Bài học Sọ Dừa thuộc sách Kết nối tri thức dưới đây đã thể hiện niềm tin của nhân dân ta rằng cái thiện luôn chiến thắng cái ác. Đó là lòng mơ ước về một xã hội công bằng, người tốt cuối cùng cũng gặp lành, người xấu cuối cùng cũng phải trả giá. Mời các em cùng tham khảo nhé!
Em có nghĩ gì về nhan về Sọ Dừa?
Gợi ý:
- Em nghĩ ngay đến quả dừa.
a. Sự ra đời kì lạ của Sọ Dừa:
- Hai vợ chồng nghèo hiền lành, chăm chỉ nhưng đã ngoài năm mươi mà vẫn chưa có con.
- Một hôm, trời nắng to, người vợ vào rừng lấy củi cho chủ, khát nước quá không tìm thấy suối.
- Bà nhìn thấy cái sọ dừa bên cạnh gốc cây đựng đầy nước mưa, bà bưng lên uống, về nhà thì có mang.
=> Quá trình mang thai kì lạ, không đúng với tự nhiên.
- Chẳng bao lâu sau, bà sinh ra một đứa bé không chân không tay, tròn như một quả dừa nhưng lại biết nói.
=> Hình dáng kì lạ mang ý nghĩa về sự nhỏ bé, khổ cực của những con người thấp bé trong xã hội.
b. Sự hiện thân trở lại làm người và cuộc sống của vợ chồng Sọ Dừa:
- Tài năng của Sọ Dừa:
=> Ngoại hình xấu xí nhưng có tài năng.
- Sự gặp gỡ và lòng yêu mến của cô út dành cho Sọ Dừa:
=> Cô út là một cô gái hiền lành, tốt bụng, cảm mến tài năng và vẻ đẹp bên trong của Sọ Dừa.
- Cuộc sống của hai vợ chồng Sọ Dừa:
=> Việc thay đổi hình dạng và đỗ trạng nguyên của Sọ Dừa đã thể hiện mơ ước đổi đời của nhân dân lao động.
c. Dã tâm của hai cô chị, cuộc đoàn tụ của vợ chồng Sọ Dừa:
- Trong thời gian Sọ Dừa đi sứ, hai cô chị sinh lòng đố kị, bày mưu hãm hại em gái.
- Hai cô chị rủ em chèo thuyền ra biển chơi, rồi đẩy em xuống nước. Cô út bị một con cá kình nuốt chửng vào bụng.
- Sẵn có con dao mà Sọ Dừa đưa cho cô rạch bụng nó, con cá chết xác dạt vào hòn đảo. Nhờ có những đồ vật mà Sọ Dừa đưa cho, cô út sống sót trên đảo hoang.
- Sọ Dừa gặp lại vợ trên đảo hoang, hai vợ chồng đoàn tụ.
- Hai cô chị vì xấu hổ bỏ đi biệt xứ.
=> Kết thúc của câu chuyện đã thể hiện niềm tin của nhân dân ta rằng cái thiện luôn chiến thắng cái ác. Đó là lòng mơ ước về một xã hội công bằng, người tốt cuối cùng cũng gặp lành, người xấu cuối cùng cũng phải trả giá.
a. Khái quát về thể loại truyện cổ tích:
* Khái niệm:
- Truyện cổ tích là loại truyện dân gian có nhiều yếu tố hư cấu, kì ảo, kể về số phận và cuộc đời của các nhân vật trong những mối quan hệ xã hội. Truyện cổ tích thể hiện cái nhìn về hiện thực, bộc lộ quan niệm đạo đức, lẽ công bằng và ước mơ về một cuộc sống tốt đẹp ơn của người lao động xưa.
* Một số yếu tố của truyện cổ tích:
- Truyện cổ tích thường kể về những xung đột trong gia đình, xã hội, phản ánh số phận của các cá nhân và thể hiện ước mơ đổi thay số phận của chính họ.
- Nhân vật trong truyện cổ tích đại diện cho các kiểu người khác nhau trong xã hội, thường được chia làm hai tuyến: chính diện (tốt, thiện) và phản diện (xấu, ác).
- Các chi tiết, sự việc thường có tính chất hoang đường, kì ảo.
- Truyện được kể theo trật tự thời gian tuyến tính, thể hiện rõ quan hệ nhân quả giữa các sự kiện.
- Lời kể trong truyện cổ tích thường mở đầu bằng những từ ngữ chỉ không gian, thời gian không xác định. Tùy thuộc vào bối cảnh, người kể chuyện có thể thay đổi một số chi tiết trong lời kể, tạo ra nhiều bản kể khác nhau ở cùng một cốt truyện.
b. Đôi nét về tác phẩm:
- Tóm tắt: Ngày xưa, có hai vợ chồng nghèo phải đi ở cho phú ông, họ hiền lành chịu khó mà vẫn chưa có con cái. Một hôm, bà vợ vào rừng hái củi, khát quá mà không tìm thấy suốt. Thấy cái sọ dừa đựng đầy nước bèn bưng lên uống. Về nhà bà có mang, ít lâu sau, sinh ra một đứa bé không chân không tay tròn như một quả dừa. Bà toan vứt đi thì đứa con bảo mình là người nên bà giữ lại nuôi và đặt tên nó là Sọ Dừa. Lớn lên, Sọ Dừa được mẹ gửi vào nhà phú ông chăn bò. Ba cô con gái nhà phú ông thay phiên nhau đưa cơm cho Sọ Dừa nhưng chỉ có cô út là đối đãi tử tế với Sọ Dừa. Phát hiện Sọ Dừa không phải người trần, cô út đem lòng yêu mến. Sọ Dừa đòi mẹ đến nhà phú ông hỏi vợ cho, phú ông cười mỉa mai và thách cưới rất nặng. Đến ngày cưới, Sọ Dừa chuẩn bị đầy đủ sính lễ đem đến nhà phú ông và xuất hiện với hình dáng của một chàng trai khôi ngô tuấn tú khiến hai cô chị ghen tức. Hai vợ chồng sống với nhau hạnh phúc, Sọ Dừa đỗ trạng nguyên được vua cử đi sứ. Trước ngày lên đường, chàng đưa cho vợ một con dao, hai quả trứng gà, dặn luôn mang bên người. Lại nói hai cô chị vì muốn thay thế em gái làm bà trạng, tính kệ hãm hại em khiến cô rơi xuống biển. Nhờ những đồ vật chồng đưa cho, cô thoát chết và chờ được ngày chồng đến cứu. Hai vợ chồng đoàn tụ còn hai cô chị thấy em gái trở về bình an, liền trốn đi biệt xứ.
- Bố cục: Gồm ba phần:
Bài tập: Khi đọc văn bản Sọ Dừa, các em cần chú ý những vấn đề gì?
a. Hướng dẫn giải:
- Đọc kĩ lại văn bản Sọ Dừa để giải bài tập này.
- Những vấn đề cần chú ý như: Yếu tố kì ảo, ước mơ của nhân dân,...
b. Lời giải chi tiết:
Những vấn đề cần chú ý:
* Sức hấp dẫn của các yếu tố kì ảo:
- Yếu tố kì ảo giúp cho câu chuyện trở nên sinh động, khơi gợi sự tò mò của người đọc.
* Quan hệ giữa ngoại hình và phẩm chất của nhân vật Sọ Dừa:
- Ngoại hình: không chân không tay, tròn như một quả dừa nhưng lại biết nói.
- Tài năng, phẩm chất: Tốt bụng, giỏi giang.
=> Hình dạng bên ngoài và phẩm chất bên trong có sự đối lập nhau: bề ngoài kì dị, vô dụng bên trong tài năng. Sự đối lập trên đã đề cao phẩm chất bên trong của con người mới là điều đáng trân trọng, đồng thời thể hiện ước mơ về sự đổi đời của người lao động.
* Ước mơ của tác giả dân gian qua kết thúc truyện:
- Ước mơ đổi đời: từ một thân phận thấp kém nghèo hèn, một con người xấu xí kì dị trở thành một người tài giỏi, đẹp đẽ, sống hạnh phúc.
- Ước mơ về sự công bằng: ác giả ác báo (hai cô chị), ở hiền gặp lành (cô út).
- Học xong bài này, các em cần nắm:
+ Hiểu được nội dung, ý nghĩa truyện Sọ Dừa.
+ Phân tích được một truyện cổ tích khác.
Bài học Sọ Dừa nhằm giúp các em thấy được quan niệm đúng đắn trong cuộc sống - cái thiện luôn chiến thắng cái ác trong mọi hoàn cảnh. Để hiểu hơn về bài học này, các em có thể tham khảo bài soạn chi tiết hoặc tóm tắt dưới đây:
Các em học sinh thân mến khi gặp những vấn đề khó khăn trong việc tìm hiểu bài học này, các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn DapAnHay sẽ sớm trả lời cho các em.
Sọ Dừa đề cao giá trị chân chính của con người và tình thương đối với người bất hạnh. Để cảm nhận được điều này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây:
- Đóng vai nhân vật Sọ Dừa kể lại truyện Sọ Dừa
- Phân tích truyện cổ tích Sọ Dừa
- Tóm tắt truyện cổ tích Sọ Dừa
- Phát biểu cảm nghĩ của em về nhân vật Sọ Dừa
- Kể lại truyện Sọ Dừa bằng lời văn của em
- Phát biểu cảm nghĩ về truyện cổ tích Sọ Dừa
- Kể lại truyện cổ tích Sọ Dừa
-- Mod Ngữ văn 6 DapAnHay
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Ý nghĩa: Truyện đề cao, ca ngợi vẻ đẹp bên trong của con người. Đó là ý nghĩa nhân bản, thể hiện đạo lí truyền thống của nhân dân ta, chính lòng nhân ái sẽ đem lại hạnh phúc cho con người.
Câu trả lời của bạn
+ Hai cô chị kiêu kì, ác nghiệt thường hắt hủi Sọ Dừa.
+ Khi Sọ Dừa đem sính lễ đến thì bĩu môi, chê bai.
+ Khi thấy em gái hạnh phúc, sinh lòng ghen ghét, có dã tâm hại em để thay em làm bà trạng.
+ Đẩy em xuống sông
Câu trả lời của bạn
Cô út bằng lòng lấy Sọ Dừa vì:
- Cô út là người duy nhất nhìn thấy bản chất tốt đẹp bên trong của Sọ Dừa.
- Cô út yêu Sọ Dừa chân thành: “có của ngon vật lạ đều giấu đem cho chàng”.
Câu trả lời của bạn
+ Hai cô chị đã đẩy em xuống nước và nhờ những vật phòng thân, cô út đã thoát nạn.
Câu trả lời của bạn
+ Nhà vua sai SD đi sứ.
+ SD đã đưa vợ: một hòn đá lửa, một con dao, hai quả trứng gà phòng thân.
Câu trả lời của bạn
+ Thời gian: đời HV thứ sáu
+ Không gian: không gian làng quê
Câu trả lời của bạn
nhân dân ta thể hiện sự quan tâm, thương cảm đến những số phận thấp hèn, đau khổ, chịu nhiều thua thiệt.
Câu trả lời của bạn
Sọ Dừa thuộc kiểu nhân vật người mang lốt vật, có hình dạng xấu xí.
Câu trả lời của bạn
Bố cục: 3 phần
- P1: từ đầu… nó là Sọ Dừa : Sự ra đời của Sọ Dừa
- P2: Tiếp… phòng khi dùng đến: Sọ Dừa cưới cô út, trở về hình dạng tuấn tú và thi đỗ trạng nguyên.
- P3: Còn lại: Biến cố bị hãm hại và sự đoàn tụ vợ chồng
Câu trả lời của bạn
PTBĐ: tự sự
Câu trả lời của bạn
Nhân vật chính trong truyện Sọ Dừa là Sọ Dừa
Câu trả lời của bạn
Ngôi kể: ngôi thứ ba
Câu trả lời của bạn
- Sự tài giỏi của Sọ Dừa được thể hiện qua các chi tiết:
+ Chăn bò giỏi.
+ Thổi sáo hay.
+ Tự tin (giục mẹ đi xin hỏi cưới cô út).
+ Đỗ Trạng nguyên → thông minh.
+ Có khả năng biết trước được tương lai (dự đoán trước tương lai chính xác).
Câu trả lời của bạn
- Nhân vật cô Út:
+ Khác với hai chị thường khắc nghiệt, hắt hủi Sọ Dừa thì cô Út lại đối đãi với Sọ Dừa tử tế vì bản tính hiền lành thương người ngay cả khi Sọ Dừa mới đến ở chăn bò và còn mang lốt xấu xí.
+ Cô nhận biết được thực chất vẻ đẹp bên trong của Sọ Dừa "không phải người phàm trần". Sọ Dừa chỉ là cái lốt của một chàng trai khôi ngô, tuấn tú.
+ Cô út là người thông minh, biết lo xa và xử trí kịp thời trước tình huống hiểm nguy để thoát nạn (đâm chết cá, khoét bụng cá chui ra, cọ đá vào nhau bật lửa, nướng cá sống ăn qua ngày, chờ có thuyền đi qua thì gọi vào cứu).
- Nhân vật cô Út đã thể hiện cho khao khát, ước mơ của dân gian. Con người hiền lành, tốt bụng, nhân hậu, không chê bai kẻ nghèo khó sẽ xứng đáng được hưởng cuộc sống hạnh phúc.
Câu trả lời của bạn
- Truyện “Sọ Dừa” đề cao, ca ngợi vẻ đẹp bên trong của con người. Truyện nêu một bài học kinh nghiệm khi đánh giá con người: phải xem xét toàn diện, không chỉ dừng lại ở biểu hiện bề ngoài. Đó là ý nghĩa nhân bản, thể hiện đạo lý truyền thống của nhân dân.
- Truyện còn đề cao lòng nhân ái, về quy luật nhân quả của cuộc đời “ở hiền gặp lành”, kẻ “gieo gió ắt gặp bão”. Chính lòng nhân ái sẽ đem lại hạnh phúc cho con người. Truyện đề cao giá trị chân chính của con người và tình thương đối với người bất hạnh.
Câu trả lời của bạn
Kết thúc của câu chuyện này đã thể hiện mong ước của dân gian: “Ở hiền gặp lành”, những con người nhỏ bé, thấp hèn, hình dạng xấu xí như Sọ Dừa hoặc con người tốt bụng, có lòng thương người như cô Út sẽ được hưởng hạnh phúc. Những kẻ xấu xa, có dã tâm độc ác như hai cô chị sẽ bị trừng trị thích đáng.
Câu trả lời của bạn
Nhận xét: Hình dạng bên ngoài có thể xấu xí nhưng những tài năng, phẩm chất bên trong của Sọ Dừa hơn hẳn những người thường. Vì vậy không thể đánh giá một con người chỉ qua dáng vẻ bên ngoài.
Câu trả lời của bạn
Sự tài giỏi của Sọ Dừa trong hàng loạt thử thách:
- Đầu tiên là chăn bò, con nào cũng no căng, Sọ Dừa biến đổi lốt người mắc võng đào thổi sáo để khiến lũ bò gặm cỏ.
- Thứ hai là thông minh khi hỏi con gái phú ông làm vợ, chàng nhẹ nhàng vượt qua bởi đáp ứng được đồ thách cưới và bởi cô Út đã yêu chàng từ trước.
- Thứ ba là có tài và có học. Sọ Dừa đậu Trạng Nguyên và được làm quan to.
- Thứ tư là tính cẩn thận khi lường trước những bất ngờ có thể xảy ra nên đã đưa vợ những vật phòng thân để đối phó với hai chị tàn ác.
Câu trả lời của bạn
Sự ra đời của Sọ Dừa có những điểm rất khác thường. Khác thường ấy được thể hiện ngay từ lúc bà mẹ mang thai cho đến khi sinh ra chàng.
- Bà mẹ uống nước trong cái sọ dừa và mang thai.
- Đến lúc sinh ra thì đứa bé không chân, không tay tròn như một cái sọ dừa.
Câu trả lời của bạn
Văn bản thuộc thể loại truyện cổ tích.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *