Bản đồ là một trong những công cụ quan trọng trong quá trình học tập địa lí và trong các lĩnh vực trong đời sống. Nhằm giúp các em biết cách sử dụng đúng bản đồ trong quá trình học tập và trong đời sống DapAnHay xin giới thiệu đến các em nội dung Bài 2: Phương pháp sử dụng bản đồ trong học tập Địa lí và trong đời sống. Nội dung chi tiết mời các em tham khảo tại đây!
- Việc sử dụng bản đồ trong học tập địa lí giúp tìm hiểu kiến thức về tự nhiên, kinh tế - xã hội và rèn luyện các kĩ năng đọc bản đồ, vẽ lược đồ, tính toán, so sánh, nhận xét, phân tích,...
Hình 2. Địa hình Việt Nam
- Ví dụ: Qua bản đồ địa hình Việt Nam:
+ Thể hiện các dạng địa hình ở nước ta
+ Thể hiện các côn sông, hồ và các đảo, quần đảo ở nước ta
+ Bản đồ giúp rèn luyện kỹ năng quan sát và so sánh khi so sánh độ cao của các địa điểm với nhau,
- Một số lưu ý để sử dụng hiệu quả bản đồ chúng ta phải tiến hành:
+ Xác định yêu cầu và mục đích của việc sử dụng bản đồ.
+ Lựa chọn bản đồ phù hợp với nội dung hay mục đích cần tìm hiểu.
+ Định hướng những nội dung cần khai thác từ bản đồ, sau đó lần lượt khai thác từng nội dung. Để khai thác tốt từng nội dung, chúng ta cần tìm hiểu hệ thống kí hiệu bản đồ, tỉ lệ bản đồ; xác định vĩ độ, kinh độ và phương hướng trên bản đồ; phân tích các số liệu và biểu đồ trên bản đồ (nếu có).
- Bản đồ được sử dụng rộng rãi trong nhiều hoạt động và lĩnh vực của đời sống xã hội. Trong sinh hoạt hằng ngày, bản đồ dùng để xác định vị trí; tìm đường đi, tính khoảng cách; xem dự báo thời tiết,...
- Trong sản xuất, kinh doanh dịch vụ hay các dự án, quy hoạch phát triển vùng, việc xây dựng các công trình thuỷ lợi, các trung tâm công nghiệp, các tuyến đường giao thông hay thiết kế các chương trình du lịch, người ta đều phải sử dụng bản đồ.
- Đối với lĩnh vực quân sự, để xây dựng các phương án tác chiến, lợi dụng địa hình, địa vật trong phòng thủ và tấn công,... càng cần phải sử dụng tốt các loại bản đồ.
- Cách sử dụng bản đồ cho một số hoạt động thường gặp trong đời sống:
a. Xác định vị trí
Việc xác định vị trí địa lí của một người, một vật hay một địa điểm trên bản đồ chủ yếu dựa vào hệ thống lưới kinh, vĩ tuyến, từ đó xác định được toạ độ địa lí và chỉ ra vị trí. Đối với các bản đồ số, việc xác định vị trí phải dựa vào hệ thống định vị toàn cầu (GPS).
b. Tìm đường đi
- Bước 1: chọn bản đồ hành chính hoặc bản đồ giao thông có địa danh bạn cần tìm.
- Bước 2: xác định vị trí xuất phát và điểm đến trên bản đồ.
- Bước 3: xác định lộ trình bằng cách chọn tuyến đường gần nhất nối vị trí xuất phát và điểm đến.
Ngày nay, việc tìm đường đi trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn nhờ các bản đồ số được cài đặt trên thiết bị điện tử như: Hình dưới đây
Hướng dẫn chỉ đường đến một địa điểm trên điện thoại thông minh
c. Tính khoảng cách địa lí
- Trong đời sống, đôi khi chúng ta cần biết khoảng cách giữa các địa điểm để tính toán thời gian, lựa chọn phương tiện, chủ động lên kế hoạch cho việc đi lại và làm việc của mình.
- Muốn tính khoảng cách thực tế giữa hai địa điểm trên bản đồ ta làm như sau:
- Đo khoảng cách giữa hai địa điểm trên bản đồ.
- Căn cứ vào tỉ lệ bản đồ để tính khoảng cách trên thực tế.
Cách tính khoảng cách địa lí trên bản đồ
Bài tập 1: Làm thế nào để sử dụng được các loại bản đồ trong học tập địa lí và đời sống?
Hướng dẫn giải:
- Để sử dụng hiệu quả bản đồ trong học tập ta cần:
+ Xác định yêu cầu và mục đích của việc sử dụng bản đồ.
+ Lựa chọn bản đồ phù hợp với nội dung hay mục đích cần tìm hiểu.
+ Định hướng những nội dung cần khai thác từ bản đồ, sau đó lần lượt khai thác từng nội dung. Để khai thác tốt từng nội dung, chúng ta cần tìm hiểu hệ thống kí hiệu bản đồ, tỉ lệ bản đồ; xác định vĩ độ, kinh độ và phương hướng trên bản đồ; phân tích các số liệu và biểu đồ trên bản đồ (nếu có).
- Trong đời sống tuỳ mục đích sử dụng và với các bản đồ khác nhau, chúng ta có những cách tiếp cận và sử dụng khác nhau như: Bản đồ chỉ đường, dự báo thời tiết, quân sự, sản xuất (công nghiệp, nông nghiệp, giao thông vận tải…), .....
Bài tập 2: Nêu cách tính khoảng cách địa lí trên bản đồ?
Hướng dẫn giải:
Muốn tính khoảng cách thực tế giữa hai địa điểm trên bản đồ ta làm như sau:
- Đo khoảng cách giữa hai địa điểm trên bản đồ.
- Căn cứ vào tỉ lệ bản đồ để tính khoảng cách trên thực tế.
Bài tập 3: Cách đọc bản đồ đúng là
A. Chỉ đọc bảng chú giải và tỉ lệ bản đồ.
B. Chỉ đọc từng dấu hiệu riêng lẻ của bản đồ.
C. Đọc từng dấu hiệu riêng lẻ kết hợp tìm ra mối quan hệ giữa các dấu hiệu.
D. Đọc bảng chú giải.
Hướng dẫn giải:
Mục đích của việc đọc bản đồ là tìm ra đặc điểm của các đối tượng và mối quan hệ củ chúng trên bản đồ.
⇒ Đọc hiểu các đối tượng từ đó chỉ ra được mối liên hệ về giữa chúng.
Ví dụ: đọc một con sông ở bản đồ địa hình, ta phải thấy được mối quan hệ giữa hướng chảy, độc dốc lòng sông với địa hình ở khu vực đó ⇒ dựa vào địa hình để giải thích: hướng chảy, độ dốc của sông.
Đáp án C
Học xong bài này các em cần:
- Nêu được vai trò của bản đồ trong học tập và đời sống
- Nêu cách sủ dụng bản đồ trong học tập địa lí
- Trình bày được các mục đích sử dụng trong đời sống
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Địa lí 10 Chân trời sáng tạo Chương 1 Bài 2 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Một trong những căn cứ rất quan trọng để xác định phương hướng trên bản đồ là dựa vào yếu tố nào?
Cách đọc bản đồ đúng là gì?
Cho biết ý nào dưới đây là không đúng về bản đồ?
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Địa lí 10 Chân trời sáng tạo Chương 1 Bài 2để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Mở đầu trang 14 SGK Địa lí 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục I trang 14 SGK Địa lí 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục 1 trang 16 SGK Địa lí 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục 2 trang 16 SGK Địa lí 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Câu hỏi mục 3 trang 16 SGK Địa lí 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Luyện tập trang 16 SGK Địa lí 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Vận dụng trang 16 SGK Địa lí 10 Chân trời sáng tạo - CTST
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Địa lí DapAnHay sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Địa Lý 10 DapAnHay
Một trong những căn cứ rất quan trọng để xác định phương hướng trên bản đồ là dựa vào yếu tố nào?
Cách đọc bản đồ đúng là gì?
Cho biết ý nào dưới đây là không đúng về bản đồ?
Nhận định nào dưới đây về bản đồ là chưa chính xác?
Để giải thích tình hình hình phân bố mưa của một khu vực cần kết hợp sử dụng những bản đồ nào?
Cho bản đồ:
Bản đồ trên cho thấy cơn bão di chuyển vào nước ta theo hướng nào?
Trên bản đồ tỉ lệ 1 : 9000 000, khoảng cách giữa hai thành phố đo được 6cm, điều đó có nghĩa là trên thực tế khoảng cách giữa hai thành phố là bao nhiêu?
Để tìm hiểu chế độ nước của một con sông ở vùng nhiệt đới, cần phải sử dụng bản đồ nào?
Để tìm hiểu chế độ nhiệt/mưa của một địa điểm nhất định, cần phải sử dụng bản đồ nào dưới đây?
Để tìm hiểu về hiện tượng động đất, núi lửa thì cần phải sử dụng bản đồ nào dưới đây?
Bản đồ là phương tiện trực quan sinh dộng của môn Địa lí. Việc sử dụng tốt các loại bản đồ giúp học sinh chủ động, tích cực trong việc tìm hiểu về các sự vật, hiện tượng địa lí, đổng thời còn giúp hình thành và phát triển năng lực địa lí. Ngoài ra, bản đổ còn được sử dụng rộng rãi trong đời sống hẳng ngày. Vậy, làm thế nào để sử dụng được các loại bản đổ trong học tập địa lí và đời sống?
Dựa vào hình 2 và hiểu biết của bản thân, em hãy:
- Kể tên một số dãy núi có hướng tây bắc – đông nam ở nước ta.
- Xác định các khu vực địa hình có độ cao dưới 50 m.
Hình 2. Địa hình Việt Nam
Em hãy sử dụng bản đồ số trên thiết bị điện tử có kết nối internet để xác định vị trí hiện tại của bản thân và chia sẻ vị trí đó với bạn của em.
Dựa vào thông tin trong bài, em hãy trình bày cách tìm đường đi trên bản đồ truyền thống.
Em hãy tính khoảng cách từ địa điểm A đến địa điểm B (theo đường chim bay), biết khoảng cách đo được trên bản đồ là 5 cm và bản đồ có tỉ lệ 1 : 200 000.
Em hãy trình bày cách tìm đường đi từ nhà em đến trường bằng bản đồ truyền thống hoặc bằng bản đồ số.
Em hãy sưu tầm một bản đồ du lịch Việt Nam, xác định quãng đường đi từ bãi biển Cửa Lò (tỉnh Nghệ An) đến Cố đô Huế (tỉnh Thừa Thiên Huế) và vẽ lại thành 1 bản đồ mô phỏng thể hiện một số điểm du lịch trên đường đi.
Họ và tên
Tiêu đề câu hỏi
Nội dung câu hỏi
0 Bình luận
Để lại bình luận
Địa chỉ email của hạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *