Ngày 2 tháng 9 năm 1945, Bác Hồ thay mặt Chính phủ lâm thời đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa là một sự kiện đáng nhớ đối với dân tộc Việt Nam. Sự kiến ấy đã được tác giả Bùi Đình Phong thuật lại trong bài Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập thuộc sách Cánh diều. Để hiểu hơn về bài học này, DapAnHay mời các em cùng tham khảo bài học chi tiết dưới đây.
a. Tác giả, tác phẩm:
* Tác giả:
- PGS. TS Bùi Đình Phong sinh năm 1950, quê ở huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh.
- Ông từng trải qua quá trình rèn luyện trong quân ngũ, từng tham gia chiến đấu ở chiến trường B (tỉnh Bình Định, Quảng Ngãi).
- Sau đó theo học đại học chuyên ngành lịch sử và được giữ lại công tác tại Khoa Lịch sử, Đại học Tổng hợp Hà Nội.
- Tháng 1/1994 ông về công tác tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, đảm nhận công việc giảng dạy và nghiên cứu khoa học tại Viện Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng.
- Tuy đã nghỉ hưu nhưng ông vẫn miệt mài, đam mê nghiên cứu khoa học, đi giảng dạy.
* Tác phẩm:
- Thời điểm là thứ bảy, ngày 1 tháng 9 năm 2018, nơi xuất hiện văn bản là trên báo. Thời điểm đó có ý nghĩa: Trước ngày kỉ niệm Bác Hồ độc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.
- Thông tin chính mà văn bản cung cấp cho người đọc: Sự ra đời của bản Tuyên ngôn Độc lập. Thông tin ấy được nêu ở phần 2 của văn bản.
b. Tìm hiểu về văn bản thông tin:
- Văn bản thông tin là văn bản chủ yếu dùng để cung cấp thông tin về các hiện tượng tự nhiên, thuật lại các sự kiện, giới thiệu các danh lam thắng cảnh, hướng dẫn các quy trình thực hiện một công việc nào đó… Văn bản thông tin thường được trình bày chữ viết kết hợp với các phương thức khác như hình ảnh, âm thanh…
- Văn bản thuật lại một sự kiện là loại văn bản thông tin, ở đó người viết thuyết minh (trình bày, miêu tả, kể lại) một sự kiện (lịch sử, văn hóa, khoa học…). Trong văn bản, người viết thường sử dụng hình ảnh và nhiều câu trần thuật với trạng ngữ chỉ thời gian, nơi chốn, thông tin thường được trình bày theo trật tự thời gian hoặc mối quan hệ nguyên nhân - kết quả. Trong văn bản thuật lại một sự kiện theo trật tự thời gian, người viết thường sắp xếp các thông tin về sự kiện xảy ra theo thứ tự từ trước đến sau, từ mở đầu đến diễn biến và kết thúc…
c. Tìm hiểu từ khó:
- Báo vụ: Người có nhiệm vụ nhận và phát điện báo.
- Lâm thời: Tạm trong một thời gian, chưa chính thức.
- Bản thảo: Văn bản được soạn ra để đưa in.
- Các nước đồng minh: Các nước liên kết quân sự với nhau để chống lại các nước phát xít trong chiến tranh thế giới thứ hai.
d. Nội dung chính:
Tác giả Bùi Đình Phong viết về sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập: Ngày 2 tháng 9 năm 1945, tại quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Người thay mặt Chính phủ Lâm thời nước Việt Nam dân chủ cộng hòa đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam mới.
e. Bố cục: Tìm hiểu theo 3 phần như sau:
- Phần in đậm và phần (1).
- Những thông tin trong phần (2).
- Những thông tin trong phần (3).
a. Phần in đậm và phần (1):
- Phần in đậm (sa pô của bài báo) có tác dụng:
- Phần (1) cung cấp thông tin: Bác đề nghị có cuốn Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ. Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ được viết vào năm 1776.
b. Những thông tin trong phần (2):
- Những thông tin cụ thể cần chú ý trong phần (2):
c. Những thông tin trong phần (2):
- Thông tin nào được nhắc đến ở phần (3): 14 giờ ngày 2 tháng 9, Bác đọc bản Tuyên ngôn độc lập ở quảng trường Ba Đình.
- Về nội dung: Văn bản nói về thông tin chính mà văn bản cung cấp cho người đọc về sự kiện ra đời bản Tuyên ngôn Độc lập.
- Về nghệ thuật:
+ Văn bản thuật lại sự việc ra đời bản Tuyên ngôn Độc lập theo trình tự thời gian.
+ Thông tin được đưa ra rõ ràng, chi tiết.
Bài tập: Những mốc thời gian nào được nhắc trong văn bản Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập.
a. Hướng dẫn giải:
- Đọc kĩ lại văn bản và liệt kê tất cả các mốc thời gian được nhắc trong văn bản.
b. Lời giải chi tiết:
- Những mốc thời gian được nhắc đến trong văn bản:
- Học xong bài này, các em cần nắm:
+ Bố cục tìm hiểu một văn bản chương trình Ngữ văn 6 SGK Cánh diều gồm: Chuẩn bị, đọc hiểu.
+ Hiểu được ý nghĩa của văn bản Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập.
+ Bước đầu nắm được đặc điểm của văn bản thông tin.
Văn bản Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập nhằm giúp các em nắm được đặc điểm của một văn bản thông tin. Để làm phong phú thêm kiến thức, các em có thể tham khảo bài soạn chi tiết hoặc tóm tắt dưới đây:
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn DapAnHay sẽ sớm trả lời cho các em.
-- Mod Ngữ văn 6 DapAnHay
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Tuyên bố với thế giới về nền độc lập của dân tộc Việt Nam: ″Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do độc lập.″
Câu trả lời của bạn
Căn cứ vào những điều khoản quy định về nguyên tắc dân tộc bình đẳng tại hai Hội nghị Tê – hê - răngvà Cựu Kim Sơn để buộc các nước Đồng minh: ″quyết không thể không công nhận quyền độc lập của dân Việt Nam.″
- Khẳng định về quyền độc lập tự do của dân tộc:
″Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn 80 năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng Minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập!″
→ Sự thật và nguyên tắc không thể chối cãi, phù hợp với thực tế, đạo lí và công ước quốc tế.
Câu trả lời của bạn
Nêu rõ thắng lợi của cách mạng Việt Nam:
ο ″Khi Nhật hàng Đồng minh thì nhân dân cả nước ta đã nổi dậy giành chính quyền, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.″
ο ″Sự thật là dân ta lấy lại nước Việt Nam từ tay Nhật, chứ không phải từ tay Pháp.″
→ Bác bỏ luận điệu xảo trá, lên án tội ác dã man của Pháp, khẳng định vai trò của CM vô sản Việt Nam và lập trường chính nghĩa của dân tộc.
Câu trả lời của bạn
háp nhân danh Đồng minh tuyên bố Đồng minh đã thắng Nhật, chúng có quyền lấy lại Đông Dương, tuyên ngôn chỉ rõ:
+ Chính Pháp là kẻ phản bội lại Đồng minh, hai lần dâng Đông Dương cho Nhật.
+ Không hợp tác với Việt Minh chống Nhật mà trước khi thua chạy, Pháp còn ″nhẫn tâm giết nốt số đông tù chính trị ở Yên Bái và Cao Bằng.″
+ ″Sự thật là từ mùa thu năm 1940, nước ta đã thành thuộc địa của Nhật, chứ không phải thuộc địa của Pháp nữa.″
Câu trả lời của bạn
Pháp kể công ″bảo hộ″, bản tuyên ngôn lên án chúng:
+ ″Mùa thu năm 1940, phát xít Nhật đến xâm lăng Đông Dương để mở thêm căn cứ đánh Đồng Minh, thì bọn thực dân Pháp quỳ gối đầu hàng, mở cửa nước ta rước Nhật.″
+ ″Ngày 9 tháng 3 năm nay, Nhật tước khí giới của quân đội Pháp. Bọn thực dân Pháp hoặc là bỏ chạy, hoặc là đầu hàng.″
+ Vậy là trong 5 năm, chúng bán nước ta hai lần cho Nhật.
Câu trả lời của bạn
Biệp pháp liệt kê + điệp từ chúng + lặp cú pháp + ngôn ngữ giàu hình ảnh + giọng văn hùng hồn đanh thép → nổi bật những tội ác điển hình, toàn diện, thâm độc, tiếp nối, chồng chất, khó rửa hết của thực dân Pháp.
Câu trả lời của bạn
- Câu mở đầu đoạn 2:
″Thế mà hơn 80 năm nay, bọn thực dân Pháp lợi dụng lá cờ tự do, bình đẳng, bác ái, đến cướp đất nước ta, áp bức đồng bào ta.″
→ Câu chuyển tiếp, tương phản với các lí lẽ của đoạn 1: thực dân Pháp đã phản bội lại tuyên ngôn thiêng liêng của tổ tiên chúng, phản bội lại tinh thần nhân đạo của nhân loại.
Câu trả lời của bạn
- Trích dẫn sáng tạo:
+ Từ quyền bình đẳng, tự do, mưu cầu hạnh phúc của con người (tuyên ngôn của Mĩ và Pháp)
+ Bác suy rộng ra, nâng lên thành quyền bình đẳng, tự do của các dân tộc trên thế giới
→ Đó là suy luận hợp lí, sáng tạo, là đóng góp quan trọng nhất trong tư tưởng giải phóng dân tộc của Bác, là phát súng lệnh cho bão táp cách mạng ở các nước thuộc địa.
Câu trả lời của bạn
Ngầm gửi gắm lòng tự hào tự tôn dân tộc: đặt ba cuộc cách mạng, ba bản tuyên ngôn, ba dân tộc ngang hàng nhau.
Câu trả lời của bạn
Tỏ ra tôn trọng những tuyên ngôn bất hủ của cha ông kẻ xâm lược vì những điều được nêu là chân lí của nhân loại
Câu trả lời của bạn
Cơ sở pháp lí của bản tuyên ngôn độc lập:
- Mở đầu bằng cách trích dẫn hai bản tuyên ngôn của Pháp và Mĩ làm cơ sở pháp lí:
+ Tuyên ngôn độc lập của Mỹ:
″Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hoá cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.″
+ Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp năm 1791:
″Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về quyền lợi; và phải luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi.″
Câu trả lời của bạn
Mục đích sáng tác:
- Công bố nền độc lập của dân tộc, khai sinh nước Việt Nam mới trước quốc dân và thế giới
- Cương quyết bác bỏ luận điệu và âm mưu xâm lược trở lại của các thế lực thực dân đế quốc.
- Bày tỏ quyết tâm bảo vệ nền độc lập dân tộc.
Câu trả lời của bạn
Hoàn cảnh sáng tác:
- Thế giới:
+ Chiến tranh thế giới thứ hai sắp kết thúc: Hồng quân Liên Xô tấn công vào sào huyệt của phát xít Đức,
+ Nhật đầu hàng Đồng minh
- Trong nước:
+ CMTT thành công, cả nước giành chính quyền thắng lợi.
+ Ngày 26 tháng 8 năm 1945: Chủ tịch Hồ Chí Minh từ chiến khu Việt Bắc về tới Hà Nội
+ Ngày 28 tháng 8 năm 1945: Bác soạn thảo bản Tuyên ngôn độc lập tại tầng 2, căn nhà số 48, phố Hàng Ngang, Hà Nội.
+ Ngày 2 tháng 9 năm 1945: Bác đọc bản Tuyên ngôn độc lập tại quảng trường Ba Đình, Hà Nội, khai sinh nước VNDCCH.
Câu trả lời của bạn
Trong văn bản, tự sự là phương thức chủ yếu được sử dụng để tác giả thuật lại sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh viết Tuyên ngôn Độc lập, giúp người đọc hình dung được quá trình Người viết văn bản đó, những việc Người đã làm để hoàn thành bản Tuyên ngôn Độc lập.
Câu trả lời của bạn
- Pháp kể công ″khai hóa″, Bác đã kể tội chúng trên mọi phương diện:
+ Về chính trị: không cho nhân dân ta một chút tự do dân chủ nào, thi hành luật pháp dã man, chia rẽ dân tộc, tắm các cuộc khởi nghĩa của ta trong những bể máu
+ Về kinh tế: Cướp không ruộng đất, hầm mỏ; độc quyền in giấy bạc, xuất cảng, nhập cảng; đặt ra hàng trăm thứ thuế vô lí
+ Văn hóa – xã hội – giáo dục: lập ra nhà tù nhiều hơn trường học, thi hành chính sách ngu dân, đầu độc dân ta bằng rượu cồn, thuốc phiện
Câu trả lời của bạn
Dùng lập luận Gậy ông đập lưng ông , lấy chính lí lẽ thiêng liêng của tổ tiên chúng để phê phán và ngăn chặn âm mưu tái xâm lược của chúng.
Câu trả lời của bạn
- PGS. TS Bùi Đình Phong sinh năm 1950, quê ở huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh.
- Ông từng trải qua quá trình rèn luyện trong quân ngũ, từng tham gia chiến đấu ở chiến trường B (tỉnh Bình Định, Quảng Ngãi).
- Sau đó theo học đại học chuyên ngành lịch sử và được giữ lại công tác tại Khoa Lịch sử, Đại học Tổng hợp Hà Nội.
- Tháng 1/1994 ông về công tác tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, đảm nhận công việc giảng dạy và nghiên cứu khoa học tại Viện Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng.
- Tuy đã nghỉ hưu nhưng ông vẫn miệt mài, đam mê nghiên cứu khoa học, đi giảng dạy.
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
- Văn bản thuật lại sự ra đời của bản Tuyên ngôn Độc lập.
- Theo trình tự thời gian.
Câu trả lời của bạn
- Những mốc thời gian được nhắc đến trong văn bản:
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *