Văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi giúp các em học sinh hiểu hơn về vẻ đẹp của vùng Đồng Tháp Mười. Từ đó, các em thêm yêu mến, tự hào cảnh đẹp của quê hương, đất nước mình hơn. Nhằm giúp học sinh có thể chuẩn bị bài một cách nhanh chóng cho môn Ngữ Văn lớp 6 với bộ sách mới - Cánh diều, DapAnHay mời các em cùng tham khảo bài học chi tiết dưới đây nhé!
a. Tác giả và tác phẩm:
* Tác giả:
- Quê quán: sinh ra tại Thanh Hóa, hiện đang sống ở Pleiku, Gia Lai và Thành phố Hồ Chí Minh.
- Vị trí:
+ Hội viên: Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam, Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, Văn học nghệ thuật các dân tộc thiểu số Việt Nam.
+ Nguyên là Tổng biên tập Tạp chí Văn Nghệ Gia Lai.
+ Ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà Văn Việt Nam khóa VIII.
- Quan niệm văn chương: "Viết không bao giờ là trò chơi, mà là cuộc vật lộn khổ sở, là nghiệp đeo đẳng suốt đời. Chữ không làm cho người no, nhưng cho ta cảm giác bình an và như thế là hạnh phúc. Nhiều hay ít là do tài năng từng người, nhưng được một câu thơ một bài báo có ích là mong mỏi của tôi, người viết."
* Tác phẩm:
- Thể loại: Văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi thuộc thể loại du ký.
- Xuất xứ: In trên báo Văn nghệ, số 49, tháng 12 năm 2011.
b. Tìm hiểu về thể loại du kí:
- Du kí là một thể của kí dùng để ghi lại những điều đã chứng kiến trong một chuyến đi diễn ra chưa lâu của bản thân tới một miền đất khác.
- Khi đọc bài thơ du kí:
+ Văn bản viết về chuyến đi đến Đồng Tháp Mười. Di chuyển bằng phương tiện xe máy. Thái độ và cảm xúc của người viết vô cùng hào hứng, thích thú khi được đến tham quan vùng đất này, chỉ có một ngày cưỡi xe, mà lại muốn đi nhiều, thấy nhiều, chiêm ngưỡng nhiều.
+ Cảnh sắc nơi đây sinh động đa dạng: Khung cảnh Đồng Tháp Mười mùa nước lũ, những kênh rạch chằng chịt, bạt ngàn bông sen chen giữa rừng tràm, những di tích văn hóa cổ,… Con người ở nơi đây thì vui vẻ sống, hiền lành sống, năng động sống,…
c. Tìm hiểu từ khó:
- Cù lao: Đảo nhỏ, nhô lên giữa biển.
- Gò: Khoảng đất nổi cao lên giữa nơi bằng phẳng.
- Rạch: Đường dẫn nước từ sông vào đồng ruộng, thuyền bè có thể đi lại được.
- Lênh loang: Chỉ một vùng nước tràn ra trên diện rộng.
- Vọng cổ: Điệu hát cải lương, giọng buồn và kéo dài.
- Gu: Chỉ lối sống, sở thích.
- Thiên hộ Dương: Võ Duy Dương - lãnh tụ cuộc khởi nghĩa chống thực dân Pháp ở Đồng Tháp Mười.
- Đốc binh Kiều: Phó tướng của Võ Duy Dương.
d. Nội dung chính:
Văn bản tái hiện hình ảnh thiên nhiên về vùng đất Đồng Tháp Mười và con người nơi đây.
e. Bố cục: Tìm hiểu theo mạch nội dung chính của văn bản như sau:
- Thiên nhiên Đồng Tháp Mười.
- Cuộc sống của con người ở Đồng Tháp Mười.
- Cảm xúc tác giả khi được trải nghiệm vẻ đẹp Đồng Tháp Mười.
a. Thiên nhiên Đồng Tháp Mười:
- Lũ:
- Kênh rạch:
- Tràm chim:
- Sen:
=> Thiên nhiên: hùng vĩ, tươi đẹp.
b. Cuộc sống của con người ở Đồng Tháp Mười:
* Món ăn nơi Đồng Tháp Mười:
- Món đặc trưng mùa nước là cá linh và bông điên điển.
- Được thiết đãi món: cá linh kho tộ và bông điên điển xào tôm.
- Tác giả đã trân trọng, miệt mài ăn, ăn thưởng thức.
* Khu di tích nơi Đồng Tháp Mười: Gò Tháp:
- Khu gò rộng khoảng 5 000 mét vuông và cao hơn khoảng 5 mét so với mực nước biển, nằm giữa rốn Đồng Tháp Mười.
- Người ta khai quật được một di tích nền gạch cổ có khoảng 1 500 năm trước và được công nhận là di tích quốc gia.
- Là đại bản doanh của cụ Thiên hộ Dương và Đốc binh Kiều - hai vị anh hùng chống thực dân Phsp. Là căn cứ địa chống Mỹ cứu nước của cách mạng Việt Nam.
- Tháp Sen được chọn để xây dựng ở đây như cách tôn vinh sen Đồng Tháp Mười.
=> Cung cấp kiến thức lịch sử về vùng đất Đồng Tháp Mười.
* Con người nơi Đồng Tháp Mười:
- Người dân vui vẻ, hiền lành, năng động,... sống chung với nhịp nhàng nước kiệt, nước ròng, những câu vọng cổ.
- Thành phố vừa trẻ trung vừa hiện đại, có gu kiến trúc, vừa mềm vừa xanh, cứ nao nao câu hò,...
=> Cuộc sống gắn bó với thiên nhiên.
c. Cảm xúc tác giả khi được trải nghiệm vẻ đẹp Đồng Tháp Mười:
- Có người đồng hành thạo đường, giới thiệu cảnh quanh: nhà văn Hữu Nhân.
- Người viết ngỡ ngàng về khái niệm tràm chim.
- Sự tiếc nuối khi không có nhiều thời gian: Trong khi chúng tôi thì chỉ có một ngày cưỡi xe, mà lại muốn đi nhiều, thấy nhiều, chiêm ngưỡng nhiều,...
- Tận hưởng, trân trọng khi thưởng thức món ăn.
- Choáng ngợp trước vẻ đẹp, sự kiêu hãnh của sen tại Đồng Tháp Mười.
- Mở mang, đem đến thông tin về lịch sử cho người đọc chứ không chỉ kiến thức địa lí.
- Cảm nhận về thành phố, cuộc sống về đêm trước khi ra về.
=> Nhiều cảm xúc đan xen: ngỡ ngàng, choáng ngợp, tận hưởng, tiếc nuối,... Tác giả trân trọng chuyến đi tìm hiểu về vùng đất mới này.
- Về nội dung: Qua văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi, tác giả đã kể về trải nghiệm của bản thân khi được đến vùng đất Đồng Tháp Mười. Đó là một chuyến thú vị, tác giả đã được tìm hiểu nhiều hơn về cảnh vật, thiên nhiên, di tích, ẩm thực và cả con người nơi đây.
- Về nghệ thuật: Thể loại du kí ghi lại trải nghiệm về vùng đất mới.
Bài tập: Em hãy viết một đoạn văn ngắn nêu cảm nhận của em về văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi.
a. Hướng dẫn giải:
- Đọc kĩ lại văn bản và thâu tóm nội dung chính của văn bản.
- Đoạn văn nêu cảm nhận của em: Yêu mến, tự hào,...
b. Lời giải chi tiết:
Văn bản “Đồng Tháp Mười mùa nước nổi” mang đến cho em hiểu biết hơn về thiên nhiên rất riêng của nơi đây từ dòng lũ, kênh rạch rồi đến con người nơi đây vô cùng thân thương, gắn bó với thiên nhiên. Bên cạnh khung cảnh Đồng Tháp mùa nước nổi tuy heo hút mà phong tình, tác giả cũng gửi gắm vào đó rất nhiều tình cảm của mình đối với miền đất này. Có thể thấy từng sự vật nơi đây được tác giả miêu tả và ghi lại một cách đầy chân thực và yêu mến trong từng câu chữ của mình. Nhà văn nhớ cả món ăn, cảnh vật, sông nước, hoa sen, con đường và cảnh quan nơi đây… Mỗi thứ đều được nhắc lại một cách chi tiết, chân thực đem đến cho người đọc cái nhìn khách quan về nơi đây. Hẳn phải có tình cảm sâu sắc và gắn bó với Đồng Tháp lắm nhà văn mới có thể quan sát và ghi chép tỉ mỉ như vậy trong tác phẩm của mình. Những con đường, những món ăn, những địa điểm đã lui tới được nhà văn cảm nhận bằng mọi giác quan, ông yêu cảnh và yêu cả con người nơi đây, thưởng thức chúng “bằng nỗi khát khao và trân trọng của mình”. Tình cảm ông dành cho Đồng Tháp Mười được thể hiện trong văn bản đầy sự trân trọng, ngưỡng mộ, mến yêu và dạt dào, ngào ngạt như hương sen nơi này.
- Học xong bài này, các em cần nắm:
+ Nắm được cấu trúc tìm hiểu bài học trong chương trình Ngữ văn 6 SGK Cánh diều gồm: Chuẩn bị và đọc hiểu.
+ Đọc - hiểu văn bản theo thể loại du kí.
+ Cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên và con người nơi Đồng Tháp Mười.
Bài học Đồng Tháp Mười mùa nước nổi nhằm giới thiệu đến các em thiên nhiên và con người của vùng Đồng Tháp Mười. Từ đó, các em có thểm kiến thức về địa danh của đất nước, dân tộc. Ngoài ra, các em có thể tham khảo bài soạn chi tiết hoặc tóm tắt dưới đây:
Các em học sinh thân mến khi gặp những vấn đề khó khăn trong việc tìm hiểu bài học này, các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn DapAnHay sẽ sớm trả lời cho các em.
Văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi nhằm khơi gợi trong em niềm yêu thích, tò mò, mong muốn được trải nghiệm trực tiếp vùng đất này. Để hiểu hơn về văn bản này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu về văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi dưới đây:
- Tổng hợp những đoạn văn về văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi
-- Mod Ngữ văn 6 DapAnHay
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Tác giả của bài du kí Đồng Tháp Mười mùa nước nổi đã lựa chọn, giới thiệu để làm nổi bật màu sắc riêng của Đồng Tháp Mười:
- Mùa lũ – nguồn sống ở Đồng Tháp Mười với những kênh rạch chằng chịt.
- Tràm chim (sự kết hợp giữa rừng tràm và đàn chim) ở Đồng Tháp Mười.
- Đặc sản – hai món quốc hồn quốc túy đồng bằng Đồng Tháp Mười – bông điên điển xào tôm, cá linh kho ngót.
- Bạt ngàn sen giữa rừng tràm ở Đồng Tháp Mười.
- Khu di tích Gò Tháp ở Đồng Tháp Mười.
- Thành phố Cao Lãnh ở Đồng Tháp Mười.
Câu trả lời của bạn
ài du kí cho em hiểu biết về vùng đất Tháp Mười, về khung cảnh thiên nhiên, con người, nét đẹp văn hóa, di tích lịch sử lâu đời và văn hóa ẩm thực nơi đây. Từ đó khơi gợi cho em niềm yêu thích, thích thú, muốn khám phá mảnh đất này hơn nữa.
Câu trả lời của bạn
Du kí là một thể của kí dùng để ghi lại những điều đã chứng kiến trong một chuyến đi diễn ra chưa lâu của bản thân tới một miền đất khác. Bài Đồng Tháp Mười mùa nước nổi của Văn Công Hùng là bài viết theo thể du kí vì tác giả đã kể về trải nghiệm của bản thân khi được đến vùng đất Đồng Tháp Mười. Đó là một chuyến thú vị, tác giả đã được tìm hiểu nhiều hơn về cảnh vật, thiên nhiên, di tích, ẩm thực và cả con người nơi đây.
Câu trả lời của bạn
Nếu được đi thăm Đồng Tháp Mười, em sẽ đến đầm lầy sen mọc giữa rừng tràm ở trong bài du kí. Bởi vì em muốn xem thực sự sen nơi đây nhiều đến mức nào mà khiến tác giả cảm thấy ngợp. Và em cũng muốn được trải nghiệm cảm giác rợn ngợp và cô độc giữa cái mênh mông của sen tinh khiết, sen ngạo nghễ.
Câu trả lời của bạn
Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất trong bài du kí có tác dụng xác thực chuyến đi của tác giả, làm người đọc thấy được sự chân thực, chính xác cũng như hòa mình vào chuyến đi cùng tác giả qua văn chương.
Câu trả lời của bạn
Từ văn bản trên, theo em, bài du kí về một vùng đất mới cần chú ý giới thiệu:
- Vị trí địa lí, đặc điểm tự nhiên của vùng đất ấy.
- Nêu những địa danh nổi bật mà chỉ có ở đó.
- Nêu đặc sản của vùng (thức ăn, trái cây,…).
- Những đặc tính con người ở vùng đất ấy…
Câu trả lời của bạn
Tình cảm của tác giả thể hiện khi viết về Đồng Tháp Mười sự khao khát được khám phá, yêu quý trân trọng vùng đất ấy. Một số câu văn thể hiện rõ tình cảm ấy:
- Trong khi chúng tôi thì chỉ có một ngày cưỡi xe, mà lại muốn đi nhiều, thấy nhiều, chiêm ngưỡng nhiều,…
Câu trả lời của bạn
CHƠI PHÚ QUỐC
Con tàu từ từ rẽ sóng... tiến lên. Đã ba tiếng đồng hồ rồi, chúng tôi lênh đênh ở biển khơi bát ngát. Trông ra quanh mình toàn một màu xanh nhạt, mặt nước tiền chân mây. Thỉnh thoảng, một vài cù lao" loáng thoáng ở chỗ mênh mông trời nước. Về phía tây, rặng núi Tà Lơn bệ vệ nằm dài trong mây khói. Đảo Phú Quốc. Một vệt xanh xanh to lớn nằm chắn ngang phía trước, mây toà lờ mờ, như dán dính với da trời... Đảo Phú Quốc! Cảnh bấy lâu trong mộng tưởng thì kìa đã hiện ra trước mắt.
Con tàu từ từ rẽ sóng... tiến lên. Tiếng sóng vỗ vào bệ tàu như một khúc nhạc hùng hồn oanh liệt. Chúng tôi cảm thấy lòng sung sướng, mạnh mẽ. Tựa vào bệ tàu, đăm đăm tôi ngó về phía trước: Nước biển một màu xanh bóng như dầu lụt chân mây. Hôm nay trời râm mát, mấy đám mây đen lơ lửng bóng tối, tưởng tượng như con chim đại bàng to lớn xoè đôi cánh bay lướt qua biển Nam Minh.
Con tàu từ từ rẽ sóng... tiến lên. Cảnh mờ mờ dần dần xô lùi lại. Bấy giờ đã thấy rõ ràng màu cây lá xanh biếc gần với màu nước biển xanh dờn, một vệt cát trắng chạy dài ở giữa. Hàm Ninh" đã ở trước mặt. Tàu không áp bờ được vì đây bài con xa. Tàu chỉ lần nào vi khuv nhi có ca nó đưa vô bờ.
Quận lị Phú Quốc ở Dương Đông. Dương Đông ở về phía bên tây đảo. Về mùa này, sóng to gió lớn, tàu thuyền vô cửa bất tiện nên phải đỗ ở đây rồi đáp ô tô qua Dương Đông. Ngồi trên ca nô dòm xuống: nước trong như lọc, thấy tận đáy, những con chang chang sứa biển ngo ngoe đang bò, chúng nó sinh hoạt trong cái thế giới thuỷ tinh. Gần mé bãi, trên giàn cây của người thuyền chài cắm để phơi lưới, một đàn chim nhạn đậu ríu rít rỉa lông, nghe tiếng chèo bơi bì bõm, giật mình cất cánh một loạt bay vù.
Câu trả lời của bạn
Từ mượn (hay còn gọi là từ vay mượn, ngoại lai): Từ của tiếng nước ngoài (đặc biệt là tiếng Hán) được nhập vào ngôn ngữ của ta để biểu thị sự vật hiện tượng, đặc điểm, mở tiếng Việt chưa có từ thích hợp để biểu thị. Đoạn nào trong văn bản này cũng có từ mượn. Ví dụ câu cuối của phần (1): “Cứ chằng chịt như thế, những con kênh huyết mạch nối những cù lao, những giồng, thành một đồng bằng rộng lớn và đầy bản sắc.” có các từ Hán Việt như: huyết mạch, bản sắc, ...
Câu trả lời của bạn
Qua văn bản “Đồng Tháp Mười mùa nước nổi”, tác giả đã kể về trải nghiệm của bản thân khi được đến vùng đất Đồng Tháp Mười. Đó là một chuyến thú vị, tác giả đã được tìm hiểu nhiều hơn về cảnh vật, thiên nhiên, di tích, ẩm thực và cả con người nơi đây. Bài du kí cho ta hiểu biết thêm về vùng đất Tháp Mười, về khung cảnh thiên nhiên, con người, nét đẹp văn hóa, di tích lịch sử lâu đời và văn hóa ẩm thực nơi đây. Từ đó khơi gợi cho người đọc niềm yêu mến, thích thú, muốn khám phá mảnh đất này hơn nữa.
Câu trả lời của bạn
Có thể chia văn bản thành 6 đoạn:
- Đoạn 1 (Từ đầu đến ...đầy bản sắc): Mùa lũ, kênh rạch chằng chịt của Đồng Tháp Mười.
- Đoạn 2 (Tiếp theo đến …chiêm ngưỡng nhiều): Tràm chim của Đồng Tháp Mười.
- Đoạn 3 (Tiếp theo đến …con người vùng đất phương Nam): Đặc sản của Đồng Tháp Mười.
- Đoạn 4 (Tiếp theo đến …mênh mông Đồng Tháp Mười): Sen của Đồng Tháp Mười.
- Đoạn 5 (Tiếp theo đến …vinh sen Đồng Tháp Mười): Khu di tích Gò Tháp của Đồng Tháp Mười.
- Đoạn 6 (Còn lại): Người dân và khu đô thị Cao Lãnh của Đồng Tháp Mười.
Câu trả lời của bạn
Câu trả lời của bạn
- Xuất xứ: In trên báo Văn nghệ, số 49, tháng 12 năm 2011.
Câu trả lời của bạn
- Du kí là một thể của kí dùng để ghi lại những điều đã chứng kiến trong một chuyến đi diễn ra chưa lâu của bản thân tới một miền đất khác.
- Khi đọc bài thơ du kí:
+ Văn bản viết về chuyến đi đến Đồng Tháp Mười. Di chuyển bằng phương tiện xe máy. Thái độ và cảm xúc của người viết vô cùng hào hứng, thích thú khi được đến tham quan vùng đất này, chỉ có một ngày cưỡi xe, mà lại muốn đi nhiều, thấy nhiều, chiêm ngưỡng nhiều.
+ Cảnh sắc nơi đây sinh động đa dạng: Khung cảnh Đồng Tháp Mười mùa nước lũ, những kênh rạch chằng chịt, bạt ngàn bông sen chen giữa rừng tràm, những di tích văn hóa cổ,… Con người ở nơi đây thì vui vẻ sống, hiền lành sống, năng động sống,…
Câu trả lời của bạn
Văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi thuộc thể loại du ký.
Câu trả lời của bạn
- Về nội dung: Qua văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi, tác giả đã kể về trải nghiệm của bản thân khi được đến vùng đất Đồng Tháp Mười. Đó là một chuyến thú vị, tác giả đã được tìm hiểu nhiều hơn về cảnh vật, thiên nhiên, di tích, ẩm thực và cả con người nơi đây.
- Về nghệ thuật: Thể loại du kí ghi lại trải nghiệm về vùng đất mới.
Câu trả lời của bạn
- Có người đồng hành thạo đường, giới thiệu cảnh quanh: nhà văn Hữu Nhân.
- Người viết ngỡ ngàng về khái niệm tràm chim.
- Sự tiếc nuối khi không có nhiều thời gian: Trong khi chúng tôi thì chỉ có một ngày cưỡi xe, mà lại muốn đi nhiều, thấy nhiều, chiêm ngưỡng nhiều,...
- Tận hưởng, trân trọng khi thưởng thức món ăn.
- Choáng ngợp trước vẻ đẹp, sự kiêu hãnh của sen tại Đồng Tháp Mười.
- Mở mang, đem đến thông tin về lịch sử cho người đọc chứ không chỉ kiến thức địa lí.
- Cảm nhận về thành phố, cuộc sống về đêm trước khi ra về.
=> Nhiều cảm xúc đan xen: ngỡ ngàng, choáng ngợp, tận hưởng, tiếc nuối,... Tác giả trân trọng chuyến đi tìm hiểu về vùng đất mới này.
Câu trả lời của bạn
- Người dân vui vẻ, hiền lành, năng động,... sống chung với nhịp nhàng nước kiệt, nước ròng, những câu vọng cổ.
- Thành phố vừa trẻ trung vừa hiện đại, có gu kiến trúc, vừa mềm vừa xanh, cứ nao nao câu hò,...
=> Cuộc sống gắn bó với thiên nhiên.
Câu trả lời của bạn
Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất giúp cho bài du ký trở nên chân thực hơn, thuyết phục hơn, kích thích người đọc muốn khám phá tìm hiểu.
Câu trả lời của bạn
- Món đặc trưng mùa nước là cá linh và bông điên điển.
- Được thiết đãi món: cá linh kho tộ và bông điên điển xào tôm.
- Tác giả đã trân trọng, miệt mài ăn, ăn thưởng thức.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *