Tài liệu Bài 14: Nhiệt độ và mưa. Thời tiết và khí hậu được DapAnHay biên tập và tổng hợp giới thiệu đến các em học sinh lớp 6 với các hoạt động học tập và tổng kết kiến thức cần nhớ, giúp các em học sinh tìm hiểu kiến thức. Hi vọng tài liệu sẽ giúp ích cho các em. Chúc các em có kết quả học tập tốt
- Độ nóng lạnh của không khí được gọi là nhiệt độ không khí. Dụng cụ để đo nhiệt độ được gọi là nhiệt kế.
- Nhiệt độ không khí luôn thay đổi khi có bề mặt tiếp xúc không giống nhau. Khi ở độ cao khác nhau và khi ở vĩ độ khác nhau.
- Ở vùng vĩ độ thấp (khu vực xích đạo) quanh năm nhận được lượng nhiệt của Mặt Trời lớn làm cho không khí gần mặt đất nóng nên có nhiệt độ cao. Lên vùng vĩ độ cao, do nhận được lượng nhiệt của Mặt Trời ít hơn, không khí không thể nóng như ở vùng vĩ độ thấp nên nhiệt độ thấp. Ở vùng cực, nhiệt đố có khi xuống tới - 80oC.
- Tuy nhiên không khí nóng lên hoặc lạnh đi phụ thuộc trực tiếp vào lượng nhiệt tỏa ra từ bề mặt Trái Đất. Sự hấp thụ nhiệt và tỏa nhiệt của đất và nước khác nhau. Các loại đất, đá, cát nóng nhanh hơn nhưng cũng nguội nhanh hơn so với nước.
- Do ảnh hưởng của nhiệt độ từ biển, đại dương, ao hồ. sông ngòi,... bốc lên cao và xâm nhập vào không khí nên không khí trong tầng đối lưu lúc nào cũng có hơi nước. Lượng hơi nước chứa trong không khí được gọi là độ ẩm.
- Hơi nước ngưng kết ở lớp không khí gần mặt đất tạo thành sương mù. Hơi nước ngưng kết ở các độ cao khác nhau trong khí quyển tạo thành từng đám gọi là mây.
- Mây là yếu tố khí tượng quan trọng thể hiện rõ trạng thái và sự biến động của thời tiết.
- Trong các đám mây, các hạt nước không đứng yên mà thường xuyên chuyển động. Khi các hạt nước được bổ sung thêm hơi nước hoặc kết hợp với các hạt nước khác làm cho kích thước ngày càng lớn lên, thẳng được lực cản của không khí và bị nhiệt độ làm bốc hết hơi nước sẽ sinh ra mưa.
- Sự phân bố lượng mưa trên bề mặt Trái Đất phụn thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như: Nhiệt độ, khí áp, địa hình, gió, dòng biển,... Do vậy lượng mưa trên Trái Đất phân bố không đều. Nơi có dòng biển nóng đi qua, nơi sườn đón gió, nơi có áp suất thấp đều là những nơi có lượng mưa nhiều
- Thời tiết là trạng thái khí quyển tại một địa điểm vào thời điểm nhất địinh được xác định bằng các yếu tố khí tượng (nắng, mưa, gió, độ ẩm, mây,..). Thời tiết thường thay đổi trong một thời gian ngắn, có thể là một buổi, một ngày hoặc vài ngày.
- Khí hậu là sự lặp đi lặp lại của tình hình thời tiết ở một địa phương, trong nhiều năm. Khí hậu có tính ổn định hơn. Những biến đổi của khí hậu trên Trái Đất thường diễn ra theo quy luật, mang tính đặc trưng của từng vùng.
- Khí hậu là nhân tố rất quan trọng, có liên quan trực tiếp tới các đời sống và sản xuất cảu con người cũng như các thành phần tự nhiên khác.
- Sự phân bố lượng ánh sáng và nhiệt của mặt trời trên bề mặt Trái Đất không đồng đều. Nơi nào có góc chiếu sáng càng lớn và thời gian chiếu sáng càng dài mthif càng nhận được nhiều ánh sáng và nhiệt. Chính vì vậy, trên bề mặt Trái Đất được chia ra thành năm vòng đai nhiệt. Tương ứng với các vòng đai nhiệt trên bề mặt Trái Đất cũng chia ra thành năm đới khí hậu.
- Đới nóng (hay nhiệt đới) là nơi có lượng nhiệt cao quanh năm nóng. Gió thường xuyển thổi ở khu vực này là gió Tín Phong. Lượng mưa trung bình năm đạt từ 1000mm đến 2000mm.
- Hai đới ôn hòa (hay ôn đới) là nơi có lượng nhiệt trung bình. Trong năm có bốn mùa rõ rệt. Gió thường xuyên thổi ở khu vực này là gió Tây ôn đới. Lượng mưa trung bình năm đạt từ 500mm đến 1000mm
- Hai đới lạnh (hay hàn đới) là khu vực giá lạnh và có băng tuyết hầu như quanh năm. Gió thường xuyên thổi ở khu vự này là gió Đông cực.Lượng mưa trung bình năm thường dưới 500mm
Quan sát hình 14.1, hãy cho biết nhiệt độ của bề mặt Trái Đất thay đổi như thế nào từ xích đạo về cực.
Hướng dẫn giải:
Quan sát hình 14.1 để thấy sự thay đổi của nhiệt độ từ xích đạo về cực.
Lời giải chi tiết:
Nhiệt độ từ xích đạo về cực có sự thay đổi: Càng gần xích đạo, nhiệt độ càng cao, càng gần hai cực, nhiệt độ càng giảm.
1. Hãy cho biết điều kiện hình thành mây và mưa.
2. Quan sát hình 14.3, hãy cho biết khu vực nào có lượng mưa nhiều và khu vực nào có lượng mưa ít trên Trái Đất.
Hướng dẫn giải:
1. Nghiên cứu thông tin trong SGK phần Hơi nước trong không khí. Mưa.
2. Quan sát hình 14.3 để nhận xét sự phân bố lượng mưa trên thế giới
Lời giải chi tiết:
1. Điều kiện hình thành mây và mưa
- Mây được tạo thành khi hơi nước bốc lên cao, gặp lạnh rồi ngưng tụ thành những hạt li ti tạo ra những đám mây.
- Nếu nước trong các đám mây tiếp tục ngưng tụ, các hạt nước to dần và đủ nặng thì hạt nước rơi trở lại mặt đất tạo thành mưa.
2. Phân bố lượng mưa
- Khu vực có lượng mưa nhiều là: khu vực Xích đạo (lượng mưa trên 2000 mm/năm).
- Khu vực có lượng mưa ít là: chí tuyến và vùng cực (lượng mưa dưới 500 mm/năm).
Hãy cho biết khí hậu khác với thời tiết như thế nào?
Hướng dẫn giải:
Nghiên cứu thông tin phần Thời tiết và khí hậu.
Lời giải chi tiết:
- Thời tiết diễn ra trong thời gian ngắn, phạm vi nhỏ và hay thay đổi.
- Khí hậu diễn ra trong thời gian dài, có tính quy luật. Khí hậu diễn ra trong phạm vi rộng và khá ổn định.
Quan sát hình 14.5, hãy xác định phạm vi và nêu đặc điểm khí hậu ở đới nóng?
Hướng dẫn giải:
Quan sát hình 14.5 và thông tin trong SGK.
Lời giải chi tiết:
- Phạm vi khí hậu ở đới nóng: nằm trong vùng nội chí tuyến (23o27’B – 23o27’N).
- Đặc điểm khí hậu ở đới nóng:
+ Lượng nhiệt cao, nóng quanh năm.
+ Gió thổi thường xuyên: Tín phong.
+ Lượng mưa trung bình năm: 1 000 mm – 2 000 mm.
Sau bài học này, các em có thể đạt được những yêu cầu sau:
+ Trình bày được sự thay đổi nhiệt điị bề mặt Trái Đất theo vĩ độ.
+ Mô tả được hiện tượng hình thành mây, mưa.
+ Biết cách sử dụng nhiệt kế, ẩm kế.
+ Phân biệt được thời tiết và khí hậu.
+ Trình bày được khái quát đặc điểm của một trong các đới khí hậu.
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 6 Cánh diều Chương 4 Bài 14 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
"...........thay đổi tùy theo vị trí xa hay gần biển". Điền vào chỗ chấm?
Cách tính nhiệt độ trung bình tháng nào dưới đây là đúng?
Định nghĩa nào dưới đây đúng về nhiệt độ không khí ?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 6 Cánh diều Chương 4 Bài 14để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Giải bài 1 phần Luyện tập và vận dụng trang 159 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Cánh diều
Giải bài 2 phần Luyện tập và vận dụng trang 159 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Cánh diều
Giải bài 3 phần Luyện tập và vận dụng trang 159 SGK Lịch sử và Địa lí 6 Cánh diều
Giải bài 1 trang 68 Sách bài tập Địa lí 6 Cánh diều - CD
Giải bài 2 trang 68 Sách bài tập Địa lí 6 Cánh diều - CD
Giải bài 3 trang 68 Sách bài tập Địa lí 6 Cánh diều - CD
Giải bài 4 trang 69 Sách bài tập Địa lí 6 Cánh diều - CD
Giải bài 5 trang 69 Sách bài tập Địa lí 6 Cánh diều - CD
Giải bài 6 trang 69 Sách bài tập Địa lí 6 Cánh diều - CD
Giải bài 7 trang 69 Sách bài tập Địa lí 6 Cánh diều - CD
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa Lí DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
"...........thay đổi tùy theo vị trí xa hay gần biển". Điền vào chỗ chấm?
Cách tính nhiệt độ trung bình tháng nào dưới đây là đúng?
Định nghĩa nào dưới đây đúng về nhiệt độ không khí ?
"Khí hậu của một nơi là sự......... tình hình thời tiết ở nơi nào đó, trong một thời gian dài, từ năm nay này qua năm khác và đã trở thành quy luật". Điền vào chỗ chấm?
Nguyên nhân khi đo nhiệt độ không khí, người ta phải để nhiệt kế trong bóng râm và cách mặt đất 2m là do:
Nguyên nhân có sự khác biệt về nhiệt độ giữa đất và nước là do:
Giả sử có một ngày ở thành phố Hà Nội, người ta đo đưực nhiệt độ lúc 5 giờ được 220C, lúc 13 giờ được 260C và lúc 21 giờ được 240C. Vậy nhiệt độ trung bình của ngày hôm đó là bao nhiêu?
Thời tiết là hiện tượng khí tượng:
Tại sao về mùa hạ, những miền gần biển có không khí mát hơn trong đất liền; ngược lại, về mùa đông, những miền gần biển lại có không khí ấm hơn trong đất liền?
Khi đo nhiệt độ không khí, người ta phải để nhiệt kế trong bóng râm và cách mặt đất 2 mét vì:
Hãy lấy ví dụ về sự khác nhau giữa thời tiết và khí hậu.
Dựa vào hình 14.5 và thông tin trong bài học, hãy lập bảng mô tả về đặc điểm khí hậu của đới ôn hòa và đới lạnh theo mẫu sau:
Tại sao bản tin dự báo thời tiết hằng ngày trên các phương tiện thông tin đại chúng lại trở thành nguồn thông tin rất quan trọng đối với chúng ta?
Nhiệt độ trung bình năm trên bề mặt Trái Đất
A. giảm dần từ hai cực về xích đạo.
B. giảm dần từ xích đạo về hai cực.
C. tăng dần từ xích đạo đến chí tuyến, sau đó giảm dần về cực.
D. giảm dần từ xích đạo đến chí tuyến, sau đó tăng dần về cực.
Nhiệt độ trung bình năm trên bề mặt Trái Đất cao nhất ở khu vực
A. xích đạo.
B. chí tuyến.
C. ôn đới.
D. cực.
Nhiệt độ trung bình năm trên bề mặt Trái Đất thấp nhất ở khu vực
A. xích đạo.
B. chí tuyến.
C. ôn đới.
D. cực.
Mây được hình thành khi hơi nước ngưng kết
A. ở lớp không khí sát mặt đất.
B. ở các tầng cao của khí quyển.
C. thành từng đám ở các độ cao khác nhau.
D. ở tầng ngoài cùng của khí quyển.
Hãy cho biết điều kiện để hình thành mưa và các nhân tố ảnh hưởng tới sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất.
Cho hình sau
a) Hãy kể tên các đới khí hậu được đánh số (1), (2), (3) tương ứng trên hình.
b) Trình bày đặc điểm của một trong các đới khí hậu đó.
Cho bảng thông tin sau:
Bảng 14.1. Thông tin về dự báo thời tiết của Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội
Địa điểm | Thời tiết | Nhiệt độ | Độ ẩm | Gió |
Thành phố Hồ Chí Minh | Nhiều mây, không mưa | 29 °C
| 69%
| Gió tây Tốc độ: 2 m/s
|
Hà Nội | Ít mây, trời nắng | 15 °C | 53 % | Gió đông bắc Tốc độ: 1 m/s |
a) Những yếu tố thời tiết được nhắc tới trong bảng trên là gì?
b) Thời tiết của hai địa điểm trên có gì khác nhau? Tại sao trên cùng một đất nước nhưng lại có sự khác biệt về thời tiết giữa hai địa điểm đó?
c) Những thông tin về dự báo thời tiết ở hai địa điểm trên có được gọi là khí hậu không? Vì sao?
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Hơi nước ngưng kết ở các độ cao khác nhau trong khí quyển tạo thành từng đám gọi là mây.
Câu trả lời của bạn
- Sự phân bố lượng ánh sáng và nhiệt của mặt trời trên bề mặt Trái Đất không đồng đều. Nơi nào có góc chiếu sáng càng lớn và thời gian chiếu sáng càng dài mthif càng nhận được nhiều ánh sáng và nhiệt. Chính vì vậy, trên bề mặt Trái Đất được chia ra thành năm vòng đai nhiệt. Tương ứng với các vòng đai nhiệt trên bề mặt Trái Đất cũng chia ra thành năm đới khí hậu.
- Đới nóng (hay nhiệt đới) là nơi có lượng nhiệt cao quanh năm nóng. Gió thường xuyển thổi ở khu vực này là gió Tín Phong. Lượng mưa trung bình năm đạt từ 1000mm đến 2000mm.
- Hai đới ôn hòa (hay ôn đới) là nơi có lượng nhiệt trung bình. Trong năm có bốn mùa rõ rệt. Gió thường xuyên thổi ở khu vực này là gió Tây ôn đới. Lượng mưa trung bình năm đạt từ 500mm đến 1000mm
- Hai đới lạnh (hay hàn đới) là khu vực giá lạnh và có băng tuyết hầu như quanh năm. Gió thường xuyên thổi ở khu vự này là gió Đông cực.Lượng mưa trung bình năm thường dưới 500mm
Câu trả lời của bạn
Nhiệt độ không khí thay đổi theo vĩ độ:
+ Vùng vĩ độ thấp (khu vực xích đạo): quanh năm nhận được lượng nhiệt từ Mặt Trời lớn nên có nhiệt độ cao.
+ Vùng vĩ độ cao: do nhận được lượng nhiệt từ Mặt Trời ít hơn nên nhiệt độ thấp.
+ Vùng cực: nhiệt độ khong khí có thể xuống tới - 80oC.
Câu trả lời của bạn
"Khí hậu của một nơi là sự lặp đi lặp lại tình hình thời tiết ở nơi nào đó, trong một thời gian dài, từ năm nay này qua năm khác và đã trở thành quy luật".
Câu trả lời của bạn
"Nhiệt độ không khí thay đổi tùy theo vị trí xa hay gần biển".
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *