Qúa trình hoạt động của sinh vật cần năng lượng để hoạt động. Vậy năng lượng trong cơ thể sinh vật được chuyển hóa như thế nào? Chúng có vai trò ra sao? Hai quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng có liên quan như thế nào? Mời các em cùng tham khảo nội dung bài giảng của Bài 21: Khái quát về trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng để giải đáp các thắc mắc này.
Khi ta vận động cơ thể chuyển hóa hóa năng thành năng lượng, giải phóng nhiệt năng khiến cơ thể chúng ta nóng lên, nhịp tim và hô hấp tăng để cung cấp oxygen cho quá trình chuyển hóa năng lượng.
- Sinh vật lấy các chất từ môi trường, biến đổi chúng thành chất cần thiết cho cơ thể và tạo năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống, đồng thời trả lại cho môi trường các chất thải, quá trình đó được gọi là trao đổi chất.
Ví dụ: thỏ ăn cà rốt từ môi trường để bổ sung các chất dinh dưỡng cho cơ thể, tạo năng lượng cung cấp cho hoạt động chạy, nhảy, đồng thời thải ra môi trường các chất thải
- Chuyển hóa năng lượng là sự biến đổi của năng lượng từ dạng này sang dạng khác.
Ví dụ: từ quang năng thành hóa năng; từ hóa năng thành cơ năng, nhiệt năng, ...
⇒ Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng luôn gắn liền với nhau.
- Trao đổi chất là quá trình cơ thể lấy các chất từ môi trường, biến đổi chúng thành các chất cần thiết cho cơ thể và tạo năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống, đồng thời trả lại môi trường các chất thải. - Chuyển hóa năng lượng là sự biến đổi năng lượng từ dạng này sang dạng khác. |
---|
- Đảm bảo cho sinh vật tồn tại
Sinh vật trong tự nhiên
Mọi cơ thể sống đều không ngừng trao đỏi chất và chuyển hóa năng lượng với môi trường, khi trao đổi chất dừng lại thì sinh vật sẽ chết.
- Giúp cơ thể sinh vật sinh trưởng và phát triển
Sinh trưởng và phát triển ở cây khoai tây | Sinh trưởng và phát triển của bướm |
Các chất hữu cơ được cơ thể tổng hợp trong quá trình trao đổi chất giúp cơ thể lớn lên và sinh sản tạo ra các cơ thể con.
- Cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của cơ thể
Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng giúp cơ thể tạo ra năng lượng dễ sử dụng cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể như: cảm ứng, vận động và sinh sản, ...
Cảm ứng ở thực vật | Vận động ở người và động vật |
Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng giúp sinh vật tồn tại, phát triển, sinh sản, cảm ứng và vận động. |
---|
Bài tập 1: Khi chạy, cơ thể có cảm giác nóng lên, mồ hôi ra nhiều, nhịp thở và nhịp tim tăng lên, có biểu hiện khát nước hơn so với lúc chưa chạy. Những thay đổi này được giải thích như thế nào?
Hướng dẫn giải:
Khi chạy nhu cầu năng lượng của cơ thể tăng lên nên:
- Nhịp thở, nhịp tim tăng lên để cung cấp O2 và chất dinh dưỡng cho các tế bào giúp các tế bào có thể thực hiện quá trình chuyển hóa tạo ra năng lượng để đáp ứng nhu cầu về năng lượng đang tăng lên đó.
- Đồng thời, các quá trình chuyển hóa trong cơ thể cũng sinh ra nhiệt → Cơ thể nóng lên → Cơ thể ổn định nhiệt độ bằng cách thoát mô hôi → Mồ hôi ra nhiều khiến thiếu hụt nguồn nước trong cơ thể → Biểu hiện khát nước nhiều hơn lúc chưa chạy.
Bài tập 2: Tại sao lá cây héo khi bị tách ra khỏi cây?
Hướng dẫn giải:
Do nước vẫn tiếp tục thoát hơi qua lá nhưng lá không được bổ sung nước từ rễ.
Bài tập 3: Chuyển hoá năng lượng có vai trò gì đối với sự sống của sinh vật?
Hướng dẫn giải:
- Cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của sinh vật.
- Duy trì nhiệt độ cơ thể ở mức phù hợp.
- Tạo cơ thể thế hệ mới.
- Sinh vật thích nghi với sự thay đổi của môi trường.
Học xong bài học này, em có thể:
- Phát biểu được khái niệm trao đổi vật chất và chuyển hóa năng lượng
- Nêu được vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng trong cơ thể
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Chương 7 Bài 21 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Cho các chất sau:
1. Oxygen
2. Carbon dioxide
3. Chất dinh dưỡng
4. Nước uống
5. Năng lượng nhiệt
6. Chất thải
Trong quá trình trao đổi chất ở người, cơ thể người thu nhận những chất nào?
Quá trình trao đổi chất của con người thải ra môi trường những chất nào?
Dựa vào kiểu trao đổi chất, người ta chia sinh vật thành 2 nhóm. Đó là gì?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Chương 7 Bài 21để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Mở đầu trang 99 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Câu hỏi mục I trang 99 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Câu hỏi mục II trang 100 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Em có thể trang 100 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Hóa học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Cho các chất sau:
1. Oxygen
2. Carbon dioxide
3. Chất dinh dưỡng
4. Nước uống
5. Năng lượng nhiệt
6. Chất thải
Trong quá trình trao đổi chất ở người, cơ thể người thu nhận những chất nào?
Quá trình trao đổi chất của con người thải ra môi trường những chất nào?
Dựa vào kiểu trao đổi chất, người ta chia sinh vật thành 2 nhóm. Đó là gì?
Trong cơ thể người, chất hữu cơ được phân giải để giải phóng năng lượng có nguồn gốc từ sự trao đổi chất ở hệ cơ quan nào?
Chuyển hóa năng lượng là gì?
Cho các nhận định sau:
1. Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường là điều kiện tồn tại và phát triển của cơ thể, là đặc tính cơ bản của sự sống.
2. Uống đủ nước, thức khuya, luyện tập thể dục thể thao, … sẽ thúc đẩy quá trình trao đổi chất của cơ thể.
3. Tùy theo kiểu trao đổi chất, người ta chia sinh vật thành 2 nhóm là sinh vật dị dưỡng và sinh vật hóa dưỡng.
4. Trong cơ thể con người đã có quá trình biến đổi hóa học thức ăn thành năng lượng, cung cấp cho mọi hoạt động sống hàng ngày.
Trong số các nhận định trên, số nhận định đúng là:
Cho các nhận định sau:
1. Cung cấp năng lượng cho các hoạt động của cơ thể.
2. Làm phát sinh các cơ quan và chức năng mới trong cơ thể.
3. Xây dựng cơ thể.
4. Loại bỏ các chất thải ra khỏi cơ thể.
5. Tạo ra các cơ thể mới.
Nhận định nào đúng khi nói về vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng?
Muốn cơ thể sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh thì con người cần phải bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng. Các chất dinh dưỡng đó bao gồm những chất nào?
Quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng trong cơ thể cung cấp năng lượng cho các hoạt động của cơ thể. Các hoạt động đó cụ thể là gì?
Làm việc nhiều cần tiêu thụ nhiều thức ăn vì sao?
Khi chạy, cơ thể có cảm giác nóng lên, mồ hôi ra nhiều, nhịp thở và nhịp tim tăng lên, có biểu hiện khát nước hơn so với lúc chưa chạy. Những thay đổi này được giải thích như thế nào?
Đọc thông tin trong mục I, phát biểu khái niệm trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng.
1. Quan sát sự thay đổi hình thái của sinh vật trong các Hình 21.1, 21.2, đọc thông tin trong mục II, nêu vai trò của trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng đối với sinh trưởng và phát triển của cây khoai tây và con gà.
2. Lấy thêm ví dụ về vai trò của trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng ở sinh vật.
Giải thích được vì sao khi làm việc nặng hay vận động mạnh trong thời gian dài, cơ thể thường nóng lên, nhịp thở tăng, mồ hôi toát ra nhiều, nhanh khát và nhanh đói.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Chọn các từ/cụm từ phù hợp để hoàn thành đoạn thông tin sau:
Chuyển hoá năng lượng là sự ...(1)... năng lượng từ dạng này sang dạng khác như từ ...(2)... thành hoá năng, từ hoá năng thành nhiệt năng,... Năng lượng thường được tích luỹ trong ...(3)... nên sự trao đối chất và chuyển hoá ...(4)... gắn liền với nhau, quá trình này được coi là một trong những đặc tính ...(5)... của sự sống.
Câu trả lời của bạn
(1) biến đổi
(2) quang năng
(3) chất hữu cơ
(4) năng lượng
(5) cơ bản
Chọn các từ/cụm từ phù hợp để hoàn thành đoạn thông tin sau: Trao đối chất và chuyển hoá ...(1)... là đặc điểm cơ bản của sự sống, quá trình này có hai vai trò cơ bản là ...(2)... cơ thể. Nhờ trao đổi chất nên cơ thể tự đổi mới thông qua quá trình đồng hoá và dị hoá. Đồng hoá là quá trình ...(3)... các chất đơn giản thành các chất phức tạp. Dị hoá là quá trình ...(4)... các chất phức tạp thành các chất đơn giản và tạo ra năng lượng.
Câu trả lời của bạn
(1) năng lượng
(2) cung cấp năng lượng và kiến tạo
(3) tổng hợp
(4) phân giải
A. nhiệt năng.
B. điện năng.
C. hóa năng.
D. quang năng.
Câu trả lời của bạn
Đáp án C
Trong tế bào và cơ thể sinh vật, năng lượng được dự trữ trong các liên kết hóa học của các chất hữu cơ
mong mn trả lời thắc mắc của mình
Nêu biện pháp cho quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng hiệu quả
Câu trả lời của bạn
A. giải phóng năng lượng.
B. tích lũy (lưu trữ) năng lượng.
C. giải phóng hoặc tích lũy năng lượng.
D. phản ứng dị hóa.
Câu trả lời của bạn
C. giải phóng hoặc tích lũy năng lượng
A. Sự trao đổi các chất giữa cơ thể với môi trường giúp sinh vật phát triển.
B. Quá trình biến đổi vật lí của các chất từ thể rắn sang thể lỏng trong cơ thể sinh vật.
C. Tập hợp các biến đổi hóa học trong tế bào cơ thể sinh vật và sự trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường đảm bảo duy trì sự sống.
D. Quá trình biến đổi năng lượng từ dạng này sang dạng khác, giúp sinh vật lớn lên, phát triển và sinh sản.
Câu trả lời của bạn
Đáp án C
Trao đổi chất là tập hợp các biến đổi hóa học trong tế bào của cơ thể sinh vật và sự trao đổi các chất giữa cơ thể với môi trường đảm bảo duy trì sự sống.
A. cơ năng thành hóa năng.
B. hóa năng thành cơ năng.
C. hóa năng thành nhiệt năng.
D. cơ năng thành nhiệt năng.
Câu trả lời của bạn
Đáp án B
Khi một người dùng tay nâng tạ, dạng năng lượng được biến đổi chủ yếu trong quá trình này là hóa năng (năng lượng tích lũy trong các liên kết hóa học của các chất) thành cơ năng (năng lượng sinh công để thực hiện hoạt động).
Con người khi thực hiện hoạt động (đi lại, giữ ấm cơ thể,…) cần phải có năng lượng. Năng lượng đó do đâu mà có và được biến đổi từ dạng nào sang dạng nào?
Câu trả lời của bạn
- Các chất hữu cơ trong thức ăn khi được phân giải sẽ giải phóng năng lượng sử dụng cho các hoạt động sống của cơ thể như vận động cơ thể, vận chuyển các chất trong tế bào và cơ thể,…
- Sự biến đổi năng lượng: Hóa năng biến đổi thành nhiệt năng làm nóng cơ thể, hóa năng thành cơ năng làm các cơ bắp hoạt động.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *