Khi sử dụng các bản đồ trong quá trình học tập các em có bao giờ đặt câu hỏi "Có những phương pháp nào được dùng để thể hiện các đối tượng trên bản đồ?". Cùng DapAnHay tìm hiểu các phương pháp đó thông qua nội dung của Bài 2: Một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ chương trình Địa lí 10 Kết nối tri thức. Mời các em cùng tham khảo nội dung dưới đây!
- Đối tượng biểu hiện:
+ Biểu hiện các đối tượng phân bố theo những điểm cụ thể
+ Những kí hiệu được đặt chính xác vào vị trí phân bố của đối tượng trên bản đồ
- Hình thức thể hiện:
+ Kí hiệu được đặt chính xác vào vị trí của đối tượng trên bản đồ. Có chú thích rõ ràng
+ Kí hiệu có dạng hình học/ chữ/ tượng hình
- Khả năng biểu hiện:
+ Vị trí phân bố của đối tượng.
+ Số lượng của đối tượng.
+ Chất lượng của đối tượng.
- Ví dụ: Hình 2.1. Bản đồ một số nhà máy điện ở Việt Nam, năm 2020
+ Để thể hiện các nhà máy điện có công suất khác nhau, người ta dùng ngôi sao có kích thước khác nhau
+ Để thể hiện nhà máy điện là thủy điện hay nhiệt điện, dùng màu sắc xanh hoặc đỏ cho ngôi sao
- Đối tượng biểu hiện: Biểu hiện sự di chuyển của các đối tượng, hiện tượng tự nhiên và kinh tế xã hội.
- Hình thức biểu hiện: Sự di chuyển của các đối tượng được thể hiện bằng các mũi tên.
- Khả năng biểu hiện: Các đặc tính của chuyển động như:
+ Hướng di chuyển của đối tượng.
+ Số lượng, tốc độ của đối tượng di chuyển.
- Đặc điểm của đối tượng, hiện tượng được thể hiện thông qua màu sắc, độ rộng và hướng của mũi tên.
- Ví dụ: Trên bản đồ tự nhiên: các mũi tên chỉ hướng gió như bản đồ ở Hình 2.2. Bản đồ hoạt động của gió và bão ở Việt Nam
- Đối tượng biểu hiện: Biểu hiện giá trị tổng cộng của đối tượng theo từng lãnh thổ (đơn vị hành chính) bằng cách dùng các biểu đồ đặt vào phạm vi của đơn vị lãnh thổ đó.
- Khả năng biểu hiện của phương pháp:
+ Số lượng của đối tượng.
+ Chất lượng của đối tượng
+ Cơ cấu của đối tượng
+ Thường dùng để thể hiện trên bản đồ kinh tế - xã hội.
- Người ta có thể sử dụng các loại biểu đồ khác nhau như: biểu đồ cột, biểu đồ tròn, ....
- Hình thức biểu hiện: Biểu đồ đặt vào phạm vi của 1 đơn vị lãnh thổ. (Cần phân biệt với phương pháp kí hiệu)
- Ví dụ:
+ Trên biểu đồ cây công nghiệp có thể có các biểu đồ cột ghép thể hiện diện tích trồng cây công nghiệp của từng tỉnh.
+ Thể hiện diện tích và sản lượng lúa cả năm của các tỉnh, thành phố ở nước ta vào năm 2020 như: Hình 2.3. Bản đồ diện tích và sản lượng lúa cả năm của các tỉnh, thành phố ở Việt Nam, năm 2020
Hình 2.3. Bản đồ diện tích và sản lượng lúa cả năm của các tỉnh, thành phố ở Việt Nam, năm 2020
- Đối tượng biểu hiện: Biểu hiện các đối tượng phân tán nhỏ lẻ trên lãnh thổ bằng sự phân bố của các điểm chấm trên bản đồ.
- Hình thức biểu hiện: Mỗi điểm chấm thể hiện trên bản đồ phải tương ứng với mỗi giá trị nhất định
- Khả năng biểu hiện:
+ Sự phân bố của đối tượng.
+ Số lượng của đối tượng.
- Ví dụ: Trên bản đồ dân cư Hình 2.4. Bản đồ phân bố dân cư Châu Á, một chẩm có thể tương ứng 5000 người.
Hình 2.4. Bản đồ phân bố dân cư châu Á, năm 2020
- Đối tượng thể hiện: Thể hiện đối tượng phân bố theo vùng nhưng không đều khắp trên lãnh thổ mà chỉ có từng vùng nhất định.
- Ví dụ: Vùng phân bố các dân tộc khác nhau, vùng rừng, đồng cỏ,....
- Cách thể hiện: Có nhiều cách khác nhau như: giới hạn vùng phân bố bằng các đường viền, tô màu, chải nét, ....
Hình 2.5. Một số cách khác nhau thể hiện vùng trồng cây thuốc nam
* Lưu ý: Ngoài các phương pháp thể hiện bản đồ nói trên, còn có các phương pháp khác để thể hiện các đối tượng địa lí lên bản đồ như: phương pháp kí hiệu theo đường, phương pháp đường đẳng trị, phương pháp nền chất lượng, phương pháp bản đồ – mật độ và phương pháp biểu đồ định vị.
Bài tập 1: Có những phương pháp nào biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ? Các phương pháp đó có gì khác biệt?
Hướng dẫn giải:
1. Phương pháp kí hiệu: dùng để thể hiện các đối tượng địa lí phân bố theo những điểm cụ thể
2. Phương pháp kí hiệu đường chuyển động: thể hiện sự di chuyển các đối tượng, hiện tượng kinh tế -xã hội
3. Phương pháp bản đồ - biểu đố: thể hiện giá trị tổng cộng của các đối tượng địa lí theo từng lãnh thổ
4. Phương pháp chấm điểm: thể hiện các đối tượng phân tán nhỏ lẻ
5. Phương pháp khoanh vùng: thể hiện các đối tượng phân bố theo vùng nhưng không đều
Bài tập 2: Xác định các phương pháp thể hiện đối tượng trên Bản đồ dân số Việt Nam – Atlat Địa lí Việt Nam trang 15 (Xuất bản năm 2016)
Hướng dẫn giải:
Đối tượng, hiện tượng | Phương pháp được sử dụng để thể hiện |
Mật độ dân số | Phương pháp khoanh vùng |
Quy mô dân số | Phương pháp kí hiệu |
Phân cấp đô thị | Phương pháp kí hiệu |
Bài tập 3: Kể tên các phương pháp chính thể hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ?
Hướng dẫn giải:
Một số phương pháp chính như: Phương pháp kí hiệu, đường chuyển động, bản đồ - biểu đồ, chấm diểm, khoanh vùng, ...
Học xong bài này các em cần biết:
- Phân biệt được các phương pháp thể hiện đối tượng của bản đồ qua các đặc điểm: đối tượng thể hiện, hình thức và khả năng thể hiện
- Vận dụng nêu được các phương pháp trong các loại bản đồ khác nhau
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Địa lí 10 Kết nối tri thức Chương 1 Bài 2 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Để thể hiện sự phân bố lượng mưa trung bình năm trên nước ta, người ta thường dùng phương pháp nào dưới đây?
Để thể hiện sự phân bố nhiệt độ trung bình tháng/năm trên nước ta, người ta thường dùng phương pháp biểu hiện bản đồ nào dưới đây?
Để thể hiện các mỏ than trên lãnh thổ nước ta người ta thường dùng phương pháp thể hiện nào dưới đây?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Địa lí 10 Kết nối tri thức Chương 1 Bài 2để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Mở đầu trang 7 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Câu hỏi mục 1 trang 7 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Câu hỏi mục 2 trang 8 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Câu hỏi mục 3 trang 9 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Câu hỏi mục 4 trang 10 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Câu hỏi mục 5 trang 11 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Luyện tập 1 trang 11 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Luyện tập 2 trang 11 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Vận dụng trang 11 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài tập 1 trang 7 SBT Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài tập 2 trang 8 SBT Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài tập 3 trang 8 SBT Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài tập 4 trang 8 SBT Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài tập 5 trang 9 SBT Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài tập 6 trang 9 SBT Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Giải bài tập 7 trang 9 SBT Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Địa lí DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Địa Lý 10 DapAnHay
Để thể hiện sự phân bố lượng mưa trung bình năm trên nước ta, người ta thường dùng phương pháp nào dưới đây?
Để thể hiện sự phân bố nhiệt độ trung bình tháng/năm trên nước ta, người ta thường dùng phương pháp biểu hiện bản đồ nào dưới đây?
Để thể hiện các mỏ than trên lãnh thổ nước ta người ta thường dùng phương pháp thể hiện nào dưới đây?
Các đối tượng địa lí nào sau đây thuờng được biểu hiện bằng phương pháp kí hiệu?
Trong các đối tượng địa lí dưới đây đối tượng nào được thể hiện bằng phương pháp kí hiệu trên bản đồ?
Trong phương pháp kí hiệu, sự khác biệt về qui mô và số lượng các hiện tượng cùng loại thường được biểu hiện bằng phương pháp nào?
Để thể hiện các mỏ khoáng sản (than, sắt, vàng,…) trên bản đồ người ta thường dùng phương pháp biểu hiện nào dưới đây?
Trên bản đồ tự nhiên, các đối tượng địa lí nào dưới đây được thể hiện bằng phương pháp đường chuyển động?
Trên bản đồ kinh tế – xã hội, các đối tượng địa lí thường được thể hiện bằng phương pháp kí hiệu đường chuyển động là gì?
Để thể hiện lượng mưa trung bình các tháng trong năm hoặc nhiệt độ trung bình các tháng trong năm ở các địa phương, người ta thường dùng phương pháp gì?
Có những phương pháp nào biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ? Các phương pháp đó có gì khác biệt?
Dựa vào thông tin trong mục 1 và hình 2.1, trình bày phương pháp kí hiệu (đối tượng, hình thức và khả năng thể hiện).
Dựa vào thông tin trong mục 2 và hình 2.2, hãy trình bày phương pháp kí hiệu đường chuyển động (đối tượng, hình thức và khả năng thể hiện).
Dựa vào thông tin trong mục 3 và hình 2.3, hãy trình bày phương pháp bản đồ - biểu đồ (đối tượng, hình thức và khả năng thể hiện).
Hình 2.3. Bản đồ diện tích và sản lượng lúa cả năm của các tỉnh, thành phố ở Việt Nam, năm 2020
Dựa vào thông tin trong mục 4 và hình 2.4, hãy trình bày phương pháp chấm điểm (đối tượng, hình thức và khả năng thể hiện).
Hình 2.4. Bản đồ phân bố dân cư châu Á, năm 2020
Dựa vào thông tin trong mục 5 và hình 2.5, hãy trình bày phương pháp khoanh vùng (đối tượng, hình thức và khả năng thể hiện).
Hình 2.5. Một số cách khác nhau thể hiện vùng trồng cây thuốc nam
Lập bảng để phân biệt các phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ (về đối tượng, hình thức, khả năng biểu hiện của phương pháp).
Phương pháp nào sẽ được sử dụng khi thể hiện các đối tượng, hiện tượng sau trên bản đồ?
- Mỏ khoáng sản
- Sự di cư từ nông thôn ra đô thị
- Phân bố dân cư nông thôn
- Số học sinh các xã, phường, thị trấn
- Cơ sở sản xuất
Sưu tầm một số bản đồ, tìm hiểu các đối tượng và phương pháp đã được sử dụng để thể hiện các đối tượng đó trên bản đồ.
Lựa chọn đáp án đúng.
1.1. Phương pháp kí hiệu thể hiện đối tượng địa lí
A. phân bố rải rác khắp nơi trong không gian.
B. phân bố độc lập
C. phân bố theo những điểm cụ thể hay tập trung trên một diện tích nhỏ mà không thể hiện được trên bản đồ theo tỉ lệ.
D. có sự di chuyển
1.2. Trong phương pháp bản đồ - biểu đồ, để thể hiện giá trị tổng cộng của một đối tượng địa lí trên các đơn vị lãnh thổ, người ta dùng cách
A. đặt các kí hiệu vào phạm vi của các đơn vị lãnh thổ đó.
B. đặt các biểu đồ vào phạm vi của các đơn vị lãnh thổ đó.
C. đặt các điểm chấm vào phạm vi của các đơn vị lãnh thổ đó
D. khoanh vùng các đơn vị lãnh thổ đó.
Phương pháp giải:
1.3. Phương pháp kí hiệu đường chuyển động thể hiện đối tượng, hiện tượng
A. có sự di chuyển.
B. phân bố theo những điểm cụ thể.
C. có ranh giới rõ rệt.
D. phân tán theo không gian.
1.4. Phương pháp chấm điểm được dùng để thể hiện các đối tượng địa lí có đặc điểm phân bố
A. thành từng vùng.
B. theo luồng di chuyển.
C. theo những điểm cụ thể.
D. phân tán lẻ tẻ
1.5. Phương pháp chấm điểm khoanh vùng thể hiện đối tượng
A. phân bố theo vị trí cụ thể.
B. có sự di chuyển trong không gian.
C. phân bố theo vùng đồng đều trên khắp lãnh thổ.
D. phân bố theo vùng nhưng không đồng đều trên khắp lãnh thổ.
Trong các câu sau, câu nào đúng, câu nào sai? Hãy sửa lại những câu sai.
a) Phương pháp kí hiệu thể hiện số lượng của đối tượng thông qua hình dạng của các kí hiệu..
b) Phương pháp kí hiệu đường chuyển động thể hiện hướng di chuyển của đối tượng thông qua hướng của mũi tên.
c) Phương pháp bản đồ - biểu đồ thể hiện số lượng của đối tượng thông qua vị trí đặt các biểu đồ.
d) Phương pháp chấm điểm thể hiện số lượng của đối tượng thông qua số lượng các điểm chấm.
Ghép ô bên trái với ô bên phải sao cho phù hợp.
Lập bảng để phân biệt một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ (về đối tượng, hình thức và khả năng thể hiện).
Cho biết phương pháp đã được sử dụng để thể hiện diện tích rừng trên thế giới và sản lượng gỗ tròn của một số nước năm 2019 ở bản đồ hình 25.1 trang 74 SGK
Tại sao trên bản đồ hình 2.2 SGK, gió Tây khô nóng lại có màu đỏ và kích thước nhỏ hơn các loại gió khác.
Nếu nhận được đề nghị công tác làm bản đồ dân cư cho huyện nơi em sống, em sẽ tư vấn chọn phương pháp và hướng dẫn cụ thể như thế nào để thể hiện các nội dung sau đây:
- Mật độ dân số các xã, thị trấn trong huyện.
- Quy mô và cơ cấu dân số theo giới tính của các xã, thị trấn trong huyện.
- Phân bố dân cư trong huyện.
- Các thị trấn, thị tứ.
- Các yếu tố khác: sông, đường giao thông, địa giới huyện, địa giới xã - thị trấn.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
Câu trả lời của bạn
Phương pháp đường chuyển động được sử dụng để biểu hiện sự di chuyển của các quá trình, đối tượng địa lí tự nhiên và kinh tế - xã hội. Ví dụ: hướng gió, hướng dòng biển, di dân, động vật di cư, các tuyến giao thông đường biển, …
Câu trả lời của bạn
Phương pháp chấm điểm dùng để thể hiện các hiện tượng, đối tượng địa lí phân bố phân tán nhỏ lẻ trong không gian. Mỗi chấm điểm tương ứng với một số lượng hoặc giá trị của đối tượng nhất định. Ví dụ: phân bố dân cư, phân bố các điểm chăn nuôi, …
Câu trả lời của bạn
Biểu hiện số lượng, quy mô và chất lượng của đối tượng địa lí.
Câu trả lời của bạn
Xác định vị trí của những đối tượng địa lí phân bố theo điểm cụ thể. Ví dụ: trung tâm hành chính, sân bay, nhà ga, điểm dân cư,…
Câu trả lời của bạn
- Các kí hiệu được đặt vào đúng vị trí phân bố của đối tượng trên bản đồ.
- Có ba dạng kí hiệu bản đồ chủ yếu (dạng chữ, dạng tượng hình và dạng hình học).
Câu trả lời của bạn
- Phương pháp bản đồ - biểu đồ thể hiện giá trị tổng cộng của một hiện tượng địa lí theo từng lãnh thổ (đối tượng địa lí) bằng cách đặt các biểu đồ vào không gian phân bố của đối tượng địa lí đó trên bản đồ.
- Ví dụ: giá trị xuất nhập khẩu của các quốc gia, số dân của một tỉnh, sản lượng lúa của các tỉnh trong một quốc gia, diện tích và sản lượng cây trồng, cơ cấu sử dụng đất theo lãnh thổ,…
-> Phương pháp bản đồ - biểu đồ thường được sử dụng để biểu hiện diện tích và sản lượng lúa của các tỉnh nước ta trong cùng một thời gian.
Câu trả lời của bạn
Phương pháp đường chuyển động được sử dụng để biểu hiện sự di chuyển của các quá trình, đối tượng địa lí tự nhiên và kinh tế - xã hội. Ví dụ: hướng gió, hướng dòng biển, di dân, động vật di cư,…
Câu trả lời của bạn
Phương pháp kí hiệu dùng để thể hiện vị trí của những đối tượng địa lí phân bố theo điểm cụ thể. Ví dụ: trung tâm hành chính, sân bay, nhà ga, điểm dân cư, hải cảng,…
Câu trả lời của bạn
- Phương pháp bản đồ - biểu đồ thể hiện giá trị tổng cộng của một hiện tượng địa lí theo từng lãnh thổ (đối tượng địa lí) bằng cách đặt các biểu đồ vào không gian phân bố của đối tượng địa lí đó trên bản đồ.
- Ví dụ: giá trị xuất nhập khẩu của các quốc gia, số dân của một tỉnh, sản lượng lúa của các tỉnh trong một quốc gia, diện tích và sản lượng cây trồng, cơ cấu sử dụng đất theo lãnh thổ,…
Câu trả lời của bạn
- Phương pháp kí hiệu dùng để thể hiện vị trí của những đối tượng địa lí phân bố theo điểm cụ thể. Ví dụ: trung tâm hành chính, sân bay, nhà ga, điểm dân cư,…
- Các trung tâm công nghiệp thường được biểu hiện bằng phương pháp kí hiệu (cụ thể là dạng kí hiệu dạng hình học).
Câu trả lời của bạn
Phương pháp kí hiệu dùng để thể hiện vị trí của những đối tượng địa lí phân bố theo điểm cụ thể. Ví dụ: trung tâm hành chính, sân bay, nhà ga, điểm dân cư, …
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *