Nội dung bài giảng của Bài 22: Quang hợp ở thực vật trong chương trình Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức do DapAnHay biên soạn nhằm giúp các em tìm hiểu các vấn đề về quá trình quang hợp ở thực vật như: quá trình quang hợp là gì? Quang hợp diễn ra ở bộ phận nào của cây? Sản phẩm của quá trình quang hợp là gì? Mời các em cùng tham khảo!
Hình 22.1. Quang hợp ở thực vật
Quang hợp là một trong những quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng quan trọng ở thực vật. Quá trình này diễn ra chủ yếu ở lá cây, trong bào quan quang hợp là lục lạp.
a. Khái niệm quang hợp
Quang hợp là quá trình lá cây sử dụng nước và khí carbon dioxide nhờ năng lượng ánh sáng đã được diệp lục hấp thu để tổng hợp chất hữu cơ và giải phòng khí oxygen.
b. Phương trình tổng quát
Các phân tử glucose tạo thành trong quang hợp liên kết với nhau hình thành nên tinh bột là chất dự trữ đặc trưng ở thực vật.
c. Mối quan hệ trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng trong quang hợp
Mối quan hệ giữa trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng trong quang hợp
- Trong quá trình quang hợp, trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng diễn ra đồng thời.
- Nước và carbon dioxide được lấy từ môi trường ngoài để tổng hợp chất hữu cơ (như glucose, tinh bột) và giải phóng oxygen. Cũng trong quá trình này, quang năng chuyển thành hóa năng dự trữ trong các hợp chất hữu cơ.
- Quang hợp là quá trình lá cây sử dụng nước và khí carbon dioxide nhờ năng lượng ánh sáng đã được diệp lục hấp thu để tổng hợp chất hữu cơ và giải phóng oxygen. - Trong quá trình quang hợp, trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng luôn diễn ra đồng thời, nước và carbon dioxide được lấy từ môi trường ngoài để tổng hợp chất hữu cơ, giải phóng khí oxygen, trong quá trình đó, quang năng biến đổi thành hóa năng. - Phương trình tổng quát của quá trình quang hợp: |
---|
- Lá là cơ quan chủ yếu thực hiện quá trình quang hợp.
Hình 22.3. Sơ đồ mô tả vai trò của lá với chức năng quang hợp
- Phiến lá có dạng bản mỏng, diện tích bề mặt lớn.
- Trên phiến lá có nhiều gân giúp vận chuyển nguyên liệu và sản phẩm của quang hợp.
- Lớp biểu bì lá có nhiều khí khổng (là nơi carbon dioxide đi từ ngoài vào bên trong lá và khí oxygen đi từ trong lá ra ngoài môi trường).
- Lá chứa nhiều lục lạp có các hạt diệp lục. Diệp lục có khả năng hấp thu và chuyển hóa năng lượng ánh sáng. Chất hữu cơ được tổng hợp tại lục lạp.
- Mật độ khí khổng của lá rất lớn, cứ 1cm2 diện tích mặt lá có khoảng 30 000 khí khổng. Số lượng khí khổng ở mặt trên và mặt dưới của lá khác nhau tùy theo loài thực vật. Đa số các loài thực vật có số lượng khí khổng ở mặt trên của lá ít hơn mặt dưới. Nhiều loài thực vật thủy sinh (sen, súng,...), mặt trên của lá lại có số lượng khí khổng nhiều hơn mặt dưới. Một số loài thực vật khác (ngô, lúa mì,...) có số lượng khí khổng tương đối đồng đều giữa mặt trên và mặt dưới.
Khí khổng ở lá
Lá cây là cơ quan chủ yếu thực hiện chức năng quang hợp. Bên trong lá có nhiều lục lạp, có khả năng hấp thu và biến đổi năng lượng ánh sáng. |
---|
Quang hợp ở thực vật
Bài tập 1: Vì sao nhiều loại cây trồng trong nhà vẫn sống bình thường dù không có ánh sáng mặt trời?
Hướng dẫn giải:
- Nhiều loại cây trồng trong nhà vẫn có thể sống bình thường dù không có ánh nắng mặt trời vì chúng thích nghi với việc quang hợp trong điều kiện ánh sáng mặt trời yếu thậm chí không có ánh sáng mặt trời. Những cây như vậy được gọi là những cây ưa ánh sáng yếu (cây ưa bóng).
- Ý nghĩa của việc trồng cây xanh trong phòng khách:
+ Cây xanh có khả năng hấp thụ một số khí độc và hấp thụ các bức xạ phát ra từ những thiết bị điện tử,… Đồng thời, nhờ quang hợp, cây xanh tạo ra oxygen. Do đó, trồng cây xanh trong nhà giúp tạo ra không khí trong lành, bảo vệ sức khỏe hô hấp cho mọi người.
+ Trồng cây xanh trong nhà còn giúp con người giảm bớt căng thẳng.
Bài tập 2: Tại sao lá cây có màu xanh? Màu xanh đó có vai trò như thế nào đối với quá trình quang hợp?
Hướng dẫn giải:
Trong lá cây có nhiều lục lạp và trong lục lạp chứa các hạt diệp lục hấp thụ ánh sáng nhưng không hấp thụ ánh sáng xanh lục, khi ánh sáng chiếu vào lá thì tia sáng màu xanh lục bị phản xạ trở lại nên ta nhìn thấy màu xanh.
Như vậy, màu xanh ta nhìn thấy không có vai trò gì trong quang hợp.
Bài tập 3: Quang hợp diễn ra chủ yếu ở cơ quan nào của cây, tại sao?
Hướng dẫn giải:
Quang hợp diễn ra chủ yếu ở lá cây. Lá cây có hình thái, cấu tạo giải phẫu thích nghi với chức năng quang hợp
- Đặc điểm giải phẫu, hình thái bên ngoài:
+ Lá có dạng bản, diện tích bề mặt lá lớn → Diện tích bề mặt lớn giúp hấp thụ được nhiều tia sáng.
+ Trong lớp biểu bì lá có khí khổng giúp CO2 khuếch tán vào bên trong lá.
- Đặc điểm giải phẫu, hình thái bên trong:
+ Lớp mô giậu dày chứa nhiều lục lạp nằm sát ngay mặt trên lá dưới lớp biểu bì trên.
+ Lớp mô xốp có các khoảng trống gian bào lớn (nơi chứa CO2 cung cấp cho quang hợp).
+ Lá có mạng lưới mạch dẫn dày đặc giúp dẫn nước và muối khoảng đến từng tế bào để thực hiện quang hợp và vận chuyển các sản phẩm quang hợp ra khỏi lá.
Học xong bài học này, em có thể:
- Nêu được khái niệm, nguyên liệu, sản phẩm của quang hợp
- Viết được phương trình quang hợp
- Nêu được mối quan hệ giữa trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng trong quang hợp
- Nêu được vai trò của lá cây với chức năng quang hợp
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Chương 7 Bài 22 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Thành phần nào dưới đây không tham gia trực tiếp vào quá trình quang hợp của thực vật?
Nguyên liệu để lá cây sử dụng để chế tạo tinh bột là gì?
Những chất nào tạo ra trong quang hợp?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Chương 7 Bài 22để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Mở đầu trang 101 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Hoạt động mục I.1 trang 101 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Câu hỏi mục I.3 trang 102 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Câu hỏi mục II trang 103 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Em có biết trang 103 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Hóa học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Thành phần nào dưới đây không tham gia trực tiếp vào quá trình quang hợp của thực vật?
Nguyên liệu để lá cây sử dụng để chế tạo tinh bột là gì?
Những chất nào tạo ra trong quang hợp?
Điều kiện cần để lá cây có thể quang hợp được khi có đầy đủ các nguyên liệu là gì?
Trong quá trình quang hợp, lá nhả ra loại khí gì?
Trong cơ thể thực vật, bộ phận nào sau đây chuyên hoá với chức năng chế tạo tinh bột?
Các lỗ khí ở lá cây có vai trò ra sao?
Chức năng chủ yếu của gân lá là gì?
Quá trình thực vật nhờ có chất diệp lục, sử dụng nước, khí cacbonic và năng lượng ánh sáng mặt trời để chế tạo ra tinh bột và nhả khí oxi gọi là gì?
Thành phần nào không tham gia trực tiếp vào quá trình quang hợp của thực vật?
Thực vật có khả năng tự tổng hợp chất hữu cơ cung cấp cho cơ thể và nhiều sinh vật khác trên Trái Đất. Khả năng kì diệu đó được gọi là quang hợp. Vậy quang hợp diễn ra ở đâu trong cơ thể thực vật? Thực vật thực hiện được quá trình đó bằng cách nào?
1. Quan sát Hình 22.1 rồi hoàn thành nội dung theo mẫu Bảng 22.1.
Hình 22.1. Quang hợp ở thực vật
Bảng 22.1
Nguyên liệu (Chất lấy vào) | Sản phẩm (Chất tạo ra) | Các yếu tố tham gia |
? | ? | ? |
2. Dựa vào kết quả ở câu 1, phát biểu khái niệm và viết phương trình tổng quát quá trình quang hợp.
Quan sát Hình 22.2 và đọc thông tin trên để trả lời câu hỏi: Những chất nào được trao đổi giữa tế bào lá với môi trường và dạng năng lượng nào được chuyển hóa trong quá trình quang hợp?
1. Đọc thông tin trên và quan sát Hình 22.3 rồi hoàn thành nội dung theo mẫu Bảng 22.2.
Bảng 22.2
Bộ phận | Đặc điểm | Vai trò trong quang hợp |
Phiến lá | ? | ? |
Lục lạp | ? | ? |
Gân lá | ? | ? |
Khí khổng | ? | ? |
2. Ở các cây có phiến lá biến đổi như xương rồng, cành giáo,.. bộ phận nào trên cây sẽ thực hiện quá trình quang hợp?
1. Giải thích được vì sao nhiều loại cây trồng trong nhà vẫn có thể sống được bình thường dù không có ánh nắng mặt trời. Giải thích được ý nghĩa của việc để cây xanh trong phòng khách.
2. Vận dụng được những hiểu biết về vai trò của lá cây đối với quang hợp để có biện pháp chăm sóc và bảo vệ lá cây nói riêng và cây trồng nói chung.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Lựa chọn từ/cụm từ phù hợp trong phần gợi ý để hoàn thành đoạn thông tin sau:
Quang hợp là quá trình sử dụng ... (1)... và khí ...(2)... để tổng hợp...(3)... và giải phóng ...(4)... nhờ năng lượng ...(5)... đã được ...(6)... hấp thụ. Đây là quá trình trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng ở ...(7)..., trong đó quá trình trao đổi và chuyển hoá các chất luôn đi kèm với quá trình chuyển hoá ....(8)... từ dạng ..(9)... biến đổi thành dạng ...(10)... tích luỹ trong các phân tử ...(11)...
Câu trả lời của bạn
(1) nước
(2) carbon dioxide
(3) glucose
(4) oxygen
(5) ánh sáng
(6) diệp lục
(7) thực vật
(8) năng lượng
(9) quang năng
(10) hóa năng
(11) hữu cơ
Các khẳng định sau đây đúng hay sai?
Câu trả lời của bạn
1 – Sai. Không chỉ có lá mới có khả năng thực hiện quang hợp mà ngoài lá ra thì các bộ phận khác của cây như quả xanh, cành có màu xanh,… đều có khả năng thực hiện quang hợp.
2 – Đúng. Nước là nguyên liệu của quang hợp, được rễ cây hút từ môi trường bên ngoài vào và vận chuyển qua thân lên lá.
3 – Sai. Không có ánh sáng thì cây không có năng lượng để thực hiện quá trình quang hợp.
4 – Đúng. Trong quang hợp, năng lượng được biến đổi từ quang năng thành hóa năng (năng lượng tích lũy trong các hợp chất hữu cơ).
5 – Đúng. Trong lá cây, lục lạp tập trung nhiều ở tế bào lá nên lá chính là cơ quan quang hợp chủ yếu của cây.
A. Cơ năng.
B. Quang năng.
C. Hoá năng.
D. Nhiệt năng.
Câu trả lời của bạn
C. Hoá năng.
A. Trong quá trình quang hợp, cây hấp thụ khí oxygen để tổng hợp chất hữu cơ.
B. Quang hợp là quá trình sinh vật sử dụng ánh sáng để phân giải chất hữu cơ.
C. Một trong các sản phẩm của quang hợp là khí oxygen.
D. Quang hợp là quá trình sinh lí quan trọng xảy ra trong cơ thể mọi sinh vật.
Câu trả lời của bạn
B. Quang hợp là quá trình sinh vật sử dụng ánh sáng để phân giải chất hữu cơ.
Trong quá trình quang hợp, quang năng đã biến đổi thành dạng năng lượng nào?
Câu trả lời của bạn
Quang năng biến đổi thành hóa năng
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *