Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước là một văn bản nghị luận nằm trong sách Cánh diều. Bài học này đã giúp cho người đọc thấy được sự lập luận sắc bén, ngôn từ thuyết phục của tác giả Bùi Mạnh Nhị khi chứng minh vấn đề Thánh Gióng là tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước. Mời các em cùng tham khảo nhé!
a. Tác giả, tác phẩm:
* Tác giả:
- PGS. TS Bùi Mạnh Nhị sinh ngày 21 - 2 - 1955, quê quán ở xã Thành Lợi, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Hiện nay, ông đang là Giảng viên cao cấp, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh; Ủy viên Hội đồng Lý luận, Phê bình Văn học, Nghệ thuật Trung ương. Chuyên ngành chính của ông là Văn học dân gian Việt Nam.
- Một số tác phẩm đã xuất bản:
+ Sen Tháp Mười (Ca dao miền Nam về Chủ tịch Hồ Chí Minh) (1980)
+ Ca dao Dân ca Nam Bộ (Đồng tác giả), (1985)
+ Văn học dân gian: Những công trình nghiên cứu (Chủ biên) (1995)
+ Phân tích tác phẩm văn học dân gian (2012)
- Danh hiệu giải thưởng, huân huy chương: Nhà giáo Ưu tú Huân chương Lao động hạng Nhất.
* Tác phẩm:
- Văn bản viết về vấn đề: Thánh Gióng là tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước.
- Người viết thuyết phục: Thánh Gióng chính là biểu tượng cho tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
b. Khái quát về văn bản nghị luận:
Văn bản nghị luận là loại văn bản nhằm thuyết phục người đọc người nghe về một vấn đề nào đó, ví dụ: “Bài thơ này rất hay” hoặc “Cần phải trồng nhiều cây xanh”... Để thuyết phục người viết, người nói phải nêu lên được ý kiến (quan điểm) của mình, sau đó dùng lí lẽ và các bằng chứng cụ thể làm sáng tỏ ý kiến ấy. Nghị luận văn học là văn bản nghị luận bàn về các vấn đề văn học.
c. Tìm hiểu từ khó:
- Bất hủ: Không hư hỏng, mục nát.
- Mô típ (dạng, kiểu): Chỉ những yếu tố ổn định được sử dụng nhiều lần trong văn học nghệ thuật.
- Vĩnh cửu: Rất lâu dài, tựa như sẽ còn mãi.
d. Nội dung chính:
Bài văn chứng minh về: Thánh Gióng là tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước bằng nhiều lí lẽ, dẫn chứng thuyết phục của tác giả Bùi Mạnh Nhị.
e. Bố cục: Tìm hiểu theo mạch nội dung chính của văn bản như sau:
- Nêu vấn đề.
- Gióng ra đời kì lạ.
- Gióng lớn lên kì lạ.
- Gióng vươn vai ra trận đánh giặc.
- Gióng bay lên trời và dấu xưa còn lại.
a. Nêu vấn đề:
- Chủ đề yêu nước là chủ đề lớn, cơ bản, xuyên suốt lịch sử văn học Việt Nam.
- Tác phẩm Thánh Gióng thể hiện tập trung chủ đề đánh giặc cứu nước, thuộc loại tác phẩm hay nhất cho chủ đề này.
b. Gióng ra đời kì lạ:
- Mẹ Gióng có thai không bình thường: ướm vào vết chân khổng lồ, mang thai 12 tháng.
- Nêu ra cách ra đời kì lạ trong các truyện dân gian khác.
- Ý nghĩa của sự ra đời kì lạ: để nhân vật trở nên phi thường.
c. Gióng lớn lên kì lạ:
- Ba năm không nói không cười, tiếng nói đầu tiên là tiếng nói yêu nước, cứu nước.
- Lớn nhanh như thổi, bằng thức ăn thức mặc của nhân dân.
=> Gióng tiêu biểu cho sức mạnh của toàn dân.
d. Gióng vươn vai ra trận đánh giặc:
- Sự vươn vai của Gióng là mô típ truyền thống: người anh hùng phải có tầm vóc, sức mạnh phi thường.
- Quang cảnh ra trận hùng vĩ, hoành tráng. Đó là sức mạnh của ý chí cộng đồng, thành tựu lao động, văn hóa.
e. Gióng bay lên trời và dấu xưa còn lại:
- Sự ra đi phi thường thể hiện khát vọng về người anh hùng được bất tử hóa.
- Chiến công còn lại: chứng tích địa danh, sản vật…
- Về nội dung: Bài văn nghị luận chứng minh rằng Thánh Gióng là tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước của Bùi Mạnh Nhị.
- Về nghệ thuật:
+ Văn nghị luận sắc bén, chặt chẽ.
+ Sử dụng các luận điểm, luận cứ, dẫn chứng thuyết phục.
Bài tập: Hãy viết một đoạn văn ngắn bàn luận về hình tượng Thánh Gióng là một hình tượng lạ và đặc biệt.
a. Hướng dẫn giải:
- Đọc kĩ lại văn bản Thánh Gióng để giải bài tập này.
- Đoạn văn cần đưa ra những lí lẽ, dẫn chứng thuyết phục
+ Gióng lạ như thế nào?
+ Hình ảnh Thánh Gióng khi dẹp tan giặc ra sao?
b. Lời giải chi tiết:
Thánh Gióng đối với đất nước và con người Việt Nam như một bức tượng anh hùng để muôn đời noi theo, đó là hình tượng một tráng sĩ dũng cảm đánh giặc giúp nước, giúp đời. Có lẽ chính vì thế Thánh Gióng như một nhân vật truyền kì độc nhất vô nhị đã có mặt kịp thời khi đất nước lâm nguy, dẹp tan quân giặc. Hình ảnh Thánh Gióng vẫn luôn hiện hữu với tư thế cưỡi ngựa phun ra lửa, roi sắt thần kỳ quật tan quân thù. Roi gãy vẫn mạnh mẽ nhổ tre đánh giặc. Ta càng tự hào hơn khi Thánh Gióng đánh giặc xong không hề đợi vua ban thưởng mà một mình một ngựa từ từ bay lên trời. Sự ra đi kì lạ của Thánh Gióng không hề ảnh hưởng hình ảnh của chàng trong lòng nhân dân như một nét đẹp rực rỡ, trong sáng nhất của người anh hùng chống giặc. “Cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời” - thật là kì ảo, nhưng thật nhẹ nhàng, ung dung. Người con yêu nước ấy đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đánh giặc cứu nước của mình, và đã ra đi một cách vô tư, thanh thản, không hề màng tới công danh địa vị cho riêng mình. Áo giáp sắt nhân dân làm cho để đánh giặc, khi đánh tan giặc rồi, trả lại cho dân để bay về trời. Điều đó cho em thấy ở hình tượng Thánh Gióng luôn cao đẹp, trong sáng như gương, không một chút gợn nào. Phải chăng đó cũng chính là gương mặt của nhân dân ta được kết tinh trong người Thánh Gióng, ý chí phục vụ thật là vô tư, lớn lao và gương mẫu. Công lao to lớn ấy đã được nhà vua phong làm Phù Đổng Thiên Vương, nhân dân muôn đời ghi nhớ. Thánh Gióng đánh giặc đâu phải là đơn phương độc mã. Thử hỏi rằng nếu không có cơm gạo của dân làng, của nhà vua thì Thánh Gióng có đủ sức để đánh giặc không? Công lao của Thánh Gióng cũng có một phần của nhân dân lao động góp sức tạo lên. Thánh Gióng chính là sự tượng trưng cho sự lớn mạnh của đất nước ta, dân tộc ta.
- Học xong bài này, các em cần nắm:
+ Bố cục tìm hiểu một văn bản chương trình Ngữ văn 6 SGK Cánh diều gồm: Chuẩn bị, đọc hiểu.
+ Hiểu được ý kiến về Thánh Gióng là tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước qua sự phân tích của tác giả Bùi Mạnh Nhị.
Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước là bài văn nghị luận sắc bén của tác giả Bùi Mạnh Nhị. Để hiểu hơn về bài học này, các em có thể tham khảo bài soạn chi tiết hoặc tóm tắt dưới đây:
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn DapAnHay sẽ sớm trả lời cho các em.
Văn bản Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước giúp các em hiểu hơn về ý nghĩa của hình tượng Thánh Gióng. Để hiểu hơn về văn bản này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu về văn bản Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước dưới đây:
- Tổng hợp những đoạn văn về văn bản Bàn về nhân vật Thánh Gióng
- Tổng hợp những đoạn văn về văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước
- Kể chuyện tưởng tượng được gặp Thánh Gióng
- Phân tích nhân vật Thánh Gióng
- Cảm nghĩ của em về nhân vật Gióng trong truyện Thánh Gióng
- Đóng vai người mẹ và kể lại truyện Thánh Gióng
- Kể lại truyện Thánh Gióng bằng lời văn của em
- Chứng minh tinh thần yêu nước trong truyền thuyết Thánh Gióng
- Cảm nghĩ của em sau khi đọc truyện Thánh Gióng
-- Mod Ngữ văn 6 DapAnHay
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Ở phần 4 tác giả tập trung phân tích hình ảnh Gióng hoành tráng ra trận hùng dũng.
Câu trả lời của bạn
Trích dẫn ý kiến của Lê Trí Viễn ở đây để ta thấy được Gióng tiêu biểu cho sức mạnh của toàn dân.
Câu trả lời của bạn
Ý nghĩa của việc ra đời kì lạ của Gióng là biểu hiện niềm yêu mến, sự tôn kính với nhân vật và tin rằng nhân vật đã ra đời kì lạ thì tất cũng lập chiến công kì lạ.
Câu trả lời của bạn
Ở phần 1, tác giả khẳng định điều rằng Thánh Gióng là tác phẩm hay nhất cho chủ để đánh giặc cứu nước.
Câu trả lời của bạn
Các dấu mốc của cuộc đời Thánh Gióng:
○ Gióng ra đời kì lạ (sự tôn kính, yêu mến của nhân dân)
○ Gióng lớn lên cũng kì lạ (sức mạnh phi thường, sức mạnh toàn dân)
○ Gióng vươn vai ra trận đánh giặc (bảo vệ đất nước)
○ Gióng bay lên trời và dấu xưa còn lại (minh chứng của truyền thống giữ nước của dân tộc)
Câu trả lời của bạn
Văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước là văn bản nghị luận văn học vì văn bản này thuyết phục về một vấn đề văn học.
Mục đích của bài nghị luận này là chỉ ra ý nghĩa của truyện Thánh Gióng, cụ thể làm sáng tỏ truyện Thánh Gióng là bài ca về lòng yêu nước chống xâm lăng của dân tộc ta. Để làm sáng tỏ mục đích này, tác giả đã dựa vào bố cục, cốt truyện, lần lượt phân tích ý nghĩa của các sự kiện lớn gồm: Gióng ra đời kì lạ; Gióng lớn lên cũng kì lạ; Gióng vươn vai ra trận đánh giặc; Gióng bay lên trời và dấu xưa còn lại. Ở mỗi sự việc, tác giả không kể lại mà chỉ ra sự việc ấy có ý nghĩa gì. Tất cả đều hướng tới làm rõ tinh thần yêu nước, tinh thần đoàn kết, chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta thể hiện qua hình tượng Thánh Gióng.
- Có thể thấy các lí lẽ và bằng chứng mà tác giả đã nêu lên và phân tích rất rõ ràng, phong phú, hợp lí và có sức thuyết phục. Ví dụ, khi tác giả phân tích sự kiện Gióng lớn lên cũng kì lạ: “Ba năm, Gióng không nói không cười, chỉ nằm im lặng. Nhưng bắt đầu cất lên tiếng nói thì đó là tiếng nói yêu nước, cứu nước”. Từ đó chỉ ra nhiều ý nghĩa:
+ Ca ngợi ý thức đánh giặc, cứu nước trong hình tượng Gióng.
+ Ý thức đánh giặc, cứu nước tạo cho người anh hùng những khả năng, hành động khác thường, thần kì.
+ Gióng là hình ảnh nhân dân. Nhân dân lúc bình thường thì âm thầm, lặng lẽ, như không biết gì đến việc nước, cũng giống như Gióng ba năm không nói, chẳng cười. Nhưng khi nước nhà gặp cơn nguy biến thì họ là người đứng ra cứu nước đầu tiên, cũng như Gióng, vua vừa kêu gọi, đã đáp lời cứu nước, không chờ đến lời kêu gọi thứ hai.
Câu trả lời của bạn
Từ bất hủ có thể thay cho từ vĩnh cửu trong nhan đề Thánh Gióng - tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước.
Nội dung nào sau đây nêu đúng ý nghĩa của nhan đề văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh viễn của lòng yêu nước?
A. Truyện Thánh Gióng mãi là một truyện tiêu biểu của truyện cổ dân gian.
B. Truyện Thánh Gióng mãi là một truyện tiêu biểu của thể loại cổ tích.
C. Truyện Thánh Gióng mãi mãi là bài ca về lòng yêu nước, chống xâm lăng.
D. Truyện Thánh Gióng mãi mãi là một bài ca về lòng dũng cảm, mưu trí.
Câu trả lời của bạn
Nội dung C (Truyện Thánh Gióng mãi mãi là bài ca về lòng yêu nước, chống xâm lăng) nêu đúng ý nghĩa của nhan đề văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh viễn của lòng yêu nước.
Chỉ ra hai nhận xét đúng trong bốn nhận xét sau đây:
A. Văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh viễn của lòng yêu nước là một văn bản kể lại truyện Thánh Gióng.
B. Văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh viễn của lòng yêu nước là một văn bản nghị luận văn học.
C. Văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh viễn của lòng yêu nước là một văn bản phân tích truyện Thánh Gióng.
D. Văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh viễn của lòng yêu nước là một văn bản miêu tả lại truyện Thánh Gióng.
Câu trả lời của bạn
Hai nhận xét đúng là:
B. Văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh viễn của lòng yêu nước là một văn bản nghị luận văn học.
C. Văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh viễn của lòng yêu nước là một văn bản phân tích truyện Thánh Gióng.
Câu trả lời của bạn
- Văn bản Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước viết về vấn đề Thánh Gióng chính là tượng đài vĩnh cửu tượng trưng cho lòng yêu nước dân tộc.
- Vấn đề ấy được nêu khái quát ở phần 1.
- Qua văn bản, em hiểu truyền thuyết Thánh Gióng có ý nghĩa: Minh chứng cho truyền thống giữ nước của dân tộc có từ rất lâu, từ đó củng cổ lòng yêu nước của mọi người.
Câu trả lời của bạn
ằng chứng cho thấy Gióng để lại các chứng tích:
- Dấu vết ngựa sắt phun ra lửa làm nên màu tre đằng ngà vàng áo;
- Dấu chân ngựa thành những ao hồ chi chít;
- Chỗ xuất quân, chỗ đoàn trẻ chăn trâu, người thợ rèn đi theo Gióng, chỗ nhổ bụi tre.
- Hội Gióng.
Câu trả lời của bạn
- “bất tử hóa”: Trở nên bất tử, còn mãi.
- “Gióng hóa”: Trở thành thần, thánh chứ không chết đi, theo tín ngưỡng dân gian.
Câu trả lời của bạn
Ở phần 5, tác giả nêu lên sự kiện Gióng bay về trời và các dấu vết mà Gióng để lại.
Câu trả lời của bạn
Câu văn nêu ý nghĩa của việc Gióng nhổ tre đánh giặc: Gióng đánh giặc cả bằng cây cỏ đất nước, bằng những gì có thể tiêu diệt được giặc.
Câu trả lời của bạn
- Ba năm không nói không cười, tiếng nói đầu tiên là tiếng nói yêu nước, cứu nước.
- Lớn nhanh như thổi, bằng thức ăn thức mặc của nhân dân.
=> Gióng tiêu biểu cho sức mạnh của toàn dân.
Câu trả lời của bạn
Hình tượng Thánh Gióng được xây dựng với nhiều ý nghĩa. Gióng được sinh ra từ một bà mẹ nông dân, được nhân dân góp gạo nuôi dưỡng. Người tráng sĩ ấy đã chiến đấu bằng tất cả tinh thần yêu nước, lòng căm thù giặc của nhân dân. Sức mạnh của Gióng không chỉ tượng trưng cho sức mạnh của tinh thần đoàn kết toàn dân, đó còn là sức mạnh của sự kết hợp giữa con người và thiên nhiên, bằng cả vũ khí thô sơ (tre) và hiện đại (roi sắt). Người anh hùng Thánh Gióng đã trở thành độc nhất vô nhị trong lòng nhân dân.
Câu trả lời của bạn
Thánh Gióng đối với đất nước và con người Việt Nam như một bức tượng anh hùng để muôn đời noi theo, đó là hình tượng một tráng sĩ dũng cảm đánh giặc giúp nước, giúp đời. Có lẽ chính vì thế Thánh Gióng như một nhân vật truyền kì độc nhất vô nhị đã có mặt kịp thời khi đất nước lâm nguy, dẹp tan quân giặc. Hình ảnh Thánh Gióng vẫn luôn hiện hữu với tư thế cưỡi ngựa phun ra lửa, roi sắt thần kỳ quật tan quân thù. Roi gãy vẫn mạnh mẽ nhổ tre đánh giặc. Ta càng tự hào hơn khi Thánh Gióng đánh giặc xong không hề đợi vua ban thưởng mà một mình một ngựa từ từ bay lên trời. Sự ra đi kì lạ của Thánh Gióng không hề ảnh hưởng hình ảnh của chàng trong lòng nhân dân như một nét đẹp rực rỡ, trong sáng nhất của người anh hùng chống giặc. “Cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời” - thật là kì ảo, nhưng thật nhẹ nhàng, ung dung. Người con yêu nước ấy đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đánh giặc cứu nước của mình, và đã ra đi một cách vô tư, thanh thản, không hề màng tới công danh địa vị cho riêng mình. Áo giáp sắt nhân dân làm cho để đánh giặc, khi đánh tan giặc rồi, trả lại cho dân để bay về trời. Điều đó cho em thấy ở hình tượng Thánh Gióng luôn cao đẹp, trong sáng như gương, không một chút gợn nào. Phải chăng đó cũng chính là gương mặt của nhân dân ta được kết tinh trong người Thánh Gióng, ý chí phục vụ thật là vô tư, lớn lao và gương mẫu. Công lao to lớn ấy đã được nhà vua phong làm Phù Đổng Thiên Vương, nhân dân muôn đời ghi nhớ. Thánh Gióng đánh giặc đâu phải là đơn phương độc mã. Thử hỏi rằng nếu không có cơm gạo của dân làng, của nhà vua thì Thánh Gióng có đủ sức để đánh giặc không? Công lao của Thánh Gióng cũng có một phần của nhân dân lao động góp sức tạo lên. Thánh Gióng chính là sự tượng trưng cho sự lớn mạnh của đất nước ta, dân tộc ta.
Câu trả lời của bạn
- Về nội dung: Bài văn nghị luận chứng minh rằng Thánh Gióng là tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước của Bùi Mạnh Nhị.
- Về nghệ thuật:
+ Văn nghị luận sắc bén, chặt chẽ.
+ Sử dụng các luận điểm, luận cứ, dẫn chứng thuyết phục.
Câu trả lời của bạn
- Các lí lẽ và bằng chứng:
Câu trả lời của bạn
- Văn bản có lí lẽ, dẫn chứng cụ thể, thuyết phục.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *