Bài học giúp học sinh thấy được những ý kiến sâu sắc, có lí, có tình của Phạm Văn Đồng về thân thế và sự nghiệp của Nguyễn Đình Chiểu. Những giá trị lớn lao của thơ văn Nguyễn Đình Chiểu đối với thời đại bấy giờ và đối với ngày nay, đề càng thêm yêu quý con người và tác phẩm của nhà thơ lớn đó.
→ Cách đặt vấn đề độc đáo: nêu vấn đề, lí giải nguyên nhân. Cách so sánh giàu hình ảnh, cụ thể, giàu tính hình tượng “Ngôi sao Nguyễn Đình Chiểu”, “bầu trời văn nghệ dân tộc”, “Trên trời có những vì sao ... càng thấy sáng”.
⇒ Văn viết rõ ràng, lý lẽ và dẫn chứng đầy đủ: giúp cho người đọc nhận thấy được vẻ đẹp đáng kinh trong con người và thơ văn Nguyễn Đình Chiểu.
Chứng minh nhận định “Trên trời có những vì sao có ánh sáng khác thường, nhưng con mắt của chúng ta phải chăm chú nhìn thì mới thấy, và càng nhìn thì càng thấy sáng. Văn thơ của Nguyễn Đình Chiểu cũng vậy”, theo anh (chị) cần nêu và làm rõ những ý chính nào?
Cần nêu và làm rõ 2 ý chính:
Văn bản Nguyễn Đình Chiểu ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc được Phạm Văn Đồng sáng tác nhân kỉ niệm ngày mất của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu (3 – 7 – 1888), đăng trên tạp chí Văn học tháng 7 – 1963. Để hiểu sâu về văn bản này, các em có thể tham khảo bài soạn tại đây:
Bài soạn Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc.
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn DapAnHay sẽ sớm trả lời cho các em.
Năm 1963, ở miền Bắc nước ta, lễ kỉ niệm 75 năm ngày mất của Nguyễn Đình Chiểu đã được tổ chức hết sức trọng thể. Đây được xem là một cái mốc giàu ý nghĩa của tiến trình nghiên cứu về nhà thơ yêu nước lớn này của dân tộc. Trong số những bài viết ra đời nhân dịp đó, tiểu luận "Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc" của Phạm Văn Đồng có một vị trí khá đặc biệt, do cách đặt vấn đề và khả năng gợi mở hướng nghiên cứu mới của nó. Để nắm được nội dung cũng như cách phân tích văn bản này, các em có thể tham khảo bài văn mẫu dưới đây:
- Thuyết minh về tác giả Nguyễn Đình Chiểu
- Thuyết minh về tác giả Nguyễn Đình Chiểu
- Viết đoạn văn phân tích vì sao Nguyễn Đình Chiểu được coi là ngôi sao sáng trong nền văn nghệ dân tộc
- Phân tích tác phẩm Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc
- Cảm nghĩ về nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu
- Cảm nhận về cuộc đời và sự nghiệp thơ văn Nguyễn Đình Chiểu
- Nghị luận về giá trị thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu
-- Mod Ngữ văn 12 DapAnHay
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
A. Nguyễn Đình Chiểu là một người anh hùng dân tộc.
B. Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ yêu nước.
C. Thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu phản ánh phong trào kháng chiến bền bỉ của nhân dân Nam Bộ.
D. Lục Vân Tiên, một tác phẩm lớn nhất của Nguyễn Đình Chiểu, rất phổ biến trong dân gian, nhất là ở miền Nam.
Câu trả lời của bạn
"Nguyễn Đình Chiều là một người anh hùng dân tộc" là luận điểm không xuất hiện trong tác phẩm.
Chọn đáp án: A
A. Cuộc đảo chính nhằm lật đổ Chính quyền của Tổng thống Ngô Đình Diệm.
B. Kỉ niệm 141 năm ngày sinh của Nguyễn Đình Chiểu.
C. Kỉ niệm 70 năm ngày mất của Nguyễn Đình Chiểu.
D. Kỉ niệm 75 năm ngày mất của Nguyễn Đình Chiểu.
Câu trả lời của bạn
Kỉ niệm 75 năm ngày mất của Nguyễn Đình Chiểu, đăng trên tạp chí tháng 7/1963.
Chọn đáp án: D
A. “Nguyễn Đình Chiểu, một nhà thơ lớn của nước ta...bờ cõi nước ta cách đây một trăm năm!”
B. “Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ yêu nước...còn vì văn hay của Lục Vân Tiên”
C. “Tóm lại Nguyễn Đình Chiểu là một người chiến sĩ yêu nước...tưởng nhớ con người vinh quang của dân tộc
1. Cuộc sống và sự nghiệp của Nguyễn Đình Chiểu là một tấm gương sáng cho toàn dân tộc.
2. Nguyễn Đình Chiểu một nhà thơ lớn của dân tộc.
3. Vài nét về con người NĐC, thơ văn yêu nước của NĐC, Lục Vân Tiên là tác phẩm có giá trị của NĐC
Câu trả lời của bạn
Bố cục:
- Phần 1: Từ đầu đến "Một trăm năm" : Đặt vấn đề: Nguyễn Đình Chiểu một nhà thơ lớn của dân tộc.
- Phần 2: Tiếp đến "... Lục Vân Tiên" :Giải quyết vấn đề: Vài nét về con người NĐC, thơ văn yêu nước của NĐC, Lục Vân Tiên là tác phẩm có giá trị của NĐC.
- Phần 3: Còn lại: Kết thúc vấn đề: Cuộc sống và sự nghiệp của Nguyễn Đình Chiểu là một tấm gương sáng cho toàn dân tộc.
A. Có cách nhìn mới mẻ, lập luận chặt chẽ, logic.
B. Kết hợp hài hòa giữa lí lẽ và tình cảm, giàu sức biểu cảm.
C. Luận điểm rõ ràng, có tính thuyết phục, vừa tác động đến lí trí lại thấm sâu vào tình cảm người đọc.
D. Cả A, B và C đều đúng.
Câu trả lời của bạn
- Giá trị nghệ thuật
+ Có cách nhìn mới mẻ, lập luận chặt chẽ, logic
+ Kết hợp hài hòa giữa lí lẽ và tình cảm, giàu sức biểu cảm.
+ Luận điểm rõ ràng, có tính thuyết phục, vừa tác động đến lí trí lại thấm sâu vào tình cảm người đọc.
Chọn đáp án: D
A. Tác giả hết lời ca ngợi Nguyễn Đình Chiểu, một người trọn đời dùng cây bút làm vũ khí chiến đấu cho dân, cho nước, một ngôi sao sáng trong nền văn nghệ của dân tộc Việt Nam.
B. Làm sáng tỏ mối liên hệ khăng khít giữa thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu với hoàn cảnh của Tổ quốc lúc bấy giờ và với thời đại hiện nay.
C. Cả hai đáp án trên đều đúng
D. Cả hai đáp án trên đều sai
Câu trả lời của bạn
Giá trị nội dung:
- Làm sáng tỏ mối liên hệ khăng khít giữa thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu với hoàn cảnh của Tổ quốc lúc bấy giờ và thời điểm hiện nay.
- Đồng thời, tác giả hết lời ca ngợi Nguyễn Đình Chiểu, một người trọn đời dùng cây bút làm vũ khí chiến đấu cho dân, cho nước, một ngôi sao sáng trong nền văn nghệ dân tộc Việt Nam.
Chọn đáp án: C
“Trên trời có những vì sao có những ánh sáng khác thường, nhưng con mắt của chúng ta phải chăm chú nhìn mới thấy và càng nhìn thì càng thấy sáng”
A. Hình ảnh ẩn dụ
B. Hình ảnh hoán dụ
C. Nhân hóa
D. So sánh
Câu trả lời của bạn
Hình ảnh ẩn dụ “ngôi sao”,“những vì sao có ánh sáng khác thường”, “con mắt chúng ta phải chăm chú nhìn mới thấy”. Điều này cho thấy vẻ đẹp thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu không phải vẻ đẹp rực rỡ, bóng bẩy.
A. Nguyễn Đình Chiểu là ngôi sao sáng rực rỡ trên bầu trời văn học
B. Nguyễn Đình Chiểu phải được nghiên cứu và đề cao hơn nữa
C. Nguyễn Đình Chiểu là một con người yêu nước
D. Sức sống mạnh mẽ của tác phẩm Lục Vân Tiên
Câu trả lời của bạn
Phạm Văn Đồng đưa ra vấn đề: Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ lớn của nước ta, phải được nghiên cứu và đề cao hơn nữa
Chọn đáp án: B
A. Chỉ biết Nguyễn Đình Chiểu là tác giả của Lục Vân Tiên
B. Hiểu về tác phẩm Lục Vân Tiên còn thiên lệch
C. Ít biết đến thơ văn yêu nước của Nguyễn Đình Chiểu
D. Tất cả các đáp án trên
Câu trả lời của bạn
Theo tác giả, ngôi sao Nguyễn Đình Chiểu chưa sáng tỏ hơn trong bầu trời văn nghệ dân tộc vì:
- Chỉ biết đến Nguyễn Đình Chiểu là tác giả của Lục Vân Tiên và hiểu về tác phẩm Lục Vân Tiên còn thiên lệch
- Ít biết đến thơ văn yêu nước của Nguyễn Đình Chiểu
Chọn đáp án: D
Câu trả lời của bạn
Tác giả Phạm Văn Đồng đưa ra 3 luận điểm chính trong phần giải quyết vấn đề:
- Nguyễn Đình Chiểu là con người yêu nước
- Cách đánh giá thơ văn yêu nước của Nguyễn Đình Chiểu
- Sức sống mạnh mẽ của tác phẩm Lục Vân Tiên
Câu trả lời của bạn
Tác giả viết bài này nhân kỉ niệm ngày mất của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu (3-7-1988), đăng trên Tạp chí văn học tháng 7-1963. Thời điểm đó, đất nước ta đang có sự kiện trọng đại, nhất là ở Nam Bộ. Do Mĩ tài trợ và can thiệp sâu hơn vào cuộc chiến tranh nên nhân dân miền Nam nổi lên đấu tranh mạnh mẽ, quyết liệt, khắp mọi nơi chống Mĩ.
Câu trả lời của bạn
Trình tự lập luận của văn bản Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc:
- Luận đề: Nguyễn Đình Chiểu – ngôi sao sáng trong làng văn nghệ của dân tộc.
- Luận điểm 1: Khẳng định vị trí, ý nghĩa cuộc đời con người và quan niệm văn chương của Nguyễn Đình Chiểu trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.
- Luận điểm 2: Thơ văn yêu nước của Nguyễn Đình Chiểu phản ánh phong trào kháng Pháp oanh liệt và bền bỉ của nhân dân Nam Bộ.
- Luận điểm 3: Đánh giá về truyện thơ Lục Vân Tiên.
- Kết luận: Đánh giá khái quát về tầm vóc cuộc đời và sự nghiệp văn chương của Nguyễn Đình Chiểu trong mặt trận văn hóa tư tưởng.
⇒ Bố cục tác phẩm rõ ràng, lập luận chặt chẽ, các luận điểm triển khai đều bám sát vào trọng tâm tác phẩm.
Câu trả lời của bạn
Văn bản Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc thuộc thể loại nghị luận văn học.
Câu trả lời của bạn
- Bố cục rõ ràng, mạch lạc, lập luận chặt chẽ, lí lẽ sắc bén.
- Cách lập luận đi từ chung đến riêng, kết hợp nhuần nhuyễn các thao tác lập luận diễn dịch, quy nạp, bác bỏ.
- Kết hợp chặt chẽ nghị luận với biểu cảm.
- Ngôn ngữ mang tính hình ảnh cao.
- Giọng điệu vừa hào sảng lúc thì lại xót xa.
Câu trả lời của bạn
- Bằng cách nhìn, cách nghĩ sâu rộng, mới mẻ và nhiệt tình của một người gắn bó hết mình với đất nước với nhân dân, Phạm Văn Đồng đã làm sáng tỏ mối quan hệ khăng khít giữa thơ văn Nguyễn Đình Chiểu với hoàn cảnh Tổ quốc lúc bấy giờ và với thời đại hiện nay.
- Tác giả hết lòng ca ngợi Nguyễn Đình Chiểu, một người trọn đời dùng cây bút làm vũ khí chiến đấu cho dân, cho nước, một ngôi sao sáng trong nền văn nghệ của dân tộc Việt Nam.
Câu trả lời của bạn
- Thông thường, trong bài văn nghị luận về một tác giả văn học nào đó, người ta thường phân tích các tác phẩm chính của tác giả, sau mới đánh giá về con người, vai trò của nhà văn. Nhưng ở bài viết này, tác giả Phạm Văn Đồng làm ngược lại, trình bày con người – quan điểm sáng tác của Nguyễn Đình Chiểu trước, sau đó mới trình bày về các tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Đình Chiểu.
- Tác giả tập trung vào truyện thơ Lục Vân Tiên vì tầm vóc và mức độ ảnh hưởng đối với người dân Nam Bộ hơn hẳn các tác phẩm thơ văn yêu nước chống giặc ngoại xâm của Nguyễn Đình Chiểu sau này. Tuy được sáng tác vào thời kì kháng chiến chống Pháp nhưng truyện thơ Lục Vân Tiên được nhắc lại trong tác phẩm của Phạm Văn Đồng vào thời kì kháng chiến chống Mĩ. Bởi theo tác giả đây là cách huy động nội lực từ quá khứ, tiếp thêm sức mạnh từ truyền thống ông cha nhằm nhân lên sức mạnh cho toàn dân tộc trong cuộc chiến đấu hôm nay.
⇒ Với trật tự này, Phạm Văn Đồng muốn nhấn mạnh Nguyễn Đình Chiểu là con người đặc biệt, để hiểu thơ văn ông trước hết phải hiểu con người ông, văn thơ ông gắn liền với thực tế, vận mệnh dân tộc. Và khẳng định sức mạnh của văn nghệ trong kháng chiến, chúng cũng là một thứ vũ khí sắc bén tác động vào mặt tinh thần của con người.
Câu trả lời của bạn
- Kỉ niệm ngày mất của nhà văn, nhà thơ, người chiến sĩ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu trên mặt trận văn hóa và tư tưởng.
- Tác giả bài viết có ý định hướng và điều chỉnh lại cách nhìn nhận và chiếm lĩnh các tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu. Từ đó soi chiếu vào hoàn cảnh mất nước để khẳng định bản lĩnh và lòng yêu nước của Nguyễn Đình Chiểu, đánh giá đúng vẻ đẹp trong thơ văn của nhà thơ đất Đồng Nai. Đồng thời khôi phục giá trị đích thực của tác phẩm Lục Vân Tiên.
- Thể hiện mối quan hệ giữa văn học và đời sống giữa người nghệ sĩ chân chính và hiện thực cuộc đời.
- Đặc biệt nhằm khơi dậy tinh thần yêu nước của dân tộc Việt Nam.
Câu trả lời của bạn
Khẳng định vị trí, vai trò và sự nghiệp của Nguyễn Đình Chiểu trong lịch sử văn học Việt Nam. Hồi tưởng lại những áng văn thơ yêu nước của ông nhằm động viên, bồi dưỡng niềm tự hào về quá khứ, củng cổ tinh thần yêu nước trong thế hệ con nười Việt Nam thời chống Mĩ. Sự nghiệp sáng tác của ông cũng là minh chứng hùng hồn cho địa vị và tác dụng to lớn của văn học nghệ thuật cũng như trách nhiệm của người cầm bút đối với đất nước, dân tộc.
Câu trả lời của bạn
- Tác giả cho rằng văn thơ của Nguyễn Đình Chiểu cũng giống như những vì sao có ánh sáng khác thường, con mắt chúng ta phải chăm chú nhìn thì mới thấy vì:
+ Những vì sao có ánh sáng khác thường: ánh sáng đẹp nhưng lạ, ta chưa quen nhìn nên khó phát hiện ra vẻ đẹp ấy. Nguyễn Đình Chiểu là một hiện tượng văn học độc đáo, thơ văn Nguyễn Đình Chiểu có vẻ đẹp riêng không dễ nhận ra.
+ Con mắt của chúng ta phải chăm chú nhìn mới thấy: phải cố gắng tìm hiểu và tìm hiểu kỹ, phải kiên trì nghiên cứu thì mới cảm nhận được những vẻ đẹp riêng của nó và càng nghiên cứu sâu, càng tìm hiểu kỹ ta sẽ càng thấy được cái hay của nó và càng khám phá được những vẻ đẹp mới.
⇒ Cách nhìn của tác giả ở đây không chỉ mới mẻ, khoa học mà còn có ý nghĩa phương pháp luận trong sự điều chỉnh và định hướng cho việc tiếp cận nghiên cứu, nhà thơ như Nguyễn Đình Chiểu. Giúp người đọc thay đổi cách nhìn về các sáng tác cũng như con người ông. Chính điều đấy đã định hướng cho bài viết có cái nhìn sâu sắc và thấy những giá trị bền vững về con người, sự nghiệp của Nguyễn Đình Chiểu.
Câu trả lời của bạn
- Thơ văn chiến đấu, đánh thẳng vào giặc ngoại xâm → Nguyễn Đình Chiểu là một chiến sĩ yêu nước.
- Cầm bút, viết văn là một thiên chức → Ông khinh miệt bọn lợi dụng văn chương để làm việc phi nghĩa.
⇒ Quan điểm rất tích cực, tiến bộ, sâu sắc, gắn nhà văn và văn chương với hiện thực cuộc sống, với vận mệnh dân tộc, coi trọng chức năng giáo huấn, phê phán, cảnh tỉnh của văn chương.
Câu trả lời của bạn
Phạm Văn Đồng quê ở xã Đức Tân, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *