một điểm là gì?
2. Việc đánh giá điểm gồm những bước nào? Em hãy viết các bước đó ra giấy.
1. Em hãy kể hai công việc trong cuộc sống được thực hiện tuần tự theo các bước. Em hãy mô tả một công việc bằng sơ đồ khối.
2. Câu “Nếu trời mưa thì em không đi đá bóng” có chứa cấu trúc nào? Em hãy mô tả câu này bằng sơ đồ khối.
1. Trong trò chơi ở phần khởi động, hoạt động nào được lặp lại?
2. Điều kiện để dừng trò chơi là gì?
Em hãy trình bày các cậu sau đây dưới dạng sơ đồ khối cấu trúc rẽ nhánh.
a) Nếu có kẻ trên mạng đe dọa thì em cần nói cho cha mẹ biết.
b) Nếu nhận được thư điện tử có đính kèm tệp từ địa chỉ không quen biết thì em không nên mở tệp đính kèm.
c) Nếu có tin nhắn từ người không quen biết yêu cầu gửi thông tin cá nhân thì em không nên gửi.
Trong các câu sau đây, câu nào có thể biểu diễn bằng sơ đồ có cấu trúc lặp? Hãy mô tả câu đó bằng sơ đồ khối.
a) Nếu sáng mai trời mưa, em sẽ mang theo áo mưa.
b) Nếu vẫn chưa làm hết bài tập, em phải làm bài đến khi nào hết.
c) Nếu được nghỉ ba ngày vào dịp Tết Dương lịch thì gia đình em sẽ đi du lịch, còn không sẽ có kế hoạch khác.
Em hãy quan sát hai sơ đồ khối trong Hình 6.11a, Hình 6.11b và cho biết mỗi sơ đồ khối mô tả cấu trúc nào?
Bạn An cho rằng: “Sơ đồ khối ở Hình 6.12a thể hiện rằng nếu chưa hiểu bài thì việc đọc lại sách chỉ thực hiện một lần rồi làm bài tập. Còn sơ đồ khối ở Hình 6.12b thể hiện rằng nếu chưa hiểu bài thì việc đọc lại sách và làm bài tập sẽ thực hiện nhiều lần.”
Em có đồng ý với ý kiến của bạn An không? Nếu phải sửa nhận xét đó, em sẽ sửa như thế nào?
Trong trò chơi ở phần khởi động, việc tính điểm cho mỗi cặp chơi là một hoạt động lặp. Hãy chỉ rõ công việc được lặp lại và vẽ sơ đồ khối cấu trúc lặp của hoạt động này.
Cô giáo điểm danh bằng cách gọi tên từng bạn trong danh sách lớp. Nếu bạn nào trả lời có thì cô giáo gọi tên bạn tiếp theo, còn không thì cô giáo đánh dấu vắng mặt và gọi tên bạn tiếp theo.
Việc điểm danh của cô giáo vó thể mô tả bằng những cấu trúc nào? Em hãy vẽ sơ đồ khối mô tả các cấu trúc đó.
Ba cấu trúc điều khiển cơ bản để mô tả thuật toán là gì?
A. Tuần tự, rẽ nhánh và lặp.
B. Tuần tự, rẽ nhánh và gán.
C. Rẽ nhánh, lặp và gán.
D. Tuần tự, lặp và gán.
Cấu trúc tuần tự là gì?
A. Là cấu trúc xác định thứ tự dữ liệu được lưu trữ.
B. Là cấu trúc xác định thứ tự các bước được thực hiện.
C. Là cấu trúc lựa chọn bước thực hiện tiếp theo.
D. Là cấu trúc xác định số lần lặp lại một số bước của thuật toán.
Cấu trúc rẽ nhánh có mấy loại?
A. 1.
B. 2.
C. 3.
D. 4.
Phát biểu nào sau đây là sai?
A. Cấu trúc lặp có số lần lặp luôn được xác định trước.
B. Cấu trúc lặp bao giờ cũng có điều kiện để vồng lặp kết thúc.
C. Cấu trúc lặp có hai loại là lặp với số lần biết trước và lặp với số lần không biết trước.
D. Cấu trúc lặp có loại kiểm tra điều kiện trước và loại kiểm tra điều kiện sau
Trong các sơ đồ khối sau, sơ đồ khối nào thể hiện cấu trúc lặp kiểm tra điều kiện?
Đoạn văn sau mô tả công việc rửa rau: "Em hãy cho rau vào chậu và xả nước ngập rau. Sau đó em dùng tay đảo rau trong chậu. Cuối cùng em vớt rau ra rổ và đổ hết nước trong chậu đi."
Đoạn văn bản trên thể hiện cấu trúc điều khiển nào?
A. Cấu trúc tuần tự.
B. cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu.
C. Cấu trúc lặp.
D. Cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ.
Câu: “Nếu bạn Hoa ốm phải nghỉ học, em sẽ chép bài giúp bạn" thể hiện cấu trúc điều khiển nào?
A. Cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ.
B. cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu.
C. Cấu trúc lặp.
D. Cấu trúc tuần tự
Bạn Hoàng xây dựng thuật toán cho nhân vật di chuyển trên sân khấu với quy luật như sau:
Nếu nhân vật gặp chướng ngại vật (chẳng hạn tảng đá), thì nhân vật sẽ đổi hướng trước khi tiếp tục di chuyển về phía trước. Nếu nhân vật không gặp phải chướng ngại vật, thì nhân vật tiếp tục tiến về phía trước.
Bạn Hoàng nên dùng loại cấu trúc điều khiển nào?
A. Cấu trúc tuần tự.
B. cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu.
C. Cấu trúc lặp.
D. Cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ.
Bạn Hải đã viết một chương trình điều khiển chú mèo di chuyển liên tục trên sân khấu cho đến khi chạm phải chú chó. Bạn Hải nên dùng loại cấu trúc điều khiển nào để thực hiện yêu cầu di chuyển liên tục của chú mèo?
A. Cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ.
B. cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu.
C. Cấu trúc lặp
D. Cấu trúc tuần tự.
Cho sơ đồ khối sau:
Sơ đồ khối thể hiện cấu trúc điều khiển nào?
A. Cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ.
B. cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu.
C. Cấu trúc lặp.
D. Cấu trúc tuần tự.
Cho sơ đồ khối sau:
Bạn An được 8 điểm. Theo em, bạn nhận được thông báo gì?
A. Không nhận được thông báo.
B. “Bạn cố gắng hơn nhé!".
C. “Chúc mừng bạn!".
D. “Chúc mừng bạn! Bạn cố gắng hơn nhé!".
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *