Qua nội dung tài liệu Lịch sử và Địa lí 6 Bài 7: Chuyển động của Trái Đất quanh mặt trời và hệ quả SGK Chân trời sáng tạo được DapAnHay biên soạn và tổng hợp giới thiệu đến các em học sinh và quý thầy cô với phần tóm tắt lí thuyết và bài tập minh họa bám sát nội dung chương trình SGK. Mời các em cùng tham khảo.
- Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời trên một quỹ đạo hình e-lip và theo hướng từ tây sang đông.
- Trong quá trình chuyển động quanh Mặt Trời, ở trục Trái Đất có các đặc điểm:
+ Nghiêng một góc không đổi là 66°33' so với mặt phẳng quỹ đạo.
+ Hướng nghiêng của trục không đổi trong suốt 5 quá trình chuyển động.
- Thời gian Trái Đất thực hiện trọn một vòng quay xung quanh Mặt Trời gọi là một năm. Một năm có 365 ngày 6 giờ.
1.2.1. Hiện tượng mùa
- Do đặc điểm của trục Trái Đất mà khi thì bán cầu Bắc, khi thì bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời.
- Vào ngày 21-3 và ngày 23-9, không bán cầu nào ngã về phía Mặt Trời, tia sáng mặt trời lúc giữa trưa chiếu thăng góc vào xích đạo, ánh sáng và nhiệt phân phối đều cho cả hai bán cầu.
- Từ sau ngày 21-3 đến trước ngày 23-9, bán cầu Bắc ngã về phía Mặt Trời nên góc chiếu của tia sáng mặt trời tới bán cầu Bắc lớn hơn góc chiếu của tia sáng mặt trời tới bán cầu Nam. Bản cầu Bắc nhận được nhiều ảnh sáng và nhiệt hơn bán cầu Nam nên bán cầu Bắc là mùa nóng. còn bán cầu Nam là mùa lạnh.
- Từ sau ngày 23-9 đến trước ngày 21-3, bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời nên nhận được nhiều ánh sáng và nhiệt hơn bán cầu Bắc, vì vậy bán cầu Nam là mùa nóng, bán cầu Bắc là mùa lạnh. Thời gian mùa của hai bản cầu trái ngược nhau.
- Do góc chiếu của tia sáng mặt trời khác nhau nên đặc điểm mùa ở các vùng vĩ độ cũng khác nhau. Vùng vĩ độ trung bình (vùng ôn đới) có sự thay đổi rõ rệt gốc chiếu của tia sáng mặt trời trong năm nên có bốn mùa (xuân, hạ, thu, đông) rất khác biệt.
1.2.2. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn theo mùa
- Từ sau ngày 21-3 đến trước ngày 23-9, bán cầu Bắc ngã về phía Mặt Trời, mọi nơi ở bán cầu Bắc đều có ngày dài đêm ngắn. Cùng thời gian này, mọi nơi ở bán cầu Nam đều có đêm dài ngày ngắn.
- Từ sau ngày 23-9 đến trước ngày 21-3, bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời, mọi nơi ở bán cầu Nam có ngày dài đêm ngắn. Cùng thời gian này, mọi nơi ở bán cầu Bắc đều có đêm dài ngày ngắn.
- Ngày 21-3 và ngày 23-9, không bán cầu nào ngã về phía Mặt Trời, khắp nơi trên Trái Đất có ngày và đêm dài bằng nhau.
- Từ vòng cực Bắc (66°33B) đến cực Bắc và từ vòng cực Nam (66°33′N) đến cực Nam có hiện tượng ngày dài suốt 24 giờ (mùa hạ) và đêm dài suốt 24 giờ (mùa đông).
Quan sát hình 7.1 và đọc thông tin trong bài, em hãy:
- Cho biết:
+ Trái Đất chuyển động xung quanh Mặt Trời theo hướng cùng chiều hay ngược chiều quay của kim đồng hồ.
+ Hình dạng quỹ đạo chuyển động quanh Mặt Trời của Trái Đất.
+ Thời gian Trái Đất quay một vòng quanh Mặt Trời là bao lâu?
- Nhận xét về độ nghiêng và hướng nghiêng của trục Trái Đất vào các ngày 21-3, 22-6, 23-9, 22-12.
Phương pháp giải:
Quan sát hình 7.1 để trả lời các câu hỏi.
Hướng dẫn giải:
- Trái Đất chuyển động xung quanh Mặt Trời theo hướng ngược chiều kim đồng hồ.
- Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời theo hình elip.
- Thời gian Trái Đất quanh quanh Mặt Trời một vòng hết 365 ngày 6 giờ.
- Nhận xét: Khi chuyển động, trục Trái Đất luôn nghiêng một góc 66o33’ so với mặt phẳng quỹ đạo và không đổi hướng.
+ Ngày 22/6 nửa cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời: thời gian chiếu sáng, góc chiếu sáng và lượng nhiệt nhận được ở nửa cầu Bắc lớn hơn so với nửa cầu Nam.
+ Ngày 22/12 nửa cầu Nam ngả về phía Mặt Trời: thời gian chiếu sáng, góc chiếu sáng và lượng nhiệt nhận được lớn hơn so với nửa cầu Bắc.
+ Trong hai ngày xuân phân (21 - 3) và thu phân (23 - 9), cả hai nửa cầu Bắc và Nam đều nhận được ánh sáng mặt trời chiếu thẳng góc vào mặt đất ở xích đạo nên có độ dài ngày đêm bằng nhau.
1. Quan sát hình 7.1 và đọc thông tin trong bài, em hãy cho biết:
- Vào ngày 22 - 6, bán cầu Bắc hay bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời nhiều hơn?
- Vào ngày 22 - 12, bán cầu Bắc hay bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời nhiều hơn?
- Từ ngày 21 - 3 đến 23 - 9 ở bán cầu Bắc là mùa nóng hay mùa lạnh? Vì sao?
- Từ ngày 23 - 9 đến 21 - 3 ở bán cầu Nam là mùa nóng hay mùa lạnh? Vì sao?
Hình 7.1 Chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời và các mùa ở bán cầu Bắc
2. Dựa vào hình 7.2 và thông tin trong bài, em hãy:
- Xác định trục Trái Đất (Bắc - Nam) và đường phân chia sáng tối (ST).
- Cho biết:
+ Ngày 22 - 6, Mặt Trời chiếu thẳng góc vào mặt đất ở vĩ tuyến nào? Thời điểm đó, ngày dài hơn đêm ở bán cầu Bắc hay bán cầu Nam?
+ Ngày 22 - 12, Mặt Trời chiếu thẳng góc vào mặt đất ở vĩ tuyến nào? Thời điểm đó, ngày dài hơn đêm ở bán cầu bắc hay bán cầu Nam?
3. Quan sát hình 7.3 và thông tin trong bài, em hãy:
- Xác định các điểm A, B, C.
- So sánh độ dài giữa ngày và đêm ở các điểm A, B, C vào ngày 22 - 6 và 22 - 12.
- Rút ra kết luận về sự chênh lệch ngày đêm theo mùa từ kết quả so sánh trên
Phương pháp giải:
Quan sát hình 7.1, hình 7.2, hình 7.3 và đọc thông tin trong bài để trả lời các câu hỏi.
Hướng dẫn giải:
1. Hiện tượng mùa
- Vào ngày 22 - 6, bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời nhiều hơn.
- Trong ngày 22-12 (đông chí), nửa cầu Nam ngả về phía Mặt Trời.
- Từ ngày 21 - 3 đến ngày 23 - 9 ở bán cầu Bắc là mùa nóng do Bán cầu Bắc ngả nhiều về phía Mặt Trời nên nhận được nhiều nhiệt.
- Từ 23 - 9 đến ngày 21 - 3 ở bán cầu Nam là mùa nóng do Bán cầu Nam ngả nhiều về phía Mặt Trời nên nhận được nhiều nhiệt.
2. Hiện tượng ngày, đem dài ngắn theo mùa
- Xác định trục Trái Đất và đường phân chia sáng tối trên hình 7.2.
- Vào ngày 22 - 6, Mặt trời chiếu thẳng góc vào mặt đất ở vĩ tuyến 23o27′B, ngày dài hơn đêm ở bán cầu Bắc.
- Vào ngày 22 - 12, Mặt trời chiếu thẳng vào mặt đất ở vĩ tuyến 23o27′N, ngày dài hơn đêm ở bán cầu Nam.
3. Kết luận về sự chênh lệch ngày đêm theo mùa
- Xác định các điểm: Điểm A nằm trên xích đạo, điểm B nằm ở chí tuyến Bắc, điểm C nằm ở vòng cực Bắc.
- Ngày 22 - 6: Điểm B, C có ngày dài hơn đêm do bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời nhiều hơn.
- Ngày 22 - 12: Điển B, C có đêm dài hơn ngày do bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời nhiều hơn.
- Điểm A thuộc đường xích đạo, tại đường xích đạo quanh năm ngày, đêm dài bằng nhau.
=> Kết luận: Do đường phân chia sáng tối không trùng với trục Trái Đất nên các địa điểm ở bán cầu Bắc và bán cầu Nam có hiện tượng ngày, đêm dài khác nhau. Càng xa xích đạo về phía hai cực sự chênh lệch độ dài ngày đêm càng rõ rệt. Các địa điểm nằm trên đường xích đạo quanh năm có ngày, đêm dài ngắn như nhau.
Sau khi học xong bài này các em cần nắm được các yêu cầu sau:+ Mô tả được chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất.
+ Trình bày được hiện tượng ngày đêm luân phiên nhau.+ Mô tả được chuyển động xung quanh Mặt Trời của Trái Đất.
+ Trình bàu được hiện tượng ngày, đêm dài ngắn theo mùa.
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 6 Chân trời sáng tạo Chương 2 Bài 7 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Các hành tinh trong hệ Mặt Trời được sắp xếp như thế nào trong hệ Mặt trời từ gần đến xa?
Các hành tinh trong hệ Mặt Trời có quỹ đạo chuyển động từ:
Theo em nhận xét nào sau đây không đúng về hiện tượng các mùa trong năm
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 6 Chân trời sáng tạo Chương 2 Bài 7để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Giải bài 1 phần Luyện tập và vận dụng trang 134 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Chân trời sáng tạo
Giải bài 2 phần Luyện tập và vận dụng trang 134 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Chân trời sáng tạo
Giải bài 1 trang 25 Sách bài tập Địa lí 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 2 trang 25 Sách bài tập Địa lí 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 3 trang 25 Sách bài tập Địa lí 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 4 trang 26 Sách bài tập Địa lí 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 5 trang 26 Sách bài tập Địa lí 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 6 trang 27 Sách bài tập Địa lí 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 7 trang 27 Sách bài tập Địa lí 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 8 trang 27 Sách bài tập Địa lí 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 9 trang 28 Sách bài tập Địa lí 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 10 trang 28 Sách bài tập Địa lí 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Giải bài 11 trang 29 Sách bài tập Địa lí 6 Chân trời sáng tạo - CTST
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa Lí DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Các hành tinh trong hệ Mặt Trời được sắp xếp như thế nào trong hệ Mặt trời từ gần đến xa?
Các hành tinh trong hệ Mặt Trời có quỹ đạo chuyển động từ:
Theo em nhận xét nào sau đây không đúng về hiện tượng các mùa trong năm
Theo em vào ngày nào trong năm ở hai nửa bán cầu đều nhận được một lượng ánh sáng và nhiệt như nhau
Theo em vào ngày 21/3 và 23/9, lúc 12 giờ trưa ánh sáng Mặt Trời chiếu thẳng góc tại nơi nào sau đây?
Em hãy cho biết chu kì để Trái Đất quay hết một vòng quanh Mặt Trời là
Theo em trong khi chuyển động quanh Mặt Trời, Trái Đất luôn
Em hãy cho biết Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời theo một quỹ đạo có hình:
Theo em tại sao bề mặt Trái Đất luôn có một nửa được Mặt Trời chiếu sáng là ngày và một nửa không được chiếu sáng là đêm?
Theo em trong các hệ quả của chuyển động tự quay quanh trục, có ý nghĩa nhất đối với sự sống là hệ quả
Khi thứ tự các mùa ở bán cầu Bắc là xuân, hạ, thu, đông thì các mùa ở bán cầu Nam diễn ra như thế nào?
Địa phương nơi em đang sinh sống mỗi năm có mấy mùa? Đó là những mùa nào? Thời gian mỗi mùa thường kép dài khoảng mấy tháng?
Hãy điền nội dung phù hợp với đặc điểm chuyển động xung quanh Mặt Trời của Trái Đất vào bảng sau:
Hướng chuyển động | Trục Trái Đất trong khi chuyển động | Thời gian hết một vòng chuyển động |
|
Hãy điền nội dung thích hợp vào chỗ trống (...) trong các câu sau:
Bán cầu nào ngả về phía Mặt Trời nhiều hơn thì ... nên là mùa ... Ngược lại, bán cầu nào ngả về phía Mặt Trời ít hơn sẽ ... nên là mùa ...
Hãy điền tên mùa vào chỗ trống (...) trong các câu sau cho phù hợp.
- Khi bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời thì bán cầu Bắc sẽ là mùa .... còn bán cầu Nam sẽ là mùa ..............................
- Khi bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời thì bán cầu Bắc sẽ là mùa .............. còn bán cầu Nam sẽ là mùa ..............................
Hãy điền tên các mùa vào bảng sau sao cho phù hợp với thứ tự mùa trong năm.
Bán cầu Bắc | Xuân | Thu | ||
Bán cầu Nam |
Hãy điền tên các mùa vào chỗ trống (...) trong hình sau đây sao cho phù hợp.
Hãy điền các ngày bắt đầu và kết thúc các mùa ở bán cầu Bắc vào bảng sau:
Mùa | Ngày bắt đầu | Ngày kết thúc |
Xuân | ||
Hạ | ||
Thu | ||
Đông |
Hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống (...) trong các câu sau:
- Từ sau ngày 21 - 3 đến trước ngày 23 - 9, bán cầu ... ngả về phía Mặt Trời nhiều hơn. Lúc đó là mùa ... của bán cầu ... và là mùa ... của bán cầu ...
- Từ sau ngày 23 - 9 đến trước ngày 21 - 3 năm sau, bán cầu ... ngả về phía Mặt Trời nhiều hơn. Lúc đó là mùa ... của bán cầu ... và là mùa ... của bán cầu...
Dựa vào hình 7.3 trong SGK, hãy sắp xếp các điểm A, B, C theo thứ tự độ dài của ngày giảm dần, độ dài của đêm tăng dần:
Điểm | Vĩ độ | |
Ngày 22-6 | 1. | |
2. | ||
3. | ||
Ngày 22-12 | 1. | |
2. | ||
3. |
Em hãy điền từ “ngắn” hoặc “dài” vào bên cạnh từ “Ngày”, “Đêm” trong sơ đồ sau cho phù hợp với hiện tượng ngày, đêm dài, ngắn theo mùa.
Hãy điền nội dung thích hợp vào bảng sau về hiện tượng ngày, đêm dài, ngắn theo mùa.
Ngày | Bán cầu | Lượng nhiệt và ánh sáng nhận được | Mùa | Chênh lệch ngày, đêm |
22-6 | Bắc | |||
Nam | ||||
22-12 | Bắc | |||
Nam |
Hãy khoanh tròn vào chữ cái ứng với ý đúng.
1. Ý nào sau đây đúng với chuyển động xung quanh Mặt Trời của Trái Đất?
A. Chuyển động từ tây sang đông.
B. Tự quay quanh trục tưởng tượng.
C. Trục quay có chiều thẳng đứng.
D. Thời gian quay một vòng là 24 giờ.
2. Thời gian Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời một vòng là 365 ngày và
A. 3 giờ.
B. 4 giờ.
C. 5 giờ.
D. 6 giờ.
3. Vào các ngày nào trong năm, ở cả hai bán cầu Bắc và Nam đều nhận được một lượng ánh sáng và nhiệt như nhau?
A. Ngày 22 tháng 6 và 22 tháng 12.
B. Ngày 21 tháng 3 và 23 tháng 9.
C. Ngày 21 tháng 3 và 22 tháng 9.
D. Ngày 23 tháng 9 và 22 tháng 12
4. Ngày nào sau đây là ngày khởi đầu mùa hạ (Hạ chí) ở bán cầu Bắc?
A. 22 tháng 6.
B. 21 tháng 3.
C. 23 tháng 9.
D. 22 tháng 12.
5. Vào các ngày 21-3 (Xuân phân) và 23-9 (Thu phân), ánh sáng Mặt Trời chiếu thẳng góc vào địa điểm nào sau đây?
A. Vòng cực.
B. Chí tuyến Bắc.
C. Chí tuyến Nam.
D. Xích đạo.
6. Khí hậu miền Nam nước ta được phân thành các mùa như sau:
A. mùa mưa và mùa nắng.
B. mùa mưa và mùa khô.
C. mùa nóng và mùa lạnh.
D. bốn mùa xuân, hạ, thu, đông.
7. Nội dung nào sau đây không đúng với hiện tượng ngày, đêm dài ngắn theo mùa?
A. Càng xa Xích đạo thì chênh lệch ngày, đêm càng lớn.
B. Càng gần Xích đạo thì chênh lệch ngày, đêm càng lớn.
C. Ở hai cực có ngày, đêm kéo dài suốt 6 tháng liên tục.
D. Ở khu vực Xích đạo ngày, đêm luôn bằng nhau.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Biện pháp: Sơ tán dân ở khu vực gần núi lửa, gần đới đứt gãy, dự báo, …
Câu trả lời của bạn
- Dấu hiệu nhận biết: Mặt đất rung nhẹ, nóng hơn, có khí bốc lên ở miệng núi,...
Câu trả lời của bạn
Biện pháp: Dự báo động đất, di dân xa các đới đứt gãy, các khu vực có rung chấn, ........
Câu trả lời của bạn
+ Làm đổ nhà cửa, các công trình xây dựng.
+ Có thể gây nên lở đất, biến dạng đáy biển, làm phát sinh sóng thần khi xảy ra ở biển.
Câu trả lời của bạn
Nguyên nhân gây ra động đất: Do hoạt động của núi lửa, sự dịch chuyển của các mảng kiến tạo, đứt gãy trong vỏ Trái Đất.
Câu trả lời của bạn
Các mảng kiến tạo: Mảng Âu - Á, Mảng Thái Bình Dương, Mảng Ấn Độ - Ô-xtrây-li-a, Mảng Phi, Mảng Bắc Mỹ, Mảng Nam Mỹ và Mảng Nam Cực.
Câu trả lời của bạn
Lớp vỏ trái đất bao gồm vỏ lục địa và vỏ đại dương.
Câu trả lời của bạn
Đặc điểm: nơi tồn tại của các thành phần tự nhiên như đất, không khí, nước, sinh vật,...
Câu trả lời của bạn
Do trục Trái Đất nghiêng và gần như không đổi hướng khí Trái Đất chuyển động trên quỹ đạo quanh Mặt Trời.
Câu trả lời của bạn
- Đặc điểm
+ Bán cầu nào ngả về phía Mặt Trời thì nhận được nhiều nhiệt và ánh sáng, lúc này là mùa nóng và ngược lại.
+ Trong cùng một thời điểm, mùa ở hai bán cầu trái ngược nhau.
- Người ta chia 1 năm ra 4 mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông.
Câu trả lời của bạn
Mùa là khoảng thời gian của năm, có những đặc điểm riêng về thời tiết và khí hậu.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *