Qua nội dung tài liệu Lịch sử và Địa lí 6 Bài 9: Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ VII SGK Chân trời sáng tạo được DapAnHay biên soạn và tổng hợp giới thiệu đến em học sinh lớp 6 nhằm giúp các em có thêm tài liệu học tập và rèn luyện, nắm vững được quá trình hình thành và phát triển của lịch sử Trung Quốc... Chúc các em có kết quả học tập tốt.
- Vùng cư trú chủ yếu của cư dân Trung Quốc thời cổ đại chủ yếu là trung và hạ lưu sông Hoàng Hà. Về sau họ mở rộng địa bàn cư trú xuống lưu vực Trường Giang.
- Hoàng Hà và Trường Giang đã tác động đến cuộc sống cư dân Trung Hoa:
+Hoàng Hà là con sông được người dân trìu mến gọi là sông Mẹ. Mặc dù thường xuyên gây ra lũ lụt, nhưng phù sa màu mỡ của sông Hoàng đã tạo nên một vùng đồng bằng châu thổ phì nhiêu phù hợp cho việc trồng trọt khi công cụ còn tương đối thô sơ.
+ Xuôi về phía Nam, vùng đồng bằng rộng lớn ở sông Trường Giang đất đai phì nhiêu, khí hậu ấm áp, thuận lợi cho nhiều loại cây trồng phát triển.
=> Trên vùng đất màu mỡ của hai con sông, những nhà nước cổ đại đầu tiên của Trung Quốc ra đời.
- Đến cuối thời nhà Chu, nước Tần dần mạnh lên. Tần Doanh Chính đã lần lượt đánh chiếm các nước, thống nhất Trung Quốc.
+ Năm 230 TCN, Tần Thủy Hoàng thôn tính nước tề.
+ Năm 228 TCN, Tần Thủy Hoàng thôn tính nước Triệu.
+ Năm 225 TCN, nước Ngụy bị nước Tần thôn tính.
+ Năm 223 TCN, nước Sở bị thôn tính.
+ Năm 222, thôn tính nước Yên
+ Cuối cùng năm 221 TCN thống nhất cả nước Tề tạo nên một đất nước Trung Quốc thống nhất.
- Để thống nhất đất nước Tần Thủy Hoàng đã làm những việc như sau:
+ Thống nhất lãnh thổ.
+ Thống nhất hệ thống đo lường.
+ Thống nhất tiền tệ.
+ Thống nhất chữ viết.
- Do sự phát triển của sản xuất, xã hội Trung Quốc cũng phân hóa sâu sắc. Các giai cấp mới phát triển là địa chủ và nông dân lĩnh canh. Quan hệ bóc lột địa tô của địa chủ và nông dân ngày càng chiếm địa vị thống trị. Chế độ phong kiến chính thức được xác lập ở Trung Quốc.
- Từ nhà Hán đến nhà Tùy, trải qua 5 triều đại lần lượt là : Hán (năm 1), Tam quốc(220-228), Tấn(280-420), Nam-Bắc triều(420-589), Tùy(589-618).
Thành tựu | Đặc điểm |
Tư tưởng | Xuất hiện nhiều trường phái tư tưởng khác nhau như : Nho gia, đạo gia,… nhưng nổi bật với Nho gia nhấn mạnh tôn ti trật tự, bồn phận,… |
Chữ viết | Người Trung Quốc dùng chữ tương hình được khắc trên mai rùa, xương thú, chuông và phổ biến là khắc trên tre và trúc. |
Văn học, sử học | - Tác phẩm văn học cổ nhất là Kinh Thi. - bộ Sử kí của Tư Mã Thiên được coi là công trình sử học đồ sộ trong thời đại |
Y học | Phát triển với nhiều cách chữa bệnh bằng thảo dược, bấm huyệt, châm cứu,… |
Kĩ thuật | Nhiều phát minh quan trọng: đo động đất, kĩ thuật tơ lụa, kĩ thuật làm giấy,… |
Kiến trúc và điêu khắc | Nhiều cung điện, đền, tháp,lăng tẩm,... tiêu biểu nhất là Vạn lí trường thành |
Đọc thông tin dưới đây, quan sát hình 9.1 và lược đồ 9.2, em hãy:
Câu 1
Xác định vùng cư trú chủ yếu của cư dân Trung Quốc thời cổ đại.
Phương pháp giải:
Quan sát hình ảnh
Hướng dẫn giải:
- Vùng cư trú chủ yếu của cư dân Trung Quốc thời cổ đại chủ yếu là trung và hạ lưu sông Hoàng Hà. Về sau họ mở rộng địa bàn cư trú xuống lưu vực sông Trường Giang.
Câu 2
Cho biết Hoàng Hà và Trường Giang đã tác động như thế nào đến cuộc sống của cư dân Trung Hoa thời cổ đại?
Phương pháp giải:
Quan sát hình ảnh
Hướng dẫn giải:
- Hoàng Hà và Trường Giang đã tác động đến cuộc sống cư dân Trung Hoa:
+Hoàng Hà là con sông được người dân trìu mến gọi là sông Mẹ. Mặc dù thường xuyên gây ra lũ lụt, nhưng phù sa màu mỡ của sông Hoàng đã tạo nên một vùng đồng bằng châu thổ phì nhiêu phù hợp cho việc trồng trọt khi công cụ còn tương đối thô sơ.
+ Xuôi về phía Nam, vùng đồng bằng rộng lớn ở sông Trường Giang đất đai phì nhiêu, khí hậu ấm áp, thuận lợi cho nhiều loại cây trồng phát triển.
=> Trên vùng đất màu mỡ của hai con sông, những nhà nước cổ đại đầu tiên của Trung Quốc ra đời.
Câu 1
- Đọc thông tin bên dưới và quan sát lược đồ 9.3, em hãy nêu những nét chính về quá trình thống nhất Trung Quốc của Tần Thủy Hoàng.
Phương pháp giải:
Đọc thông tin, kết hợp quan sát hình ảnh
Hướng dẫn giải:
- Đến cuối thời nhà Chu, nước Tần dần mạnh lên. Tần Doanh Chính đã lần lượt đánh chiếm các nước, thống nhất Trung Quốc.
+ Năm 230 TCN, Tần Thủy Hoàng thôn tính nước tề.
+ Năm 228 TCN, Tần Thủy Hoàng thôn tính nước Triệu.
+ Năm 225 TCN, nước Ngụy bị nước Tần thôn tính.
+ Năm 223 TCN, nước Sở bị thôn tính.
+ Năm 222, thôn tính nước Yên
+ Cuối cùng năm 221 TCN thống nhất cả nước Tề tạo nên một đất nước Trung Quốc thống nhất.
Câu 2
- Quan sát hình 9.4, em hãy cho biết: Tần Thủy Hoàng đã làm những gì để thống nhất toàn diện Trung Quốc?
Phương pháp giải:
Quan sát hình ảnh
Hướng dẫn giải:
- Để thống nhất đất nước Tần Thủy Hoàng đã làm những việc như sau:
+ Thống nhất lãnh thổ.
+ Thống nhất hệ thống đo lường.
+ Thống nhất tiền tệ.
+ Thống nhất chữ viết.
Câu 3
- Quan sát sơ đồ hình 9.5, em hãy kể tên những giai cấp mới xuất hiện ở Trung Quốc và mối quan hệ của các giai cấp đó.
Phương pháp giải:
Quan sát lược đồ
Hướng dẫn giải:
- Do sự phát triển của sản xuất, xã hội Trung Quốc cũng phân hóa sâu sắc. Các giai cấp mới phát triển là địa chủ và nông dân lĩnh canh. Quan hệ bóc lột địa tô của địa chủ và nông dân ngày càng chiếm địa vị thống trị. Chế độ phong kiến chính thức được xác lập ở Trung Quốc.
Quan sát sơ đồ 9.6, em hãy kể tên các triều đại phong kiến Trung Quốc từ nhà Hán đến nhà Tùy.
Phương pháp giải:
Quan sát lược đồ
Hướng dẫn giải:
- Từ nhà Hán đến nhà Tùy, trải qua 5 triều đại lần lượt là : Hán (năm 1), Tam quốc(220-228), Tấn(280-420), Nam-Bắc triều(420-589), Tùy(589-618).
Câu 1
Em hãy kể tên một số thành tựu tiêu biểu của văn minh Trung Quốc thời cổ đại?
Phương pháp giải:
Xem lại thông tin trong bài, liên hệ thực tế.
Hướng dẫn giải:
Một số thành tựu tiêu biểu của văn minh Trung Quốc thời cổ đại.
Thành tựu | Đặc điểm |
Tư tưởng | Xuất hiện nhiều trường phái tư tưởng khác nhau như : Nho gia, đạo gia,… nhưng nổi bật với Nho gia nhấn mạnh tôn ti trật tự, bồn phận,… |
Chữ viết | Người Trung Quốc dùng chữ tương hình được khắc trên mai rùa, xương thú, chuông và phổ biến là khắc trên tre và trúc. |
Văn học, sử học | - Tác phẩm văn học cổ nhất là Kinh Thi. - bộ Sử kí của Tư Mã Thiên được coi là công trình sử học đồ sộ trong thời đại |
Y học | Phát triển với nhiều cách chữa bệnh bằng thảo dược, bấm huyệt, châm cứu,… |
Kĩ thuật | Nhiều phát minh quan trọng: đo động đất, kĩ thuật tơ lụa, kĩ thuật làm giấy,… |
Kiến trúc và điêu khắc | Nhiều cung điện, đền, tháp,lăng tẩm,... tiêu biểu nhất là Vạn lí trường thành |
Câu 2
Em có đồng ý với quan điểm: “Tiên học lễ, hậu học văn” không? Lí giải sự lựa chọn của em?
Phương pháp giải:
Xem lại thông tin trong bài, liên hệ thực tế.
Hướng dẫn giải:
- Câu nói “Tiên học lễ, hậu học văn” có nghĩa là gì? “Tiên” là trước tiên đầu tiên; “hậu” là sau đó; “lễ” là lễ nghĩa, đạo đức, nhân cách, cái tâm của con người. “Văn” là văn hóa, kiến thức kĩ năng. Vì vậy, câu nói “Tiên học lễ, hậu học văn” có nghĩa là nhấn mạnh việc trước tiên là học đạo đức lễ nghĩa làm người sau đó mới học kiến thức, kĩ năng làm việc và lao động trong cuộc sống.
Quan điểm coi trọng giáo dục đạo đức, coi trọng việc học để làm người của cha ông ta vẫn còn phù hợp với ngày hôm nay. Vì đạo đức là cái gốc của con người, là thước đo phẩm chất giá trị của nhân cách. Con người có đạo đức, biết sống có lễ nghĩa thì sẽ được mọi người yêu mến, quí trọng, xã hội sẽ ngày tốt đẹp. Lòng hiếu thảo của những người thanh niên nghèo vừa học vừa nuôi mẹ... Tất cả những con người đáng khâm phục đó đều là những người có phẩm chất đạo đức
Là học sinh, chúng ta cần nhận thức tầm quan trọng của việc trau dồi đạo đức, lễ nghĩa, học cách làm người. Ngoài ra chúng ta cần coi trọng việc rèn luyện những “kĩ năng mềm” song song với việc học tri thức. Và học tập chăm chỉ, có những hành động để thể hiện mình là người có tư cách, phẩm chất đạo đức
Như vậy, em đồng ý với quan điểm “Tiên học lễ, hậu học văn” , đây là một tư tưởng đạo lí rất sâu sắc. Hãy biết học cái lễ rèn luyện cái tâm, bên cạnh học để lĩnh hội tri thức. Có như vậy, mỗi chúng ta sẽ ngày càng trưởng thành và hoàn thiên về nhân cách. Một xã hội thật sự tốt đẹp đang chờ đón chúng ta ở phía trước...
Sau bài học này, các em có thể:
+ Trình bày được những đặc điểm về điều kiện tự nhiên của Trung Quốc cổ đại.
+ Mô tả được sơ lược quá trình thống nhất và sự xác lập chế độ phong kiến dưới thời Tần Thủy Hoàng.
+ Xây dựng được đường thời gian từ nhà Hán, Nam - Bắc triều đến nhà Tùy
+ Nêu được những thành tựu chủ yếu của văn minh Trung Quốc trước thế kỉ VII
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 6 Chân trời sáng tạo Chương 3 Bài 9 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Hãy sắp xếp các quốc gia cụ thể sau theo trình tự thời gian xuất hiện đúng nhất:
1. Trung Quốc. 2. Ai Cập 3. Ấn Độ. 4. Lưỡng Hà.
Tại sao gọi chế độ nhà nước ở phương Đông cổ đại cụ thể được cho là chế độ quân chủ chuyên chế cổ đại?
Ở Trung Quốc, vương triều nào dưới đây cụ thể đã được hình thành đầu tiên thời cổ đại?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 6 Chân trời sáng tạo Chương 3 Bài 9để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Giải bài 1 phần Luyện tập và vận dụng trang 52 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Chân trời sáng tạo
Giải bài 2 phần Luyện tập và vận dụng trang 52 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Chân trời sáng tạo
Giải bài 3 phần Luyện tập và vận dụng trang 52 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Chân trời sáng tạo
Giải bài 1 trang 28 Sách bài tập Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 2 trang 29 Sách bài tập Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 3 trang 29 Sách bài tập Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 4 trang 31 Sách bài tập Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 5 trang 31 Sách bài tập Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa Lí DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Hãy sắp xếp các quốc gia cụ thể sau theo trình tự thời gian xuất hiện đúng nhất:
1. Trung Quốc. 2. Ai Cập 3. Ấn Độ. 4. Lưỡng Hà.
Tại sao gọi chế độ nhà nước ở phương Đông cổ đại cụ thể được cho là chế độ quân chủ chuyên chế cổ đại?
Ở Trung Quốc, vương triều nào dưới đây cụ thể đã được hình thành đầu tiên thời cổ đại?
Tết Nguyên đán có nghĩa là…?
Tết Nguyên đán có nguồn gốc từ nước nào?
Theo em nhà nước phương Đông cổ đại mang bản chất của
Theo em tại sao gọi chế độ nhà nước ở phương Đông cổ đại là chế độ quân chủ chuyên chế cổ đại?
Theo em biết bộ máy quan liêu của các nhà nước cổ đại phương Đông gồm toàn quý tộc làm nhiệm vụ
Vì sao ở phương Đông lại hình thành nhà nước quân chủ chuyên chế?
Bộ phận thấp kém nhất trong xã hội, phải phục dịch cho quý tộc trong xã hội cổ đại phương Đông gọi chung là
Theo em, tại sao sông Hoàng Hà được coi là “sông Mẹ” của Trung Quốc? Từ đó, em hãy kể tên “sông Mẹ” của Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ.
Em hãy nêu vai trò của nhà Tần đối với lịch sử Trung Quốc.
Theo em, việc phát minh ra kĩ thuật làm giấy có vai trò gì đối với xã hội ngày nay?
Đọc đoạn tư liệu sau đây.
Hoàng Hà dài 5464 km, là con sông lớn thứ hai ở Trung Quốc. Con sông này chứa lượng phù sa cao nhất so với các con sông khác trên thế giới. “Một bát nước Hoàng Hà, nửa bát phù sa“ Lưu vực Hoàng Hà là nơi khởi nguồn của văn minh Trung Hoa, là kinh đô của 4 triều đại: Chu, Tần, Hán, Đường; là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hoá của Trung Quốc suốt một thời kì dài. Đây cũng là nơi ra đời của nhiều phát minh nổi tiếng: đồ gốm, đồ đồng, lụa, giấy,....
Em hãy cho biết:
1. Cụm từ nào cho thấy nguồn nước Hoàng Hà rất thuận lợi cho phát triển sản xuất nông nghiệp?
2. Những cụm từ nào cho thấy tầm quan trọng của lưu vực Hoàng Hà với sự phát triển của văn minh Trung Quốc?
3. Hình ảnh Hoàng Hà gợi nhớ cho em về con sông nào ở miền Bắc Việt Nam cũng có những đặc điểm tương tự?
Hãy hoàn thiện sơ đồ 5W1H về quá trình thống nhất đất nước của Tần Thủy Hoàng.
Cho bảng thống kê sau:
Niên đại tiêu diệt 6 nước của nhà Tần | ||
Năm | Tên nước | Kinh đô |
Năm 230 TCN | Hàn | Dương Địch |
Năm 230 TCN | Triệu | Hàm Đan |
Năm 225 TCN | Ngụy | An Ấp |
Năm 223 TCN | Sở | Dĩnh |
Năm 222 TCN | Yên | Kế |
Năm 221 TCN | Tề | Lâm Truy |
1. Dựa vào bảng thống kê và bản đồ “Chiến quốc thất hùng; em hãy vẽ các đường mũi tên thể hiện sự chinh phục lần lượt các nước của Tần Doanh Chính.
(Gợi ý: Các đường mũi tên đó xuất phát từ Hàm Dương (kinh đô nước Tần) đến kinh đô các nước. Trên đường mũi tên ghi chú lần lượt năm các nước bị tiêu diệt).
2. Em hãy tính Tần Doanh Chính mất bao nhiêu năm để tiêu diệt được 6 nước, thống nhất Trung Quốc.
Em hãy cho biết ý nghĩa của những từ khoá sau đây.
Từ khóa | Ý Nghĩa |
Hoàng Hà |
|
Tần Thủy Hoàng |
|
Khổng Tử |
|
Kinh thi |
|
Giáp cốt |
|
Kỹ thuật làm giấy |
|
Vạn lý trường thành |
|
Lập sơ đồ tư duy về các thành tựu của văn minh Trung Quốc theo mẫu dưới đây
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Người Trung Quốc dùng chữ tượng hình được khắc trên mai rùa, xương thú, chuông, đỉnh đồng và phổ biến là khắc trên tre và trúc.(SGK- trang 51)
Câu trả lời của bạn
Công trình kiến trúc nổi tiếng của Trung Quốc là Vạn Lý Trường Thành (SGK- trang 52)
Câu trả lời của bạn
Bộ Sử kí của Tư Mã Thiên được coi là công trình sử học đồ sộ trong thời đại (SGK- trang 51)
Câu trả lời của bạn
Tác phẩm văn học cổ nhất là Kinh Thi, gồm nhiều sáng tác dân gian, do Khổng Tử biên tập và chỉnh lí. (SGK- trang 51)
Câu trả lời của bạn
Vùng cư trú chủ yếu của cư dân Trung Quốc thời cổ đại chủ yếu là trung và hạ lưu sông Hoàng Hà. Về sau họ mở rộng địa bàn cư trú xuống lưu vực Trường Giang. (SGK- trang 47)
Câu trả lời của bạn
Dưới thời Tần, các quan lại, quý tộc có nhiều ruộng đất tư đã trở thành địa chủ (sơ đồ SGK- trang 49)
Câu trả lời của bạn
Nằm trên lưu vực các dòng sông lớn nên đất đai ở Trung Quốc, Lưỡng Hà rất màu mỡ, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp. Ở Trung Quốc và Lưỡng Hà cổ đại, nông nghiệp là ngành kinh tế giữ vai trò chủ đạo => đáp án D không phải là điểm chung giữa hai quốc gia này.
Câu trả lời của bạn
Nhà Tuỳ tái thống nhất đất nước và đặt cơ sở để Trung Quốc bước vào thời kì đỉnh cao của chế độ phong kiến. (SGK- trang 50)
Câu trả lời của bạn
Y học Trung Quốc phát triển với nhiều cách chữa bệnh bằng thảo dược, bấm huyệt, châm cứu, trong đó: phương pháp chữa bệnh độc đáo bằng những cây kim được gọi là châm cứu. (SGK- trang 51)
Câu trả lời của bạn
Đất đai ven sông có phù sa màu mỡ thuận lợi cho phát triển nông nghiệp.
Câu trả lời của bạn
Vạn Lí Trường Thành được người Trung Quốc xây dựng nhằm mục đích ngăn chặn các cuộc tấn công từ bên ngoài. (SGK- trang 52)
Câu trả lời của bạn
Đáp án. Nho gia.
Ở Trung Quốc cổ đại xuất hiện nhiều trường phái tư tưởng khác nhau như : Nho gia, Đạo gia,… nhưng nổi bật với Nho gia do Khổng Tử sáng lập. Nho gia nhấn mạnh tôn ti trật tự, bổn phận phục tùng tuyệt đối của kẻ dưới với kẻ trên. (SGK- trang 50)
Câu trả lời của bạn
Vào thời cổ đại cư dân Trung Quốc cư trú chủ yếu ở trung và hạ lưu sông Hoàng Hà , sau đó mở rộng xuống lưu vực sông Trường Giang.
Câu trả lời của bạn
Công trình kiến trúc nổi tiếng tượng trưng cho sức sáng tạo vĩ đại của Trung Quốc là Vạn Lí trường thành.Một kiến trúc phòng thủ khổng lồ được xây dựng và tái thiết trong suốt chiều dài lịch sử hơn 2000 năm qua nhiều triều đại khác nhau từ thời Cổ đại đến hết thời Trung đại.
Câu trả lời của bạn
Từ thời nhà Thương ,người Trung Quốc đã có chữ viết , đó là chữ tượng hình.
Câu trả lời của bạn
Tác phẩm văn học cổ nhất của Trung Quốc là Kinh thi, gồm nhiều sáng tác dân gian, được Khổng Tử sưu tập và chỉnh lí.
Câu trả lời của bạn
Lưu vực Hoàng Hà và Trường Giang đất đai màu mỡ, phì nhiêu thích hợp cho nông nghiệp phát triển.
Câu trả lời của bạn
Trong xã hội phong kiến, các nông dân công xã nhận ruộng đất để canh tác được gọi là nông dân lĩnh canh và phải nộp tô cho địa chủ.
Câu trả lời của bạn
Người sáng lập ra học thuyết Nho gia là Khổng Tử.
Câu trả lời của bạn
Công trình sử học đồ sộ trong thời cổ đại của Trung Quốc là bộ Sử kí của Tư Mã Thiên – Người đặt nền móng cho nền sử học của Trung Quốc.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *