Bài thơ Sang Thu của Hữu Thỉnh đã khắc họa thời điểm chuyển giao của đất trời khi vào thu với sự háo hức của lòng người muốn chào đón cái mới nhưng cũng tiếc nuối những thứ đã qua. Bài học Sang thu - Hữu Thỉnh thuộc sách Chân Trời Sáng Tạo dưới đây sẽ giúp các em có thêm nhiều kiến thức bổ ích về văn bản, đồng thời hiểu hơn ý nghĩa của những thử thách trong cuộc đời mỗi người. Chúc các em có nhiều kiến thức thật bổ ích!
Chân dung nhà thơ Hữu Thỉnh
- Hữu Thỉnh (sinh năm 1942) tên thật là Nguyễn Hữu Thỉnh bút danh là Vũ Hữu
- Quê quán: Quê ở Tam Dương - Vĩnh Phúc
- Năm 1963 ông nhập ngũ rồi trở thành cán bộ tuyên huấn trong quân đội và bắt đầu sáng tác thơ
- Ông tham gia ban chấp hành hội nhà văn Việt Nam các khóa III. IV, V
- Năm 2000 ông là Tổng thư kí Hội nhà văn Việt Nam
- Ông là nhà thơ trưởng thành vào thời kì hòa bình
- Phong cách nghệ thuật: Các tác phẩm của ông thể hiện, tình cảm sâu lắng, thiết tha, sự gắn bó với quê hương đất nước
-Tác phẩm chính: Đường tới thành phố (1979), Thương lượng với thời gian (2005), Tiếng hát trong rừng (2015),...
a. Xuất xứ
Đây là bài thơ được sáng tác năm 1977 trong tập thơ Từ chiến hào tới thành phố của Hữu Thỉnh.
b. Thể loại: thơ 5 chữ.
c. Bố cục
- Phần 1 (khổ thơ 1): Những tín hiệu giao mùa
- Phần 2 (khổ thơ 2): Bức tranh thiên nhiên mùa thu
- Phần 3 (khổ thơ 3): Những suy tư và chiêm nghiệm của nhà thơ
d. Tóm tắt tác phẩm Lời của cây
Bài thơ miêu tả khoảnh khắc cảnh vật giao mùa từ hạ sang thu. Bức tranh thu tuyệt đẹp ở một miền quê. Từ đó tác giả thể hiện tình yêu thiên nhiên của mình và thể hiện những suy ngẫm, triết lý cuộc đời.
- Tín hiệu giao mùa được tác giả cảm nhận qua xúc giác, khứu giác, thị giác, thính giác:
+ Hương ổi, gió se, sương chùng chình
+ Tác giả đã sử dụng “bỗng” ngạc nhiên khi mùa thu đến
+ Gió se là gió đặc trưng của mùa thu, khiến làn da cảm nhận được hơi lạnh và khô
+ Sử dụng tính từ “phả” để sự nhẹ nhàng, hòa quyện, huơng thu hòa trong làn gió se trải đều khắp các ngõ ngách làng quê
+ Hình ảnh “sương chùng chình” là làn sương mỏng nhẹ bắt đầu xuất hiện, có lẽ làn sương cũng như cố chậm lại có vẻ đợi chờ ai
- Vẻ đẹp mùa thu tại vùng nông thôn thật trầm mặc, dịu dàng:
Bức tranh mùa thu nơi vùng quê bình yên
+ “sông dềnh dàng”, “chim vội vã”, “mây vắt nửa mình”
+ Sông mùa nước cạn chảy chậm rãi
+ Chim vội vã bay vào phương đông tránh rét
+ Mây còn chút vấn vương của mùa hạ
+ Mùa thu vẫn còn nắng
+ Những con mưa đã vơi dần
→ Bức tranh mùa thu thật đẹp, giản dị, rất đỗi yên bình, được tác giả cảm nhận bằng nhiều giác quan.
- Hình ảnh “sấm” mang cả hai ý nghĩa thiên nhiên và đời người:
+ Sấm là một hiện tượng của thiên nhiên báo hiệu trời sắp mưa
+ Đối với cuộc đời sấm là những khó khăn, thử thách con người vượt qua
- "Hàng cây đứng tuổi” là những cây cổ thụ già lâu năm không dễ bị quật ngã: Với đời người là tuổi đã từng trải, nếm đủ sương gió cuộc đời
- Suy ngẫm về triết lí sống cuộc đời khi người ta đã đến tuổi, đã trải qua đủ sóng gió của cuộc đời, nhiều kinh nghiệm, những khó khăn thử thách cũng chẳng còn bất ngờ
Bài thơ miêu tả cảnh đất trời từ cuối hạ sang thu có những biến chuyển nhẹ nhàng mà rõ rệt. Nhà thơ đã cảm nhận hình ảnh mùa thu bằng sự cảm nhận tinh tế, qua những hình ảnh giàu sức biểu cảm.
- Thể thơ năm chữ
- Sử dụng hình ảnh sinh động hấp dẫn
- Ngôn ngữ thơ trong sáng, giản dị, gợi nhiều cảm xúc
Bài tập: Hãy viết đoạn văn 12 câu theo phương thức tổng hợp - phân tích - tổng hợp để làm rõ hình ảnh thiên nhiên lúc giao mùa và cảm xúc của con người trong khổ đầu bài thơ Sang thu - Hữu Thỉnh, SGK Ngữ văn 7 Tập 1 Chân Trời Sáng Tạo.
Hướng dẫn giải:
- Đọc kĩ bài thơ Sang thu - Hữu Thỉnh, SGK Ngữ văn 7 Tập 1 Chân Trời Sáng Tạo
- Kết hợp trải nghiệm, hiểu biết của bản thân để nêu cảm nhận:
+ Tín hiệu sang thu
+ Cảm xúc tác giả về bước chuyển mùa
+ ...
Lời giải chi tiết:
Khổ thơ đầu bài sang thu vừa giản dị gây ấn tượng mạnh mẽ với người đọc bởi những cảm nhận tinh tế của tác giả trước sự chuyển giao mùa. Nhà thơ nhận ra tín hiệu thu sang trong ngọn gió thu mang theo luồng hương ổi chín ngào ngạt khiến tác giả phải thốt lên: “Bỗng nhận ra hương ổi”. Như một sự phát hiện tạo ra thú vị và bất ngờ cho tác giả, đó cũng là cách tác giả muốn thu hút sự tập trung của mọi giác quan để cảm nhận hết vẻ đẹp mùa thu. Hình ảnh “sương chùng chình qua ngõ” bắt lấy được cái hồn của thời gian, thời gian tưởng như vô hình bây giờ hiện hữu thành hình ảnh làn sương thu mỏng manh, chảy trôi chầm chậm như còn lưu luyến, quấn quýt những con ngõ nhỏ. Chính điều đó khiến tác giả cũng mơ hồ “hình như” gợi cảm xúc tác giả về bước chuyển mùa đầy bâng khuâng, xao xuyến. Khổ thơ đầu thật đẹp gợi lên được những rung động tinh tế của tác giả trước khoảnh khắc giao mùa.
- Học xong bài Sang thu - Hữu Thỉnh, các em cần:
+ Phân tích được bức tranh mùa thu trong bài thơ
+ Hiểu được ý nghĩa của văn bản
Qua bài thơ Sang thu - Hữu Thỉnh đã mang đến cho người đọc bức tranh mùa thu với sự cảm nhận tinh tế bằng nhiều giác quan, từ đó hiểu hơn về ý nghĩa của những thử thách đối với cuộc đời mỗi người. Nhằm giúp các em hiểu hơn về bài soạn này, các em có thể tham khảo thêm bài soạn dưới đây:
Soạn bài chi tiết Sang thu - Hữu Thỉnh
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn DapAnHay sẽ sớm trả lời cho các em.
Sang thu - Hữu Thỉnh đã cho người đọc hiểu hơn về ý nghĩa về cuộc đời mỗi người khi đã trải qua đủ sóng gió của cuộc đời thông qua bức tranh thu đầy màu sắc, âm thanh. Để hiểu hơn về bài học này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây:
- Nét đẹp chuyển thu trong bài thơ Sang thu của nhà thơ Hữu Thỉnh
- Trình bày ý kiến về nhận xét của Nguyễn Trọng Hoàn khi đọc bài thơ Sang thu của nhà thơ Hữu Thỉnh
- Phân tích bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh
- Cảm nhận bài thơ Sang Thu của nhà thơ Hữu Thỉnh
- Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên lúc giao mùa qua bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh
-- Mod Ngữ văn 7 DapAnHay
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Đây là bài thơ được sáng tác năm 1977 trong tập thơ Từ chiến hào tới thành phố của Hữu Thỉnh.
Câu trả lời của bạn
Bố cục:
- Phần 1 (khổ thơ 1): Những tín hiệu giao mùa
- Phần 2 (khổ thơ 2): Bức tranh thiên nhiên mùa thu
- Phần 3 (khổ thơ 3): Những suy tư và chiêm nghiệm của nhà thơ
Câu trả lời của bạn
Chân lý cuộc đời:
+ Sấm là một hiện tượng của thiên nhiên báo hiệu trời sắp mưa
+ Đối với cuộc đời sấm là những khó khăn, thử thách con người vượt qua
- "Hàng cây đứng tuổi” là những cây cổ thụ già lâu năm không dễ bị quật ngã: Với đời người là tuổi đã từng trải, nếm đủ sương gió cuộc đời
- Suy ngẫm về triết lí sống cuộc đời khi người ta đã đến tuổi, đã trải qua đủ sóng gió của cuộc đời, nhiều kinh nghiệm, những khó khăn thử thách cũng chẳng còn bất ngờ
Câu trả lời của bạn
Bức tranh mùa thu:
- Tín hiệu giao mùa được tác giả cảm nhận qua xúc giác, khứu giác, thị giác, thính giác:
+ Hương ổi, gió se, sương chùng chình
+ Tác giả đã sử dụng “bỗng” ngạc nhiên khi mùa thu đến
+ Gió se là gió đặc trưng của mùa thu, khiến làn da cảm nhận được hơi lạnh và khô
+ Sử dụng tính từ “phả” để sự nhẹ nhàng, hòa quyện, huơng thu hòa trong làn gió se trải đều khắp các ngõ ngách làng quê
+ Hình ảnh “sương chùng chình” là làn sương mỏng nhẹ bắt đầu xuất hiện, có lẽ làn sương cũng như cố chậm lại có vẻ đợi chờ ai
- Vẻ đẹp mùa thu tại vùng nông thôn thật trầm mặc, dịu dàng:
+ “sông dềnh dàng”, “chim vội vã”, “mây vắt nửa mình”
+ Sông mùa nước cạn chảy chậm rãi
+ Chim vội vã bay vào phương đông tránh rét
+ Mây còn chút vấn vương của mùa hạ
+ Mùa thu vẫn còn nắng
+ Những con mưa đã vơi dần
→ Bức tranh mùa thu thật đẹp, giản dị, rất đỗi yên bình, được tác giả cảm nhận bằng nhiều giác quan.
Câu trả lời của bạn
Khổ thơ đầu bài sang thu vừa giản dị gây ấn tượng mạnh mẽ với người đọc bởi những cảm nhận tinh tế của tác giả trước sự chuyển giao mùa. Nhà thơ nhận ra tín hiệu thu sang trong ngọn gió thu mang theo luồng hương ổi chín ngào ngạt khiến tác giả phải thốt lên: “Bỗng nhận ra hương ổi”. Như một sự phát hiện tạo ra thú vị và bất ngờ cho tác giả, đó cũng là cách tác giả muốn thu hút sự tập trung của mọi giác quan để cảm nhận hết vẻ đẹp mùa thu. Hình ảnh “sương chùng chình qua ngõ” bắt lấy được cái hồn của thời gian, thời gian tưởng như vô hình bây giờ hiện hữu thành hình ảnh làn sương thu mỏng manh, chảy trôi chầm chậm như còn lưu luyến, quấn quýt những con ngõ nhỏ. Chính điều đó khiến tác giả cũng mơ hồ “hình như” gợi cảm xúc tác giả về bước chuyển mùa đầy bâng khuâng, xao xuyến. Khổ thơ đầu thật đẹp gợi lên được những rung động tinh tế của tác giả trước khoảnh khắc giao mùa.
Câu trả lời của bạn
Đây quả là một sự liên tưởng thú vị, một hình ảnh đầy chất thơ, nhà thơ gợi ra trước mắt người đọc đám mây mùa hạ mỏng nhẹ, kéo dài như một dải lụa trên bầu trời mùa thu đã bắt đầu trong xanh. Hình ảnh này vừa có sức tạo hình trong không gian nhưng lại diễn tả sự vận động tinh tế của thời gian. Đám mây ấy như một nhịp cầu nối liền giữa hai mùa khiến ranh giới giữa hai mùa thu và mùa hạ trở nên mơ hồ, mong manh, không rõ rệt.
Câu trả lời của bạn
Đây đều là các từ ngữ thể hiện trạng thái chuyển động, thay đổi chậm rãi, không rõ rệt với nhiều lưu luyến, không dứt khoát. Qua đó thể hiện bước chuyển mình đầy tinh tế của tự nhiên, khắc hoạ vẻ đẹp diệu kì của thiên nhiên trong thời khắc giao mùa sang thu.
Câu trả lời của bạn
- Các từ ngữ, hình ảnh miêu tả những chuyển động của thiên nhiên:
+ Hương ổi… Phả vào trong gió se
+ Sương chùng chình qua ngõ
+ Sông dềnh dàng
+ Chim vội vã
+ Đám mây mùa hạ - Vắt nửa mình…
→ Đây đều là những hình ảnh miêu tả những chuyển động hết sức mơ hồ của thiên nhiên, tất cả đều chưa có gì rõ rệt mà đậm nét. Và cũng chính vì thế mà cho thấy tâm hồn vô cùng tinh tế, nhạy cảm của nhà thơ: một tâm hồn yêu thiên nhiên, hoà nhập cùng thiên nhiên.
Câu trả lời của bạn
- Bài thơ tả cảnh thiên nhiên vào thời điểm giao mùa từ hạ sang thu
- Dấu hiệu: Sự biến đổi đất trời sang thu với những tín hiệu chuyển mùa:hương ổi phả vào gió se, gió thu giăng mắc chầm chậm, dòng sông dềnh dàng trôi, những cánh chim bắt đầu vội vã, đám mây hạ - thu, nắng cuối hạ vơi dần cơn mưa. Tâm trạng tác giả ngỡ ngàng, bâng khuâng qua các từ bỗng, hình như.
Câu trả lời của bạn
- Ngắt nhịp vô cùng linh hoạt (1/2/2; 2/3)
- Gieo vần chân: se – về; vã – hạ…
→ Góp phần thể hiện nội dung của văn bản: những cảm nhận tinh tế cùng sự quan sát vô cùng tỉ mỉ của tác giả về sự biến chuyển của đất trời từ cuối mùa hạ sang thu. Từ đó bộc lộ tình yêu thiết tha với thiên nhiên của một tâm hồn nhạy cảm và sâu sắc.
Câu trả lời của bạn
Không. Vì Nhan đề bài thơ Sang thu thể hiện cách lựa chọn khoảnh khắc thời gian, bắc cầu giữa cái không và cái có. Chính cảm giác mơ hồ, tinh tế đã chuyên chở cho tâm hồn thu theo cách của mùa thu. Nhạy cảm, nhẹ nhàng, vừa lạ vừa quen, nó đã đánh thức nơi ta những gì da diết nhất. “Sang thu” còn là của đời người. Đời người sang thu (sang tuổi xế chiều) nhiều từng trải, vững vàng hơn trước những biến động của cuộc đời. Nếu chuyển thành Thu hay Mùa thu thì sẽ đánh mất nét nghĩa này, không thể hiện được nội dung của bài thơ.
Câu trả lời của bạn
- Chủ đề: Bài thơ thể hiện những cảm xúc, những rung động tâm hồn trước cảnh vật thiên nhiên trong những ngày cuối hạ sang thu giữa thời khói lửa.
- Thông điệp: Thời gian chảy trôi, cùng với sự thay đổi của thời cuộc, con người cũng sẽ trưởng thành, không còn những bồng bột, sôi nổi và sự liều lĩnh của tuổi trẻ. Chúng ta sẽ biết lắng mình xuống để suy ngẫm và chiêm nghiệm, cũng sẽ không để những sóng gió cuộc đười quật ngã mỗi bước đi.
Câu trả lời của bạn
- Cách quan sát và cảm nhận của tác giả vô cùng tinh tế, rất chi tiết và cụ thể nhưng vẫn nắm bắt được cái thần của cảnh
→ Điều em có thể học hỏi:
- Trình tự quan sát và cảm nhận: từ khái quát đến cụ thể, từ cụ thể đến trừu tượng, gửi gắm suy ngẫm
- Lựa chọn thể hiện những đặc điểm đặc trưng của cảnh, những chuyển biến của thiên nhiên trong thời khắc giao mùa
- Cảm nhận thông qua những hình ảnh thơ giàu giá trị biểu tượng
Câu trả lời của bạn
Tác giả sử dụng biện pháp nhân hóa khi miêu tả về làn sương, sương dềnh dàng, đủng đỉnh, chầm chậm, lững thững. Dường như sương cố ý giăng mắc chậm hơn mọi ngày. Làn sương ấy "chùng chình" nửa đi nửa ở. Chính nó cũng phân tâm đợi chờ ai hay chờ điều gì.
Câu trả lời của bạn
Em thích nhất từ "phả" trong câu thơ:
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Bởi từ "phả" là động từ giúp em hình dung ra được mùi hương ổi ở độ đậm nhất, thơm nồng quyến rũ, hòa vào trong gió làm lan tỏa đến tâm trí con người, khắp không gian.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *