Nội dung của bài học giúp các em củng cố và nâng cao những kiến thức về khái niệm hàm ý, về cách thức tạo lập và lĩnh hội hàm ý, điều kiện để sử dụng hàm ý có hiệu quả.
Chỉ ra chỗ tạo hàm ý trong câu sau? Phân tích hiệu quả nghệ thuật của cách tạo hàm ý đó?
“Chuột chù chê khỉ rằng hôi
Khỉ mới trả lời: Cả họ mày thơm”.
⇒ Bài học về cách sống: hãy nhìn lại bản thân mình trước khi đánh giá người khác..
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
Thoắt trông nàng đã chào thưa:
Tiểu thư cũng có bây giờ đến đây!
Đàn bà dễ có mấy tay,
Đời xưa mấy mặt đời này mấy gan
Dễ dàng là thói hồng nhan
Càng cay nghiệt lắm càng oan trái nhiều.
Hoạn Thư hồn lạc phách xiêu
Cúi đầu dưới trướng liệu điều kêu ca.
(Truyện Kiều - Nguyễn Du)
kiến thức về khái niệm hàm ý, về cách thức tạo lập và lĩnh hội hàm ý, điều kiện để sử dụng hàm ý có hiệu quả, các em có thể tham khảo bài soạn chi tiết hoặc tóm tắt dưới đây:
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn DapAnHay sẽ sớm trả lời cho các em.
-- Mod Ngữ văn 12 DapAnHay
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
- Câu nói của Bá Kiến có hàm ý từ chối trước lời đề nghị xin tiền như mọi khi của Chí Phèo
- Cách nói vi phạm phương châm cách thức (không nói rõ ràng, rành mạch).
Câu trả lời của bạn
- Hàm ý này được tường minh hóa, nói rõ ở lượt lời cuôì cùng: "Tao muốn làm người lương thiện".
- Hai lượt lời vi phạm phương châm về lượng, về cách thức: nói thiếu ý và không rõ ràng.
Câu trả lời của bạn
- Trong lượt lời thứ nhất của Bá Kiến có câu với hình thức hỏi: "Chí Phèo đấy hở?". Câu này không nhằm mục đích hỏi, không yêu cầu trả lời, vì Chí Phèo đã đứng ngay trước mặt Bá Kiến. Thực chất Bá Kiến dùng câu hỏi để thực hiện hành chào với hàm ý : "Anh lại có chuyện gì nữa đây?"
- Trong lượt lời thứ nhất của Bá Kiến, câu mang hình thức câu hỏi là: "Rồi làm ăn chứ cứ bám người ta mãi à?". Thực chất câu nói này không nhằm mục đích hỏi mà nhằm mục đích thúc giục, ra lệnh: "Hãy làm lấy mà ăn".
Câu trả lời của bạn
- Câu nói của Bá Kiến có hàm ý từ chối trước lời đề nghị xin tiền như mọi khi của Chí Phèo
- Cách nói vi phạm phương châm cách thức (không nói rõ ràng, rành mạch).
Câu trả lời của bạn
Hàm ý là những nội dung, ý nghĩ mà người nói không nói ra trực tiếp bằng từ ngữ, tuy vẫn có ý định truyền báo đến người nghe, còn người nghe phải dựa vào nghĩa tường minh của câu và tình huống giao tiếp để suy ra thì mới hiểu đúng, hiểu hết ý của người nói.
Câu trả lời của bạn
Để có một câu có hàm ý, người ta thường dùng cách nói chủ ý vi phạm một (hoặc một số) phương châm hội thoại nào đó, sử dụng cách hành động nói gián tiếp; chú ý vi phạm phương châm về lượng (nói thừa hoặc thiếu thông tin) mà đề tài yêu cầu: chủ ý vi phạm phương châm quan hệ, di chệch đề tài cuộc giao tiếp; chủ ý vi phạm phản cách thức: nói mập mờ, vòng vo, không rõ ràng, rành mạch.
Câu trả lời của bạn
Để có một câu có hàm ý, người ta thường dùng cách nói chủ ý vi phạm một (hoặc một số) phương châm hội thoại nào đó, sử dụng cách hành động nói gián tiếp; chú ý vi phạm phương châm về lượng (nói thừa hoặc thiếu thông tin) mà đề tài yêu cầu: chủ ý vi phạm phương châm quan hệ, di chệch đề tài cuộc giao tiếp; chủ ý vi phạm phản cách thức: nói mập mờ, vòng vo, không rõ ràng, rành mạch.
Câu trả lời của bạn
- Trong lượt lời thứ nhất của Bá Kiến có câu với hình thức hỏi: "Chí Phèo đấy hở?". Câu này không nhằm mục đích hỏi, không yêu cầu trả lời, vì Chí Phèo đã đứng ngay trước mặt Bá Kiến. Thực chất Bá Kiến dùng câu hỏi để thực hiện hành chào với hàm ý : "Anh lại có chuyện gì nữa đây?"
- Trong lượt lời thứ nhất của Bá Kiến, câu mang hình thức câu hỏi là: "Rồi làm ăn chứ cứ bám người ta mãi à?". Thực chất câu nói này không nhằm mục đích hỏi mà nhằm mục đích thúc giục, ra lệnh: "Hãy làm lấy mà ăn".
Câu trả lời của bạn
Những cách trả lời có hàm ý cho câu hỏi: "Cậu có thích truyện Chí Phèo của Nam Cao không?".
- Ai mà chẳng thích?
- Hàng chất lượng cao đấy!
- Xưa cũ như trái đất rồi!
- Ví đem vào tập đoạn trường
Thì treo giải nhất, chi nhường cho ai?
Câu trả lời của bạn
Tùy từng ngữ cảnh mà hàm ý có một hay một số tác dụng.
Câu trả lời của bạn
- Lớp nghĩa tường minh: Cảm nhận và miêu tả hiện tượng sóng biển với những đặc điểm, trạng thái của nó.
- Lớp nghĩa hàm ý: Trên cơ sở khám phá sự tương đồng giữa hình tượng "sóng" và hình tượng "em", bài thơ diến tả tình yêu của người phụ nữ thiết tha, nồng nàn, chung thủy, muốn vượt lên thử thách của thời gian và sự hữu hạn của đời người. Từ đó thấy được tình yêu là một tình cảm cao đẹp, một hạnh phúc lớn lao của con người.
- Hàm ý được thể hiện qua các phương tiện ngôn ngữ rất phong phú và đa dạng, nhưng chủ yếu nhờ các ẩn dụ và ngữ cảnh.
- Tác phẩm văn học dùng cách thể hiện có hàm ý sẽ tạo nên tính hàm súc đa nghĩa, diễn đạt biểu xúc, tư tưởng của tác giả một cách tế nhị, sâu sắc.
Câu trả lời của bạn
Thông báo việc trình bày vấn đề đã hoàn thành, nêu đánh giá khái quát và gợi những liên tưởng rộng hơn, sâu sắc hơn.
Câu trả lời của bạn
- Thông báo chính xác, ngắn gọn về đề tài.
- Hướng người đọc (người nghe) vào đề một cách tự nhiên, gợi sự hứng thú với vấn đề được trình bày trong văn bản.
- Lời văn tự nhiên, chân thực, giản dị.
Câu trả lời của bạn
- MB1: Xuân Quỳnh là cái tên nổi bật trong lớp các nhà thơ trẻ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ. Làm nên sự nổi bật ấy là một hồn thơ độc đáo với những trăn trở về tình yêu và hạnh phúc đời thường của một trái tim phụ nữ nhạy cảm. Điều đó được thể hiện đậm nét trong “Sóng”, kiệt tác trong đời thơ Xuân Quỳnh. Đến với bài thơ, hình tượng “sóng” và khát vọng tình yêu cháy bỏng sẽ đưa ta đến với những vẻ đẹp lấp lánh nhất của trái tim người phụ nữ khi yêu.
- MB2: Đọc thơ tình của Xuân Diệu, chúng ta không thể không vội vã cho kịp những say mê, cuồng nhiệt mà ông hoàng trong thơ tình yêu mang lại. Đọc thơ tình của Xuân Quỳnh, tiêu biểu như bài thơ “Sóng”, chúng ta lại lắng lòng mình sống trong những chiêm nghiệm, khám phá, suy tư rất đỗi sâu lắng. Mọi cung bậc tinh tế rất “Xuân Quỳnh”, rất “phụ nữ” ấy được gửi cả trong hình tượng “sóng” và khát vọng tình yêu cháy bỏng.
- KB1: “Sóng” là hình tượng nghệ thuật đặc sắc nhất trong bài thơ, hình tượng ấy cũng trở thành nhan đề của tác phẩm. “Sóng” giãi bày mọi thuộc tính phức tạp, bí ẩn và hấp dẫn của tình yêu. Để rồi khi lắng nghe “sóng” lòng của Xuân Quỳnh, dường như ta cũng thấy dậy lên trong chính tâm hồn mình những con sóng chất chứa khát vọng tình yêu của riêng ta.
- KB2: Hình tượng “sóng” và khát vọng tình yêu mãnh liệt mà Xuân Quỳnh thể hiện trong bài thơ còn ào ạt, vang vọng mãi trong tâm tư người đọc. Những con sóng tình yêu chứa chan vẻ đẹp và khát vọng ấy nhất định sẽ đưa con người đến những bến bờ rất xa trong cuộc đời. Đó là bến bờ của hạnh phúc, bến bờ của những cuộc đời ý nghĩa và cháy sáng không nguôi.
Giặc Nguyên xâm lược nước Đại Việt.
Yết Kiêu gặp cha: "Con đi giết giặc đây bố ạ!"
Người cha: "Mẹ con mất sớm, bố thì tàn tật không làm gì được"
Yết Kiêu: “Bố ơi nước mất thì nhà tan”
Người cha: “Ấy, cha cũng biết việc đó, thôi con cứ đi”
a) xác định và đoán hàm ý
b) Những lập luận nào phản bác không bảo vệ câu lập luận nào có hiệu lực hơn
Câu trả lời của bạn
Bạn trả lời đúng rồi đó ^^
Giặc Nguyên xâm lược nước Đại Việt.
Yết Kiêu gặp cha: "Con đi giết giặc đây bố ạ!"
Người cha: "Mẹ con mất sớm, bố thì tàn tật không làm gì được"
Yết Kiêu: “Bố ơi nước mất thì nhà tan”
Người cha: “Ấy, cha cũng biết việc đó, thôi con cứ đi”
a) Xác định và đoán hàm ý.
=> Hàm ý: "Mẹ con mất sớm, bố thì tàn tật không làm gì được."
- Ý của người cha: ko muốn cho con đi đánh giặc.
b) Những lập luận nào phản bác không bảo vệ câu lập luận nào có hiệu lực hơn ?
=> Câu nói thứ hai của Yết Kiêu : "Bố ơi nước mất thì nhà tan” phản bác không bảo vệ câu lập luận có hiệu lực hơn.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *