Trong bài hoc này các em được học các kiến thức chung về vi khuẩn như: Hình dạng, kích thước, cấu tạo, cách dinh dưỡng và phân bố, số lượng của vi khuẩn; vai trò của vi khuẩn trong tự nhiên; tìm hiểu kiến thức đại cương sơ lược về virut. Mở rộng tầm nhìn của các em về thế giới khoa học với thực thể nhỏ bé.
Vi khuẩn là những sinh vật đơn bào không có nhân điển hình, có đầy đủ đặc điểm của một vi sinh vật như khả năng tự tổng hợp chất dinh dưỡng để sinh trưởng và nhân lên.
Hình dạng thường gặp: Hình cầu, que, hạt, xoắn...
Bào tương: là dung dịch lỏng (80% là nước); thành phần cơ bản là Ribôxôm (Cấu tạo từ prôtêin và rARN), là nơi tổng hợp prôtêin.
Màng sinh chất: Có chức năng trao đổi chất (thẩm thấu) và bảo vệ tế bào. Có nhiều enzim, tham gia vào phân chia tế bào.
Vách (Thành tế bào): là khung quy định hình dạng của tế bào, tham gia vào phân chia tế bào.
Bào tử: Là hình thức chuyển thể của một số VK trong điều kiện không thuận lợi. Có khả năng đề kháng rất cao với ngoại cảnh, khi gặp điều kiện thuận lợi nó trở lại trạng thái VK bình thường và có khả năng gây bệnh.
Hầu hết Vi khuẩn sống dị dưỡng bằng cách hoại sinh và kí sinh (trừ một số ít có thể tự dưỡng)
Hoạt động sống của VK: VK có khả năng dinh dưỡng, hô hấp, chuyển hóa và sinh sản như các vi sinh vật khác.
Vi khuẩn có khắp nơi trong tự nhiên như: đất, nước, không khí, cây cối, thức ăn, ở cơ thể người lành, động vật, thực vật và trên rất nhiều đồ vật khác.
Không khí không phải là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, có vi khuẩn trong không khí là do: Bụi cuốn hoặc do người bài tiết ra khi ho, hắt hơi…
Vi khuẩn trong cơ thể người lành
Vi khuẩn ở da: Da có nhiều Vi khuẩn và luôn thay đổi do hoàn cảnh sống, điều kiện vệ sinh cá nhân và nghề nghiệp. Đa số Vi khuẩn trên da là loại không gây bệnh, nhưng do một số điều kiện nào đó có thể gây bệnh. Vùng có nhiều Vi khuẩn là da đầu, mặt, nách, kẻ ngón tay, chân…; vùng ít Vi khuẩn là da bụng, bắp chân, tay, Vi khuẩn còn ở sâu trong tuyến bã và tuyến mồ hôi.
Vi khuẩn ở đường tiêu hóa:
Trong miệng: Thức ăn tồn tại trong miệng với nhiệt độ thích hợp tạo điều kiện cho Vi khuẩn phát triển, trong 1ml nước bọt có thể tới hàng triệu vi khuẩn, một số có khả năng gây bệnh ở răng, lợi, mũi, họng.
Trong dạ dày và ruột non: Có Vi khuẩn nhưng ít.
Đại tràng: có rất nhiều Vi khuẩn nhất là E.coli có tác dụng tiêu hóa thức ăn, tổng hợp vitamin. Có một số Vi khuẩn gây rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy.
Vi khuẩn đường hô hấp: Ở đường hô hấp trên như mũi, họng… có các loại Vi khuẩn như tụ cầu, phế cầu, bình thường không có hại, nhưng khi cơ thể bị suy yếu, hoặc bị lạnh đột ngột… chúng có thể gây viêm họng, viêm phế quản…
Trên bộ máy sinh dục: Trong điều kiện bình thường không có Vi khuẩn gây bệnh nhưng khi không giữ vệ sinh tốt thì các Vi khuẩn đó có thể gây bệnh như các bệnh phụ khoa ở phụ nữ.
Vi khuẩn sinh trưởng phát triển nhanh nên số lượng rất lớn.
Người ta ước lượng trong 12h thì từ một vi khuẩn ban đầu có thể sinh ra 10 triệu vi khuẩn mới.
Trong tự nhiên:
Phân hủy chất hữu cơ (xác ĐV, TV) thành chất vô cơ.
Góp phần hình thành than đá, dầu lửa
Trong đời sống:
Nông nghiệp: VK nốt sần cố định đạm cho đất.
Chế niến thực phẩm: vi khuẩn lên men ( làm giấm, tương, rượu..)
Ứng dụng trong công nghệ sinh học (sản xuất…, làm sạch môi trường,..)
Các vi khuẩn kí sinh gây bệnh cho người, vật nuôi, cây trồng; nhiều vi khuẩn hoại sinh làm hỏng thực phẩm, gây ra ô nhiễm môi trường.
Vi khuẩn đã nhỏ và có cấu tạo đơn giản nhưng virut còn có kích thước càng nhỏ hơn và cấu tạo đơn giản hơn.
Đặc điểm cơ bản của virut:
Kích thước siêu nhỏ, chỉ quan sát được dưới kính hiển vi điện tử.
Virut là thực thể chưa có cấu tạo tế bào. Cấu tạo rất đơn giản, chỉ chứa một loại axit nuclêic là ADN hay ARN.
Kí sinh nội bào bắt buộc.
Vai trò: khi ki sinh thường gây bệnh cho vật chủ.
Sau khi học xong bài các em cần:
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 6 Bài 50 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Vi khuẩn có đặc điểm nào sau đây?
Vi khuẩn nào dưới đây có khả năng tự dưỡng ?
Ở vi khuẩn tồn tại bao nhiêu phương thức dinh dưỡng chủ yếu ?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 6 Bài 50để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 161 SGK Sinh học 6
Bài tập 2 trang 161 SGK Sinh học 6
Bài tập 1 trang 164 SGK Sinh học 6
Bài tập 2 trang 164 SGK Sinh học 6
Bài tập 3 trang 164 SGK Sinh học 6
Bài tập 1 trang 107 SBT Sinh học 6
Bài tập 2 trang 107 SBT Sinh học 6
Bài tập 3 trang 108 SBT Sinh học 6
Bài tập 4 trang 108 SBT Sinh học 6
Bài tập 9 trang 108 SBT Sinh học 6
Bài tập 1 trang 109 SBT Sinh học 6
Bài tập 2 trang 110 SBT Sinh học 6
Bài tập 3 trang 110 SBT Sinh học 6
Bài tập 4 trang 110 SBT Sinh học 6
Bài tập 5 trang 110 SBT Sinh học 6
Bài tập 6 trang 110 SBT Sinh học 6
Bài tập 17 trang 113 SBT Sinh học 6
Bài tập 18 trang 113 SBT Sinh học 6
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Sinh Học 6 DapAnHay
Vi khuẩn có đặc điểm nào sau đây?
Vi khuẩn nào dưới đây có khả năng tự dưỡng ?
Ở vi khuẩn tồn tại bao nhiêu phương thức dinh dưỡng chủ yếu ?
Vi khuẩn sinh sản chủ yếu theo hình thức nào ?
Vi khuẩn gây bệnh cho con người và động vật là những vi khuẩn có lối sống
Giữa vi khuẩn cố định đạm và cây họ Đậu đã hình thành nên mối quan hệ nào dưới đây ?
Người ta đã “lợi dụng” hoạt động của vi khuẩn lactic để tạo ra món ăn nào dưới đây ?
Để bảo quản thực phẩm trước sự tấn công của vi khuẩn hoại sinh, chúng ta có thể áp dụng phương pháp nào sau đây ?
Khi nói về virut, nhận định nào dưới đây là không chính xác ?
Khả năng phân hủy xác sinh vật phản ánh hình thức dinh dưỡng nào ở vi khuẩn ?
Vi khuẩn có những hình dạng nào? Cấu tạo của chúng ra sao?
Vi khuẩn dinh dưỡng như thế nào? Thế nào là vi khuấn kí sinh, vi khuẩn hoại sinh?
Vi khuẩn có vai trò gì trong thiên nhiên?
Vi khuẩn có vai trò gì trong nông nghiệp và công nghiệp?
Tại sao thức ăn bị ôi thiu? Muốn giữ cho thức ăn khỏi bị ôi thiu thì phải làm như thế nào?
Hãy nhận xét về kích thước, cấu tạo, dinh dưỡng, phân bố của vi khuẩn rồi điền vào bảng sau:
Nội dung nhận xét | Đặc điểm vi khuẩn |
1. Kích thước |
|
2. Cấu tạo |
|
3. Dinh dưỡng |
|
4. Phân bố |
|
Kể tên một số vi khuẩn, virut gây bệnh cho người và động vật?
Nêu vai trò của vi khuẩn trong thiên nhiên, trong nông nghiệp và công nghiệp?
Vì sao bèo hoa dâu và các cây họ Đậu khi dùng làm phân xanh đều là những loại phân xanh có giá trị?
Vi khuẩn có phải là Thực vật không? Vì sao?
A. Không phải là thực vật vì chúng không có khả năng quang hợp.
B. Không phải là thực vật vì chúng là những sinh vật rất nhỏ bé, cơ thể chí là một tế bào, chưa có nhân hoàn chỉnh.
C. Là thực vật vì có cấu tạo đơn bào, tế bào có vách bao bọc; một số rất ít vi khuẩn có khả năng tự dưỡng.
D. Cả A và B.
Hầu hết vi khuẩn là sinh vật dị dưỡng vì
A. hầu hết không có diệp lục nên không tự tổng hợp được chất hữu cơ.
B. sống bằng các chất hữu cơ có sẵn trong xác động, thực vật đang phân huỷ (hoại sinh).
C. sống nhờ trên cơ thể sống khác (kí sinh).
D. cả A, B và C.
Vi khuẩn phân bố rộng rãi trong thiên nhiên và thường với số lượng lớn vì
A. có hình thức dinh dưỡng hoại sinh hoặc kí sinh.
B. có khả năng sinh sản rất nhanh bằng cách phân đôi tế bào, có các hình thức dinh dưỡng đa dạng.
C. cấu tạo cơ thể đơn bào, kích thước rất nhỏ.
D. một số vi khuẩn có roi.
Phần lớn vi khuẩn có ích vì
A. vi khuẩn phân huỷ các hợp chất hữu cơ thành các chất vô cơ để cây sử dụng.
B. vi khuẩn tham gia hình thành than đá và dầu lửa.
C. vi khuẩn lên men để chế biến thực phẩm; một số có vai trò trong công nghệ sinh học.
D. cả A, B và C.
Một số vi khuẩn có hại vì
A. vi khuẩn phân huỷ các chất hữu cơ gây ô nhiễm môi trường.
B. nhiều vi khuẩn gây bệnh cho thực vật, động vật và người.
C. những vi khuẩn hoại sinh làm ôi thiu thức ăn.
D. cả A, B và C.
Vì sao trong sản xuất nông nghiệp thường dùng bèo hoa dâu làm phân xanh?
A. Vì bèo hoa dâu có khả năng quang hợp tạo chất hữu cơ.
B. Vì trong lá bèo hoa dâu có khuẩn làm cộng sinh có khả năng chuyển nitơ tự do trong không khí thành dạng nitơ dễ hấp thụ cho cây.
C. Vì trong lá bèo hoa dâu có chứa nhiều diệp lục.
D. Cả A và B.
Vi khuẩn có vai trò trong thiên nhiên và trong đời sống con người: chúng...................... các hợp chất hữu cơ thành các chất vô cơ để cây sử dụng, do đó bảo đảm được sự tuần hoàn nguồn vật chất trong tự nhiên; vi khuẩn góp phần hình thành than đá, dầu lửa.
A. tổng hợp.
B. phân huỷ.
C. sản sinh.
D. tạo ra.
Xác động vật, thực vật chết rơi xuống đất được .................. ở trong đất phân huỷ thành mùn rồi thành muối khoáng cung cấp cho cây sử dụng để chế tạo thành chất hữu cơ nuôi sống cơ thể.
A. vi khuẩn.
B. nấm.
c. địa y.
D. tảo.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *