Nội dung bài học Bài 13: Độ cao và độ to của âm được DapAnHay sưu tầm và giới thiệu tới các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo. Nội dung tài liệu sẽ giúp các bạn học sinh học tốt môn Khoa học tự nhiên lớp 7 chương trình SGK Kết nối tri thức hiệu quả hơn. Mời các bạn tham khảo!
a. Biên độ dao động của nguồn âm, sóng âm
- Thí nghiệm mô tả ở Hình 13.1 là một cách để quan sát dao động chậm. Một thước thép (dài khoảng 30 cm) một đầu cố định, đầu còn lại để tự do.
Hình 13.1. Thí nghiệm quan sát thước dao động
- Khi kéo đầu tự do xuống rồi buông ra thì đầu thước dao động và phát ra âm.
- Trên hình cho thấy biên độ dao động là khoảng cách từ vị trí ban đầu (cân bằng) đến vị trí xa nhất của đầu thước.
- Ta không thể nhìn thấy sóng âm, nhưng ta có thể dùng các thiết bị điện tử để ghi lại các đặc điểm của sóng âm. Nếu kết nối một micrổ với một máy dao động kí (hoặc điện thoại hay máy tính có trang bị phần mềm ghi dao động) thì có thể quan sát được các đặc điểm của sóng âm (Hình 13.2).
- Trên màn hình dao động kí, biên độ của sóng âm được biểu diễn bằng khoảng cách từ đường xy đến điểm cao nhất của đường biểu diễn trên màn.
a) Khi nguồn âm chưa hoạt động, không phát ra âm
b) Khi nguồn âm dao động với biên độ lớn
c) Khi nguồn âm dao động với biên độ nhỏ
Hình 13.2. Thí nghiệm về mối quan hệ giữa biên độ dao động của nguồn âm và biên độ của sóng âm; biên độ của sóng âm và độ to của âm
b. Độ to của âm
- Đơn vị đo độ to của âm là đêxiben (kí hiệu là dB).
- Khi độ to của âm càng lớn (không được quá 70dB) thì ta nghe âm càng rõ.
- Nếu độ to của âm quá 70 dB và trong một thời gian dài thì ta nghe không còn rõ và dễ chịu nữa. Vậy độ to của âm ở mức 70 dB gọi là giới hạn về ô nhiễm tiếng ồn.
- Khi độ to của âm bằng hay lớn hơn 130 dB thì âm thanh làm cho tai nhức nhối rất khó chịu và có thể làm điếc tai. Vậy độ to của âm ở mức 130 dB gọi là ngưỡng đau có thể làm điếc tai.
- Biên độ dao động là khoảng cách từ vị trí cân bằng đến vị trí xa nhất của dao động. - Tần số là số dao động trong 1 giây. - Đơn vị của tần số là héc (Hz). |
---|
a. Tần số
- Số dao động vật thực hiện được trong một giây gọi là tần số. Đơn vị của tần số là héc (Hertz - tên của nhà vật lí người Đức, Hình 13.3), kí hiệu là Hz.
- Ví dụ: nếu trong 1 giây vật thực hiện được 30 dao động thì tần số dao động của vật là 30 Hz.
- Tần số âm mà tại ta có thể nghe được khoảng từ 20 Hz đến 20 000 Hz.
- Tần số của một số nốt nhạc: si (494 Hz); đô (523 Hz); rể (587 Hz); mi (629 Hz); fa (698 Hz); son (784 Hz); la (880 Hz).
b. Độ cao của âm
- Khi nghe âm, ta thấy có âm cao (bổng), âm thấp (trầm).
- Sóng âm có tần số càng lớn thì nghe thấy âm càng cao (và ngược lại).
- Sóng âm có biên độ càng lớn thì nghe thấy âm càng to (và ngược lại).
Bài 1: Âm mà ta nghe được phát ra từ dây số 1 và dây số 6 của cây đàn ghita có gì khác nhau?
Hướng dẫn giải
Âm mà ta nghe được phát ra từ dây số 1 và dây số 6 của dây đàn ghita có điểm khác nhau là:
+ Dây số 1 nghe âm thanh trong hơn dây số 6
+ Dây số 1 và dây số 6 phát ra âm thanh to nhỏ khác nhau
Bài 2: Dây đàn guitar phải thực hiện bao nhiêu dao động trong mỗi giây để phát ra nốt La (A4) có tần số 440 Hz?
Hướng dẫn giải
Trong 1 giây, đàn phát ra tần số 440 Hz
→ Dây đàn thực hiện được 440 dao động.
Bài 3: Đặt một ít mảnh vụn giấy hoặc xốp nhẹ lên mặt trống rồi dùng dùi trống đánh vào mặt trống. Các mảnh vụn nảy lên cao hay thấp khi em đánh trống mạnh, nhẹ? Tiếng trống nghe to hay nhỏ khi các mảnh vụn nảy lên cao, thấp?
Hướng dẫn giải
- Khi đánh mạnh vào mặt trống, vụn giấy (xốp) nảy lên cao, tiếng trống nghe to.
- Khi đánh nhẹ vào mặt trống, vụn giấy (xốp) nảy lên thấp, tiếng trống nghe nhỏ.
Học xong bài học này, em có thể:
- Từ hình ảnh hoặc đồ thị xác định được biên độ và tần số sóng âm.
- Nêu được đơn vị của tần số là héc (kí hiệu là Hz).
- Nếu được sự liên quan của độ to của âm với biên độ âm.
- Sử dụng nhạc cụ (hoặc dao động ki) chứng tỏ được độ cao của âm liên hệ với tần số âm.
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 13 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Có 4 con lắc đơn giống nhau, lần lượt kéo con lắc lệch 300, 400, 450, 600 so với vị trí cân bằng rồi thả nhẹ. Biên độ dao động của con lắc nào là lớn nhất?
Con lắc lệch 300
Con lắc lệch 400
Khi đo độ to của các âm thanh, âm thanh của tiếng nói chuyện bình thường có độ to là:
Một vật dao động với tần số 50Hz, vậy số dao động của vật trong 5 giây sẽ là:
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 13để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Giải câu hỏi 1 trang 65 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi 2 trang 65 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi 3 trang 65 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi 4 trang 65 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi 1 trang 66 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi 2 trang 66 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi 3 trang 66 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Hoạt động trang 66 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi 1 trang 67 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi 2 trang 67 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Giải câu hỏi 3 trang 67 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức - KNTT
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Hóa học DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Có 4 con lắc đơn giống nhau, lần lượt kéo con lắc lệch 300, 400, 450, 600 so với vị trí cân bằng rồi thả nhẹ. Biên độ dao động của con lắc nào là lớn nhất?
Con lắc lệch 300
Con lắc lệch 400
Khi đo độ to của các âm thanh, âm thanh của tiếng nói chuyện bình thường có độ to là:
Một vật dao động với tần số 50Hz, vậy số dao động của vật trong 5 giây sẽ là:
Hãy xác định dao động nào có tần số lớn nhất trong số các dao động sau đây?
Tần số dao động càng cao thì
Khi gõ vào mặt trống thì mặt trống rung động phát ra âm thanh. Nhưng khi cho con lắc dao động thì không nghe thấy âm thanh. Có người giải thích như sau, chọn câu giải thích đúng?
Một con lắc thực hiện 20 dao động trong 10 giây. Tần số dao động của con lắc này là:
Kết luận nào sau đây là sai?
Chọn phát biểu đúng?
So sánh tần số dao động của các nốt nhạc RÊ và MI, của các nốt nhạc RÊ và FA:
Hãy so sánh biên độ của sóng âm trong Hình 13.2b và 13.2c từ đó rút ra mối quan hệ giữa biên độ của sóng âm và biên độ dao động của nguồn âm
a) Khi nguồn âm chưa hoạt động, không phát ra âm
b) Khi nguồn âm dao động với biên độ lớn
c) Khi nguồn âm dao động với biên độ nhỏ
Hình 13.2. Thí nghiệm về mối quan hệ giữa biên độ dao động của nguồn âm và biên độ của sóng âm; biên độ của sóng âm và độ to của âm
a) Khi nguồn âm chưa hoạt động, không phát ra âm
b) Khi nguồn âm dao động với biên độ lớn
c) Khi nguồn âm dao động với biên độ nhỏ
Hình 13.2. Thí nghiệm về mối quan hệ giữa biên độ dao động của nguồn âm và biên độ của sóng âm; biên độ của sóng âm và độ to của âm
Từ câu trả lời trên, rút ra mối quan hệ giữa biên độ của sóng âm với độ to của âm.
Khi gảy đàn hoặc đánh trống, muốn âm phát ra to hơn người ta làm thế nào? Tại sao?
Nếu một dây đàn ghita dao động 880 lần mỗi giây thì tần số của nó là bao nhiêu?
Nếu một mặt trống dao động với tần số 100 Hz thì nó thực hiện được bao nhiêu dao động trong 1 min?
Nếu một con ong mật khi bay đập cánh lên, xuống 3 300 lần trong 10 s thì tần số dao động của cánh nó là bao nhiêu?
Biết tần số của sóng âm được xác định bằng số dao động trong một giây. Trên màn hình dao động kí, nếu số đường biểu diễn dao động mau thì tần số của sóng âm lớn, số đường biểu diễn dao động thưa thì tần số dao động của sóng âm nhỏ.
a) Khi nguồn âm chưa hoạt động, không phát ra âm
b) Khi nguồn âm dao động với biên độ lớn
1. Hãy so sánh tần số của sóng âm trong hình 13.4a và 13.4b từ đó rút ra mối quan hệ giữa tần số của sóng âm và tần số dao động của nguồn âm.
2. So sánh độ cao (bổng, trầm) của âm nghe được trong thí nghiệm hình 13.4a và 13.4b.
3. Từ câu trả lời trên, rút ra mối quan hệ giữa tần số của sóng âm với độ cao của âm.
Một con muỗi khi bay vỗ cánh 3000 lần trong 5 giây và một con ong mật khi bay vỗ cánh 4950 lần trong 15 giây.
a) Tính tần số dao động của cánh muỗi và cánh ong khi bay. Con nào vỗ cánh nhanh hơn?
b) Âm phát ra khi vỗ cánh của con muỗi hay con ong cao hơn?
Hãy tìm hiểu xem khi vặn cho dây đàn ghita căng nhiều, căng ít thì âm phát ra sẽ cao, thấp như thế nào? Tần số lớn, nhỏ ra sao?
Tìm ví dụ về âm trầm (thấp), âm bổng (cao).
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
A. Khi tần số dao động lớn hơn.
B. Khi vật dao động mạnh hơn.
C. Khi vật dao động nhanh hơn.
D. Khi vật dao động yếu hơn.
Câu trả lời của bạn
B. Khi vật dao động mạnh hơn.
=> Vật phát ra âm to hơn khi vật dao động mạnh hơn.
A. Khi âm phát ra có tần số thấp.
B. Khi âm phát ra có tần số cao.
C. Khi âm nghe nhỏ.
D. Khi âm nghe to.
Câu trả lời của bạn
B. Khi âm phát ra có tần số cao.
Câu trả lời của bạn
Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất so với vị trí cân bằng khi vật dao động.
A. chân không không có trọng lượng.
B. chân không không có vật chất.
C. chân không là môi trường trong suốt.
D. chân không không đặt được nguồn âm.
Câu trả lời của bạn
B. chân không không có vật chất.
Vì sao trong thực tế người ta thường dùng những vật liệu như vải, bông, xốp cao su để cách âm.
Câu trả lời của bạn
Những vật liệu như vải, bông, xốp cao su truyền âm và phản xạ âm kém nên thường được sử dụng để cách âm.
A. Đánh trống mạnh hơn.
B. Đánh trống nhẹ đi.
C. Làm trùng da trống một chút.
D. Làm căng da trống một chút.
Câu trả lời của bạn
Đáp án C
Tiếng trống phát ra âm trầm hơn khi mặt trống dao động với tần số nhỏ hơn.
A.512Hz.
B. 8,5 Hz.
C.1024 Hz.
D. 256 Hz.
Câu trả lời của bạn
Tần số là số dao động trong 1 s
=> Đáp án A 512Hz
Bạn Tùng đếm được mỏ của con gà mái trong đồng hồ để bàn mổ xuống được 120 lần trong 2 phút. Tần số mổ của con gà đó là
A. 1 Hz.
B. 30 Hz.
C. 60 Hz.
D. 120 Hz.
Câu trả lời của bạn
Tần số mổ của con gà đó là
120 : (2 . 60) = 1 Hz
=> Chọn A
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *