Bài 16: Sự phản xạ ánh sáng môn KHTN lớp 7 chương trình SGK Kết nối tri thức được DapAnHay biên soạn và giới thiệu tới các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo. Nội dung tài liệu sẽ giúp các bạn học sinh học tốt môn Khoa học tự nhiên lớp 7 hiệu quả hơn. Mời các bạn tham khảo!
- Khi chiếu một chùm sáng vào gương thì chùm sáng bị hắt trở lại theo hướng khác.
- Đó là hiện tượng phản xạ ánh sáng.
- Hiện tượng này còn xảy ra với các bề mặt nhẵn bóng khác.
- Trong hiện tượng phản xạ ánh sáng, người ta quy ước:
Hình 16.1. Biểu diễn hiện tượng phản xạ ánh sáng
+ G: gương phẳng (mặt phản xạ)
+ Tia tới SI: tia sáng chiếu vào gương
+ Tia phản xạ IR: tia sáng bị gương hắt trở lại
+ Điểm tới I: giao điểm của tia sáng tới và gương
+ Pháp tuyến IN tại I: đường thẳng vuông góc với gương tại I
+ Góc tới i: góc tạo bởi tia sáng tới và pháp tuyến tại điểm tới
+ Góc phản xạ i': góc tạo bởi tia sáng phản xạ và pháp tuyến tại điểm tới
+ Mặt phẳng tới: mặt phẳng chứa tia sáng tới và pháp tuyến tại điểm tới.
Khi ánh sáng truyền đến một bề mặt nhẵn bóng sẽ xảy ra hiện tượng phản xạ. |
---|
a. Thí nghiệm
- Dụng cụ:
+ Gương phẳng
+ Bảng chia độ
+ Đèn chiếu
- Tiến hành thí nghiệm:
Hình 16.2. Thí nghiệm về hiện tượng phản xạ ánh sáng
+ Dùng đèn chiếu tia sáng tới mặt gương sao cho tia sáng đi là là trên mặt bảng chia độ
+ Thay đổi góc tới, đo và ghi lại góc phản xạ
- Kết quả:
b. Định luật phản xạ ánh sáng
- Tia sáng phản xạ nằm trong mặt phẳng tới;
- Góc phản xạ bằng góc tới.
- Định luật phản xạ ánh sáng: + Tia sáng phản xạ nằm trong mặt phẳng tới + Góc phản xạ bằng góc tới. |
---|
- Tuỳ theo tính chất của bề mặt mà các vật phản xạ ánh sáng khác nhau.
- Khi mặt phản xạ nhẵn thì các tia sáng tới song song bị phản xạ theo một hướng. Hiện tượng này gọi là hiện tượng phản xạ (còn gọi là phản xạ gương).
- Khi mặt phản xạ không nhẵn thì các tia sáng tới song song bị phản xạ theo mọi hướng. Hiện tượng này gọi là hiện tượng phản xạ khuếch tán (còn gọi là tán xạ).
Khi có phản xạ, ta có thể nhìn thấy ảnh của vật
Khi có phản xạ khuếch tán, ta không nhìn thấy ảnh của vật
Phản xạ khuếch tán là hiện tượng các tia sáng song song truyền đến bề mặt không nhẵn, bị phản xạ theo mọi hướng. |
---|
Bài 1: Theo em trong hình bên, có những cách nào để làm cho ánh sáng từ đèn truyền tới gương hắt trở lại và chiếu vào điểm S trên bảng?
Hướng dẫn giải
- Cách 1: di chuyển đèn pin lên phía trên để làm thay đổi góc truyền ánh sáng tới gương.
- Cách 2: thay đổi vị trí của gương
Bài 2: Chọn câu đúng?
A. Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến với gương tại điểm tới.
B. Tia phản xạ, tia tới và đường pháp tuyến với gương tại điểm tới cùng nằm trong một mặt phẳng.
C. Mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến với gương tại điểm tới cũng chứa tia phản xạ.
D. Cả A, B, C.
Hướng dẫn giải
Theo định luật phản xạ ánh sáng: Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến với gương tại điểm tới nghĩa là tia phản xạ, tia tới và đường pháp tuyến cùng nằm trong một mặt phẳng ⇒ Đáp án A, B, C đều đúng ⇒ Chọn đáp án D.
Bải 3: Bạn A đang đứng cách gương 1,6 m để soi gương. Do nhìn không rõ, A tiến lại gần gương một khoảng là 0,5 m. Tính khoảng cách từ A tới ảnh của A lúc đó.
Hướng dẫn giải
Khi A tiến lại gần gương một đoạn 0,5 m thì khoảng cách giữa A và gương là:
\(1,6 - 0,5 = 1,1m\)
Khoảng cách từ A tới ảnh của A là: \(1,1.2 = 2,2m\)
Học xong bài học này, em có thể:
- Vẽ được hình biểu diễn và nêu được các khái niệm: tia sáng tới, tia sáng phản xạ, pháp tuyến, góc tới, góc phản xạ, mặt phẳng tới.
- Thực hiện được thử nghiệm rút ra định luật và phát biểu được nội dung của định luật phản xạ ánh sáng.
- Phân biệt được phản xạ và phản xạ khuếch tán.
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 16 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Chiếu một tia sáng lên gương phẳng. Góc hợp bởi tia phản xạ và pháp tuyến tại điểm tới là:
Mối quan hệ giữa góc tới và góc phản xạ khi tia sáng gặp gương phẳng?
Theo định luật phản xạ ánh sáng:
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 16để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Giải câu hỏi trang 78 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Hoạt động trang 79 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi 1 trang 79 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi 2 trang 79 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi 3 trang 79 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Hoạt động trang 80 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi trang 80 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Hóa học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Chiếu một tia sáng lên gương phẳng. Góc hợp bởi tia phản xạ và pháp tuyến tại điểm tới là:
Mối quan hệ giữa góc tới và góc phản xạ khi tia sáng gặp gương phẳng?
Theo định luật phản xạ ánh sáng:
Hiện tượng ánh sáng khi gặp mặt gương phẳng bị hắt lại theo một hướng xác định là hiện tượng:
Trong các vật sau đây, vật nào có thể được coi là một gương phẳng?
Vật nào sau đây không thể xem là gương phẳng?
Cho tia tới SI chiếu đến 1gương phẳng với S là điểm sáng và I là điểm tới như hình vẽ bên: biết góc tới i = 400. Tính góc tạo bởi tia tới SI và tia phản xạ IR
Chiếu một tia sáng lên một gương phẳng ta thu được một tia phản xạ tạo với tia tới một góc 120o. Góc tới có giá trị nào sau đây?
Một tia sáng chiếu tới gương phẳng hợp với mặt gương một góc 60o. Góc phản xạ bằng:
Trong pha đèn pin người ta lắp một gương cầu lõm để phản xạ ánh sáng phát ra từ dây tóc bóng đèn. Vậy chùm sáng phản xạ là chùm tia gì để ánh sáng được chiếu đi xa mà vẫn rõ?
Tìm thêm ví dụ về hiện tượng phản xạ ánh sáng.
Dùng đèn chiếu tia sáng tới mặt gương phẳng sao cho tia sáng này đi là là trên mặt bảng chia độ. Hãy quan sát thí nghiệm và thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1: Tia sáng phản xạ có xuất hiện trên mặt phẳng tới không?
Quay nửa bên phải của bảng chia độ quanh trục A để nó không thuộc mặt phẳng chứa nửa bên trái. Quan sát xem có nhìn thấy tia phản xạ không?
Câu 2: Quay nửa bên phải của bảng chia độ trở lại vị trí ban đầu, rồi thay đổi góc tới để tìm mối quan hệ giữa góc tới và góc phản xạ.
Câu 3: Rút ra kết luận về mặt phẳng chứa tia sáng phản xạ và mối quan hệ giữa góc phản xạ và góc tới.
Có thể viết công thức của định luật phản xạ ánh sáng i = i’ được không? Tại sao?
Chiếu tia sáng tới dưới góc tới 300 vào gương phẳng đặt thẳng đứng, vẽ hình biểu diễn tia sáng tới và tia sáng phản xạ.
Chiếu một tia sáng vào gương phẳng đặt nằm ngang ta được tia sáng phản xạ vuông góc với tia sáng tới. Em hãy tính góc tới và góc phản xạ. Vẽ hình.
Em hãy vẽ các tia sáng phản xạ của các tia sáng tới trong hình 16.3a và 16.3b.
Nhận xét về hướng của các tia sáng phản xạ đã vẽ trong hình 16.3a và 16.3b. Giải thích.
Tìm thêm ví dụ và phản xạ và phản xạ khuếch tán.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Mặt của miếng bìa ở hình 13.5 được đặt đối diện với mặt phẳng gương. Hình nào dưới đây là ảnh của miếng bìa trong gương?
A.
B.
C.
D.
Câu trả lời của bạn
Đáp án đúng là: C
A, B, D không phải là ảnh của hình đã cho qua gương phẳng.
Câu trả lời của bạn
Tia sáng tới vuông góc với mặt gương phẳng, tức là tia tới trùng với pháp tuyến của gương, nên góc tới i = 0° mà i = r nên góc phản xạ r = 0°.
A. Ánh sáng chiếu đến mặt gương.
B. Ánh sáng chiếu đến mặt hồ phẳng lặng.
C. Ánh sáng chiếu đến mặt hồ gợn sóng.
D.Ánh sáng chiếu đến tấm bạc láng, phẳng.
Câu trả lời của bạn
Chọn C.( Vì: Phản xạ khuếch tán là sự phản xạ ánh sáng hoặc các sóng hoặc hạt khác từ một bề mặt sao cho tia tới trên bề mặt bị tán xạ theo nhiều góc chứ không chỉ ở một góc.)
a) Đáy chậu bằng nhôm, bóng.
b) Mặt hồ nước phẳng lặng.
c) Bề mặt ví da đã cũ.
e) Gương soi.
g) Tấm bìa cứng.
d) Tấm vải.
Câu trả lời của bạn
Hiện tượng phản xạ gương xảy ra với các vật có bề mặt nhẫn bóng như: đáy chậu bằng nhôm bóng, mặt hồ nước phẳng lặng, gương soi.
Hiện tượng phản xạ khuếch tán xảy ra với các vật có bề mặt xù xì, gồ ghề như: bề mặt ví da đã cũ, tấm vải, tấm bìa cứng.
A. Ánh sáng mặt trời tạo ra hiện tượng quang hợp.
B. Ánh sáng mặt trời phản chiếu trên mặt nước.
C.Ánh sáng mặt trời làm pin quang điện hoạt động.
D. Ánh sáng mặt trời làm nóng bếp mặt trời.
Câu trả lời của bạn
B. Ánh sáng mặt trời phản chiếu trên mặt nước.
Phản xạ ánh sáng trên mặt hồ lăn tăn gợn sóng là phản xạ gương hay phản xạ khuếch tán?
Câu trả lời của bạn
Phản xạ ánh sáng trên mặt hồ lăn tăn gợn sóng là phản xạ khuếch tán.
Tính góc phản xạ trong các trường hợp sau:
a) Tia sáng tới vuông góc với mặt gương phẳng.
b) Tia sáng tới tạo với tia phản xạ một góc 90°
Câu trả lời của bạn
a) Tia tới vuông góc với mặt gương nên góc tới bằng 0°. Vì vậy góc phản xạ cũng là 0°.
b) Tổng góc tới i và góc phản xạ r là i + i' = 90°. Do i = i'
=> 2i' = 90° => i' = 45°.
Một tia sáng chiếu tới gương phẳng với góc tới là 300. Hình vẽ nào sau đây biểu diễn đúng sự phản xạ của tia sáng trên gương?
Câu trả lời của bạn
Đáp án B
góc tới = góc phản xạ
Chỉ có hình B thỏa mãn.
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *